Вочы прывыклі да паўцемры, і калі Янг адвёў позірк управа, за прогіб сцяны, заўважыў унізе штосьці кантовае і высакаватае, нібы скрыначку. Адразу ступіў туды.

Так, гэта была скрыначка. Металічная, цяжкая… Падняў, каб паднесці бліжэй да святла, а яна нечакана тузанулася з рук, ледзь не ўпусціў. Заўважыў, што да скрыначкі вядзе скручаны ў дзве столкі дрот. Вылазіў той дрот таксама з-пад вады — крокі на тры глыбей у цемру ад таго, тоўстага. Янг асцярожна паставіў скрыначку на месца. Сэрца трывожна бухала. «Не буду чапаць, ну яе…» А цікавасці не мог асіліць, рукі ўжо намацалі зашчапку. Адшчапіў, пацягнуў за яе — адшчоўкнулася накрыўка, завісла на завесках. Рукі намацалі ўкладзеную ўздоўж скрынкі на рычагі тэлефонную трубку. «Тэлефон?! З лагера сюды звоняць, а адсюль у лагер… Дзіўны тэлефон… Як па ім звоняць, калі няма дыска круціць і кнопак няма?»

Зняў трубку і адразу пачуў, як яна ажыла, загула — якраз гэтак, як у Крафтавым тэлефоне. Здымаў неяк, выціраючы пыл. Але Крафтава гула, і ўсё, а тут…

— Хэлоў? Майкл каля апарата! — зычна сказала трубка па-англійску. — Што за чорт… Ф-фу-у… Ф-фу-у-у! — падзьмулі ў трубку. — Барахліць нешта… Нікога ж там не павінна быць.

Шчоўк… Ціў, ціў ціў, ціў.

Янг забыўся, што трэба дыхаць. Асцярожна паклаў трубку на месца і гэтак жа асцярожна-стрымана выдыхнуў.

Дазабаўляўся!.. Цяпер могуць і сярод ночы прымчацца сюды… «Мала тады не будзе…» Паволі насадзіў вечка скрынкі на месца, пстрыкнуў зашчапкай. «Як гэтая скрынка стаяла? Здаецца, во так…» Каб не пазналі, што нехта чапаў апарат.

І не хацеў, а яшчэ больш ускладніў сваё становішча. Той дзяжурны каля тэлефона (а мо сам галоўны начальнік лагера, бо толькі ў начальнікаў тэлефоны) раскажа раніцаю ўсім, як сам сабою зазваніў тэлефон з пячоры. Чэрці з пекла ці дэльфіны пазванілі, толькі сказаць нічога не змаглі. А нехта з лагернікаў скажа, што не такая ўжо і тайна іх пячора, калі можна ў яе забрацца і званіць адтуль…

Часу на роздум не было. «Ты дзе, Бобі?» — пасвістаў дэльфіняці. Трэба хуценька праверыць, куды вядзе гумавы чорны провад. Мо ўдасца яшчэ сёння ўцячы адсюль.

Бобі падплыў да берага пляцоўкі, высунуў галаву, разявіў рот. Крыху бліжэй падплылі і ўсе дэльфіны, але збіліся ў кучу на левым баку асветленага вадзянога прагалу, а туды, дзе лезлі пад ваду правады, не набліжаліся.

— Сюды давай, сюды… — прысеў на кукішкі, падманьваў Бобі рукою. — І ты, Дзік! Да мяне! — пакрычаў і важаку. Але ні Бобі, ні Дзік, ні Бэла, Дора, Ева не падплывалі. Усе трывожна пасвіствалі, насцярожана паглядвалі на Янга. — Ну і бог з вамі! — Янг зрабіў некалькі глыбокіх удыхаў і выдыхаў, потым узяў у левую руку тоўсты провад, удыхнуў добра напаследак і нырнуў.

Прапускаў провад праз кулак, а праваю гроб і гроб, памагаў і ластам. А потым пачаў перабіраць провад абедзвюма рукамі, падцягвацца. Драпнуў плячамі аб камень… Ага, значыць, заглыблення больш няма, провад ідзе пад скалу. Там выхад, там! Расплюшчыў быў раз вочы — чарната, праз колькі метраў яшчэ раз. Убачыў уперадзе нейкае белае зарыва, учуў шыпенне ці цурчанне. Некалькі разоў стукнуліся аб Янга здохлыя ці аглушаныя (плавалі абы-як) рыбіны. Глыбока у вушах чуў балючае паколванне, ажно гарачым шыбала ў галаву. І тут штосьці вялізнае і імклівае наляцела на яго збоку, хвастом выбіла ці зубамі вырвала з рук провад. З перапуду Янг выдыхнуў амаль усё паветра, а гэта было небяспечна: усплываць далёка, і вельмі цяжка будзе адолець жаданне ўдыхнуць. А страшыдла, развярнуўшыся, бесцырымонна таўханула яго пад грудзі, а потым Янг адчуў, што левая лытка апынулася ў зубастай пашчы. «Дэльфін?!» Янга валаклі і штурхалі адначасова, некалькі разоў зачапіў галавою і плячом за скалістую навісь, і тады дэльфін трохі апускаўся глыбей, але сківіц не расчапляў, нагі не пускаў…

Вынырнулі разам на асветленым лапіку вады каля пляцоўкі з лямпачкай. Дэльфін толькі раз фукнуў паветрам і памчаў у левы бок. А Янг дыхаў і дыхаў, як загнаны. Дзік (а гэта быў ён!) штосьці сярдзіта свістаў і скрыпеў, самкі закружыліся каля яго ў нецярплівым карагодзе, хаваючыся ў цемры і зноў выплываючы.

— Зараза… Каб цябе чэрці валачылі…— ледзь не плакаў Янг. Выбраўся зноў на пляцоўку пад лямпачкай. — Памог, называецца!

Паганяўся трохі за крабамі, лавіў і са злосці шпурляўся імі, цаляў у Дзіка. І чаго дэльфіны так панічна баяцца выхаду з пячоры? Самі баяцца і яго не пускаюць. «А я без вас сюды прыплыву, цішком, вы і ведаць не будзеце… Усё роўна разведаю што трэба!» Папаўся на мелкім і лангуст, адламалася клюшня, і Янг механічна сунуў яе ў рот, паціснуў зубамі, высмактаў мяса. Адарваў і «шыйку»… Смак не вельмі, але цярпець можна. І ўжо знарок хадзіў па пляцоўцы, лавіў не толькі лангустаў, але і крабаў. Голад — не цётка.

Зразумеў канчаткова: уцячы адсюль будзе нялёгка і няпроста. А як падаць пра сябе вестку на волю? Каб трапіла ў рукі Раджу ці Натачы, або Абдуле… Каб ведалі, што жывы, ведалі, дзе знаходзіцца… «На чарпалцы-саўку надрапаць каменьчыкам пісьмо, даць у зубы Бобі або Дзіку — хай плыве… — і сам пасміхнуўся са свае наіўнасці.— Куды паплыве, да каго? Як уталкуеш дэльфіну, дзе Рай, хто такі Радж? Так бывае толькі ў фантастычных кніжках, а не ў жыцці. Ды як адсюль выбрацца дэльфіну, калі ён баіцца нават блізка падплываць да выхаду… Бутэльку з запіскай… Ці некалькі бутэлек… Адсюль жа павінен быць нейкі сток вады. І ў час адліву вада адыходзіць, паніжаецца…» Але і гэты спосаб высмеяў. Ну, дзе возьмеш бутэльку, паперу, чым напішаш? І да каго хутчэй яна трапіць? Толькі сябе выявіш, пачнуць шукаць… А то яшчэ і не так бывае, Радж у газеце чытаў, што нядаўна вылавілі бутэльку, якую ў мінулым стагоддзі кінулі маракі, церпячы караблекрушэнне. Больш за сто гадоў праплавала, а нікому не трапіла ў рукі!

От каб што-небудзь такое прыдумаць… Якое нікому нічога не гаворыць, а толькі Раджу, Натачы ці Абдуле… А што?

Пачаў здзіраць з сябе мокрае адзенне, каб павыкручваць штаны, рубашку. Злазіў у ваду, і зноў пачало калаціць ад холаду.

Круціў штаны — намацаў у кішэні складанчык з абламаным лязом. Узрадаваўся, быццам трапіла ў рукі немаведама якая зброя. Натачын зломак… І як ён трапіў у кішэню? Выкруціў штаны, зноў сунуў ножык у кішэню… А ногі якія «прыгожыя»! Да самага паху ў кровападцёках, драпінах, сіняках.

Рубашка прыстала — ледзьве садраў. І толькі садраўшы, заўважыў, што знялася з рубашкай і тая «блузка», што адарвала Натача ад сваёй сукенкі, і майка. А ён ужо і забыўся пра гэтую «блузку»!

Раз'яднаў адзежыны, выкруціў кожную паасобку. І зноў дзівіўся, разглядваючы сябе. Кровападцёкі былі на ўсім целе, на руках. А правы рукаў рубашкі быў крыху адарваны, з падолка вырваны і целяпаўся кліночак. Пачапаў яго, месцячы да дзіркі, прыгладзіў.

І раптам прыйшла простая думка. Ён падзярэ на кавалачкі рубашку, пусціць іх у ваду. Можа, колькі штук выплыве, мо каторы трапіць на вока Раджу. Брат абавязкова ж будзе шукаць яго, жывога ці мёртвага, і не толькі ў возеры, а і ў моры каля берага. Ён павінен здагадацца пра гэтую пячору, пра сцёк з возера ў мора.

«Не, лепш блузку парву… Яна больш яркая, лягчэй лапік заўважыць… І матэрыя больш арыгінальная, а такіх рубашак — тысячы. Натача пазнае лапік са сваёй сукенкі, калі Радж не здагадаецца…»

Прайшоўся ўправа, за правады, вобмацкам назбіраў ашмоцця водарасцяў пры беразе. Напрыбівала з волі, а мо і ў пячоры растуць, на выхадзе? Паробіць маленькія «лялькі», у кожную загорне і кавалачак водарасці. Будуць больш плывучымі… Навыцягвае з падолка і нітачак, паперавязвае згортачкі, каб не раскручваліся. Па-свойму паперавязвае, з трохпялёсткавымі банцікамі.

Плывіце ў белы свет, нясіце вестку на волю!

Мо з гадзіну ці больш падрамаў, накрыўшыся рагожай і прыхінуўшыся плечуком да сцяны. Балелі ад халоднага каменя сцегнякі, ныў хрыбетнік. Рагожа была сырая, аддавала цвіллю. Невядома, ці памагала яна сагравацца — мо адбірала цяпло, прасыхаючы ад цела. Трэба было забраць яе адсюль, можна скарыстаць калі не на бок, то пад бок — усё-такі не голы і слізкі камень. А крабы, пачуўшы цішыню, зусім сталі нахабнымі: поўзалі па нагах, спрабавалі ўскараскацца вышэй. І даводзілася іх адпуджваць ці адбрыкваць нагамі, глушыць ластам.