— Аўстралійцы. Мядовы месяц у падарожжы праводзяць… — гэтак жа паціху адказаў Радж, а ўголас дабавіў па-англійску: — Акваланг пакіньце на лаўцы, касцюмы — у душавой.
— Гууд, — на гэты раз турыст коратка зірнуў на Раджа.
Прайшлі трохі моўчкі, голы пясок скончыўся, пачаліся кусты і дрэвы, ад дарожкі іх аддзялялі дугі з бамбукавых папруцін, уторкнутых у зямлю канцамі.
— Ты ўжо ўсё парабіў? — спытаў Радж, скідаючы акваланг на лаўку каля зеляніны. Такіх лавак стаяла тры, кожная хавалася пад навіссю магнолій, у санцапёк тут было ўтульна.
— Яшчэ дэльфінаў дакарміць трэба і «рэзідэнцыю» Судзіра прыбраць. Вялікім панам стаў, патрабуе, каб кожны дзень пыл выціраў, як і ў кабінеце Крафта… Зачыніўся з нейкім амерыканцам ці англічанінам. Чаркі звінелі…
— Ого! Гэта на яго не падобна.
— Я падмятаў пад вышкаю, дык праганяе. Ці каб не пыліў, ці каб не падслухаў нічога… Ага, ледзь не забыўся: пра цябе зямляк пытаўся. Злез з трыбун, мабыць, глядзеў прадстаўленне… Не спадабаўся ён мне: вочкі бегаюць, як у злодзея, галавою круціць.
— Пуол?!
— Не называўся, а маё імя выпытаў. Усё цікавіўся, хто тут працуе, як завуць. Пытаў, па колькі тэнісак мы маем з эмблемаю, ці можна іх дзе-небудзь купіць.
— Цікавіўся тэніскамі?! От яно што… І хто б мог падумаць!.. Няўжо ён… — здзівіўся ўголас.
— Ты пра што? — у вачах Гугі ўсё-такі адбілася непаразуменне, нават спалох.
— Нічога, нічога… Гэта я, мабыць, стаміўся сёння. Ледзь вытурыў турыстаў на бераг. Паветра канчаецца, а ім усё мала: яшчэ гэта, яшчэ тое, яшчэ сюды во… — Радж расшмаргнуў на грудзях «маланку», расхінуў камзол-рубашку, выставіў рукі: — Памажы зняць.
Гуга сцягваў камзол, і рукавы закасваліся, выварочваліся наверх жоўтым.
— Ніяк не ўяўляю, як касцюм памагае пад вадою. У яго ж усё роўна набіраецца вады.
— Трохі набіраецца. Але тая, што набіраецца, цяплее ад цела, а свежая амаль не паступае. Зусім без касцюма апруцянееш, — сказаў Радж.
— Чым ты мыеш знутры? Я дык парашком… Мо памагчы табе?
— Я сам… Ты аквалангі толькі паразбірай. Не казаў зямляк гэты… ці прыйдзе яшчэ?
— Не казаў. Мабыць, прыйдзе.
Гуга паразнімаў на лаўцы аквалангі, расклаў часткі.
— Ну — дзякую, браце, — Раджу хацелася пабыць аднаму, падумаць над усім. Але Гуга не адыходзіў.
— Ведаеш… — прыцішыў ён голас да шэпту. — Я трохі пачуў, пра што Судзір з тым гаворыць. Пра дэльфінаў гаварылі… Але па-англійску, то я мала зразумеў. Госць штосьці назаве, нейкую лічбу, а Судзір: «Ноў, ноў, ноў…» — і сваю лічбу. Таргуюцца пра нешта… А яшчэ ведаеш, адкуль добра чуваць, што ў «рэзідэнцыі» робіцца? З душавой, адтуль, дзе шафачкі стаяць.
Радж паспеў сказаць: «Ціка-ава!..» — і ўбачыў, што з таго боку да басейна падыходзяць Малу і Пуол, у земляка ў руках нейкі газетны загортак. Гуга прашаптаў: «Той самы…» — і пайшоў да дэльфінаў — дакармліваць.
Радж адшпіліў з правай лыткі ножны з крысам, пачаў хутка скатваць з сябе штаны, прысеў на лаўку. Пакуль Малу і Пуол перабіраліся цераз гарбаты мосцік, ён стаяў ужо ў адных плаўках. Малу падняў руку, вітаючы Раджа, і павярнуў да Гугі.
— Здароў, дружа мой! — нібыта ўзрадаваўся Раджу Пуол, працягнуў руку.
— Здароў,— стрымана падаў руку і Радж, пранікліва зірнуўшы яму ў вочы. Пуол адразу адвёў позірк, паглядзеў на Гугу. І зноў адвярнуўся да Раджа, зрабіў прыветлівы выраз твару.
— Харашыня ў цябе тут. Работка па блату!
— А што ты разумееш у маёй рабоце, што ведаеш пра яе? Нічога… Дык і з вывадамі не спяшайся.
— Па блату, па блату… Мне б такую работку! Ты б закінуў за мяне слоўца перад містэрам… містэрам… як яго…
— Крафтам… Няма чаго закідваць, бо браць ён нікога не збіраецца. Кажы адразу, што хацеў, бо ў мяне яшчэ многа работы.
— Перастань моршчыцца, як сушаная копра. А мо зубы баляць? Забыў хіба, што мы сябрамі былі?
— Не крывадушнічай. Ніколі мы сябрамі не былі.
— А я да цябе з усёй душою. Заўсёды! Нам і цяпер трэба трымацца адзін аднаго. Хоць і не на Біргусе мы, параскідала нас, як ветрам… Зойдзем давай куды, пасядзім, пагаворым пра жыццё-быццё.
— Разбагацеў?
— Г-гы… І кепскі каваль можа добрую рэч выкаваць, — ён разгарнуў газету і паляпаў бумажнікам па далоні.— Для сябра мне нічога не шкада.
— На крадзеныя я не прывык.
— Фу, якія ў цябе словы нейкія… Проста памог аднаму таўстасуму патраціць грошы. Тут у вас такія магчымасці — у-у-у!.. Дык і ты памажы мне ад гэтых грошай пазбавіцца, а то сілы ў аднаго не хопіць.
«Мяккая ў цябе цыноўка, а спаць — бакі намуляеш», — не верыў Радж у яго добрыя намеры.
— Сядай… — паказаў на лаўку, — і чакай. Мне трэба памыць касцюмы яшчэ, павесіць сушыць. — Радж пайшоў са сваім гідракасцюмам у душавую. Ужо з сярэдзіны праз акенца ў дзвярах убачыў, як Пуол тут жа кінуўся да ножнаў з крысам. «Аг-га…» — мармытнуў Радж. А Пуол выцягнуў кінжал, узважыў у руках, палюбаваўся лязом, з ляскам загнаў на месца, асцярожна паклаў, сеў на лаўку, закінуў нагу на нагу, а рукі ўроскід на спінцы, падбародак угору…
Радж адступіў, прапускаючы аўстралійцаў, якія ўжо і спаласнуліся, і пераадзеліся: «Калі ласка! Няма за што дзякаваць! Надумаецеся яшчэ — прыходзьце, будзем рады!» — нагаварыў на развітанне.
Пуол нецярпліва круціўся на лаўцы. Час ад часу Радж падыходзіў да дзвярэй, каб паглядзець, як ён сябе паводзіць. І бачыў, што нервы ў земляка на ўзводзе: то пстрыкае пальцамі па спінцы лаўкі, то дрыгае нагою, то пахаджвае каля лаўкі: тры крокі ў адзін бок, тры — у другі. Радж пракрычаў з-за дзвярэй: «Ну во, канчаю!»
Радж выйшаў, касцюмы паўскідаў на кусты. Часткі механізмаў і балоны папераносіў да сябе ў камору, параскладваў на паліцах сохнуць, памяняў плаўкі, надзеў святочныя штаны. Хацеў і рубашку надзець святочную, усё-такі давядзецца ісці ў рэстаран ці бар, але раптам усміхнуўся сам сабе і ўсцягнуў на плечы старую тэніску з эмблемаю дэльфінарыя. Тэніска засела крыху на плячах, закасалася, вывернуўся левы бок рубца з вылінялымі літарамі «R.S». Гэтак і пайшоў з сандалетамі ў руках да Пуола.
— Абцягні! — павярнуўся да яго спінаю.
— Ага… Зараз… — Пуол трымцячымі рукамі затузаў ніз тэніскі. Радж пасміхнуўся і пайшоў да душа, каб апаласнуць ад пяску ногі, абуцца. На Пуола нібыта не глядзеў, але краем вока бачыў, які выцягнуты ў яго і сшарэлы твар.
Праз шчыліну дзвярэй з душавой яшчэ раз глянуў на Пуола. Зямляк то садзіўся, то падхопліваўся на ногі, потым сеў, выцер рукою лоб, выдыхнуў паветра на ўсю моц — і раз, і другі, нібы задыхаўся.
«Вось ты і адкрыўся, галубок… Цяпер я ведаю, што ты за пташка…» Але выйшаў Радж з душавой спакойна, знарок яшчэ падышоў да лаўкі: «Ах, забыў!», забраў ножны з крысам, занёс у камору. Выйшаў, замкнуў дзверы.
— Я да вашых паслуг, сэр! — і кінуў у кішэню ключ.
3
Яны ішлі побач. На вуліцы таўклося многа народу, быў любімы курортнікамі час вячэрняга мацыёну, самы разгар работы начных гандляроў. Таму ісці побач было цяжка, часта прахожыя разводзілі іх, нібы клінамі, у бакі. Ні Раджу, ні Пуолу не хацелася апынуцца ззаду ці спераду адзін аднаго. Пуол ажыўлена размахваў рукамі. Абодва былі ненатуральна ўзбуджаныя, і ніхто не мог бы падумаць, што гэта ўжо ішлі два смяртэльныя ворагі. Двубой-паядынак, нібы выбух міны, мог успыхнуць паміж імі кожнае імгненне, і толькі ён мог пакласці канец напружанню.
Пуол гаварыў і гаварыў, а жэстыкуляваў так, нібы адмахваўся ад маскітаў або паказваў каму дарогу ці расштурхоўваў у бакі людзей. І ўсё для таго, каб прытупіць Раджаву пільнасць, каб той расслабіўся, адкінуў свае падазрэнні.
А Радж нават супакоіўся, быў у сканцэнтраванай гатоўнасці нанесці маланкавы ўдар у адказ любым спосабам — нагою, кулаком, рабром далоні, локцем, галавою. Цікаваў краечкам вока за Пуолам: здаецца, у кішэнях у яго нічога няма, вялізны бумажнік нясе загорнутым у падраную газету. А хоць бы і было што, Радж быў упэўнены — з Пуолам справіцца. «Мо хіба толькі якога яду сыпне ў пітво… Давядзецца быць пільным, ад стала не адпускаць. Месца, дзе сесці, выберу сам. Можа, нават у «Лятучую рыбу» завяду… Будзем сядзець, а тут раптам Амара: «Здаровыя былі!» От Пуол закруціцца…»