Литмир - Электронная Библиотека
Содержание  
A
A

– Wiesz już, gdzie będziesz umieszczał skrytki z zapasami na trasie wyprawy, kiedy wpłyniecie między wyspy?

– Skrytki? – powtórzył ponownie Franklin. – Mamy zostawiać skrytki z zapasami? Dlaczego miałbym to robić?

– Żebyś mógł zapewnić swoim ludziom żywność i schronienie, kiedy będziecie musieli zejść na lód i wracać na piechotę – odrzekł ostro Ross, a w jego oczach pojawił się niebezpieczny błysk.

– Dlaczego mielibyśmy wracać na piechotę do Zatoki Baffina? – odpowiedział mu pytaniem Franklin. – Naszym celem jest przepłynięcie na drugą stronę Przejścia Północno-Zachodniego.

Sir John Ross odsunął głowę do tyłu. Jego dłoń zacisnęła się mocniej na ramieniu Franklina.

– Więc nie ma żadnego planu akcji ratunkowej?

– Nie.

Ross pochwycił drugie ramię Franklina i ścisnął je tak mocno, że komandor sir John skrzywił się z bólu.

– Posłuchaj mnie, chłopcze – wyszeptał Ross. – Jeśli do tysiąc osiemset czterdziestego ósmego roku nie dotrą do nas żadne wieści od ciebie, sam pójdę cię szukać. Przysięgam.

Franklin obudził się gwałtownie.

Ociekał potem. Kręciło mu się w głowie. Serce waliło mu jak młot, a każde uderzenie odbijało się mocniejszym bólem głowy.

Spojrzał z przerażeniem w dół. Jego nogi i brzuch okryte były jedwabiem.

– Co to jest? – krzyknął, spanikowany. – Co to jest? Ktoś przykrył mnie flagą!

Lady Jane zerwała się z miejsca.

– Było ci zimno, John. Miałeś dreszcze. Przykryłam cię tym, żebyś się trochę rozgrzał.

– Boże! – krzyknął komandor sir John Franklin. – Boże, kobieto, wiesz, coś ty zrobiła? Nie wiesz, że flagą przykrywa się zwłoki!?

3

CROZIER

70°05’ szerokości geograficznej północnej, 98°231 długości geograficznej zachodniej. Październik 1847.

Komandor Crozier schodzi po krótkich schodach na dolny pokład, przeciska się przez podwójne drzwi i omal się nie zatacza, uderzony nagle falą ciepła. Choć centralne ogrzewanie nie działa już od kilku godzin, ciepło wytwarzane przez ponad pięćdziesiąt ludzkich ciał i resztki ciepła pozostałe po gotowaniu pozwalają utrzymać na dolnym pokładzie temperaturę o prawie osiemdziesiąt stopni wyższą niż na zewnątrz – tuż poniżej temperatury zamarzania. Ktoś, kto zejdzie tu po półgodzinnym pobycie na pokładzie, doznaje podobnego szoku jak człowiek, który wszedłby do sauny całkowicie ubrany.

Ponieważ Crozier schodzi niżej, na nieogrzewane pokłady – najniższy i ładowni – nie ściąga ubrania, nie zamierza zatrzymywać się na dłużej w ciepłym wnętrzu. Przvstaie jednak na chwile – jak zrobiłby na jego miejscu każdy komandor – i rozgląda się dokoła, by sprawdzić, czy podczas jego nieobecności wszystkiego szlag nie trafił.

Mimo że to właśnie na pokładzie skupia się całe życie statku – tutaj wszyscy jedzą, śpią i mieszkają – panują na nim iście egipskie ciemności. Małe świetliki, które zwykle wpuszczają pod pokład odrobinę światła, są teraz zasypane śniegiem, a poza tym noc trwa już dwadzieścia dwie godziny i robi się coraz dłuższa. Tu i ówdzie jarzy się słaby blask lampki na tran wielorybi, latarenki lub świecy, jednak większość ludzi porusza się w mroku na pamięć, wiedząc dobrze, gdzie uchylić się, pochylić lub odsunąć, by nie uderzyć w zawieszone pod sufitem jedzenie, ubrania, sprzęt czy też innych ludzi śpiących w hamakach. Kiedy rozwieszone są wszystkie hamaki – o dopuszczalnej szerokości czternastu cali – pozostają tylko dwa wolne przejścia szerokości osiemnastu cali, ciągnące się wzdłuż ścian kadłuba. W tej chwili jednak rozłożonych jest tylko kilka hamaków – śpią w nich ludzie, którzy obejmą wkrótce wachtę – a gwar rozmów, śmiechy, przekleństwa oraz pobrzękiwanie garnków i nieprzyzwoite uwagi pana Diggle’a zagłuszają niemal całkowicie trzaski i jęki lodu.

Według planów statku pomieszczenia na tym pokładzie mają siedem stóp wysokości, jednak w rzeczywistości pomiędzy deskami tworzącymi górny pokład oraz zapasami drewna zawieszonymi na półkach pod tymi deskami jest niecałe sześć stóp. Nieliczni wysocy członkowie załogi Terroru, jak ten tchórz Manson, do którego właśnie idzie Crozier, muszą ciągle się garbić, by nie uderzać głową w sufit. Francis Crozier nie jest taki wysoki. Nawet w wysokiej czapce oplecionej szalikami nie musi się schylać, kiedy przechodzi przez pokład.

Po prawej ręce Croziera, w kierunku rufy, ciągnie się wąski, niski i ciemny tunel, który w rzeczywistości jest zejściówką prowadzącą do „kwater oficerskich”, labiryntu szesnastu maleńkich kajut i dwóch ciasnych mes – oficerskiej i bosmańskiej. Kajuta Croziera ma takie same wymiary jak pozostałe – sześć na pięć stóp. Zejściówką ma zaledwie dwie stopy szerokości, może nią przechodzić tylko jeden człowiek naraz, schylając się przy tym, by nie uderzyć głową w wiszące pod sufitem zapasy; grubsi marynarze muszą przechodzić tędy bokiem.

Kwatery oficerskie zajmują sześćdziesiąt z dziewięćdziesięciu sześciu stóp długości okrętu, a ponieważ na tym pokładzie Terror ma tylko dwadzieścia osiem stóp szerokości, wąska zejściówką to jedyna prosta droga na rufę.

Crozier widzi światło wydobywające się z Wielkiej Kajuty na rufie, gdzie – nawet w tym chłodzie i ciemności – kilku spośród pozostałych przy życiu oficerów odpoczywa przy stole, paląc fajki lub czytając książki z liczącego tysiąc dwieście woluminów księgozbioru okrętowego. Komandor słyszy też muzykę: jeden z metalowych dysków ręcznych organów wygrywa melodię, która królowała w londyńskich teatrach rewiowych przed pięciu laty. Crozier wie, że to porucznik Hodgson odtwarza tę melodię; to jego ulubiony utwór, który doprowadza do furii porucznika Edwarda Little’a, oficera dowodzącego Croziera i miłośnika muzyki klasycznej.

Upewniwszy się, że u oficerów panuje względny spokój, Crozier odwraca się i patrzy do przodu. Kwatery zwykłych członków załogi zajmują pozostałą jedną trzecią długości okrętu – trzydzieści sześć stóp – jednak na tej niewielkiej przestrzeni musi zmieścić się czterdziestu jeden pozostałych przy życiu marynarzy i aspirantów; pierwotnie było ich czterdziestu czterech.

Tego wieczora nie odbywają się żadne zajęcia, a do chwili gdy marynarze rozwiną hamaki i położą się spać, została już niecała godzina, większość ludzi siedzi więc na skrzyniach lub stertach prowiantu i zapasowych materiałów, paląc i rozmawiając w półmroku. Na środku sali stoi olbrzymi piec Frazera, na którym pan Diggle piecze suchary. Diggle – zdaniem Croziera najlepszy kucharz w całej flocie i swego rodzaju zdobycz wojenna, gdyż Crozier wykradł gadatliwego kucharza z okrętu flagowego komandora sir Johna Franklina tuż przed rozpoczęciem wyprawy – zawsze coś pichci i jednocześnie bez ustanku przeklina, łaje, pogania i kopie swoich pomocników. Ludzie dosłownie biegają wokół wielkiego pieca, znikają raz po raz we włazach, by przynieść jakieś produkty z niższych pokładów, i starają się jak najrzadziej wchodzić w drogę groźnemu kucharzowi.

Sam piec wydaje się Crozierowi niemal tak duży jak silniki parowe w ładowni. To monumentalne urządzenie ma ogromny piekarnik, sześć wielkich palników, wbudowane urządzenie do odsalania wody i olbrzymią pompę ręczną, która doprowadza wodę bezpośrednio z oceanu lub wielkich zbiorników z wodą ukrytych w ładowni. Zarówno jednak morze na zewnątrz, jak i woda ładowni są teraz zamarznięte, więc w olbrzymich garnkach ustawionych na palnikach pana Diggle’a roztapiają się kawałki lodu wyrąbane ze zbiorników i wciągnięte na wyższy pokład.

Za ścianką z półek i szafek pana Diggle’a, gdzie niegdyś znajdowało się przednie nadburcie, widać izbę chorych, położoną w skrajniku dziobowym okrętu. Przez dwa lata na Terrorze nie było izby chorych. Marynarze, którzy musieli zobaczyć się z lekarzem okrętowym lub jego asystentem, mogli zrobić to codziennie o 7.30 rano w niewielkim kąciku przy piecu pana Diggle’a, oddzielonym od reszty pomieszczenia przepierzeniem ze skrzynek i beczułek. Jednak teraz, gdy ilość zapasów zmniejszyła się znacznie, a liczba chorych lub rannych ludzi zwiększyła, cieśle zbudowali na skrajniku trwalsze ściany tworzące izbę chorych z prawdziwego zdarzenia. Mimo to komandor widział przez skrzynki Pana Diggle’a przypominające tunel wejście, gdzie urządzili sypialnię dla lady Ciszy.

8
{"b":"102265","o":1}