- Паехалі дахаты! Там ужо, відаць, суседка злуе на нас за тое, што так доўга не ідзём.

- Нічога, панаглядае за дзецьмі, ты ж большыя паслугі робіш ёй часам.

І, думаючы аб нечым сваім, ён прапанаваў ёй:

- Ведаеш што, Элі...

Яна насцеражылася. Ён упершыню за колькі год іх жыцця назваў яе так, як некалі называў у першыя дні пасля шлюбу.

- Што ты хочаш сказаць мне, Сузі? - мякка перапытала яна.

- Давай зойдзем з табой у рэстаран. Мы ж разам былі там так даўно, што я нават забыўся калі.

- А дзеці, яны ж чакаюць... - нерашуча прамовіла Элінора.

- Божа мой, могуць жа яны якую гадзіну пабыць і без нас. А суседка не пакрыўдзіцца, пасядзіць з імі лішні час...

Элінора дапытліва зірнула на мужа. «О, каб ён быў заўсёды такі добры, ласкавы, як сёння». Падумала якую хвілінку, пагадзілася.

- Ну што ж, сходзім, Сузі, калі ты гэтага хочаш. Толькі ж рэстаран каштуе грошай!

- Кінь, Элі, гаварыць пра грошы. Не мы для іх, а яны для нас... Урэшце маю я права пачаставаць хоць сёння маю слаўную Элі?..

Жонку кранулі гэтыя словы. Гэта ж ён гаварыў так даўным-даўно, можа, гадоў пяць назад, калі познім вечарам у гарадскім парку прызнаваўся ёй у каханні.

І яны пайшлі.

Ён доўга, з выглядам добрага знаўца, выбіраў меню. Раіўся з ёй, якое віно ёй больш даспадобы, каліфарнійскае ці замежнае, французскае. А можа, яна хоча што-небудзь больш моцнае?

- Я ніколі не піла французскае... - ціха прызналася яна.

- Ну добра, французскае дык французскае...

За сталом Элінора пераканалася, што муж яе сапраўдны гурман. Усё, што ён заказваў, доўга раючыся з афіцыянтам, было наўздзіў смачнае, і яна зразумела, чаму Сузан вельмі часта ўставаў з-за хатняга стала хмурны, незадаволены. Тое, што рыхтавалі яна і яго маці, не было такім смачным. Вядома, справа тут у грашах... Успомніўшы пра грошы, яна не магла не напомніць яму:

- Сузі, ты, аднак, транжырыш грошы! Можа, не трэба...

Ён падаў ёй непрыкметна знак рукой: нязручна ж гаварыць аб такіх рэчах, калі ён раіцца з афіцыянтам, той жа можа падумаць аб іх ліха ведае што...

І яна змоўкла. Кіслы настрой - каму прыемны праводзіны, развітанні? - хутка прайшоў, з кожнай чаркай рабілася весялей. Усё, што было такім шэрым, звычайным, нудным, неяк адыходзіла прэч. Жыццё здавалася цудоўным, прыгожым, нават Элі не хацелася ўжо хутка пакідаць гэты ўтульны рэстаран.

Калі Сузан запрасіў яе прайсціся які круг у танцы, яна спачатку запярэчыла, але тут жа згадзілася:

- Ну добра... Раз ты хочаш, я згодна.

Яны прайшліся некалькі кругоў. Як гэта прыемна - кінуцца, задыхаўшыся ад танца, у зручнае крэсла і паволі пацягваць кактэйль. Спецыяльны дамскі кактэйль, як кажа Сузі! О, ён вялікі спец на ўсе гэтыя віны, кактэйлі! Канечне, яно было б лепш, каб ён не дужа разбіраўся ў гэтых справах. Але раз ужо гуляць, дык гуляць... Можна, урэшце, хоць раз за некалькі год дазволіць сабе такое...

Зноў танцавалі, адпачывалі, слухалі музыку, час ад часу перабіваемую паведамленнямі аб адлёце і прылёце рэйсавых самалётаў.

У Эліноры кружылася галава, яна нешта весела гаварыла, не змаўкаючы і смеючыся з Сузана, які завельмі марудна выбіраў марожанае, і ў гэты час яны пачулі паведамленне, якое на кожнага з іх зрабіла рознае ўражанне.

«Самалёт семдзесят пяты, які спазніўся з вылетам на гадзіну з прычыны дрэннага надвор'я на трасе ў гарах, зараз пайшоў у паветра».

- А мы і не ведалі, што маці яшчэ тут. Мы гуляем з табой, а яна сумавала там, у самалёце. Каб ведалі, то і яна пасядзела б з намі, - выпаліла адным махам Элінора, якая была ўжо ў самым добрым настроі і для якой увесь свет цяпер уяўляўся ў самым ружовым святле.

А Сузан чамусьці сядзеў, нібы прыбіты да крэсла. Ён многа выпіў, але ап'яненне адразу прайшло, ён тупа глядзеў у акно рэстарана, але нічога не бачыў. Перашкаджалі назойлівыя думкі. Ён толькі сказаў амаль што шэптам:

- Божа мой, Божа, гэта ж дзве гадзіны...

Элінора перапытала:

- Пра што ты гаворыш, Сузі?

Сузан зрабіў такі рух, нібы папярхнуўся, сутаргава схапіў недапітую чарку, асушыў яе. І толькі тады адказаў:

- Я ж гавару, куды гэта варта, калі самалёт спазняецца аж на цэлую гадзіну. Гэта называецца - парадкі...

- А што тут асаблівага, Сузі? Ну, прыляціць маці на гадзіну пазней, і толькі... Падумаеш, такая ўжо бяда, калі твая сястра лішнюю гадзіну прабудзе на аэрадроме, чакаючы маці. Вось мы прасядзелі ўжо тут цэлую гадзіну і не заўважылі, як прайшоў час.

- Не верашчы! - кінуў Сузан, і ў голасе яго пачуліся зласлівыя ноткі. - Гэта ж так непрыстойна, на нас глядзяць людзі.

Элінора разгублена азірнулася па баках.

- Чаго ты крычыш на мяне? Ніхто не глядзіць на нас.

Сузан наважыўся быў агрызнуцца, але махнуў рукой і, наліўшы адну, другую чарку, залпам асушыў іх. Элінора пакрыўдзілася:

- Вось ты заўсёды так: на хвілінку станеш добры, а потым зноў за старое... Не напіўся яшчэ?

- Няхай, выпі і ты... - прымірэнча прамовіў ён і наліў ёй і сабе па чарцы, чокнуўся з ёй. - А цяпер паехалі! Чаго мы будзем сядзець тут...

Дома ён зноў зрабіўся пануры, маўклівы. Другім разам пасля такой выпіўкі ён заваліўся б спаць, а цяпер сноўдаўся па кватэры, не ведаючы, чым жа яму заняцца, да чаго прыкласці рукі. Не раз і не два падыходзіў да радыёпрыёмніка, уключаў яго і тут жа раздражнёна выключаў. Шум і грукат джаза, рэкламныя абвесткі так абрыдлі, што хоць ты ўцякай ад іх на край свету. Толькі затрымаўся быў каля прыёмніка на колькі хвілін, калі будаўнічая кампанія рэкламавала продаж гатовых дамоў разам з зямельнымі ўчасткамі ў працяглую растэрміноўку.

«Што ж, гэта нядрэнна... - падумаў ён. - Толькі які купляць - з трох пакояў ці з пяці? Ва ўласным доміку можна будзе пры выпадку заснаваць і сваю электратэхнічную майстэрню... Але пры чым тут дом, да д'ябла майстэрня! Хопіць яму і без майстэрні, каб пажыць па-людску, пажыць на славу... Да д'ябла ўсё, да д'ябла ўсе нудныя клопаты!..»

Знерваваны, спакутаваны, ён выйшаў на ганак, каб падыхаць свежым паветрам. Змяркалася. Па вуліцы праходзілі рэдкія прахожыя. Яны чамусьці сумна пазіралі на домік, у якім ён жыў. Некаторыя са знаёмых віталіся і паспешліва ішлі сваёй дарогай. Ля газетнага кіёска на недалёкім перакрыжаванні вуліц ён заўважыў некаторае ажыўленне. Чуўся нават гучны голас газетчыка, які выкрыкваў навіны дня, але што ён выкрыкваў, разабраць было цяжка. Тады Сузан сышоў з ганка і машынальна павярнуў у бок кіёска. Ён быў ужо недалёка ад яго, калі ясна разабраў словы газетчыка:

- Жахлівая катастрофа ў паветры! Сорак тры ахвяры, сярод іх нашы знаёмыя!

Ногі ў Сузана адразу нібы наліліся свінцом, а сэрца затахкала хутка-хутка, нібы збіралася выскачыць з грудзей. Ён нават спыніўся на хвілінку, каб перадыхнуць, сабрацца з думкамі. Але неадольная сіла ўжо цягнула яго далей - трэба ж урэшце дазнацца, трэба дазнацца...

Ля кіёска тоўпіліся людзі, усхвалявана перачытвалі кароткае паведамленне, якое вылучалася на першай старонцы вялізным шрыфтам. Заўважыўшы яго, людзі папярэдліва расступіліся. Знаёмы кіяскёр абарваў на паўслове свае выкрыкі, разгублена зірнуў на Сузана, потым узяў яго за руку, моцна паціснуў:

- Мы так спачуваем, так спачуваем вам у горы! Хто б мог ведаць, што такое можа здарыцца. Гэта ж так жахліва...

- Што здарылася? - перапытаў Сузан, адчуваючы, як перасыхае ў яго ў горле.

- Божа мой, няўжо вы яшчэ не ведаеце? Калі ласка, вось вячэрняя газета.

Рукі ў Сузана трэсліся, калі браў ён газету. Зірнуў на аб'яву. Нібы налітыя крывёй, вылучаліся тлустыя радкі. Чытаў пятае праз дзесятае: «...усе пасажыры самалёта загінулі, у іх ліку і пяцёра дзяцей, малодшаму з якіх не было яшчэ года... загінуў і экіпаж самалёта і сцюардэса... Ёсць падставы лічыць, што самалёт загінуў ад нейкага выбуху... рэшткі самалёта падалі аж на працягу цэлага кіламетра... Усяго загінула сорак тры чалавекі... Самалёт...»

«Які самалёт? - мільганула нецярплівая думка. - Аб чым гэта я? Тут жа ясна сказана: самалёт семдзесят пяты... Загінуў праз гадзіну пасля вылету... Так, так, дзве гадзіны, дзве гадзіны...»