У закрыты рот муха не заляціць
Разумныя жарты пахвалы варты
Зерне да зерня — будзе поўная мерня
О НЕДОСТАТКАХ И ПОРОКАХ
3 ліхім чалавекам і гадзіна (можа здацца) векам
У ліхога пчаляра і мед горкі
Які Сава, такая і слава
Слоў мяшок, а спраў — на вяршок
Мякка сцеле, ды мулка спаць.
Як свінню ні кліч, выдасць лыч.
Разумная галава, ды на дурной шыі
За дурною галавою нагам няма спакою
Усякі гад на свой лад.
Хоць і не звер, ды чорт яму вер.
Завіднае вока бачыць далёка.
Пусці нахабу пагрэцца, то й самому няма дзе дзецца.
Есці дай, а работы не пытай. Стук, грук — абы з рук.
Як баішся, дык і ліха не мінеш, і надрыжышся.
Баязліваму і корч — мядзведзь.
Гарбатага магіла спраміць.
Сядзіць моўча, ды дума ў яго воўча.
Пайшоў Апанас па квас, дык ні Апанаса, ні квасу
У яго са сваім хлебам паабедаеш
Пралазу відаць адразу.
Такі свет настаў: ні палажы, ні пастаў
Не заглядбеся на чужых жонак: не скасееш, дык здурнееш.
Не будзь ласы на чужыя каўбасы. На пахілае дрэва і козы скачуць
ШУТКИ И ОСТРОТЫ
На Беларусі пчолы, як гусі, а гусі, як валы.
Не крычы моцна: у пастухі возьмуць.
Усе — ну ды ну, а тпрукаць няма каму.
Грыбкі, на бакі, ідуць бараві кі!
Трымайся за грыву, бо за хвост не ўтрымаешся.
Рука руку мые, а чорт чорта крые.
У астрог шмат дарог.
Дзякуй, не дзякуй, а заплаціць мусіш
Дай, Божа, мне, а іншым — не
Мой мілы спакою, добра мне з табою.
Паздароў, Божа, гасцей, каб ездзілі часцей.
Было піць і есці, толькі прынукі не было.
Не таго шкода, што з'елі, а таго, што асталося.
Не ганю, а проша вон!
Дзе гам, і я там.
Прасіць прасілі, а каб паднасіць — не паднасілі
Прыходзь у госці, кума, калі мяне дома няма.
Багаты Цімошка: сабака і кошка.
У каго чуюць, перад тым і шапкуюць.
Нам ні па чом сем карчом: абы грошы — усе абайдзём.
Казаэ воўк, што гарох тоўк, авечак не чапаў, баран паверыў — і прапаў.
Шчупак за плоткаю ганяўся, пакуль сам у нератнепапаўся.
Свіння даўно паняй была б, але лыч не пускае
Жартаваў воўк з канём, ды ў жмені зубы панёс
ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИЕ ЕДИНСТВА СЛОВ
ДЕЙСТВИЕ
Вести себя несерьезно. Валяць дурня
Вести себя озорно. Хадзіць на галаве
Вести себя скрытно, не показываться. Не казацьноса
Выступать впустую. Гаварыць на вецер
Говорить несуразности, чушь. Гарадзіць плот
Действовать бессовестно. Адбіраць у старца кій
Действовать глупо. Тварыць дурату
Действовать криком. Браць горлам
Действовать напористо. Даваць дыхту
Действовать несерьезно и бессмысленно. Зубы пра даваць
Действовать рискованно. Лезці (перці) на ражон
Действовать старательно. Вылузвацца са скуры, выцягвацца ў нітку
Действовать с трагическим исходом. Налажьщь галавой
Действовать широко, с размахом. Варочаць светам
Запомнить. Запісаць сабе на лобе
Исполнять чужую волю. Скакаць пад чужую дудку
Кричать. Рваць горла
Кричать сильно. Крычаць дурным голасам
Капризничать. Выкідваць коні кі
Наговаривать невесть что. Каціць бочкі арыштантаў
Надоедать беспрестанно. Не даваць збыту
Надоедать сильно. Давацца ў знакі
Насмехаться, издеваться. Строіць кпіны (кепікі)
Обобрать обманом. Абуць у лапці
Обойти ловко. Падцерці нос
Осуществлять намерение расчетливо. Падбіваць клінкі
Оставлять решительно. Атрасаць рукі
Относиться подозрительно, недоброжелательно Коса глядзець
Переживать отчаянно. Лезці на сценку
Подстегнуть. Падліць вару
Подчинять своей воле. Ездзіць вярхом
Поступать безрассудно. Спяшацца на шыбеніцу
Потворствовать. Даваць патолю
Подгонять сильно. Гнаць у карак
Проявлять гостеприимство. Разводзіць сталы
Проявлять неблагодарность. Забываць хлеб-соль
Проявлять неверность, хитрить. Віляць хвастом
Проявлять своенравность. Біць у хамут (аглоблі)
Проявлять склонность к пьянству. Глядзець у бутэльку
Разбогатеть в трудных условиях. Разжыцца на калу
Развлекать разговорами. Разводзіць лады
Сделать невозможное. Выламаць з калена
Сделать для виду. Здаць рад
Смеяться злорадно. Скаліць зубы
Спутать в рассуждениях, при рассказе. Збіць з тропу
Стравить. Звязаць хахлы
Требовать решительно. Прыставаць з кароткімі вужамі
Убавить спеси. Пазбіваць рогі
Убежать. Падмазаць пяткі
Убежать стремительно. Задаць лататы
Удрать. Даць ходала
Узнать случайно, неточно. Пачуць адным вухам
Уклониться от возвращения долга. Накрыцца хвастом
Унижаться. Лізаць падмёткі
Упрекать постоянно и грубо. Есці поедам
Упустить выгоду. Даць зевака
Утратить возможность воздействовать. Насыпаць на хвост солі
Учудить. Умудрыць штуку
СОСТОЯНИЕ
Бездельничать. Біць байды, спраўляць лодара
Быть в полном довольстве. Есці на два бакі
Быть во вражде. Быць на нажах
Быть на иждивении. Сядзець на карку
Быть очень похожим. І бубкі падабраць
Дрожать от холода. Прадаваць дрыжыкі
Заболеть, умереть. Адкінуць капыты (хвост)
Задумываться (очень). Браць да галавы
Заинтересоваться. Пакласці вока, упасці ў вочы
Не верить. Не даваць веры
Не появляться. Не казаць вачэй
Оживиться в росте (о растениях). Падняць вушы
Оказаться без средств существования. Класці зубы на паліцу
Оказаться в безвыходном положении. Завязаць свет
Оказаться в больших заботах. Знайсці пятлю (хамут) на шыю
Оказаться грубым, диким, невоспитанным. Радзіцца ў лесе
Оказаться обиженным случайно. Трапіць пад злосць
Отказаться навсегда. Асінкаю заламаць
Ощущать неловкость. Свяціць вачамі
Погибнуть. Скруціць сабе галаву
Прекратить рост, движение. Сесці дзёўбам
Просиживать в бездействии. Аціраць вуглы.
Сильно устать. Упасці з капылля далоў
Смеяться (очень). Класціся (класціся покатам, душыцца) са смеху
Сожалеть. Чухаць патыліцу
Стать богачом. Наесці чэрава
Стать недовольным. Закапыліць вусны (губы)
Страдать. Біцца галавой аб сцяну
Удивляться. Давацца дзіву
Упускать выгоду. Спаць у шапку
Утратить способность соображать. З'ехаць з глузду
ОБСТОЯТЕЛЬСТВА
Без причины (пострадать). Ні за што ні пра што, за нішто ніякае
Безоглядно (бежать). Назлом галавы
Безоговорочно (исполнить). Каб слова, каб слова сказаў. да славечка
Без свидетелей (поговорить). 3 вока на вока
До конца жизни (помнить, быть). Да веку, да скону
Задевая друг друга словами (начать). Слова за слова
За ничто (работать). На дурніцу
Кое-как (сделать). Абы з рук
Неопределенно (иметь положение). Ні дома, ні замужам
Неопределенно (находиться в состоянии). Ні тпру, ні но
Неопределенно (вести себя). І нашым і вашым
