Справа была ясная, і справу зацвердзілі.

— Каго ўзяць за трэцяга? — спытаў Ажур, які выбраў сабе адпаведнага супольніка — Барана.

Алік адказаў не раздумваючы:

— Паніча.

— Не ведаю такога.

— Малады. Са мной пачаў хадзіць. Але пэўны.

Трэці супольнік быў патрэбны на «рэкс»[31]; Баран і Ажур павінны былі браць касу.

— Добра, — замацаваў дамову Ажур.

Дамовіліся пра наступную сустрэчу і работу. Ажур паехаў у Вільню, каб укамплектаваць набор інструментаў, бо работа была асабліва цяжкая, а рабіць яе трэба было ціха, памятаючы і пра змены аховы, і, найважнейшае, пра блізкасць вартоўні. Таму прымітыўнымі інструментамі працаваць было нельга.

Запольская замыкала краму, калі збоку хтосьці ўзяў яе пад руку. Яна пачула ціхі свіст вальса. Здзіўленая і крыху напалоханая, яна паглядзела Ажуру ў твар, і яе шчокі заліла чырвань.

— Вы вярнуліся?

Ён хітнуў галавой, не перарываючы мелодыі, і ўсміхнуўся… вачыма.

— Калі ласка… Не глядзіце на мяне так… Мне непрыемна… Хочаце праверыць краму і рахункі?

Ён адмоўна пакруціў галавой. Пасля зноў узяў яе пад руку і сказаў:

— Хадзем вячэраць.

Ён павёў яе, збянтэжаную гэтай сітуацыяй, у першакласны рэстаран і там раптоўна перамяніўся ў вялікага пана. Афіцыянт з вялікай пашанай выслухаў замоўлены ім «уступ» да вячэры. У адзін момант знік чалавек з вачыма, што прасвечваюць душу да дна, і з’явіўся элегантны, дасціпны мужчына.

Позна ўвечары Ажур правёў Запольскую дамоў. Ля дзвярэй яе кватэры ён узяў дзяўчыну за руку і паволі, ціха, пераканаўча сказаў:

— Вы ж добра ведаеце, што я нікуды з Менска не з’язджаў. Што я заўжды быў тут. Што я нічога вам не пісаў і ніхто нічога ад мяне ў краму не прыносіў.

Ён глядзеў ёй у вочы. Некаторы час яна маўчала. Пасля адразу ж зразумела, да чаго ён вядзе, і паспешліва сказала, усцешаная тым, што можа яго супакоіць:

— Так. Натуральна. Вы ўвесь час былі ў Менску. Кожны дзень прыходзілі ў краму.

— Добра. Часам гэтым могуць зацікавіцца, таму вядзецца пра тое, каб вы не наклікалі непрыемнасці на сябе, наклікаўшы іх на мяне.

— Вы можаце быць упэўнены. Трэба толькі папярэдзіць.

— Я папярэджваю і дзякую.

Ажур паціснуў ёй руку і адначасова левай рукой пяшчотна правёў па яе ілбе і валасах. Пасля ціха спусціўся па сходах. Дзяўчына яшчэ доўга не званіла ў кватэру. Узрушаная, яна раздумвала пра тое, што толькі адчувала ўражлівай інтуіцыяй. Пры сустрэчы з ёю сёння Ажур адразу прачытаў гэта ў ейных вачах. Так прадвызначыўся далейшы ход іх знаёмства.

А назаўтра ў трушчобе Цыпы апоўдні сустрэліся Ясь, Баран і Ажур. Дзве гадзіны за півам яны абмяркоўвалі дэталі акцыі, прызначанай на найбліжэйшую суботу. Вызначальным было тое, што ў нядзелю камітэт не працаваў. Таму, калі б яны — з нейкіх прычын — не паспелі з усёй работай у першы дзень, то змаглі б скончыць яе назаўтра.

У суботу, за дзве гадзіны да канца прыёмнага дня, Ясь з вялікай валізкай у руцэ ўвайшоў у двор Цэнтрхарчзабкама. І скіраваўся наўскос направа, да ўваходу ў аддзел рахункаводства. Мінуў дзверы аддзела і, запаволіўшы крок, паставіў валізку на зямлю поруч з дзвярыма ў падвал. Дастаў з кішэні партманэ і, калі поруч праходзілі людзі, рабіў выгляд, што шукае там штосьці — нейкую паперчыну ці дакумент. Адначасова ён трымаў у руцэ медны кручок, якім збіраўся, як толькі надарыцца такая магчымасць, адамкнуць дзверы ў падвал.

Ясь, як найменш прыкметны і перш за ўсё як ніколі не караны і наогул невядомы крымінальнай паліцыі, прынёс у валізцы інструменты для ўскрыцця сейфа. Валізка была цяжкая, але Ясь рабіў выгляд, што нясе яе лёгка. Амаль паўгадзіны Ясь чакаў добрай нагоды, каб незаўважна адамкнуць дзверы і праслізнуць у падвал. Гэта было вельмі важна. Урэшце Ясь выбраў абсалютна надзейны момант і паспешліва засунуў сплюснуты кручок у дзвярную шчыліну. Пацягнуў яго наверх, пакуль не ўпёрся ў заскачку замка, і тады паволі і моцна пацягнуў кручок на сябе. Заскачка пасунулася ўлева, і дзверы адамкнуліся. Ясь сунуў кручок у кішэню. Ён прыслухоўваўся. Па двары ніхто не ішоў. За дзвярыма аддзела рахункаводства таксама не было чуваць крокаў. Лесвічная пляцоўка быў пустая. Ясь хутка схапіў валізку і, адкрываючы дзверы, стаў на першую прыступку падвальных сходаў. І адразу ж зачыніў за сабою дзверы. Ён застаўся ў цемры. Тут было халодна. Ясь уключыў электрычны ліхтарык і скіраваўся, несучы валізку ў другой руцэ, уніз па сходах. Там ён знайшоў кучу пустых бочак, пра якія яму казаў Ажур, і схаваў у іх валізку з інструментамі. Пазней ён вярнуўся на лесвіцу і стаў ля дзвярэй. Ён дастаў з кішэні некалькі драўляных кліноў і адзін з іх дапасаваў да дзвярной шчыліны, поруч з замком. Цяпер дзверы нельга было адчыніць нават ключом звонку, а Ясь мог пасунуць заскачку проста пальцамі.

Паніч зірнуў на гадзіннік. Да дамоўленага прыходу супольнікаў было амаль паўгадзіны. З падвала хлопец мог назіраць за калідорам і часткай двара толькі праз замочную шчыліну. Гэта было нязручна, і бачнасць была вельмі абмежаваная. Пакуль быў вольны час, Ясь пачаў дэталёва вывучаць дзверы. Ля падлогі ён знайшоў месца, дзе не было адной касой ліштвы. Там праз шчыліну паміж знешнімі дошкамі магутных, цяжкіх дзвярэй лілося святло. Бачнасць і тут была абмежаваная. Спружынным ножыкам Ясь пачаў цішком пашыраць гэты зазор. Ён рабіў гэта асцярожна, дастаючы стрэмкі ўнутр. Праз некаторы час шчыліны стала хапаць для агляду ўсяго калідора і бачнай праз дзверы калідора часткі двара.

Цяпер Ясь мог, выгодна седзячы, добра бачыць усё звонку. Гадзіннікавая стрэлка набліжалася да прызначанага часу. І з дакладнасцю да хвіліны ў дзвярах, што вялі ў калідор, з’явіліся Баран і Ажур. Яны ўвайшлі ў сярэдзіну і сталі каля дзвярэй камітэта, якія былі поруч з уваходам у падвал. Ясь ведаў, што яны чакаюць адпаведнай хвіліны, каб пагрукаць загадзя вызначаным чынам і ўвайсці. Ён адвёў заскачку і чакаў. Калі пагрукалі, ён хутка адчыніў дзверы і, як толькі супольнікі ўвайшлі ў падвал, адразу ж зачыніў іх і ўсадзіў у шчыліну клін.

Пасярод аднаго з падвальных памяшканняў, у дакладна вызначаным месцы, пабудавалі рыштаванне. Трэба было зрабіць праход у магутным скляпенні. Падчас прыёмных гадзін наверсе працаваць было нельга. А пазней таксама трэба было глядзець, каб не нарабіць непатрэбнага шуму. Карыстацца разцом з малатком было нельга, хоць інструменты і былі абшытыя скурай, якая змякчала ўдары. Баран і Ажур працавалі сілай мышцаў. Яны свідравалі адтуліны паміж камянямі, пашыралі іх шаберам, і разцамі, і кароткім ломам, а пасля адколвалі камяні.

Тым часам Ясь сядзеў на сходах, назіраў — пакуль гэта было магчыма, — а пасля прыслухоўваўся. У руцэ ён трымаў канец вяроўкі, з дапамогай якой пры неабходнасці ён падаваў калегам сігнал спыніць працу. Да іншага канца вяроўкі была прывязаная бутэлька. Яе кінулі ў бочку поруч з рыштаваннем. Калі Ясь торгаў за вяроўку, бутэлька грукацела ў бочцы і супольнікі спынялі працу. Як толькі Ясь зноў даваў сігнал, Ажур і Баран браліся за інструменты.

Каля адзінаццатай вечара ў скляпенні быў зроблены вялікі праём, праз які было відаць ймаснічыны знізу. Тады Ажур з Баранам пазменна пачалі свідраваць адтуліны ў дошках. Яны рабілі гэта паволі, моцна прыціскаючы ручку. Тады шуму было менш. Пасля трэба было злучыць прасвідраваныя дзіркі прарэзамі. І гэта рабілі паволі — пілкай для жалеза, а не для дрэва.

Урэшце ў падлозе зрабілі праём, дастатковы для таго, каб туды пралез чалавек. Рыштаванні павысілі, і Ажур першым праз пару хвілін назірання вылез наверх. Праём у падлозе знаходзіўся на некалькі крокаў правей ад сейфа. З апошняга — трэцяга — акна яго можна было заўважыць. Таму Ажур крыху пасунуў адзін са сталоў, каб закрыць агляд залы з акна. Што праўда, было амаль цёмна, бо толькі праз вокны з боку двара падалі рассеяныя палоскі святла. Але камусьці з вартаўнікоў магло прыйсці ў галаву пасвяціць унутр ліхтарыкам.

Баран і Ажур у адных шкарпэтках, быццам цені, перамяшчаліся ўнутры. Сейф стаяў ля знешняй сцяны, у нябачным з акна месцы. Гэта было ім на руку. Ажур вырашыў браць сейф збоку. Хутчэй і прасцей было б ззаду. Але гэта было вельмі цяжка — амаль немагчыма ў гэтых умовах — адсунуць сейф ад сцяны.