Ні галасоў, ні гоману

Ў нахлынуўшым тумане.

Ля возера Баторына

Сядзіць адна Тацяна.

Даўно паснулі вуліцы,

I толькі адгалосы

Яшчэ дзе-недзе чуюцца

Асвераў і калёсаў.

Зара ў трысці хаваецца,

Мігціць Шлях Млечны зораў.

Дзяўчына прыслухаецца,

Што возера гаворыць,

А хвалі пераліўныя

Пяшчотна з трыснікамі

Шапочуць казкі дзіўныя

I гойдаюць чаўнамі.

А месяц пераломаны

То вынырне з туману,

То выплыве з Баторына

Каля чаўна Тацяны.

Прыйшлі, ці доўга нас чакала?

Сход зацягнуўся дапазна.

Што ж, кагарка, не сумавала

Над Мястрам-возерам адна?

Дамоў ісці была гатова,

На кірмашы пакінуць вас… —

А вочы зорацца з-пад броваў,

Як золак у вясновы час.

Ну, хлопцы, ўдаль па хвалях сініх,

Каб дома быць нам да зары.

А ты, арол, глядзі — дзяўчыны

У рыбакоў не забяры!

I пырснуў смех з блакітнай хваляй,

Аж зашумелі трыснікі.

На першых лодках рыбакі

Пра Нарач песню заспявалі.

I паплыло па хвалях рэха

Туды, дзе цёмны бор стаяў,

Дзе летнім сном драмалі стрэхі…

Эх, песня родная мая!

Трэба вёсламі ударыць, —

Зноў Прахор гаворыць.

Лодкі выплылі на Нарач,

Бы на сіне мора.

Лес над берагам прачнуўся,

Песню паўтарае…

«Паляцелі белы гусі

Ды з чужога краю…»

Слухай, сэрцамаё, шчыра

Я цябе кахаю,

А ты вечна, быццам вырай,

Ад мяне ўцякаеш.

Ціха кагарка паўноччу

Песню абарвала,

За шаўковай хусткай вочы

Зорныя схавала.

— Я даўно цябе кахаю, —

У адказ дзяўчына,

Ці мо прашаптала хваля,

Грышка вёслы кінуў.

— Што ж там песню абарвалі? —

Зноў Прахор гаворыць.

Паняслася песня хваляй,

Хваляй па азёрах.

Уздымецца высока

Недзе над барамі,

Рэе-кружыць, нібы сокал

Па-над трыснікамі,

На прасторах Беларусі

Долі след шукае…

«Вы пастойце, белы гусі,

Я вас запытаю…»

На пабярэжжы азёрным, зялёным

Павырасталі палацы магнатаў,

Воддаль чарнеюць вузкія загоны,

I валуны, і рыбацкія хаты.

Неба заслала блакітам шырокім

Наднарачанскія нівы і вёскі,

Ціхі магільнік, крыж адзінокі

Каля пахіленай ветрам бярозкі.

Людзі жывуць у палацах ліхія, —

Хлеба ў іх досыць, і хлеб без мякіны —

Глыбака ўгрызліся ў нашу краіну,

П'яўкамі смокчучы сокі жывыя.

Толькі гаруе ўвесь бераг рыбацкі:

Рукі крывавым пакрытыя потам,

Твары абмыты слязамі сіротаў,

Плечы намулены лямкай батрацкай.

Нават і песні там іншыя, неяк

Звоняць яны сіратліва над полем,

Пераліваюцца скаргай жалеек,

Сумам прадвечным па шчасці, па волі.

Выйшлі ўсе разам.

Праз межы, праз поле

З вёсламі моўчкі арцелі ішлі.

З берага кагаркі

Раптам ўзняліся,

Зніклі ўдалі.

Выплылі лодкі.

— Смела ў дарогу!

— Шчаслівы палоў!

— Помніце — хлеба няма ўжо!..

Хваляў шум.

Звон галасоў.

З Нарачы выплыла сонца.

Лодкі да сонца плылі.

Біліся хвалі аб вёслы,

Пеніліся і гулі.

Дзеці, жанчыны, старыяI

Сёння на бераг прыйшлі

З віламі, з пешнямі.

Сталі, чакаюць, калі

Новыя выплывуць лодкі.

— Што, усё яшчэ не відаць?

— Мо толькі выплыве вёска адна?..

Нарач шуміць.

Пільна угледзеўся

Ў гатаўскі бераг Сымон,

У бераг далёкі.

Пеніцца сонца, і хваль перазвон.

— Кагаркі, можа?..

— Не, лодкі!

— Бачыце, бачыце! — бераг ажыў.

Радасна бліснулі вочы,

Быццам іх сонца прамень запаліў.

Люблю твае, Нарач, затокі і тоні,

Як вецер густыя туманы развесіць.

Ці снежная пена на хвалях зазвоніць,

Цалуючы зоры, калышучы месяц.

Люблю, калі ў сонцы гарыш пазалотай,

Раскінуўшы сінія хваляў палотны,

Калі ў непагоду сумуеш маркотна

З рыбацкаю песняй, з зялёным чаротам.

Люблю твае буры, твае навальніцы.

Ў іх чую, бы ў песнях, жыццё маладое.

I хочацца блізка грудзьмі прытуліцца

Да чорных ад гневу кіпучых прыбояў.