Iван Мяне не ведаеш, Тацяна, Гарэлкай цяжка упаіць. Па тым, што выпіў я, да рана Гатоў нагамі малаціць. Тацяна Ідзі, ўжо досыць, не хваліўся б, Ото ж сустрэла на бяду! Iван Чакай, Тацяна, заўтра рана У сваты да цябе прыйду. «Наляцелі скурадзёры З паліцэйскаю ардой. Заазёры, заазёры Пастаім мы галавой! Пастаім мы за палеткі Дружна, смела у баю. Ёсць у нас густыя сеткі, — Долю вылавім сваю! Ёсць і сілы ў нас нямала На паноў пайсці з калом…» ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ Расшумеліся цымбалы, Быццам Нарач бурным днём. Рыбак Ды ты, Іван, ужо спазніўся. Яшчэ як верасы цвілі, Ў Сымона ноч усю да ўсходу Сваты гулялі і пілі. Тацяна Ты бачыў мо, ці піў мо разам, Ці дамаўляліся з табой? Рыбак Не, толькі бачыў, як ішла ты З сваім каханым раніцой… «Пойдзем грамадой наперад, Возьмем за грудзі бяду I густы закінем невад, Падвалокі пад ваду! Эх ты, доля, з лыка звіта, Нарач — наша старана!» ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ Скрыпка кнігаўкай падбітай Доўга плакала адна. 6 Iван Тацяна Зайду сама, мне недалёка. Iван Тады ідзі… Каб ведаў, хто цябе засватаў, Узяў бы я яго на вока. Тацяна Iван А што ж, — злаўлю. Яшчэ пачуеш. I ён мо з тых, якія тут Над Мястрам, Нараччу бунтуюць. Тацяна Ты, можа, паліцэйскі шпік? Бунтуюць людзі — есці хочуць. Не аддадуць паны азёр, — Устане наша Наднарочча. 7 Азёры, азёры, азёры Ўдалі забялелі. I думы кладуцца узорам На снежнай кудзелі. Далёка — узгоркамі поле, Акопы, траншэі, драты, Магілы вайны і нядолі Заснулі пад снегам густым. Мо вецер з-над Рэйну, Дунаю Тут плача заўсёды з тугі Ці бура ад краю да краю Галосіць з далёкай тайгі? Азёры, азёры, азёры, Шум бору сасновы, Вузкіх палазінаў узоры I кій ялянцовы! Старыя рыбацкія хаты, Пад прызбамі — гурбамі снег. А вокны з-пад броваў кудлатых Глядзяць з-пад завеяных стрэх. А ў хатах і змрочных, і цесных Варожаць: як выйсці з бяды, I з сумнай азёрнаю песняй Снуюць невады. Азёры, азёры, азёры Ў імгле забялелі. Калышацца снежнае мора На крылах мяцелі. Азёры, да вас я дарогай Прыйшоў пралажыць новы след. З-за кратаў жалезных, з астрогаў Прынёс вам прывет. Ад тых, што вас больш не пабачаць, Ад тых, што прыйдуць грамадой У сонечны час, у гарачы, Шчаслівай вяснянай парой. Частка трэцяя
І Насустрач дарога Далёка, далёка, Аж за небасхілы Струною лягла. Нявесела ў полі Блукаць адзінокім Па сцежках завеяных, Гурбах высокіх Брысці ад сяла Да сяла. ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ — Адкуль, брат, здалёку? — Здалёку, таварыш… Здаецца, ці не сустракаліся мы. Адзе? — не прыпомню. Махоркі не маеш? Хоць рукі пагрэць бы ад сцюжы зімы. — І я цябе бачыў… Ці не на Лукішках? Эх, краты, як хутка змяняюць людзей! Нат я ледзь пазнаў цябе, Браце мой Грышка, З кім столькі астрожных дзён Разам сядзеў! Даўно ты на волі? — Вясною год будзе. Вярнуўся дамоў — Нідвара ні кала. Сястра з меншым братам, Вясковыя людзі Казалі, На службу пайшла. Прыйшлі прывітацца Суседзі-сяляне. «Што ж, — кажуць, — Дакуль яшчэ будзем чакаць? Ці чуў, што бунтуюцца наднарачане? Не нам жа ад іх адставаць». I мы на паноў узняліся нанова. Ды сілы ў нас мала было. I мусіў я ноччу Глухой, вераснёвай Пакінуць і хату сваю, I сяло. Прыплёўся, як бачыш, У гэту старонку, Да гэтых галодных азёр, Рыбакоў… А ты што раскажаш Пра Гродна і Вронкі, Пра Вільню, Пра нашых сяброў?.. — Што ж, вестак нямала, Іхцэлыахапак… Сустрэнемся, можа, Яшчэ мы з табой На гэтых шляхах, На бясконцых этапах Шчасліваю, лепшай парой. ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ У полі адзін Між сумётаў высокіх. Настольнікам белым Дарога лягла, I толькі чарнеюць Хваіны далёка Ды родныя стрэхі сяла. Насустрач, памалу, Надснежнай раўнінай, Над шляхам З заходняй ліхой стараны Плывуць, як з палову, Павозеры сінім, Змарыўшыся, хмары-чаўны. |