Дык вось, Аннунцыята, ва ўжытку Нэнсі, вынесла Джасціну на веранду. Эн прычыкільгала за ёю, прыхапіўшы зубамі кошык, дзе ляжала ўсё, што трэба дзіцяці, — пялёнкі на змену, каробачка з талькам, цацкі. Яна села ў плеценае крэсла, узяла ў Нэнсі малую і стала паіць з пляшачкі падагрэтаю малочнаю сумессю. Гэта добра, і жыць добра; яна зрабіла ўсё магчымае, каб наставіць на розум Люка, і калі гэта не ўдалося, што ж, затое Мэгі з Джасцінаю даўжэй пажывуць у Хімельхоху. Няма сумнення, нарэшце Мэгі зразумее, што няма ніякае надзеі зберагчы чалавечыя адносіны з Люкам, і тады яна вернецца ў Драгеду. Але Эн думала пра гэты дзень з жахам.

Чырвоны спартыўны аўтамабіль на шалёнай хуткасці павярнуў з данглаўскай дарогі і цяпер падымаўся ўгору; гэта была навюсенькая і вельмі раскошная англійская машына з палоскамі скуры на капоце, яна так і ззяла пунсовым лакам і серабром выхлапных труб. He адразу Эн пазнала, хто, прыгнуўшыся, вылез з нізкіх адчыненых дзверцаў, бо на ім было звычайнае летняе адзенне жыхароў Паўночнага Квінсленда — адны толькі шорты. Такі прыгожы! — падумала Эн, пахвальна азіраючы госця, а ён падымаўся да яе, пераскокваючы цераз дзве прыступкі, і ў яе варухнуўся цьмяны ўспамін. Шкада, што Людвіг так многа есць, куды здаравей было б не паўнець, вунь у якой выдатнай форме гэты прыгажун. I таксама ж не хлопчык, скроні зусім сярэбраныя, але такога зграбнага секара я яшчэ не бачыла.

I толькі сустрэўшы спакойны, незалежны пагляд прыезджага, яна зразумела, хто перад ёю.

— Божа! — Яна выпусціла пляшачку.

Ён падняў пляшачку, падаў ёй і прыпёрся да парэнчаў на верандзе напроці яе крэсла.

— Нічога, — сказаў ён, — соска да падлогі не дакранулася, можаце спакойна даць яе дзіцяці.

Малая, у якой адабралі яду, якраз трывожна закруцілася, Эн усунула ёй соску і нарэшце перавяла дух.

— Вось дык нечаканасць, ваша праасвяшчэнства! — Яна акінула яго насмешлівым паглядам. — Праўду кажучы, цяпер вы не вельмі падобныя на архіепіскапа. Зрэшты, і раней не надта былі падобныя, нават у належным адзенні. Мне заўсёды здавалася, што архіепіскапы, да якой бы царквы яны ні належалі, — тоўстыя і самазадаволеныя.

— У гэтую хвіліну я не архіепіскап, а ўсяго толькі свяшчэннік, які сумленна зарабіў магчымасць адпачыць, так што завіце мяне проста Ральф. А гэта і ёсць малютка, якая прычыніла Мэгі гэтулькі пакуты, калі я тут быў Miнулы раз? Можна мне ўзяць яе на рукі? Думаю, што змагу трымаць пляшачку так, як трэба.

Ён усеўся ў крэсла побач з Эн, абыякава закінуў нагу на нагу, узяў дзіця і пляшачку, і кармленне прадаўжалася.

— Значыць, Мэгі назвала дачку Джасцінаю?

— Ага.

— Імя мне падабаецца. He, вы толькі паглядзіце, якога колеру ў яе валасы! Уся ў дзеда.

— Вось і Мэгі тое самае гаворыць. Спадзяюся, калі малая падрасце, яе не абсыплюць вяснушкі, але гэта, ведама, можа здарыцца.

— Ну, Мэгі таксама ж рыжая, а ў яе ніякіх вяснушак няма. Праўда, скура ў Мэгі другога колеру і матавая. — Ён паставіў пустую бутэлечку на падлогу, пасадзіў дзяўчынку на калена да сябе тварам, прыгнуў яе нібыта ў паклоне і стаў моцна, мерна расціраць ёй спінку. — Сярод іншых абавязкаў мне трэба часта бываць у каталіцкіх сіроцкіх прытулках, так што я спрактыкаваная нянька. Маці Ганзага, якая загадвае маім любімым прытулкам, кажа, што гэта найлепшы спосаб збавіць дзіця ад адрыжкі. Калі проста прыхінуць дзіця да пляча, яно вельмі мала нахіліцца наперад, газы лёгка не адыходзяць, а ўжо калі падымаюцца, дык з імі дзіця адлівае і многа малака. А вось пры такім спосабе яно перагнулася ў поясе, малаку стварылася перашкода, а газы адыходзяць. — Нібыта пацвярджаючы гэта, Джасціна некалькі разоў модна ікнула, але нічога, што з’ела, не адлілося. Ральф засмяяўся, яшчэ пацёр ёй спінку і, калі за гэтым нічога болей не адбылося, зручна прыладзіў дзяўчынку на сагнутай руцэ. — Такія дзіўныя, чараўнічыя вочы! Прыгожыя, праўда? Ну ясна, яна ж дачка Мэгі, як ёй не быць незвычайным дзіцем.

— He тое каб я старалася перавесці размову, але вы былі б добрым бацькам, айцец Ральф.

— Я люблю дзяцей, і зусім маленькіх, заўсёды любіў. Мне намнога лягчэй цешыцца з дзяцей, бо пры гэтым мне не дакучаюць ніякія непрыемныя бацькоўскія абавязкі.

— He ў гэтым справа, проста вы — як Людвіг. У вас у характары ёсць нешта жаноцкае.

Джасціна, звычайна нелюдзімая, адказвала яму сімпатыяй — яна заснула ў яго на руках. Ральф паклаў яе зручней і выцягнуў з кішэні пачак «Кэпстэн».

— Давайце я вам запалю, — прапанавала Эн.

Ральф узяў у яе прыкураную цыгарэту.

— А дзе Мэгі? — папытаўся ён. — Дзякуй. Даруйце, не здагадаўся, закурыце, калі ласка, і вы.

— Мэгі ў ад’ездзе. Яна ж так і не акрыяла пасля родаў, а калі пачаліся дажджы, ёй стала зусім блага. I мы з Людвігам выправілі яе на два месяцы адпачываць. Яна вернецца прыкладна да першага сакавіка, яшчэ сем тыдняў засталося.

З першых слоў Эн заўважыла ў ім рэзкую перамену — нібыта адразу рассеяліся яго надзеі, ашукала доўгачаканая радасць. Ён цяжка ўздыхнуў.

— Ужо другі раз я прыязджаю развітацца — і не застаю яе. Тады, перад Афінамі, і вось зноў. Тады я выязджаў на год, а магло здарыцца, што затрымаўся б намнога болей, тады я і сам не ведаў. З таго часу, як загінулі Пэдзі і Сцюарт, я ні разу не быў у Драгедзе, а тут зразумеў — не Мэгі я паехаць з Аўстраліі, не пабачыўшы Мэгі. I аказалася, яна выйшла замуж і яе ўжо няма ў Драгедзе. Хацеў паехаць за ёю ўслед, але ж гэта было б несумленна ў дачыненні да яе і да Люка. А цяпер я прыехаў, бо ведаю — не магу я нашкодзіць таму, чаго не існуе.

— Куды вы едзеце?

— У Рым, у Ватыкан. Кардынал ды Канціні-Верчэзе цяпер займае пасаду кардынала Мантэвердзі, які нядаўна памёр. I, як я і прадбачыў, ён бярэ мяне да сябе. Гэта вялікі гонар, ды не толькі гонар. Я не магу адмаўляцца.

— I надоўга вы едзеце?

— Баюся, вельмі надоўга. У Еўропе шугае вайна, хоць адсюль нам здаецца, што гэта вельмі далёка. Рымская каталіцкая царква мае патрэбу ў кожным сваім дыпламаце, а дзякуючы кардыналу, ды Канціні-Верчэзе мяне лічаць дыпламатам. Мусаліні цесна звязаны з Гітлерам, адзін аднаго вартыя, і Ватыкан вымушаны неяк аб’ядноўваць процілеглыя светапогляды — каталіцкую веру і фашызм. Задача не з лёгкіх. Я свабодна гавару па-нямецку, пакуль быў у Афінах — авалодаў грэчаскаю, пакуль жыў у Рыме — авалодаў італьянскаю. У дадатак, бегла гавару па-французску і па-іспанску. — Ён уздыхнуў. — У мяне заўсёды былі здольнасці да моваў, і я свядома іх развіваў. I цяпер мяне абавязкова перавядуць адсюль.

— Што ж, ваша праасвяшчэнства, калі толькі вам не заўтра на параход, то вы яшчэ можаце пабачыцца з Мэгі.

Гэтыя словы вырваліся ў Эн раней, чым яна паспела падумаць, што гаворыць; дый чаму б Мэгі не пабачыцца з ім разок перад ад’ездам, тым болей калі ён і праўда едзе надоўга?

Ральф павярнуў галаву і паглядзеў на яе. Прыгожыя сінія вочы глядзяць незалежна, але так разумна, так пранікнёна, гэтага чалавека не ашукаеш. Ведама, ён прыроджаны дыпламат! I добра разумее сэнс яе слоў і ўсе яе патаемныя пабуджэнні. Затаіўшы дыханне, Эн чакала адказу, але ён доўга маўчаў — сядзеў і глядзеў паўзверх ізумруднага гушчару трыснягу на паўнаводную раку і, здаецца, забыўся пра малую, якая спала ў яго на руках. Эні зачаравана разглядала яго збоку — лінію павека, просты нос, загадкава сціснутыя губы, упарты падбародак. Якую сілу збіраў ён у душы, азіраючы гэтую даль? Якою складанаю меркаю вымяраў любоў, жаданне, абавязак, разважлівасць, волю, палкую тугу, што пераважыць у гэтым проціборстве? Ён паднёс да губ цыгарэту, пальцы ў яго дрыжалі — і Эн нячутна перавяла дух. Дык, значыць, яму не ўсё роўна.

Ральф маўчаў, мабыць, мінут дзесяць. Эн прыкурыла яшчэ адну цыгарэту, падала яму замест патухлага акурка. Ён і гэтую дакурыў да канца і ўсё не зводзіў вачэй з далёкіх гор, з чорных хмараў, што зноў згушчаліся ў небе, пагражаючы дажджом. Потым кінуў другі акурак услед за першым цераз парэнчы на верандзе і папытаўся самым звычайным роўным голасам:

— Дзе яна цяпер?