— А дзе гэты востраў Матлак?

— Каля Вялікага Бар’ернага рыфа, якраз каля праліва Уітсандзі. Вельмі ціхі, адасоблены астравок, па-мойму, туды звычайна ездзяць маладыя на мядовы месяц. Вы ведаеце, як бывае ў такіх мясцінах — не адна вялікая гасцініца, а асобныя домікі. Вам не давядзецца выходзіць да агульнага стала, за якім поўна народу, быць ласкаваю з людзьмі, на якіх і глядзець не хочацца. Ды ў гэтую пару года там, напэўна, і няма нікога, баяцца летніх цыклонаў. Макрэча з дажджом нікога не палохае, а летам ехаць на Рыф няма ахвотнікаў. Напэўна, прычына ў тым, што туды ездзяць найболей з Сіднея і Мельбурна, а летам і ў Сіднеі, і ў Мельбурне харашыня, выязджаць няма патрэбы. Вось на зіму, на чэрвень, ліпень і жнівень кожны наймае домік загадзя, за тры гады наперад.

13

У апошні дзень 1937 года Мэгі села на цягнік да Таўнсвіла. Яе канікулы толькі пачаліся, а яна ўжо адчувала сябе намнога лепей, бо ззаду застаўся абрыдлы ёй у Данглаў моташлівы смурод патакі. Таўнсвіл, самы вялікі і багаты горад Паўночнага Квінсленда, налічваў некалькі тысяч жыхароў, белыя драўляныя домікі стаялі на палях. Ад цягніка да парахода амаль не заставалася часу, і Мэгі не было калі разглядаць горад, але яна амаль усцешылася, што і думаць няма калі, трэба адразу бегчы на прыстань: пасля незабыўных жахаў плавання па Тасманавым моры шаснаццаць гадоў назад ёй зусім не выпадала прабыць трыццаць шэсць гадзін на карабліку намнога меншым за «Уэйхан».

Але аказалася на гэты раз усё іначай, параходзік ледзь чутно, быццам шэпчучы нешта, плыве па люстраной вадзяной роўнядзі, дый ёй ужо не дзесяць, а дваццаць шэсць. У паветры зацішша паміж двума цыклонамі, стомленае мора спакойнае; і хоць да вечара было далёка, Мэгі прылегла — і моцна заснула без сноў, толькі назаўтра ў шэсць раніцы яе разбудзіў сцюард, прынёс ёй чаю і талерку пячэння.

Яна выйшла на палубу і ўбачыла новую, незнаёмую Аўстралію. У празрыстым, пяшчотным, бясфарбным небе паволі разлівалася, падымалася ўсё вышэй жамчужна-ружовае ззянне, і вунь там, на ўсходзе, на краі акіяна ўзышло сонца, толькі што народжанае ярка-чырвонае святло ператварылася ў белы дзень. Параход ціха плыў па чысцюткай вадзе, такой празрыстай, што за бортам, глыбока ўнізе, можна было разгледзець змрочныя ліловыя пячоры і яркіх рыб, якія праносіліся міма. Удалечыні мора густа сінела, часам адсвечвала зялёным, а мясцінамі, там, дзе дно ўкрывалі водарасці ці каралы, цямнелі плямы колеру густога віна — і ўсюды, быццам самі па сабе, як крышталі ў кварцы, узнікалі астравы, то сляпуча белыя пясчаныя, парослыя пальмамі, то гарыстыя, скрозь укрытыя джунглямі, то плоскія, у зелені кустоўя, толькі трошкі паднятыя над вадою.

— Вось гэтыя плоскія і ёсць сапраўдныя каралавыя астравы, — растлумачыў нейкі матрос. — Якія колам, а ўсярэдзіне вада, лагуна, тыя называюцца атолы, а калі проста з мора тырчыць кавалак рыфа, ён рыф і ёсць. Якія вышэйшыя, гэта макаўкі падводных гор, але вакол іх усё роўна ёсць каралавыя рыфы, а пасярод лагуны.

— А дзе востраў Матлак? — папыталася Мэгі.

Ён паглядзеў з цікаўнасцю: жанчына адна едзе на востраў, дзе маладыя святкуюць мядовы месяц? Неяк няскладна выходзіць.

— Мы цяпер ідзём па Уітсандзійскім праліве, а там выйдзем да ціхаакіянскага боку Вялікага Бар’ернага. На Матлаку з таго боку такі грукат, сваіх думак і то не чутно — велізарныя валы накочваюцца з акіяна за сотню міль, што тыя кур’ерскія цягнікі. На адной такой хвалішчы можна сотню міль праляцець, уяўляеце? — Матрос летуценна ўздыхнуў: — Да Матлака прыйдзем да захаду сонца.

I за гадзіну да захаду сонца параходзік прабіўся праз хвалі прыбою, што адкочваліся ад берага, падымаючы сцяну пенных пырскаў, якія затуманьвалі неба на ўсходзе. Насустрач над рыфам, аголеным у гэты час адліву, добрай паўмілі цягнулася прыстань на тонкіх палях, а далей падымаўся круты скалісты бераг, — ані не падобна на трапічную пышнасць, якая малявалася Мэгі яе фантазіяй. На прыстані чакаў вельмі немалады чалавек, ён памог Мэгі сысці, узяў у матроса яе чамадан.

— Добрага здароўя, місіс О’Ніл, — сказаў ён. — Я Роб Уолтэр. Спадзяюся, ваш муж усё-такі таксама зможа прыехаць. На Матлаку ў гэтую пару і пагаварыць амаль што няма з кім, у нас, бачыце, курорт зімовы.

Яны пайшлі побач па хісткіх дошках прыстані, аголены адлівам карал нібыта плаваў у промнях на захадзе сонца, грознае ўспененае мора адсвечвала трывожнаю чырванню.

— Цяпер адліў, а то б вам было не так спакойна плысці. Бачыце, які туман на ўсходзе? Там самы край Вялікага Бар’ернага. Тут на Матлаку мы толькі тым і жывыя, што ён нас засланяе; там у прыбоі такая сілішча, у нас увесь час аддаецца, адчуваем, як востраў пад нагамі дрыжыць. — Ён памог Мэгі сесці ў аўтамабіль. — Гэта наветраны бок Матлака — дзікаваты на выгляд і не дужа прыветлівы, праўда? Нічога, вось убачыце яго з падветранага боку, там ёсць на што паглядзець!

З шалёнаю хуткасцю, што зусім натуральна, калі машына адна-адзіная на ўвесь востраў, яны пранесліся, напэўна, міляў чатыры па вузкай дарозе, усланай раструшчаным каралам, які — храбусціць пад коламі, сярод пальмаў і густога кустоўя, уздоўж крутога горнага адхону, і перавалілі цераз хрыбет вострава.

— Так прыгожа! — вырвалася ў Мэгі.

Выехалі на другую дарогу, яна плаўна паўтарала ўсе выгіны пясчанага берага, што паўмесяцам акружаў неглыбокую лагуну. Удалечыні, там, дзе хвалі акіяна разбіваліся аб краі рыфа, зноў асляпляльна зіхцелі карункі белай пены, але воды, ахопленыя каралаваю рамаю, былі ціхія і спакойныя, быццам сярэбранае люстэрка з ледзь прыкметным бронзавым водбліскам.

— Востраў наш у даўжыню восем міляў, упоперак — чатыры, — растлумачыў Мэгі праважаты. Яны праехалі міма нязграбнага, распоўзлага ў шырыню белага дома з вялізазнаю верандаю і вокнамі нібыта вітрыны. — Універсальны магазін, — з гаспадарскім гонарам павёў рукою Роб Уолтэр. — Тут я жыву са сваёю кабетаю, і, скажу я вам, яна не вельмі радая, што да нас прыязджае жанчына адна, без мужа. Баіцца, раптам мяне звядуць з дарогі правільнай, вунь як. Дзякуй, у бюро сказалі, вам патрэбен адпачынак і поўны спакой, і я вам выдзеліў самы далёкі наш домік, так што гаспадыня мая таксама трошкі супакоілася. У тым баку, дзе вы, болей няма ні душы; цяпер у нас адпачывае толькі адна пара, але яны ў другім баку. Можаце хоць галяком разгульваць, ніхто вас не ўбачыць. Пакуль вы тут, гаспадыня мяне з вока не спусціць. Калі вам што трэба, званіце проста па тэлефоне, і я прынясу. Няма патрэбы самой вам хадзіць у такую даль. Дый там гаспадыня не гаспадыня, а раз на дзень, пад вечар, заўсёды вас праведаю, трэба ж ведаць, ці ўсё ў вас добра. Дык вы ўжо такім часам, калі сонца заходзіць, будзьце дома і адзетая як трэба, a то раптам гаспадыня мая нечакана паявіцца.

Домік — аднапавярховы, на тры пакоі, пры ім зусім асобны сярпок белага берага паміж двума гарыстымі выступамі, якія ўразаюцца ў мора, і далей дарогі няма. Усярэдзіне ўсё вельмі простае, але зручнае. На востраве свая электрастанцыя, так што ў распараджэнні Мэгі і маленькі халадзільнік, і электрычнае святло, і абяцаны тэлефон, і нават радыёпрыёмнік. У прыбіральню і ванну праведзена вада — выгоды болей сучасныя, чым у Драгедзе і Хімельхоху, усміхнулася сама сабе Мэгі. Адразу відаць, што прыязджаюць сюды адпачываць людзі з Сіднея і Мельбурна, яны дык прывыклі да цывілізацыі і не могуць без яе абыходзіцца.

Роб паспяшаўся назад да раўнівае «гаспадыні», а Мэгі на волі разабрала чамаданы і пільна агледзела свае ўладанні. Раскошны двухспальны ложак намнога зручнейшы, чым была яе шлюбная пасцель. I не дзіва, тут і зроблены рай маладым, значыць, прыезджым найперш патрэбна добрая пасцель; а пастаяльцы тае гасцініцы ў Данглаў звычайна вельмі п’яныя і не заўважаюць выпертых спружын. У халадзільніку і на паліцах над ім поўна ўсякае яды, на століку ў вялізным кашы — ананасы, бананы, манга і гранадзілы. Чаму б ёй і напраўду тут не есці і не спаць уволю.

Першы тыдзень Мэгі, здаецца, толькі тое і рабіла, што ела і спала; раней яна і сама не разумела, што стамілася да смерці і што клімат Данглаў адбіў у яе ўсялякую ахвоту да яды. На гэтай шыкоўнай пасцелі яна засынае, толькі апусціць галаву на падушку і спіць па дзесяць — дванаццаць гадзін засаб, а есць з такім апетытам, якога ў яе не было з часоў Драгеды. Есць, здаецца, без пярэдыху, увесь час, калі не спіць, і нават заходзячы ў ваду бярэ з сабою манга. Па праўдзе сказаць, плады манга сама разумна есці ў моры ды яшчэ ў ванне, з іх проста выцякае сок. Лагуна перад маленькім пляжыкам люстрана спакойная, ніякіх плыняў, зусім мелка. Усё — нібыта знарок дзеля Мэгі, яна ж зусім не ўмее плаваць. Але вада, вельмі салёная, быццам сама падымае яе — і яна вырашыла паспрабаваць, і надта ўсцешылася, калі ёй удалося пратрымацца на вадзе адразу цэлых дзесяць секунд. Так нібыта адчула сябе свабоднаю ад зямнога прыцягнення, такім шчасцем было б плаваць як рыба.