— Месца — самы раз для цябе, дружа, — паведаміў ён Пэдзі. — Гасцініца для рабочага чалавека, гаспадараць там кабеты з Арміі выратавання.
На вуліцах было цесна ад машын — здавалася, яны імчацца без разбору ва ўсе бакі. З акенцаў таксі седакі з захапленнем пазіралі на высокія цагляныя будынкі, на вузкія звілістыя вуліцы, на людскія натоўпы, якія то ўзнікалі, то рассейваліся, быццам удзельнікі нейкага дзіўнага гарадскога абраду. Велінгтан выклікаў у падарожнікаў пачуццё глыбокай пашаны, але ў параўнанні з Сіднеем ён цяпер здаўся ім правінцыяльным гарадком.
Пакуль Фія адпачывала ў адным з незлічоных нумароў гіганцкага мурашніка, які Армія выратавання з любасці назвала Народным палацам, Пэдзі выправіўся на цэнтральны вакзал даведацца, калі ідзе поезд на Джыланбаўн. Хлопчыкі зусім ужо акрыялі і пачалі прыставаць да бацькі, каб ён узяў іх з сабой, — ад некага пачулі, што шлях недалёкі і на ім поўна магазінаў і крам і ў адной прадаюць марскую цыбулю ў цукры. Зайздросцячы іхняй хлапечай бадзёрасці, Пэдзі паддаўся іх просьбам, бо пасля трох дзён марской хваробы сам ён ледзь трымаўся на нагах, Фрэнк і Мэгі засталіся з Фіёнай і малым, хоць іх таксама адольвала жаданне пайсці, але яшчэ мацней хацелася, каб палягчэла маці. Зрэшты, як толькі Фію знялі з парахода, сілы пачалі хутка вяртацца да яе; яна выпіла кубак булёну і пагрызла скібачку падсмажанага хлеба, якія прынёс анёл-ахоўнік у каптуры.
Вярнуўся Пэдзі, сказаў:
— Калі мы, Фія, не паедзем сёння, наступнага прамога поезда давядзецца чакаць цэлы тыдзень. Як адчуваеш, па сіле табе пусціцца ў дарогу сёння вечарам?
Трасучыся ад слабасці, Фія села на ложку.
— Як-небудзь спраўлюся.
— А я думаю, трэба пачакаць, — рашуча сказаў Фрэнк. — Мама не зусім яшчэ здаровая, каб ехаць.
— Ты, Фрэнк, не разумееш: калі мы прапусцім сённяшні поезд, прыйдзецца цэлы тыдзень жыць у Сіднеі, а на гэта ў мяне кішэнь бедная. Заўтра мы, праўда, маглі б на адным з трох цягнікоў адправіцца ў Даба, але там давядзецца чакаць мясцовага, і мне сказалі, што так мы больш намучымся і лепш паехаць сёння вячэрнім экспрэсам.
— Я спраўлюся, Пэдзі, — зноў сказала Фія. — Са мной Фрэнк і Мэгі, усё будзе добра. — Вачамі яна прасіла Фрэнка прамаўчаць.
— Тады я пашлю тэлеграму Мэры, каб нас сустракалі заўтра вечарам.
У такім вялікім будынку, як Цэнтральны вакзал, сям’я Кліры яшчэ ніколі не была — велізарны шкляны цыліндр, які, здавалася, адначасова абзываўся рэхам і паглынаў тлум галасоў тысяч людзей, што чакалі каля сваіх пашарпаных, перавязаных рамянямі чамаданаў, утаропіўшыся на вялікае інфармацыйнае табло, на якім работнікі вакзала з дапамогай доўгіх жэрдак час ад часу мянялі звесткі. У прыцемку, што ўсё гусцеў, нашы падарожнікі зліліся з натоўпам і не зводзілі вачэй са складных драцяных варотцаў пятай платформы; палавінкі былі яшчэ ссунутыя разам, але на іх вісела шырокая дошка, і на ёй ад рукі было выведзена: «ДЖЫЛАНБАЎНСКІ ПАШТОВЫ». На першай і другой платформах узнялася мітусня — прадвесце блізкага адпраўлення вячэрніх скорых на Брысбен і Мельбурн, пасажыры валам павалілі ў праходы. Неўзабаве надышла і чарга сям’і Кліры — створкі варотцаў пятай платформы склаліся, і народ заспяшаўся да вагонаў.
Пэдзі знайшоў пустое купэ другога класа, рассадзіў хлопчыкаў каля вокнаў, а Фію і Мэгі з малым пасадзіў каля засовачных дзвярэй, што адчыняліся ў калідор, які злучаў усе купэ. Да іх зазіралі пасажыры ў пошуках месца і адразу шарахаліся і знікалі, убачыўшы такую плойму дзяцей. Іншы раз няблага мець вялікую сям’ю.
Ноч была даволі халодная, і давялося зняць з чамаданаў прывязаныя збоку рамянямі шатландскія пледы; вагон не ацяпляўся, але ад жалезных скрынак з гарачым вуголлем, што стаялі на падлозе, ішло цяпло, а наогул ацяплення ў поездзе ніхто не чакаў, бо ні ў Аўстраліі, ні ў Новай Зеландыі яго ніколі не было.
— Далёка нам ехаць, тата? — пацікавілася Мэгі, калі поезд рушыў, пастукваючы і пагойдваючыся на рэйкавых стыках.
— Намнога далей, чым здалося нам па нашым атласе, Мэгі. Шэсцьсот міль. Прыедзем заўтра к вечару.
Хлопчыкі аж раты паразяўлялі, але адразу на ўсё забыліся, заварожаныя расквечанай агнямі казачнай краінай, што адкрылася іх воку; усе прыпалі да шыбін — праляцелі ўжо першыя мілі, а будынкі ўсё не канчаліся. Поезд прыбавіў ходу, агні рассыпаліся і нарэшце зусім зніклі, толькі пучкі іскраў, якія з выццём падганяў вецер, без спыну мільгалі за вокнамі. Калі Пэдзі выйшаў з хлопчыкамі і Фрэнкам у калідор, Мэгі тужліва глянула ім услед. Апошні час яе, гэта ж ясна відаць, знарок адлучалі ад хлопчыкаў — з таго дня, як нарадзіўся Хэл, і ўсё жыццё яе перавярнулася, і цяпер яна прыкаваная да дому, зусім як мама. «Але я не крыўдую», — сказала сабе Мэгі ў парыве адданасці. Хэл такі слаўны малы, самая вялікая яе радасць, і яшчэ так прыемна, што мама цяпер абыходзіцца з ёю як з дарослай. Чаму мама нараджае дзяцей, ёй зусім невядома, але вынік цудоўны. Мэгі аддала Хэла маці; неўзабаве поезд спыніўся, са скрогатам і віскам, і стаяў, здалося, цэлую вечнасць, сапучы ад стомы. Мэгі да жудасці захацелася адчыніць акно і выглянуць на перон, але ў купэ, нягледзячы на скрынкі з жарам, і без таго рабілася ўсё халадней.
Увайшоў Пэдзі з кубкам чаю, які дыміўся парай, — Фіі, і тая паклала накормленага соннага Хэла на лаўку.
— Што за станцыя? — папыталася Фія.
— Далінныя ўзгоркі. Тут да нас прычэпяць яшчэ адзін паравоз, сказала буфетчыца, — пад’ём перад Літгаў круты.
— А паспею я чай выпіць?
— Яшчэ пятнаццаць мінут. Зараз Фрэнк прынясе сандвічы, а я пайду пагляджу, каб усе хлопчыкі паелі. Другі раз перакусіць давядзецца толькі позна вечарам на станцыі Блэйні.
Папалам з маці Мэгі выпіла чай з цукрам і наспех праглынула сандвіч, які даў ёй Фрэнк, — ёй раптам зрабілася нядобра. Фрэнк улажыў яе на лаўку ў нагах у Хэла, ухутаў пледам, клапатліва ўкрыў маці, якая лягла на лаўцы насупраць. Сцюарта і Х’югі паклалі спаць на падлозе між лавак, а з Бобам, Фрэнкам і Джэкам, сказаў Пэдзі Фіёне, ён пойдзе ў адно з суседніх купэ і там пагутарыць са стрыгалямі, у іх усе і пераначуюць.
У вагоне было многа лепш, чым на параходзе, — пад мернае пыхканне двух паравозаў поезд з ляскатам імчыцца наперад, у тэлеграфных правадах свішча вецер, на крутым пад’ёме час ад часу шалёна скрыгочуць сталёвыя колы, адчайна чапляючыся за рэйкі; Мэгі заснула.
Раніцай усе яны атарапела і трывожна ўзіраліся ў краявід, што адкрыўся іх вачам за акном, — чужы, дзіўны; ім ніколі і не снілася, што такое можа існаваць на адной планеце з Новай Зеландыяй. I тут, праўда, мясцовасць была няроўная, узгорыстая, але нічым болын не нагадвала іх родны край. Усё такое бурае, шэрае, нават дрэвы! Пад зыркім сонцам пералівалася ўжо жаўтавата-серабрыстымі колерамі азімая пшаніца, цэлыя мілі яе калыхаліся і гнуліся пад ветрам, і толькі дзе-нідзе ўзнікаў гаёк нейкіх цыбатых дрэў з шызаватым лісцем ці праплывалі міма занесеныя пылам купкі чахлых кусточкаў. Фіёна пазірала на гэту карціну са стаічным спакоем, але ў вачах у беднай Мэгі стаялі слёзы: жахлівая пустыня, бясконцая, нідзе ні агароджы, ні лапіка зеляніны.
Сонца пасоўвалася ўсё бліжэй да зеніту, і на змену халоднай ночы прыйшоў спякотны дзень, а поезд з грукатам усё мчаўся і мчаўся наперад і толькі зрэдку спыняўся ў якім-небудзь мястэчку, забітым веласіпедамі і коннымі павозкамі; аўтамабіляў амаль зусім не было відаць. Пэдзі да самага нізу апусціў абодва акны, хоць у купэ з віхрам урывалася сажа і асядала на ўсім; тоўстае новазеландскае зімовае адзенне прыліпала да потнага цела, скура непрыемна свярбела. Так горача зімою магло быць хіба толькі ў пекле.
У Джыланбаўн прыехалі на захадзе сонца; усіх дзіўна ўразіла жменька драхлых дамкоў з дрэва і рыфленага жалеза, што выстраіліся абапал адной шырокай вуліцы, пыльнай, панылай, без ніводнага дрэўца. Вячэрняе сонца лёгка кранула ўсё гэта пазалотай, надаўшы на міг гарадку мішурную самавітасць, але яна тут жа зблякла і звяла на вачах у прыезджых, што высыпалі з вагонаў. I зноў гарадок набыў свой звычайны выгляд — тыповае паселішча ў глухім, далёкім кутку свету, апошняе прыстанішча чалавека на самым краі багата акропленых дажджамі зямель; а крышачку далей на захад на дзве тысячы міль рассцілалася бязлюдная пустыня Невер-Невер, дзе ніколі не бывае дажджу.
