— Ну, іншы раз мне здаецца, што ў вас з ёю ёсць ад мяне нейкія сакрэты. Вось толькі што мая дачка ашаламіла мяне навіною, і адразу яўляешся ты, а цябе ж у кухні цэлую вечнасць не бачылі.

— М-мм, на выгляд хоць і страшнае, але на смак нішто сабе, — ацаніла Фія зялёнае пячэнне. — Далібог, Мэгі, я ў цябе за спінаю не наладжваю ніякіх змоваў з тваёю дачкою. Што ты гэты раз натварыла? — павярнулася яна да Джасціны, якая зноў накладала цеста на масляныя і пасыпаныя мукою бляхі.

— Я сказала маме, што буду актрысаю, бабуля, вось і ўсё.

— Вось і ўсё, га? Гэта праўда ці проста яшчэ адзін твой пусты жарцік?

— Чыстая праўда. Я паступаю ў Калаўдэнскую трупу.

— Ну і ну. — Фія абаперлася на стол, насмешліва паглядзела дачцэ ў вочы. — Да чаго дзеці любяць жыць сваім розумам, не пытаючыся ў старэйшых, га, Мэгі?

Мэгі прамаўчала.

— А ты што, мяне не хваліш, бабуля? — павысіла голас Джасціна, ужо гатовая рынуцца ў бой.

— He хвалю? Я? Жыві як хочаш, Джасціна, гэта не мая справа. А дарэчы, па-мойму, з цябе выйдзе неблагая актрыса.

— Ты так думаеш? — здзівілася Мэгі.

— Ведама, — пацвердзіла Фія. — Джасціна не з тых, хто робіць не падумаўшы — правільна я кажу, унучка?

— Правільна, — усміхнулася тая, адхінула мокрую пасму, што ўпала на вочы, паглядзела на бабулю з пяшчотаю, і мацеры падумалася, што да яе ў Джасціны няма ніякае пяшчоты.

— Ты ў нас разумная, Джасціна. — Фія даела пячэнне, хоць пачынала есці з апаскаю. — Смачнае, але я зрабіла б лепей не зялёную глазуру, а белую.

— Дрэвы белыя не бываюць, — запярэчыла Джасціна.

— Чаму ж не, калі гэта елка, на ёй можа ляжаць снег, — сказала Мэгі.

— Ну, цяпер позна, усіх будзе ванітаваць зялёным! — засмяялася Джасціна.

— Джасціна!!!

— Ух! Даруй, мама, я не хацела цябе пакрыўдзіць. Заўсёды забываюся, што цябе ад усякае дробязі ванітуе.

— Нічога падобнага! — ускіпела Мэгі.

— А я прыйшла з надзеяй на кубачак чаю, — умяшалася Фія, прысунула крэсла да стала. — Пастаў чайнік, Джасціна, будзь разумная.

Мэгі таксама села.

— Па-твойму, у Джасціны праўда нешта выходзіць, мама? — з трывогаю папыталася яна.

— А чаму і не? — адазвалася Фія, сочачы, як унучка старанна, па ўсіх правілах гатуе чай.

— Можа, у яе гэта проста выпадковае захапленне.

— Гэта ў цябе выпадковае захапленне, Джасціна? — папыталася Фія.

— He, — адрэзала Джасціна, расстаўляючы на старым зялёным кухонным стале кубачкі са сподачкамі.

— Выкладзі пячэнне на талерку, Джасціна, не стаў на стол усяе міскі, — машынальна заўважыла Мэгі. — I цэлы збанок малака таксама не стаў, богам прашу, налі ў малочнік.

— Ага, мама, добра, мама, — гэтаксама машынальна адазвалася Джасціна. — He разумею, навошта на кухні разводзіць такія цырымоніі. Мне толькі давядзецца потым вяртаць усе рэшткі на сваё месца і мыць лішнія талеркі.

— Рабі, як табе кажуць. Гэтак лепей.

— Добра, гаворка ў нас не пра тое, — напомніла Фія. — Я думаю, тут і абмяркоўваць няма чаго. Па-мойму, трэба даць Джасціне паспрабаваць, спроба будзе ўдалая.

— Вось каб мне тваю ўпэўненасць, — хмурна вымавіла Мэгі.

— А ты што, думала пра лаўры і славу, Джасціна? — рэзка папыталася бабуля.

— Ад лаўраў і славы я таксама не адмоўлюся. — Джасціна з выклікам паставіла на кухонны стол стары карычневы чайнік і паспешна села. — Ты ўжо не крыўдуй, мама, як хочаш, а падаваць на кухні чай у сярэбраным чайніку я не буду.

— I гэта добра, — усміхнулася Мэгі.

— А, смаката! Што можа быць лепшае за кубачак чаю, — шчасліва ўздыхнула Фія. — Чаму ты ўсё выстаўляеш перад мацераю ў самым нявыгадным святле, Джасціна? Ты ж добра ведаеш, сутнасць не ў багацці і не ў славе, а ў тым, каб раскрыць сябе.

— Раскрыць сябе, бабуля?

— Ведама. Сутнасць у табе самой. Ты адчуваеш, што створана для сцэны, правільна?

— Ага.

— Тады чаму гэтак маме і не сказаць? Нашто ты яе цвеліш нейкаю дурною балбатнёю?

Джасціна паціснула плячыма, залпам дапіла чай і падала мацеры пусты кубак.

— Адкуль я ведаю? — буркнула яна.

— Сама не ведаю чаму, — паправіла Фія. — Трэба думаць, на сцэне гавораць ясна і выразна. Але ў актрысы ты ідзеш, каб раскрыць тое, што ў табе ёсць, праўда?

— Ну, мусіць, — неахвотна згадзілася Джасціна.

— Фу-ты! Усе Кліры аднолькавыя — вечная гордасць і асліная ўпартасць. Глядзі, Джасціна, навучыся ўтаймоўваць свой нораў, а не дык ён цябе загубіць. Такая дурасць — баішся, раптам цябе падымуць на смех? А з чаго, папраўдзе, ты ўзяла, што твая маці такая бессардэчная? — Фія паляпала ўнучцы па руцэ. — Будзь мякчэйшая, Джасціна. He трэба гэтак ад усіх адгароджвацца.

Але Джасціна пакруціла галавою.

— He магу іначай.

Фія ўздыхнула.

— Што ж, дзяўчынка, шчаслівай дарогі, бласлаўляю цябе, толькі ці многа карысці будзе ад майго блаславення...

— Дзякуй, бабуля, вельмі табе ўдзячная.

— Тады будзь добрая, дакажы сваю ўдзячнасць справаю — пашукай дзядзьку Фрэнка і скажы яму, што ў кухні гатовы чай.

Джасціна выйшла; Мэгі на ўсе вочы глядзела на маці.

— Далібог, мама, ты проста малайчына.

Фія ўсміхнулася.

— Што ж, згадзіся, я ніколі не спрабавала павучаць сваіх дзяцей, як ім жыць і што рабіць.

— Гэта праўда, — з пяшчотаю адазвалася Мэгі, — і мы таксама заўсёды былі табе за гэта ўдзячныя.

Вярнуўшыся ў Сідней, Джасціна перш-наперш пастаралася вывесці вяснушкі. На жаль, аказалася, што гэта вымагае шмат часу, надта іх многа ў яе — давядзецца патраціць траха не цэлы год і потым усё жыццё не выходзіць на сонца, каб вяснушкі не высыпалі зноў. Другі клопат быў — напытаць сабе жытло, задача не з лёгкіх у Сіднеі ў той час, калі людзі будавалі сабе асобныя дамы, а пасяліцца ў якой-небудзь шматпавярховай махіне пад адным дахам з кучаю суседзяў лічылася сапраўдным пракляццем. Але ўрэшце Джасціна знайшла кватэру на два пакоі на набярэжнай Ньют-рэл-Бей, у адным з вялізных старых будынкаў, якія даўно страцілі віктарыянскую веліч, зусім заняпалых і занядбаных. За кватэрку гэтую бралі пяць фунтаў і дзесяць шылінгаў на тыдзень — пры агульнай на ўсіх кватарантаў ваннай і кухні дарагавізна несусветная. Але Джасціну новае жытло задавальняла. Хоць яе з дзяцінства і прывучылі гаспадарыць, яна зусім не збіралася віць сабе ўтульнае гняздзечка.

Жыць у гэтым доме, які называўся Босуэл-гардэнс, аказалася куды цікавей, чым вучыцца ў Калаўдэнскім тэатры, дзе Джасціна, здаецца, толькі тое і рабіла, што хавалася ў кулісах, глядзела, як рэпеціруюць другія, часам удзельнічала ў масавых сцэнах і завучвала на памяць вялізныя кавалкі з Шэкспіра, Шоў і Шэрыдана.

У Босуэл-гардэнс было шэсць кватэр, лічачы тую, што наймала Джасціна, ды яшчэ пакоі, дзе жыла сама гаспадыня, місіс Дзівайн. Гэтай асобе, родам з Англіі, было шэсцьдзесят пяць гадоў; яна была лупатая, мела звычку жаласна сапці носам, да крайнасці ненавідзела Аўстралію і аўстралійцаў, аднак не лічыла прыніжэннем свае годнасці драць з іх за кватэру ў тры разы даражэй. Здаецца, самаю вялікаю непрыемнасцю ў яе жыцці былі расходы на газ і электрычнасць, а самаю вялікаю слабасцю — пяшчотныя пачуцці да Джасцінінага суседа, маладога англічаніна, які вельмі весела карыстаўся гэтаю перавагаю свае нацыянальнасці.

— Я не супраць пацешыць старую, паўспамінаць з ёю іншы раз родныя мясціны, — сказаў ён неяк Джасціне. — Затое да мяне яна не чапляецца. Вам жа, любыя дзяўчаты, не дазволена зімою ўключаць электрычныя каміны, а мне яна сама дала камін і дазволіла грэць яго хоць зімою, хоць летам, калі ўздумаецца.

— Свіння, — абыякава сказала Джасціна.

Англічаніна звалі Пітэр Уілкінс, ён быў коміваяжор.

Загадкавыя светлыя суседчыны вочы абудзілі ў ім жывую цікавасць.

— Заглядвайце да мяне, я вас чайком напаю, — крыкнуў ён ёй уздагонку.

Джасціна стала заглядваць, выбіраючы час, калі раўнівая місіс Дзівайн не шастала паблізу, і вельмі хутка налаўчылася адбівацца ад Пітэравых пяшчотаў. Гады, пражытыя ў Драгедзе, верхавая язда і фізічная праца надзялілі яе моцнымі мускуламі, і яе ані не бянтэжыла тое, што біць ніжэй пояса не дазваляецца.