20.02.1997

Ад Палаца мастацтва мужчына спусцiўся праспектам Скарыны на пляц Перамогi, дзе завiтаў у бар-краму "ЗОРКА". Сакаўная прадаўшчыца прывiтальна заўсмiхалася. Мужчына працёр акуляры i заняўся разгляданнем палiцы з алкагольнымi напоямi.

— Вiскi любiце? — спытаў чырванатвары дзядзька, якi, стоячы пры вiтрыне з каўбасамi, пацягваў з пластыкавага стаўбунка гарачы глiтвейн.

— Люблю, — кiнуў мужчына i папрасiў паўнацелую маладзiцу падаць бутэльку бурбону, каб уважлiва прачытаць этыкетку.

— А я на самагоннае пойла глядзець не магу. Нас, вайскоўцаў, напампоўвалi iм у Анголе.

— Да вiскi я прывучыўся ў Егiпце. — Не хочучы таго, мужчына завязаў вузельчык размовы.

— А што рабiлi ў Егiпце? — чырвананосы замовiў наступную порцыю духмянага глiтвейну.

— Тое, што вы ў Анголе, — выказала здагадку беларукая прадаўшчыца, напаўняючы крывавым напоем мяккi стаўбунок.

— Э, не... У Анголе я людзей забiваў. Каўтаў вiскi, цаляў у двухногiх. Пiў i страляў. А калi хацелася закусiць, жор нябожчыкаў. Выбiраў смачных дзяўчат, адкусваў з грудзей смочкi, жаваў, глытаў i запiваў алкаголем. Гнюсны тып, забойца, кат i Людажэр. А ён, — налiтыя глiтвейнам вочы блiснулi ў бок аматара бурбону, — грамадзянiн сцiплы, выхаваны, iнтэлiгентны, у акулярах. Такiя чалавечыны не ядуць, людзей не забiваюць i сусветнай рэвалюцыi ў Афрыку не экспартуюць. Яны п’юць дарагое вiскi з лёдам, будуюць надзейныя грэблi i вывучаюць флору з фаунай. Ненавiджу самагон. Беларускай гарэлкi магу колькi заўгодна выжлукцiць, а ад кроплi бурбону млею.

Мужчына разлiчыўся з апетытнай прадаўшчыцай i схаваў бiклагападобную бутэльку ў кiшэню, каля сэрца.

— Чакай, шаноўны, дык што ты ў Егiпце рабiў? — Людажэр насунуўся на мужчыну.

— Рэстаўраваў старажытныя папiрусы...

— Га-а, што я казаў? — мутнае вока падмiргнула спелай маладзiцы.

Пад задаволены рогат Людажэра мужчына пакiнуў бар-краму "ЗОРКА".

29.03.1997

У начной варэльнi густа напалiлi, хоць дзве сякеры вешай. Памiж Рызыкантам i ягоным братам на засмечаным столiку тырчала недапiтая пляшка. Нядзельныя сабутэльнiкi заглядалi адзiн аднаму ў брутальныя вочы i разважалi.

— Бяром банк?

— Бяром! — запэўнiў брата Рызыкант.

— У Баранавiчах?

— А дзе яшчэ мы зможам сарваць банк, як не ў нашых Баранавiчах?

— Сведак мочым?

— Нiякiх сведак!

— Дзецi?

— Якiя дзецi ў банку?

— Раптам нехта прыйшоў з дзiцёнкам? Трэба адразу вырашыць: забiваем малых цi пакiдаем жыць?

— Мяркуеш, пакiнуць?

— Будуць крычаць.

— Стрэлiш у пашчу, i змоўкне навек.

Апахмялiўшыся панядзелкавым пiвам, браты завiталi ў BELARUSBANK. Рызыкант паспрабаваў пераканаць касiрку мiрна аддаць грошы. Тая залямантавала i непрытомная спаўзла з крэсла. На крык прыскочыў ахоўнiк. Ён стрэлiў у Рызыканта. Брат параненага кiнуўся на ахоўнiка i злавiў кулю ў пераноссе.

— Здохлi? — касiрка ўзнялася з шахматнае падлогi i абцягнула спаднiцу на неабдымных клубах.

— Гатовыя. — Ахоўнiк дзьмухнуў у чарнату рэвальвернае рулi.

Чарната азвалася тугiм свiстам, так адгукаецца недапiтая пляшка.

— Абодва? — грувасткая касiрка з недаверам скасавурылася на скурчанае цела Рызыканта i прапанавала: — Памацай пульс на шыi ў скурчанага.

Ахоўнiк мiрна, нiбыта доктар, нахiлiўся i атрымаў удар шылам у кадык. Сталёвая дзюба прабiла раскормленае горла i спынiлася ў хрыбетцы. Ахоўнiк зарохкаў i схапiўся няпэўнымi пальцамi за лакiраванае дзяржальна швайкi. Выцягнуць шыла ён не здолеў, павалiўся на падлогу, паторгаўся, выпруцiўся i адразу зрабiўся ненатуральна вялiкi, як усе мерцвякi.

Рызыкант паспрабаваў узняцца на локаць, але жыццёвая энергiя пакiнула яго разам з крывёю, што палiлася праз рот на чорна-белую падлогу.

— Што нарабiлi?! — касiрка высмаркалася ў ружовую хустачку i прашаптала: — Зусiм дзецi...

Як i звычайна, панядзелак у Баранавiчах надарыўся нешчаслiвы.

30.04.1997

Звычайны Попельнiк вядзецца ў гатэлях найвышэйшага кшталту. З выгляду ён падобны да станiстага маладзёна, чые генеалагiчныя каранi цягнуцца ў арабскiя пяскi паўночнай Афрыкi.

Попельнiк займаецца выключна попелам дый попелкамi. Ён абыходзiць пакоi, калiдоры, прыбiральнi i замяняе поўныя недапалкаў пасудзiны на выключна чыстыя. Найулюбёнейшы занятак гэтай сцiплай iстоты — разносiць па фае круглыя, выдзеўбаныя з шэрага каменю дыскi, да споду ў якiх, каб бясшумна сунуцца па шкляных столiках, прыклеены лямец. Калi ўпусцiш такую рэч на нагу, верагоднасць калецтва i страты пальцаў стопрацэнтовая.

Попельнiк ператварыў працу ў шматгадзiнны, няспынны, грацыёзны танец. Хада нагадвае рух авангардовага балетнага майстра. Каб нехта з абазнаных харэографаў хоць раз пабачыў Попельнiка, дык на сцэне абавязкова з’явiлася б лiрычная мiнiяцюра пра служку, якi вытанцоўвае памiж столiкамi аматараў тытуню.

Нiхто нiколi не заўважаў, каб Попельнiк стаяў, сядзеў цi ляжаў. Вечны рух у мройлiвых пасмах тытунёвага кайфу. Пра што ён думае, здагадацца няцяжка. Агеньчыкi, попел, i нiводнай аддаленай ад тытунёвага тла думкi.

Попельнiк ганарыцца сваiм прызначэннем, здольнасцямi i лёсам. Ён носiць попелкi так, нiбыта мае справу з рытуальнымi, чароўнымi, святымi рэчамi, да якiх дапускаюцца адно царкоўныя iерархi. Гледзячы на такога, робiцца ясным: адлегласць мiж прэзiдэнтам Амерыкi i Попельнiкам меншая, чым рознiца памiж пустой i поўнай сметнiцаю. А ў мастацтве харэаграфii найдрабнейшы Попельнiк не саступiць найбуйнейшаму танцору з Брадвея.

Нiякага харчавання арганiзм Попельнiка не патрабуе. Для нармальнай працаздольнасцi яму дастаткова дзе-небудзь у цiхiм закутку выпалiць раз на дзень ёмiсты касяк з марыхуанаю.

04.01.1997

Дзевяноста дзевяць працэнтаў Дыскатэчнiкавай постацi складаюць ногi — танклявыя, гнуткiя, нiбыта бамбукавыя. На iх пагойдваецца павучынае тулава з вяровачнымi рукамi, тоненькай шыяю i доўгавалосай галавою. Твар хаваецца за лупатымi цьмяна-фiялетавымi акулярамi.

Штовечар Дыскатэчнiк залазiць на амбон з пультамi, каб запусцiць карусель гукаў i святла. На круглай цыркавой пляцоўцы распачынаецца вiраванне зыркiх, сонечных, вясёлкавых лапiкаў. Змрочны тандэтны iнтэр’ер разгойдваецца, расхiстваецца i пачынае плысцi ў рытмiчным танчаннi.

Дыскатэчнiк, як чараўнiк i бармен адначасна, змешвае кактэйлi з музыкi i агнёў. Яго захапляе неадпаведнасць клiпа на экране, песнi ў дынамiку i мiргання сафiтаў. Спявае мурынка, на сцяне шпацыруюць нямецкiя металiсты, а пад купалам памiргвае святлафор Афрыкi Бамбаты, зялёна-чырвона-жоўта-белы ў чорным тле.

Святлогукавыя напоi ў царстве Дыскатэчнiка высокагустоўныя, без маргiнальных перагiбаў i нью-йоркскай лаянкi. Ён мог бы працаваць i на iнтэрнацыянальным тэлеканале i ў еўрапейскiм сталiчным клубе. Але вось прыкiпеў да пяцiзоркавага арабскага гатэля на Чырвоным моры. Круцiць сабе музыку ў пустым памяшканнi, дзе санлiвы бармен i два афiцыянты адпачываюць у халадку зацемненых куткоў.

Дыскатэчнiк — велiчыня самадастатковая i амаль герметычная, каб не сексуальныя стасункi з паўнацелай франкамоўнай перакладчыцаю. А другой гадзiне ночы дзiўнаватая парачка прагульваецца ўсцяж пляжа. Ён — бамбукавы прэнт, яна — дубовая бочачка. Яна п’е пiва з рыльца, ён насвiствае свежы хiт.

З-за фатальнай неадпаведнасцi ў росце Дыскатэчнiк змушаны атрымлiваць задавальненне толькi з аднаго маркiтовачнага прыёму. Кладзецца спiнаю на канапу i закiдае рукi за голаў, каб перакладчыца малпаю паскакала, патрасла глобусамi грудзей i паўшар’ямi клубоў над нерухомым, нiбы мумiфiкаваным, шкiлетам.