– A wasz małżonek? – spytał. – Gdzież on teraz? Za nim do Spichrzy wędrujecie?
– Zgonić nas nie zgoni, nie ma strachu. Nie ciągnij mnie za język, Twardokęsek – ucięła zgryźliwie. – Dość, że nas mnisi ze wszech stron podpytują. Onegdaj medyka tu ściągnęli, żeby mi żebra obejrzał, czy się aby dobrze zrastają. Żebra jak żebra, bo mnie ten konsyliarz zapowietrzony do cna z przyodziewku obłupił i cały sobie kościec obejrzał. Dokumentnie i detalicznie. Ja mnichów urazić nie chcę, ale niech tu jeszcze jakiego medyka zobaczę, to mu szafelin w rzyć wrażę. Kościec przy tym srogo nadwerężając! A dowierzacie, co on mi najbardziej obmacywał?
– rzuciła głową, aż się jej kraciasty koc z ramion zsunął.
– Przestań rżeć, Twardokęsek! To też, ale z początku, póki nie objaśniłam, że mu paluchy sztyletem przyciąć zamierzam. Czoło mi ceglastym proszkiem posypał i przez szkiełko nad nim ślepił. Wykładasz sobie, Twardokęsek? – w jej głosie pobrzmiewała źle skrywana uraza.
Ot, babom nie dogodzisz, zdusił śmiech zbójca. Poczniesz się na kiep i cycki gapić, to cię capem sprośnym obwołają i gębę obiją. A gapić się nie będziesz, to jeszcze bardziej się zeźlą i zawezmą. Iście babski pomyślunek.
– Zird Zekruna się mnisi boją – wyjaśnił. – Medyk szukał u was znamienia robaków skalnych. I nie dziw. Przecie pomorcki pan samego opata starego, Ciecierkę, przymamił. Widno całe to ichnie kapłaństwo jeno plewy na wietrze. Kędy srożej dmuchnie, tam lecą. Cała ta służba gamracka, co się jej niby jeno z żywotem zbyć można, jedno to bałamuctwo i psiną ócz zatykanie. Dość raz, jeden raz, gadają, z intencją szczerą ślub uczynić i imię boskie wypowiedzieć, z woli dobrej, nieskrępowanej, by się niby dusienicą zapętlić, w służbę wieczną oddać. Więzy zadzierzgnąć, co je aby z żywotem pospołu poszarpać można. Jakie więzy?! Toż opata Cion Ceren niby psa popędził!
– Może Ciecierka intencji szczerej nie miał? – uśmiechnęła się Szarka.
– On szczerą intencję nażreć się miał! – wrzasnął Twardokęsek. – Patrzcie, ile on tu dobra nagromadził! Jakie tu konie sielne we stajni, stada bydła, komnaty, jakie postroił, podjadek niewstydliwy! A przecie się z Zird Zekrunem pobratał. Jak on potem po klasztornym dziedzińcu wył i owo skalnych robaków znamię pazurami darł, strach brał patrzeć – pokręcił głową Twardokęsek. – Powiadają ludzie, że się w tych piętnach moc Zird Zekruna kryje, ale wedle mojego rozeznania żadna to moc, jeno przekleństwo przyczajone. Bo, widzicie, i wiedźmy siła złego mogą uczynić, gdy je szał ogarnie. Dlatego prawo im czynimy i w ogień je wrzucamy. A przecie one głupie są, nie rozumiejące, że je przyrodzenie ku złemu nagina.
– Sameś głupi! – zeźlona wiedźma syknęła niby z cicha, ale tak, żeby dobrze zbójca dosłyszał. – A o twoim przyrodzeniu niesporo na głos rozprawiać.
– Ale Pomorcy – Twardokęsek, z lekka tylko na gębie pokraśniawszy, puścił obelgi mimo uszu – większe jeszcze zniszczenie sprawiają. Że frejbiterowie ludzi uprowadzają i na targowiskach popod Hałuńską Górą nimi kupczą, temu ja się nie dziwuję, bo w tym ich prawo, zawdy z rabunku żyli. Aliści że oni, kurwi synowie, jeńców Zird Zekrunowi na żertwę prowadzają i patrzą, jak on im rozum wydziera, to już ani poczciwa grabież, ni piractwo zacne. I niech mnie kiedy Pomorcy pochwycą, sam się sztyletem pod żebro zmacam albo i łeb o mur rozbiję. A co? – warknął ze złością do wiedźmy, która wpatrywała się w niego niezabudkowymi, wytrzeszczonymi oczyma. – Toż lepiej od żelaza czystego sczeznąć, niżby miał na mnie popod Hałuńską Górą Zird Zekrun łapę sześciopalczastą kłaść!
– Wybaczże, Twardokęsek – Szarka usiadła wygodniej w wyplatanym krześle, poprawiła pled; ryży kociak wiedźmy przeciągnął się leniwie, otarł łeb o jej palce. – Tyle tylko rozumiem, że bluźnisz. Bluźnisz, aż po gościńcu fur – kocze.
– Toż ani on sam rozumie! – prychnęła wiedźma. – Okowity się napił, tedy gada, dowcip i baczenie do reszty potraciwszy.
– A co tu rozumieć? – chwycił się za brodę Twardokęsek. – Toż jedno plugastwo i sromota! Wciąż tam jeszcze u nas po wioskach powrotu Kii Krindara wypatrują. A ja wam powiadam, niechaj on się nigdy nie wróci! Niechaj nas raczej w osobności zostawi! – ciągnął z rosnącym zacietrzewieniem. – Ja żem widział zbiegów z tragańskich galer, z grzbietami korbaczami znaczonymi, i takich, którym za łupiestwo członki mistrz odejmował i oczy żelazem kłuł. Ale to prawie miłosierdzie wedle tego, w co Zird Zekrun ludzi obraca. Nie po temu, że jako owo kapłaństwo zapowietrzone prawi, on ich z duszy łupi i odziera. Mnie dusza za jaje stoi! Ani jej nie przedam, aby brzuszysko napełnić, ani mnie przed katowskim żelazem ochroni. Ale dla tych, co na nich pod Hałuńską Górą Zird Zekrun rękę położył, już albo śmierć plugawa od skalnych robaków, albo żywot niewolniczy, bezrozumny, prawie nieczłowieczy!
– Ano – mruknęła pod nosem wiedźma. – I okowity pod Hałuńską Górą nie masz, by człek ten rozum, co go nad inne bestie wynosi, do reszty mógł zamroczyć. Idź ty lepiej pijaństwo odsypiać, Twardokęsek, miast gębą po próżnicy kręcić.
O zmierzchu, gdy dzwony zaczęły bić, mnisi zebrali się na dziedzińcu na wieczorną modlitwę i długo śpiewali pod ciemniejącym niebem o bezkresnej wędrówce Cion Cerena. Potem rozdzielano wieczerzę, której wyczekiwała niecierpliwie zgromadzona pod klasztorną bramą biedota, coraz głośniej złorzecząc mnichom i ich pieśniom. Kiedy otwarto wierzeje, ciżba wdarła się do środka, mało co nie stratowawszy furtiana i popędziła ku kuchniom. Twardokęsek dostrzegł, jak stareńki kuternoga gna przez zagon kapusty, tłukąc sękatym kosturkiem rywali do darmowej miski. Pokręcił z zadziwieniem głową.
Znajomy mnich przydreptał do nich, pogawędził chwilę.
– Mój pan, Cion Ceren, prosił, bym z wami mówił, gdy do zdrowia dojdziecie – rzekł na koniec ku Szarce. – Z wami jeno samymi – niepewnie spojrzał na wiedźmę i Twardokęska.
– Chodźmy – Szarka podniosła się i wygładziła fałdy długiej sukni.
Przewiesiła przez ramię związane razem sandały. Gdy przechodziła obok dwóch młodych mnichów, obaj pokraśnieli i gwałtownie odwrócili wzrok – szlachetnie urodzone niewiasty Krain Wewnętrznego Morza nie chadzały boso. Twardokęsek patrzył, jak zwinnie wspina się pomiędzy białymi wapiennymi skałkami i przyszły mu na myśl jej słowa: “Pasałam kozy". Barbarzynka, pomyślał, dzika jak servenedyjskie wojowniczki, czego ona może szukać w Krainach Wewnętrznego Morza?
Jednak przed oczyma miał rozległą salę o niskim sklepieniu i pomalowanych czerwoną ochrą ścianach, które połyskiwały niepokojąco od zatkniętych w żelaznych pierścieniach pochodni. Naręcza bladoniebieskich, na wpół rozchylonych kwiatów, wrzaski ludzi dorzynanych na posadzce. I dziewka w jasnym, poszarpanym gieźle na szczycie schodów. Nie dojrzał jej lica, ale cienka była i chuda jak brzozowa witka, młodziuchna.
Jej krzyk smagnął go jak pejcz.
Nie wiedział, skąd mu się wziął ten obraz. Od owej nocy przy Skalniaku nawiedzały go dziwaczne widziadła, ni to sny, ni zwidy jakoweś, i lękał się ich niemało.
– Czemu ona mnie za sobą wlecze? – burknął, odwracając się ku wiedźmie. – Ja jestem człek prosty. Ja się na bogach, wiedźmach i książętach nie wyznaję.
– Nie spodoba się jej, jak ci powiem – odparła, wybierając rzepy z ogona rudego kociaka.
Twardokęsek zasępił się nieco, gdyż nie bardzo wiedział, jak wiedźmę nakłonić do gadania. Na Przełęczy Zdechłej Krowy zazwyczaj miał do czynienia z Servenedyjkami, niewiastami prostymi i w obejściu łatwymi, które uszczęśliwiał godziwie naostrzony sztylet i jeniec, na którym sztylet ów mogłyby wypróbować. Ale nie sądził, by wiedźma dała się skusić.
– Po co jej mówić? Ledwo co wydobrzała, a jak zacznie wrzeszczeć i wygrażać, jeszcze się jej rany na nowo otworzą – zaczął z namysłem. – A pomnisz, co Cion Ceren rzekł? Żem jej na strażnika przydany? A jakże mnie jej strażyć, jak nic nie wiem?
– No… – zawahała się wiedźma. – Jej imię. To, którym ją nazwałeś.
– Szarka? – zdumiał się Twardokęsek. – Niepodobna.
– A właśnie, że tak! – zaperzyła się wiedźma. – Szarka, jej pierwsze imię, matczyne… – urwała, pomyślała chwilkę. – Złe imię… i potem inaczej ją wołali, Dumenerg i ci… inni. Więc, jakżeś ją i tu nim obwołał, tedy pomyślała, że znak jest, i przy sobie cię trzyma. Zresztą tyś, Twardokęsek, bardzo do kogoś podobny. Kogoś, kogo znała. Wcześniej.
– I dlatego mnie plugastwo pilnuje? – oburzył się Twardokęsek. – Dla przesądu, zabobonu durnego? A ty czymże się zasłużyłaś? Z gęby w babkę nieboszczkę się wrodziłaś?
– Ja jestem użyteczna – z godnością – wyjaśniła wiedźma. Zbójca potrząsnął tylko głową i mamrocząc coś pod nosem, poszedł do klasztoru.
* * *
Powoli wspinali się po zboczu. Szarka była o wiele wyższa, mnich sięgał jej zaledwie do barków i mniej więcej w połowie drogi spostrzegł, że opiera się o nią coraz ciężej. Ramię, które go podtrzymywało, było chłodne i silne, lecz pamiętał jeszcze obraz rany na jej boku. Któż mógłby być tak okrutny, by uczynić coś równie potwornego temu dziecku? – pomyślał.
– Wystarczy – zdecydował, przysiadając na płaskim, nagrzanym słońcem kamieniu.
Bez sprzeciwu opadła na ziemię. Od nocy, gdy przybyła do opactwa, nie padał deszcz i trawa zdążyła już zżółknąć i zmarnieć. Dziewczyna z namysłem obracała w palcach długie, wyschnięte źdźbło i milczała. Mnich również nic nie mówił. Lubił patrzeć, jak o zmroku jej twarz wygładza się i łagodnieje.
Niebo ciemniało coraz bardziej.
Drgnęła, gdy świerszcz zaświergotał w trawie u ich stóp.
– Chciałeś ze mną mówić, ojcze – przypomniała.
Braciszek rzucił jej smętne spojrzenie. Nie ośmielał się wątpić w wyroki boga ani też rozumieć istoty sporów, które miały targnąć trzewiami Krain Wewnętrznego Morza. Lecz ze wszystkich sił współczuł temu dziecku.
Siedziała z brodą wspartą na dłoni. Jej oczy błądziły po ściemniałym od zmierzchu, przeciwnym krańcu kamieniołomu. Wyschnięta trawa pachniała mocno, jeżyki z krzykiem zlatywały się do gniazd. Za ich plecami, w ogrodzie opactwa, rozpalono już latarnie.