У Вялікім доме жыццё пайшло зусім інакш. Спярша было неяк дзіўна і нязвыкла, што ў кожнага ёсць свая спальня і што жаночая частка сям’і зусім вольная ад гаспадарчых клопатаў — і ў доме, і па-за домам. Міні, Кэт і місіс Сміт цудоўна спраўляліся з мыццём бялізны і прасаваннем, з гатаваннем ежы і прыбіраннем і толькі жахаліся, калі ім прапаноўвалі дапамогу. У Драгеду хлынуў бясконцы паток бадзяг — шукальнікаў працы, якія за добрую яду і мізэрную плату часова наймаліся ў работнікі — секлі дровы, кармілі курэй і свіней, даілі кароў, дапамагалі старому Тому даглядаць прыгожыя кветнікі, прыводзілі ў парадак і чысцілі памяшканні і двары.

Пэдзі вёў пастаянную дзелавую перапіску з айцом Ральфам.

«Уласнасць Мэры прыносіць каля чатырох мільёнаў фунтаў гадавога даходу, бо капіталы прыватнай акцыянернай кампаніі «Мічар Лімітэд» укладзены галоўным чынам у сталь, параходы і руднікі, — пісаў айцец Ральф. — Так што жалаванне, якое я Вам прызначыў, — кропля ў моры багацця Карсан, менш за дзесятую долю прыбыткаў з маёнтка Драгеда. I хай Вас не трывожыць, калі здараюцца дрэнныя гады. На рахунку маёнтка такія вялікія прыбыткі, што ў выпадку неабходнасці я да сканчэння веку магу плаціць Вам з адных толькі працэнтаў. Таму ўсё, што Вы атрымліваеце, поўнасцю Вамі заслужана, і кампанія «Мічар Лімітэд» не нясе зусім ніякіх страт. Вы атрымліваеце грошы са сродкаў маёнтка, а не кампаніі. А Вас я толькі настойліва прашу аб адным — своечасова і правільна заносьце ўсё ў кнігі на выпадак рэвізіі».

I вось пасля гэтага пісьма аднойчы вечарам, калі ўсе сабраліся дома, Пэдзі склікаў у прыгожай, утульнай гасцінай сямейную раду. Начапіўшы на свой рымскі нос палавінчатыя акуляры ў сталёвай аправе, ён сеў у вялікае крэмавае крэсла, для зручнасці паставіў ногі на такога ж колеру пуф, паклаў на попельніцу з уотэрфордаўскага хрусталю сваю люльку.

— Ну і хораша ж тут! — Ён усміхнуўся, задаволена абвёў позіркам гасціную. — Я думаю, мы ўсе павінны падзякаваць маме за ўсё, што яна зрабіла, правільна, хлопчыкі?

«Хлопчыкі» нешта невыразна прамармыталі; Фія злёгку нахіліла галаву, седзячы ў вялікім крэсле з падгалоўнікам — былым крэсле Мэры Карсан, цяпер ужо абабітым муаравым шоўкам крэмавага колеру. Мэгі абвіла нагамі пуфік, на які села замест крэсла, і не адрывала вачэй ад шкарпэткі — цыравала.

— Дык вось, — гаварыў далей Пэдзі, — айцец дэ Брыкасар усё размеркаваў і праявіў вялікую шчодрасць. Паклаў у банк на маё імя сем тысяч фунтаў і на кожнага з вас адкрыў бягучы рахунак у банку — па дзве тысячы фунтаў. Я буду атрымліваць чатыры тысячы ў год як аканом маёнтка. Бобу будуць плаціць тры тысячы як памочніку аканома. Усім хлопчыкам, з тых, хто працуе, — Джэку, Х’югі і Сцю — па дзве тысячы ў год, а малым — па тысячы, пакуль не падрастуць і не вырашаць самі, чым будуць займацца.

Калі Джымс і Пэтсі стануць паўналетнімі, ім будзе забяспечаны такі самы гадавы даход з Драгеды, як і Джэку, Х’югі і Сцю, нават калі яны і не захочуць працаваць у маёнтку. У дванаццаць гадоў іх пашлюць вучыцца ў Сідней, у каледж Рыверв’ю, і навучанне, і пансіён — за кошт Драгеды.

Мама будзе асобна атрымліваць дзве тысячы фунтаў у год, таксама і Мэгі. На ўтрыманне дома прызначаецца пяць тысяч фунтаў, хоць, шчыра кажучы, я не зусім разумею, навошта на гэта столькі грошай. Але айцец Ральф кажа — на выпадак, калі нам захочацца ўсё тут капітальна перарабляць. Ён распарадзіўся, колькі плаціць місіс Сміт, Міні, Кэт і Тому, і зноў скажу, чалавек ён шчодры. А колькі ўсім астатнім плаціць, гэта я вырашаць буду сам. Але як аканом маёнтка я першым чынам прыняў рашэнне наняць яшчэ сама меней шэсць аўчароў, каб у Драгедзе рабілася ўсё спраўна. Гаспадарка дужа вялікая, а работнікаў — жменька. — Гэта была самая крытычная заўвага Пэдзі наконт таго, як кіравала маёнткам яго сястра.

Ніхто з Кліры ніколі не чуў, каб у такіх людзей, як яны, была такая процьма грошай; і яны моўчкі сядзелі, намагаючыся асвоіцца з такім шчаслівым паваротам лёсу.

— I палавіны гэтага мы не патрацім, Пэдзі, — сказала Фія. — Айцец Ральф усё для нас зрабіў, і больш няма ўжо на што траціцца.

— Зразумелая рэч, Фія. Але ж хіба не прыемна ведаць, што ніколі ўжо больш не давядзецца нам галаву ламаць, дзе ўзяць грошай. — Пэдзі адкашляўся. — Цяпер, як я пагляджу, наша мама і Мэгі засталіся крышачку як бы не пры дзеле, — гаварыў ён далей. — Я ніколі не быў спрытны ў лічэнні, а вось мама добра ўмее складаць і адымаць, дзяліць і множыць. Дык з гэтага часу яна будзе ў нас за рахункавода, і мы будзем абыходзіцца без канторшчыка Гары Гофа. Я толькі цяпер даведаўся: аказваецца, Гары Гоф спецыяльнага чалавека наймаў, толькі каб весці рахункі Драгеды, a цяпер яму якраз аднаго службоўца не хапае, дык ён не супраць, каб усю гэту справу нам перадаць. Сам мне і падказаў, што з нашай мамы добры бухгалтар выйдзе. Абяцаў прыслаць з Джылі свайго чалавека — ён навучыць цябе, Фія, што і як рабіць, каб было па ўсіх правілах. Наогул, як я разумею, справа гэтая няпростая. Трэба весці і бухгалтарскія кнігі, і розныя канторскія журналы, і касавыя кнігі, усё акуратна запісваць ва ўліковыя ведамасці, і яшчэ рознае такое. Работы табе хопіць, толькі яна не будзе ўжо вымотваць цябе так, як гатаванне і мыццё бялізны, што скажаш?

Мэгі ледзь утрымалася, каб не закрычаць: «А я? Я ж не менш за маму гатавала і мыла!»

Фія шчыра ўсміхнулася — першы раз з таго дня, як да іх дайшла вестка пра Фрэнка.

— Я з радасцю вазьмуся за гэта, Пэдзі, праўда. Нарэшце адчую, што і я патрэбная Драгедзе.

— Боб навучыць цябе вадзіць новы «ролс-ройс», бо цяпер ужо табе, а не каму-небудзь давядзецца ездзіць у Джылі — у банк і ў кантору да Гары. I да таго ж заўсёды будзеш спакойная — у любую мінуту захочаш і паедзеш, куды трэба, хай нават нікога з нас пад рукой і не будзе. Жывём мы тут адарваныя ад усяго свету. Даўно ўжо хацеў навучыць цябе і Мэгі машыну вадзіць, ды ўсё хвіліны вольнай не выпадала. Дык згода, Фія?

— Згода, Пэдзі, — весела адказала Фія.

— Ну, Мэгі, а цяпер мы з табою разбяромся.

Мэгі ўторкнула іголку ў шкарпэтку, адклала яе ўбок, узняла вочы на бацьку, сярдзіта і насцярожана — ну вядома ж, зараз ён скажа: мама будзе вельмі занятая сваімі рахункамі і кнігамі, дык за домам прыглядаць і наогул за сядзібай твая ўжо справа.

— Мне б не хацелася, каб ты вырасла гультаяватай, пыхлівай паненкай, накшталт некаторых дачок нашых знаёмых жывёлаводаў, — сказаў Пэдзі з усмешкай, якая адагнала ўсе падазрэнні, што ён ставіцца да Мэгі з пагардай. — Таму я дам табе добрую работу — цэлымі днямі будзеш занятая, маленькая Мэгі. Пад тваім наглядам будуць бліжнія выганы — Рачны, Карсанскі, Уінамурскі і тыя, што каля Свідравіны і Паўночнай цыстэрны. За табой і Прысядзібны луг. Яшчэ будзеш адказваць за коней — якога на работу пасылаць, якому перадышку даць. Само сабой, у час акоту і рассартоўкі авечак мы збяромся ўсе разам, але ў астатні час, думаю, ты адна справішся. Джэк навучыць цябе сабакамі камандаваць і абыходзіцца з пастуховым бізуном. Ты ў нас дзяўчына бойкая, з хлапечымі ўхваткамі, таму я і падумаў, што табе па душы прыйдзецца скакаць па выганах, замест таго каб бакі адлежваць дома, — закончыў Пэдзі, і твар яго расплыўся ў небывала шырокую ўсмешку.

Пакуль ён гаварыў, крыўда і абурэнне Мэгі развеяліся: тата зноў такі, які быў калісьці, — любіць яе, думае пра яе, сваю дачушку. Як жа яна магла так у ім засумнявацца? Ад сораму Мэгі гатова была ткнуць вялікай цыравальнай іголкай сабе пад калена, але такая радасць перапаўняла яе, што жаданне зрабіць сабе балюча нядоўга жыло ў ёй, ды і наогул гэта нейкі недарэчны спосаб сцішаць пакуты сумлення.

Твар яе заззяў:

— Ой, татачка, як цудоўна!

— А са мной як, тата? — папытаўся Сцюарт.

— Ты жанчынам дома болын не патрэбны, пойдзеш на выганы, Сцю.

— Добра, тата, — Сцюарт тужліва паглядзеў на маці, але больш ні слова не сказаў.

Фію і Мэгі вучылі вадзіць новы «ролс-ройс», які Мэры Карсан выпісала за тыдзень да смерці, і яшчэ Мэгі вучылася абыходжанню з сабакамі, а Фія — бухгалтарскай справе.