— He вельмі ахайныя людзі тут жылі, — прамовіла Фія, праводзячы пальцам па пыльным буфеце.
Айцец Ральф засмяяўся:
— He спрабуйце змагацца з пылам, вам яго не адолець. У гэтай глухамані ў вас тры ворагі — спякота, пыл і мухі. Што ні рабіце, вам ад іх не пазбавіцца.
Фія глянула на свяшчэнніка:
— Вы вельмі ласкавы да нас, святы ойча.
— А як жа інакш? Вы адзіныя сваякі майго добрага друга — Мэры Карсан.
Фія слаба паціснула плячамі:
— Я не прывыкла быць у сяброўскіх адносінах са свяшчэннаслужыцелямі. У Новай Зеландыі яны трымаюцца адасоблена.
— Вы не каталічка, не?
— He, але Пэдзі католік. Натуральна, і дзеці, усе да апошняга, выхаваны ў гэтай веры, і вам няма чаго непакоіцца.
— Я і не думаю. А вам непрыемна?
— Мне, паверце, усё адно.
— Вы не перайшлі ў каталіцтва?
— Я не крывадушніца, айцец дэ Брыкасар. Я страціла веру ў сваю рэлігію і не адчуваю ніякага жадання аддацца другой, не менш бессэнсоўнай.
— Разумею вас. — Айцец Ральф не зводзіў вачэй з Мэгі, якая, стоячы на верандзе, паглядала ўгору — на дарожку, што вяла да гаспадарскага дома.
— Вельмі мілавідная дачка ў вас. Я, ведаеце, нераўнадушны да тыцыянаўскага колеру валасоў. У яе яны такія, што славуты мастак адразу пабег бы па пэндзаль. Ніколі раней я не бачыў такога адцення. У вас адна дачка?
— Адна. У нашым з Пэдзі родзе часцей хлопчыкі нараджаліся, дзяўчаткі — рэдка калі.
— Бедненькая, — неяк туманна сказаў свяшчэннік.
Пасля таго як з Сіднея прыбыў багаж і свае месцы занялі кнігі, фарфоравы посуд і розныя ўпрыгожанні, а гасціную запоўніла мэбля Фіёны, жыццё патроху наладзілася. Амаль увесь час Пэдзі з сынамі, акрамя Сцю — самага малодшага, праводзілі на ферме з двума работнікамі, якіх Мэры Карсан пакуль што не адпускала, каб яны навучылі прыезджых тутэйшым асаблівасцям авечкагадоўлі, бо на паўночным захадзе Новага Паўднёвага Уэльса шмат што рабілася інакш, чым у Новай Зеландыі. Фія, Мэгі і Сцю неўзабаве пераканаліся, што весці гаспадарку і жыць у доме старшага аўчара Драгеды зусім не тое самае, што там, у Новай Зеландыі; была маўклівая згода, што яны ні па якай патрэбе не патрывожаць Мэры Карсан, але яе аканомка і служанкі з радасцю памагалі жаночай частцы сям’і Кліры, як і работнікі фермы — мужчынскай.
Хутка стала ясна, што Драгеда існуе нібы сама па сабе, адрэзаная ад усяго цывілізаванага свету, і нават ад Джыланбаўна засталіся толькі назва і туманныя ўспаміны. У межах вялізнай сядзібы стаялі стайні, кузня, гаражы і мноства гаспадарчых пабудоў, дзе захоўвалася ўсё — ад прадуктаў харчавання да розных механізмаў і машын; тут і псярня, і сабачы гадавальнік, складаны лабірынт аўчарняў, гіганцкая павець-стрыгальня на дваццаць шэсць пляцовак для стрыжкі, размешчаных у шахматным парадку, а за ёй — галаваломная блытаніна жывёльных двароў. Тут былі і птушнікі, і свінарнікі, загоны для кароў і маслабойня, жыллё для дваццаці шасці стрыгалёў, халупкі сезоннікаў, яшчэ два дамы накшталт таго, у якім пасяліліся Кліры, — для ўмельцаў-аўчароў, барак для навічкоў, бойня і дрывотні.
Усё гэтае паселішча размясцілася прыкладна пасярэдзіне круглай бязлеснай раўніны ў тры мілі ў папярочніку — «Галоўная сядзіба». Толькі ў адным месцы, каля дома старшага аўчара, дзе цяпер жылі Кліры, гэта згрувашчанне будынкаў амаль ушчыльную прылягала да лесу. Але і вакол павецяў, жывёльных двароў і загонаў расло нямала дрэў, ад якіх падаў такі жаданы і прыемны цень; пераважна гэта былі перцавыя дрэвы — вялікія, магутныя, густалістыя, ад іх веяла дрымотным спакоем. А далей, за імі, у высокай траве лена пасвіліся коні і ўдоістыя каровы.
Ніжэй дома галоўнага аўчара па дне глыбокага яра вяла цякла мелкая і мутная рачулка. Ніхто не паверыў байкам айца Ральфа, нібыта за адну ноч яна можа падняцца на шэсцьдзесят футаў, — такое проста немагчыма.
Ваду для ванны і кухні з гэтай рачулкі нагняталі ручной помпай, і прайшло нямала часу, перш чым Фія з Мэгі прывыклі мыцца, мыць посуд і бялізну ў зеленавата-бурай вадзе. На драўляных апорах, падобных на буравыя вышкі, умасціліся шэсць вялікіх бакаў з рыфленага жалеза, і ў дождж з даху ў іх сцякала вада для піцця, але хутка стала ясна, што яе трэба вельмі берагчы і нізавошта не траціць на мыццё бялізны. Ніхто ж не ведаў, калі зноў пойдзе дождж і напоўніць бакі.
Авечак і кароў паілі артэзіянскай вадой — не з мелкага лёгкадаступнага пласта, а з сапраўднага артэзіянскага калодзежа глыбінёй больш як тры тысячы футаў. Вада аж кіпела, выліваючыся з трубы ў так званай Копанцы, і па ? вузкіх канаўках, акаймаваных ядавіта-зялёнай травой, расцякалася па ўсіх выганах маёнтка. Канаўкі служылі водаадстойнікамі, і ваду гэтую, насычаную серай і мінеральнымі солямі, людзям ужываць было нельга.
У першыя дні тамашнія адлегласці ашаламлялі перасяленцаў: Драгеда раскінулася на плошчы дзвесце пяцьдзесят тысяч акраў. Самая доўгая мяжа маёнтка расцягнулася на восемдзесят міль. Ад Джыланбаўна да гаспадарскага дома сорак міль і дваццаць сем варотаў, і бліжэй чым за сто шэсць міль больш нідзе ніякага жылля. Кароткую граніцу ўтвараў Баруан, так мясцовыя жыхары называлі раку Дарлінг j у паўночным яе цячэнні, — шырокі мутны паток, які цягнецца на тысячу міль і нарэшце зліваецца з Мурэем, а праз, тысячу пяцьсот міль упадае ў Індыйскі акіян, на поўдні Аўстраліі. Джылан-крык, што цячэ ў яры каля жылля Кліры, упадае ў Баруан праз дзве мілі ад Галоўнай сядзібы.
Пэдзі і яго сынам падабаўся гэты край. Бывала, яны цэлыя дні праводзілі ў сядле за шмат міль ад дома і начавалі пад адкрытым небам, такім бяскрайнім і зорным, што пад ім нібы прылучаешся да бога.
На шаравата-бурай зямлі віруе жыццё. Тысячныя статкі кенгуру вялізнымі скачкамі праносяцца між дрэў, пераскокваюць цераз агароджы, такія зграбныя і свабодныя ў рухах, што не надзівіцца; у высокай траве раўнін гняздуюцца страусы эму — крочаць велічна, быццам волаты, што абходзяць дазорам свае ўладанні, але лёгка пужаюцца ўсяго нязвыклага і ўцякаюць шпарчэй за любога каня ад сваіх цёмна-зялёных яек велічынёю з футбольны мяч; тэрміты ўзводзяць вежы ржавага колеру, падобныя на мініяцюрныя небаскробы; гіганцкія мурашкі, лютыя і куслівыя, патокам уліваюцца ў абкружаныя насыпам хады ў зямлі.
Птушыны свет быў такі багаты і разнастайны, што, здавалася, няма канца-краю розным відам і пародам, і жылі птушкі не па адной і не парамі, а шматтысячнымі чародамі: маленечкія жоўта-зялёныя папугайчыкі-даўгахвосцікі, іх Фія называла па-свойму — неразлучнікамі, і невялічкія ярка-чырвоныя з блакітам разелі, і буйныя светла-шэрыя папугаі гала з яркімі лілавата-ружовымі грудкамі, падкрыллем і галавой, і вялізныя бялюткія какаду з задзірлівым жоўтым чубком. Пырхаюць, кружаць у паветры малюсенькія зграбныя зяблікі, і вераб’і, і шпакі, рагочуць і весела хіхікаюць дужыя зімародкі (тут іх называюць какабуры), ныраюць да зямлі, палюючы на змей — любімы свой ласунак. Ва ўсіх гэтых птушках ёсць нешта амаль чалавечае — бясстрашныя, яны сотнямі сядзяць на галінах дрэў, паглядаюць навокал жывымі, кемнымі вачамі, стракочуць, балбочуць, смяюцца, пераймаюць любы гук, які толькі дзе пачуюць. Страшныя яшчаркі даўжынёю пяць, а то і шэсць футаў тупаюць па зямлі і раптам лёгка ўскокваюць на высокае вецце дрэў і там, як і ўнізе, адчуваюць сябе як дома — гэта ігуаны. Шмат тут і іншых яшчарак, драбнейшых, але не менш страшных — у адных шыі ўбраны калючым рагавым каўняром, як у дыназаўраў, другія пахваляюцца сваім быццам успухлым ярка-сінім языком. Змей самых розных — незлічонае мноства, і неўзабаве Кліры даведаліся, што самыя вялікія і з выгляду грозныя часцей за ўсё найменш небяспечныя, а вось кароткая і тоўстая змейка не болын за фут даўжынёю можа аказацца ядавітай гадзюкай; а яшчэ — дывановыя пітоны, мядзянкі, дрэўныя змеі, чорныя змеі з чырвоным брухам, карычневыя змеі і смяротна небяспечныя тыгравыя змеі.
А насякомыя! Конікі, саранча, цвыркуны, пчолы, мухі, машкара, цыкады, маскіты, стракозы, вялікія матылі і безліч рознакаляровых матылькоў! Павукі — адна жудасць: вялізныя, махнатыя, лапы доўгія, на некалькі цаляў, — сядзяць у вялікім круглым, як кола, павуцінні, нацягнутым між дрэў, ці пагойдваюцца ў густа сплеценых з тоненькіх павуцінак калысках, падвешаных да сцяблінак травы, некаторыя зарываюцца ў земляныя норкі, прыкрыўшыся нечым накшталт вечка, каварна хаваюцца ў прыбіральнях падманліва маленькія павучкі — ядавітыя, чорныя.