Pokiwałem głową, zaciskając mocno wargi i wiedząc, że sam należałbym do tych ludzi, o których mówiła. Właściwie to już do nich należałem. Jamie i Eddie, dynamiczny duet, nazwaliśmy ich, kiedy panna Garber ogłosiła, że to właśnie im przypadną główne role. To ja wymyśliłem to określenie i poczułem się teraz fatalnie; zrobiło mi się prawie niedobrze.
Jamie wyprostowała się trochę na krześle i rzuciła mi smutne spojrzenie, jakby domyślała się już, że jej odmówię. Nie wiedziała chyba, jak się czuję.
– Wiem, ze Pan Bóg często poddaje ludzi próbie – podjęła po chwili – ale nie chce mi się wierzyć, że jest okrutny, zwłaszcza dla kogoś takiego jak mój ojciec, który poświęcił Mu całe swoje życie i jest bardzo oddany społeczności. Stracił już żonę i musiał mnie samodzielnie wychowywać. A ja tak bardzo go za to kocham…
Odwróciła się, ale zdążyłem zobaczyć w jej oczach łzy. Po raz pierwszy w życiu widziałem, jak płacze. Mnie też chciało się chyba płakać.
– Nie proszę, żebyś zrobił to dla mnie – powiedziała cicho. – Jeśli mi odmówisz, i tak będę się za ciebie modliła. Ale jeśli zechcesz zrobić coś dobrego dla wspaniałego człowieka, który tyle dla mnie znaczy… Powiedz chociaż, że się nad tym zastanowisz.
Miała oczy cocker spaniela, który właśnie zsikał się na dywanik. Utkwiłem wzrok we własnych butach.
– Nie musze się nad tym zastanawiać – odparłem w końcu. – Zagram tę rolę.
Chyba naprawdę nie miałem wielkiego wyboru, prawda?
Rozdział 5
Nazajutrz odbyłem rozmowę z panną Garber, która po krótkiej próbie dała mi rolę Thortona. Eddie wcale się tym nie zmartwił. Odniosłem nawet wrażenie, że sprawiło mu to dużą ulgę. Kiedy panna Garber zapytała go, czy chce mi oddać swoja rolę, jego twarz jakby się rozluźniła i otworzył jedno oko.
– Ta… tak, abso… absolutnie – odparł, zacinając się. – Ro… rozumiem.
Wypowiedzenie tych trzech słów zajęło mu prawie dziesięć sekund.
Panna Garber dała mu w swej dobroci serce rolę włóczęgi i wiedzieliśmy, że świetnie sobie w niej poradzi. Włóczęga był kompletnie niemy, lecz mimo to kobieta – anioł zawsze wiedziała, co myśli. W którymś momencie sztuki stwierdziła, że Bóg będzie go zawsze strzegł, ponieważ otacza szczególną troską biednych oraz uciskanych. Była to jedna ze wskazówek dla publiczności, że kobieta – anioł została wysłana z nieba. Jak już wspominałem, Hegbert chciał jasno pokazać, kto może nam ofiarować zbawienie, i z całą pewnością nie były to jakieś rozchybotane duchy, które wylazły nie wiadomo skąd.
Próby zaczęły się w następnym tygodniu. Odbywaliśmy je w szkole, nie chciano nas bowiem wpuścić do teatru, póki nie wyeliminujemy z naszej gry „drobnych niedociągnięć”. Przez drobne niedociągnięcia rozumiem oczywiście naszą skłonność do wywracania dekoracji. Zostały one sporządzone piętnaście lat wcześniej, dla potrzeb pierwszej inscenizacji, przez Toby’ego Busha, wędrownego cieślę, który wykonał dla miejskiego teatru kilka prac. Był wędrownym cieślą, ponieważ cały dzień żłopał piwo i koło drugiej po południu miał już na ogół nieźle w czubie. Przypuszczam, że niezbyt dobrze widział, gdyż przynajmniej raz dziennie walił się przypadkiem młotkiem po palcach. Za każdym razem, gdy mu to się przytrafiało, rzucał młotek i skakał w górę, trzymając się za palce i klnąc, na czym świat stoi. Uspokoiwszy się, wypijał kolejne piwo, aby uśmierzyć ból, i dopiero wtedy wracał do pracy. Jego spuchnięte od uderzeń kłykcie miały rozmiar włoskich orzechów i nikt nie chciał go zatrudnić na stałe. Hegbert najął go wyłącznie dlatego, że był najtańszym cieślą w miasteczku.
Niestety pastor nie tolerował pijaństwa oraz wulgarnego języka, a Toby’emu naprawdę trudno było pracować w ramach tak surowych restrykcji. W rezultacie odwalił robotę byle jak, choć początkowo nikt nie zdawał sobie z tego sprawy. Dopiero po kilku latach dekoracje zaczęły się rozpadać i Hegbert osobiście zajął się ich naprawianiem. Chociaż jednak dość mocno walił o pulpit Biblią, z młotkiem szło mu o wiele gorzej. Dekoracje poprzekrzywiały się, a zardzewiałe gwoździe wystawały z dykty w tylu miejscach, że musieliśmy bardzo uważać, kiedy chodziliśmy po scenie. Przy najmniejszej nieuwadze mogliśmy się pokaleczyć albo dekoracje wywracały się, robiąc dziury w podłodze. Po kilku latach na scenie trzeba było położyć nową podłogę i chociaż nie mogli zamknąć drzwi przed Hegbertem, poprosili, żeby w przyszłości bardziej uważał. Oznaczało to, że dopóki nie wyeliminujemy „drobnych niedociągnięć”, musimy prowadzić próby w szkole.
Hegbert na szczęście nie brał w nich udziału z powodu swoich duszpasterskich obowiązków. Rola reżysera przypadła pannie Garber, która kazała nam jak najszybciej wykuć na pamięć swoje role. Nie mieliśmy tyle czasu co nasi poprzednicy, bo Święto Dziękczynienia przypadało na ostatni dzień listopada, a Hegbert nie chciał, żeby sztukę wystawiano zbyt blisko Bożego Narodzenia., ponieważ mogłoby to „zakłócić jej wymowę”. Oznaczało to, że mieliśmy na przygotowanie swoich ról zaledwie trzy tygodnie, o tydzień mniej niż zwykle.
Próby zaczęły się o trzeciej po południu i Jamie znała wszystkie kwestie już pierwszego dnia, co nie było zbyt zaskakujące. Zaskakujące było to, że znała również moje kwestie, a także kwestie wszystkich pozostałych osób. Kiedy przerabialiśmy jakąś scenę mówiła bez kartki, a ja wciąż zaglądałem do grubego skryptu, zastanawiając się bez przerwy, jak brzmi moja następna kwestia, i za każdym razem, gdy podnosiłem wzrok, Jamie miała taka minę, jakby patrzyła na gorejący krzak albo coś w tym rodzaju. Jedynymi kwestiami, które znałem pierwszego dnia, były kwestie niemego włóczęgi, i nagle zacząłem naprawdę zazdrościć Eddiemu, przynajmniej pod tym względem. Czekała mnie straszna harówka, czyli niezupełnie to, czego się spodziewałem, zapisując się na te zajęcia.
Szlachetne uczucia, które mi przyświecały, ulotniły się już po drugim dniu prób. Wiedziałem, że „ postępuję słusznie”, ale moi przyjaciele w ogóle tego nie rozumieli i ciosali mi kołki na głowie.
– Co ty najlepszego robisz? – zapytał Eric, kiedy się o tym dowiedział. – Grasz w tej sztuce razem z Jamie Sullivan? Jesteś chory na umyśle czy po prostu zgłupiałeś?
Wymamrotałem, że mam swoje powody, ale on nie chciał mi darować i zaczął rozpowiadać naokoło, że się zakochałem w Jamie. Oczywiście zaprzeczałem, więc wszyscy moi koledzy doszli do wniosku, że to prawda, i śmieli się jeszcze głośniej, opowiadając o całej sprawie każdemu, kto się napatoczył. Fama rozchodziła się coraz szerzej i koło południa usłyszałem, od Sally, że planuje zaręczyny. W gruncie rzeczy myślę, że Sally była trochę zazdrosna. Od lat czuła do mnie miętę i mogłaby się spotkać z wzajemnością, gdyby nie to, że miała szklane oko. Było to coś, czego nie mogłem po prostu zignorować. Jej sztuczne oko przypominało mi tę rzecz, która tkwi w głowie wypchanej sowy w sklepie ze starociami, i szczerze mówiąc, na jego widok ciarki chodziły mi po grzbiecie.
To właśnie wtedy poczułem chyba na nowo antypatię do Jamie. Wiedziałem, że to nie jest jej wina, na razie jednak właśnie ja zbierałem cięgi za Hegberta, który w wieczór balu nie dał mi specjalnie do zrozumienia, że mnie lubię. Przez kilka następnych dni odwalałem swoje kwestie byle jak, nie próbując się ich w ogóle nauczyć, i co jakiś czas pozwalałem sobie na jakiś dowcip, z którego śmieli się wszyscy oprócz Jamie i panny Garber. Po próbie szedłem do domu, starając się zapomnieć o sztuce, i ani razu nie zajrzałem do tekstu. Zamiast tego żartowałem z przyjaciółmi na temat dziwnego zachowania Jamie i konfabulowałem, jak to panna Garber zmusiła mnie do zagrania w sztuce.
Jamie nie miała jednak zamiaru tak łatwo dać za wygraną. Ugodziła mnie tam, gdzie najbardziej boli, narażając na szwank moją godność.
W sobotni wieczór, po zdobyciu po raz trzeci z rzędu przez drużynę Beaufort mistrzostwa w futbolu, wyszedłem na miasto z Ericem. Minął właśnie tydzień od rozpoczęcia prób. Siedzieliśmy w ogródku „U Cecila”, pojadając owsiane ciasteczka i obserwując ludzi, którzy przejeżdżali bulwarem, kiedy zobaczyłem nagle idącą ulica Jamie. Dzieliło nas od niej około stu jardów. Ubrana w ten swój stary sweter, szła rozglądając się na boki i trzymając w ręku Biblię. Musiała być już dziewiąta, dość późno jak na nią, a co dziwniejsze nigdy dotąd nie widywało jej się w tej części miasta. Odwróciłem się do niej plecami i postawiłem kołnierz kurtki, lecz nawet Margaret, która miała pudding bananowy tam, gdzie normalnie znajduje się mózg, była dość sprytna, żeby zgadnąć, kogo wypatruje Jamie.