Шагыйрь Төн утырып шагыйрь шигырь язды, Ак кәгазьгә тамды яшьләре. Тышта давыл иде; бертуктаусыз Күк күкрәде, яшен яшьнәде. Җил, ишектән кереп, өстәлдәге Кәгазьләрне чәчте, туздырды. Аннан, чыгып тышка, йөрәк яргыч Ачы тавыш белән сызгырды. Тау-тау булып дәрья дулкынланды, Яшен сукты калын имәнне. Эчпошыргыч шомлы тынлык басты Тирәдәге карсак өйләрне. Тик төн буе шагыйрь бүлмәсендә Ут балкыды көннән яктырак. Давылланып, аның йөрәгеннән Ак кәгазьгә хисләр актылар. Шагыйрь торды тынып таң алдыннан, Язганнарын җыйнап яндырды. Үзе китте чыгып… Җил басылды, Давыл тынды, ал таң кабынды. Төн утырып шагыйрь нәрсә язды? Нинди хисләр аны ярсытты? Язганнарын биреп җил иркенә, Таңда үзе кая ашыкты? Сез сорагыз аны исәр җилдән, Яшеннәрдән, дулкын тавыннан; Һәм сорагыз ямьсез төнне куып, Таң тудырган көчле давылдан. Октябрь, 1942 Аерылу
Читен дә соң артык һичбер вакыт Күрешмәсне сизеп аерылу; Мәхәббәт һәм дуслык җир йөзендә Булган чакта бөтен байлыгың. Мәхәббәт һәм дуслык җебе белән Багланганда керсез күңелләр, Бер-берсеннән башка бар мәгънәсен Югалтканда җирдә гомерләр, Кинәт кенә ачы язмыш җиле Аера сине якын дусыңнан. Соңгы тапкыр үбү һәм күз яше Чыкмый аннан мәңге исеңнән. Күпме булды минем якын дуслар, Күпме иде сөйгән иптәшем. Калдым ялгыз, саклап яңагымда Һәркайсының кайнар күз яшен. Белмим, тагы нинди упкыннарда Мин чайкалып шулай йөзәрмен. Тик һәркайчан сулган яңагымда Соңгы яшен дусның сизәрмен. Күп татыдым җирдә мин ачысын Үзәк өзгеч авыр сагышның. Елатып һәм кайнар үбештереп, Дустым белән, язмыш, кавыштыр! Айлар түгел, еллар… авыр хәсрәт Тавы булып торды йөрәктә. Бер минутлык күрешү бәхете белән Инде, язмыш, мине бүләклә! Октябрь, 1942 Дару Кыз авырды, тәне ут шикелле, Сулгып-сулгып тибә йөрәге. Гаҗиз калды доктор, авыру кызга Бер дару да файда бирмәде. Яткан чакта авыру түшәгендә, Авыр төшләр белән саташып, Ачылды да ишек, юл киеменнән Кайтып керде кызның атасы. Маңлаенда батыр яра эзе Һәм билендә поход каешы. Еллар буе кызны зарыктырды Шул атаның йөрәк сагышы. Таныш йөзне күреп, кыз елмайды: «Әти!» – диеп, аңа үрелде. Шул төнне үк йөздән тире чыкты, Кызу кайтты, тәне сүрелде. Гаҗәпләнмә, доктор, күреп кызның Дару эчми кинәт савыгуын. Белмәдеңме җирдә «сөю» дигән Иң куәтле дәва барлыгын! Октябрь – ноябрь (?), 1942 Кылыч Кылыч белән кергән – Кылычтан үләр. Александр Невский – Аягыңда, егет, күн итек, Көмеш саплы кылыч билендә. Аргансыңдыр авыр юл үтеп, Кунып китче минем өемдә! Төреп сине ефәк юрганга, Йоклатырмын назлап, иркәләп. Кан, яшь белән җирне юарга Өлгерерсең әле иртәгә!.. Зифа буйлы купшы әфисәр Яшь хатынның сүзен ишетте. Гайрәтләнеп көяз башкисәр Каты ябып керде ишекне. – Чибәр хатын, сине яраттым, Кем син үзең, белмим исмеңне… Табып китер тавык, аракы! Җәй урныңны, чишен өстеңне! Хатын, суеп, тавык пешерде, Аракысын салып эчерде. Майлы күзле майор бу сыйдан Кәефләнде, тәмам исерде. Кадрен белеп юмарт бу өйнең, Ул тарттырды итек кунычын. Салып бирде аннан мундирын, Көмеш саплы матур кылычын. Майор ятты, юан корсаклы. – Йә, ач, – диде, – миңа кочакны! Сузып аңа ялан кылычны, Хатын әйтте аңа шул чакны: – Син хурладың минем җиремне, Син үтердең минем иремне… Инде тагын йөрәк хисемне Калҗа итеп сиңа биримме? Килешсә дә кылыч билеңә, Көтмә бүген ярдәм корычтан! Кылыч белән кердең илемә, Үлемең булыр шушы кылычтан. Шуннан хатын сузып яткырды Бу котырган камыр батырны. Көмеш сабына кадәр кылычны Йөрәгенә аның батырды. – Сый җитәрлек булды тилегә! Тыпырчынма, майор, тынычлан! Кылыч белән кердең илемә Һәм үлемең булды кылычтан. Октябрь – ноябрь (?), 1942 Ишек төбендә
Үтеп барам шулай урам буйлап, Парадныйда күрәм: бер бала Звонокка үрелә, буе җитми, Аптырагач, карап уйлана. Мин балага киләм: – Әллә, – димен, – Звонокка буең җитмиме? – Җитми шул, – ди. – Кая, үзем басыйм. Бернеме, – дим, – әллә икеме? – Биш, – ди. Басам. Шуннан бала әйтә: – Абзыкай, син нинди йөрәкле! Әйдә качыйк хәзер, хуҗа чыкса, Икебезгә дә бирер кирәкне! Декабрь, 1942 |
