Литмир - Электронная Библиотека

Ерұланның басқан әрбір қадамы гүрсілдей естіліп, асыға баспалдақпен көтеріліп, Сұлу жатқан бөлменің алдына келе, тойқтай қалды да, есікке ақырын қолын созды. Есікті ақырындап ашып, ішке сығалай қарады, іштегі шырылдаған баланы дәргердің матаға орап, сүртіп жатқанын көріп, бөлмеге аяқ басты, ал Сұлу есінен танып жатты.

– Сұлуға не болды? – деді ол ішке аяқ баса.

– Оны мен тыныштандырдым, – деп дәрігер суық дауыспен сөйледі. Ерұлан үнсіз баласын ұстаған дәрігерге жақындап:

– Баламды көрсем бола ма? – деп дәрігердің қолындағы балаға үңіле қарады. Дәрігер баланы кеудесіне қарай жасырып, оны Ерұланға көрсеткісі келген жоқ. – Баламды көрсем бола ма? Ұл ма, әлде қыз ба?

– Міне , балаңмен болатын осы бір сәтті пайдалынып, оның иісін иіскеп құшақтап ал, – деп ол баланы Ерұлаға ұсынды.

Ал Ерұлан дәрігерге түсінбестікпен қарап:

– Бұл не дегенің? – деп түрі өзгеріп кетті.

– Оның түсінбейтін несі бар, баланың арқасына қара – сол кезде түсінесің, – деді дәріге.

Ерұлан матаға оралған баласын, жылдам арқасын аша, арқасына қарады, оның арқасында қанатсыз айдаһарға ұқсас ірі жануардың басы мен денесі бейнеленген, ол әлгі Тұмандыдан алып келген бойтұмардағы таңбадан еш айырмашылығы жоқ, оны көрген Ерұлан орнында қадалған қазықтай қатып, сөйлеу қабілетінен айрылған адам сияқты, не дерін білмейді.

– Бұл… бұл… – деп қайталай, – бұл нені білдіреді? – деп дәрігерге тесіле қарады.

– Бұл – сенің балаңды қарғыс атқанын білдіреді, сондықтан оны басқаларға зияны тимей жатып алып кетуіміз керек, – деді дәрігер Ерұланға мұқият қарай.

Бөлмеде үнсіздік орнады.

– Енді түсінген боларсың, бұдан былай ол сенің балаң емес, енді ол ханның мүлкі, – деп дәрігер орнынан тұра, көмекшісінің жанына келіп, астаудағы жылы суға қанмен былғанған қолын жуды.

Ерұлан баланың арқасына көз алмай қарап тұр, дәрігердің айтқан сөздерін естіген соң, оның бойынан біртүрлі сезім толқын сияқты жүріп өтті. Қолындағы баласын құшағына басып, баланы ақырын Сұлудың жанына жатқызды. Сосын ол есін жиды ма, оған сөйлеу қабілеті қайта оралды:

– Мүмкін бұл бір белгі шығар, мүмкін сен маған өтірік айтып тұрған боларсың, жаңадан туылған бейкүнә сәби неліктен қарғысқа ұшырауы керек? Сендер өтірік айтып тұрсыңдар, баланың сендерге не үшін керек екенін білмеймін, бірақ оны мен бұлай оңайлықпен беріп қоймаймын, – деп Ерұлан маңдайын тыржитып, сұсты жүзімен дәрігерге қарағанымен, оның сөздерінде қорқыныш байқалды. Осы сөздерді естіген дәрігер қолын жуып жатып қызметшісіне:

– Суды төгуге шыққанда, сарбаздарға дабыл бер, – деп өздерінің түсініксіз тілінде сыбырлады.

Дәрігер қолын жуып бола, бір-екі рет ақырын сілкіді.

– Батыл айтылған сөздер, бірақ ханның мыңдаған сарбаздары сенің сарайыңның алдына қарумен келсе не істемексің?

Хан бұл баланы әлемнің кез келген жерінен тауып алады, одан да осы жерде, барлығы дұрыс кезде баланы бер, осылай істесең, саған және сенің отбасыңа ешкім, ештеңе істемейді, тіпті сен ойыңа келмеген байлыққа кенелесің. Оның үстіне саған ханға неліктен мына сияқты балалар керек екенін білудің қажеті шамалы, аз білсең ұйқың тыныш болады, – деп Дәрігер қолын таза матаға сүртіп, өтірік жымиды.

Көмекші ақырындап қолына астауын алып, Ерұланға қайта-қайта көз қырымен қарай, сыртқа кетіп бара жатқан сәтте, Ерұлан жылдам белбауындағы семсерін суырып, көмекшінің мойнына тақады. Көмекші селк етіп тұрған орнында қозғалыссыз қалды. Астаудағы судың дірілдегенінен, оның қолдарының дірілдеп тұрғаны байқалды. Ол әрең жұтынып Ерұланға қарады.

– Бұл бөлмеден ешкім сыртқа шықпайды, – деп ол өзіне сенімді түрде сөйледі.

Бөлмеде барлығы орындарынан тапжылмады, дәрігер Ерұланға бірнеше қадам жақын тұрды. Ол Ерұланның нақты қадамға бекінгенін түсіне, сөздің пайдасыз екендігіне көзі жетіп, оны күшпен тоқтатуды ұйғарды, ақырындап қолын қалтасына салып, қалтасындағы инені алды да, үстелдің үстінде, ыдыстың ішінде тұрған сұйықтыққа инені Ерұланға байқатпай малып, қысып ұстап:

– Ақымақ болма, Ерұлан, қаруыңды түсір, – деп дәрігер оның назарын аударып , жылдам инені Ерұланның сол жақ желке тұсына сұқты, сол сәтте Ерұланның қолынан семсері түсіп, шатқалақтай бірнеше қадам артқа шегінді де, қабырғаға гүрс етіп соғылып, жерге отырып қалды. Сол жақ аяқ-қолы оған бағынар емес, құдды ұйып қалғандай.

Дәрігер көмекшісіне:

– Қаш! – деп айқайлады.

– Маған не істедің? – деп Ерұлан бар дауысымен сөйледі.

Көмекші астауды жерге тастай сала қашты. Дәрігер үндемей еңкейіп, жерде жатқан семсерді алып. Ол ақырын жүре, мысқылдай күліп, Ерұланның жанына келді, семсерді ақырын аспанға көтерді де:

– Мен саған барлығы дұрыс кезде баланы бер деп айттым, ал сен менің сөздерімді құлағыңа асқан жоқсың, ал енді өзіңнің ақымақтығыңның кесірінен өлесің, – деді дәрігер, Ерұлан оның көзіне тік қарады, осы сәтте дәрігердің көз қарашығы үлкейіп, көзі толықтай қап-қара түске ие болды.

– Сен өзі адамсың ба? – деп Ерұлан, сол жақ желке тұсында қадалған инені суырып, жұлқына жерге лақтырды.

– Жоқ, – деп дәрігер мысқылдай күле, қылышты барынша жоғары көтеріп, семсерді оның жүрегіне сұқпақ болған сол еді, оның алқымына Сұлу артынан келіп пышақ тақады.

– Тағы бір қимыл жасасаң өлесің, – деп қолындағы пышағын дәрігердің алқымына қаттырақ басты. Алқымы кішкене тілініп, шыққан қан төмен ақты.

– Ал енді қолыңдағыны Ерұланға бер, – деді Сұлу.

Дәрігер кішкене ойланып, басқа таңдауы қалмағанын түсінді де, семсердің сабын жерге қаратып Ерұланға ұсынды, Ерұлан жерде отырған күйі семсерді оң қолымен, қатты қысып ұстады.

– Енді ақырын отыр, ешқандай артық қозғалыс болмасын, – деп онымен бірге Сұлу жерге тізерлей отырды.

– Бұл істеріңе әлі өкінесіңдер, себебі сендер баланы қайда алып қашсаңдар да, хан оны тауып алады, – деді Дәрігер.

– Оған бала не үшін керек? – деді Ерұлан.

– Мен оны саған өлсем де айтпаспын.

– Дәрігер аяғын бүгіп отырғаны сол еді, Ерұлан семсердің жалпақ бетімен оның жүзінен ұрды, әлгі соққыдан дәрігер есінен танды. Сұлудың әлі құрығаны соншалықты, ол аяқтарында әрең тұрды.

– Мұнда не болып жатыр? – деді ол бәсең дауыспен.

Ерұлан орнынан тұрып жансызданған қол-аяғын сілкіді де, ес-түссіз жатқан дәрігерге көз тастап:

– Саған барлығын кейін түсіндіремін, мынадан көз алушы болма, егер артық қимыл жасаса, сен білесің не істеу керектігін, – деп оған қылышты беріп, сыртқа қарай жүгірді.

– Тоқта, Ерұлан, қайда барасың? – деп Сұлу артында айқайлап қалды.

Бұл уақытта көмекші сарайдан сытылып шығып, белбауында тұрған көк түсті таяқшаны қолына алып, аспанға қарата, түбінен соқты, тарс етіп жарылыс естілді де, аспанда көк түсті түтін пайда болды және ол бірден жайыла Ерұланың сарайының төбесін жапты.

Айнала қараңғылау болғанына қарамастан, түтінді көру ешқандай қиындық тудырған жоқ. Сосын көмекші, белбауындағы сыбызғыға ұқсас дабылдағышты қолына алып, терең ауа жұта, оны барынша үрледі – қасқырдың ұлығанына ұқсас дабылдағыштан шыққан дыбыс, қалада жаңғыра естілді. Дабылдың дауысынан шырт ұйқыда жатқан қала тұрғындары да ояна бастады.

Бұл уақытта әскери қоныстағы сарбаздардың барлығы ұйқыда жатты, тек жиырмаға жуығы кезекшілікте болды, Ерұланның сарайы әскери қоныстан алыста орналасқандықтан, көмекші берген дабылдың дыбысы оларға ақырын естілді.

– 

Мынау дабылдың дыбысы емес пе? Сен естіп тұрған жоқсың ба? – деді кезекшіліктегі сарбаз екіншісіне, олар кішене үнсіздікте қалды, алайда дабылдың дыбысын естіген жоқ.

– Жоқ, саған жай естілген болар, – деді ол, бірақ артынша екінші рет берілген дабыл олардың құлағына анық естілді

– Естідің бе? – деді біріншісі жолдасына жалт қарай.

– Иә… мынау дабыл, кәне дауылпазды қақ, мен қолбасшыға хабар берейін, – деп ол айқайлады.

Олардың бірі қоршаудың үстімен жүргіріп, дауылпазға беттеді, ал екіншісі әскери қоныстың қолбасшысы Даттың шатырына бет алды. Сарбаз дауылпазды соққанда, оның күркіреген үні қалада жаңғырды.

9
{"b":"737653","o":1}