– Мальвіны… кошычкі маёй. Яны ж з вашым катом адной пароды…

– О-о-о! – вырвалася, нарэшце, з Аскольдавай грудзіны, – вам страшэнна пашанцавала! Патрыцый, як увойдзе ў смак, можа задаволіць ня толькі Мальвіну, але й яе гаспадыню! – Аскольд крутнуўся на ўслоне, на другім канцы дроту пакрыўджана хмыкнулі, памаўчалі дзеля прыліку, і занадта сур’ёзным голасам паведамілі: – Мы на пятым паверсе жывем, у трыццатай кватэры.

Званок прагучаў як ніколі дарэчы. На мінулым тыдні Аскольдава жонка паехала адпачыць да бацькоў; грошы, што пакінула, былі ў першы ж дзень прапітыя, і цяпер галодны Патрыцый не даваў спакою – блукаў па кватэры і здушана вякаў. У лядоўні, праўда, ляжала пакарабачаная путасіна, але ж яе трэбы было расьцягнуць на тры дні і, паводле графіка, рыбінага хваста кот мусіў атрымаць толькі адвячоркам.

Адчыніла яму бялявая саракоўка зь вялікімі грудзямі і даволі зграбнай паставай.

– Вось вам, шаноўная… кавалер, – Аскольд выпусьціў ката і той адразу ж сігануў у кухню. – Вы яму што-небудзь дайце, а то я кагадзе з камандзіроўкі, не пасьпеў накарміць, – мовіў госьць і тут жа пачуў прагнае храбусьценьне.

– За гэта не хвалюйцеся, я яму поўны сподак «кацікету» насыпала. Вы, дарэчы, што даяце – сухі корм, ці кансэрвы?

– Патрыцый аддае перавагу рыбным кансэрвам, – з годнасьцю адказаў Аскольд і, падвысіўшы голас, крыкнуў свайму гадунцу: – Глядзі там, працуй з поўнай аддачай, як запавядаў вялікі Ленін!

– Дзіўнае імя, – выдыхнула гаспадыня, лёгкай усьмешкай ацаніўшы Аскольдавы жарцік, – упершыню такое чую.

– Мужчыны на Беларусі ўсе скрозь плебеі, няхай хоць кот будзе патрыцыям.

Саракоўка глянула на госьця зь вясёлым захапленьнем, чакала, відаць, камплімэнту на свой адрас, але Аскольд рашуча павярнуўся і выбег з кватэры.

Сеўшы пры кампутары, ён цэлую гадзіну глядзеў на экран, тузаў валаскі на грудзіне, нарэшце сабраўся з думкамі і крануўся клявішаў.

– Наташа, гэта жорстка! Тым часам, калі мяне змагла хвароба каханьня, калі я не валодаю сабой і шукаю сьмерці, ты кажаш мне пра Аблонскага…

Аскольд прачытаў напісанае, здушана выдыхнуў: – Фу, бля… – і сьціснуў скроні. Творчыя пакуты дарэшты выматалі душу. Глыбокім пісьменьніцкім нутром ён адчуваў: патрэбныя новыя сюжэтныя хады, нечаканая павароты. Замест усяго гэтага у сьвядомасьці гучала мілоснае бляяньне, на экран лезьлі дакучлівыя дыялёгі, і калі б раптам у пакоі зьявіўся той самы Андрэй, герой аповеду, ён бы яго, не міргнуўшы вокам, пазбавіў жыцьця. І акурат у той міг, калі творца згадаў пра капусны сякач, які вісеў на кухні і якім было зручна цюкнуць лірычнага героя па галаве, пакой напоўніўся нецярплівым тэлефонным зумканьнем.

– Паслухайце, гэта нейкі жах! Ён мне на ложак насцаў… – у слухаўцы ўсхліпнулі, і Аскольд, зразумеўшы, хто тэлефануе, знэрвавана заўважыў: – Пазначае тэрыторыю.

– Ён жа нічога ня можа… імпатэнт… адно разьдзёр Мальвіначцы вуха… – на другім баку дроту замітусіліся, крыкнулі: – Зьлезь зь цюлю! – і Аскольд кінуў слухаўку…

Дзьверы трыццатай кватэры былі прачыненыя. Празаік пераступіў парог і ўбачыў жаночы азадак: гаспадыня кватэры стаяла вокрач і, ціснучы вуха да падлогі, шоргала пад канапай насадкай адпыльніка.

– Брысь, брысь, паскуда!

Празаік таксама плюхнуўся на калені, а ягоны гадунец, шкрабануўшы кіпцюрамі па дыване, узьбіўся на шафу.

– І навошта мне быў гэты кот?! Усю кватэру спаскудзіў, а чаго трэба не зрабіў, – жаночы голас дрыжэў і зрываўся.

– Парода такая: ён блакітны, яна блакітная… – пажартаваў Аскольд і, угледзеўшы ката, пагрозьліва крыкнуў: – Злазь долу!

Гаспадыня такога жарту як і ня чула: – І што за кацера такая? Кошку задаволіць – і то ня можа, – жанчына узьлезла на канапу, хацела схапіць ката за шкірку, але той махнуў лапай й на шляхетным жаночым носе стаў набіраць чырвані кручкаваты пісяг.

– Паця, цябе што, вучыць трэба? – душа пісьменьніцкая, аж па край, напоўнілася безразважнай весялосьцю. – Глядзі і вучыся! – Аскольд абхапіў гаспадыню за шырокія клубы, апусьціў на падлогу.

Гаспадыня адхінулася, уперлася локцем у ягоную грудзіну: – Вы што, ашалелі?! Я зараз паклічу суседку!

– Вы аматарка групавухі? – зноўку пажартаваў Аскольд і прагнай пяцярнёй сьлізгануў па дрыготкім, як тая квашаніна, азадку.

Імгненьне гаспадыня яшчэ супраціўлялася, ухілялася ад пацалункаў, а потым зморана апусьціла рукі і яны кулём паляцелі на канапу. Сьледам за імі на канапу скочыў Патрыцый. Аскольд скінуў яго нецярплівай нагой і, выцягваючы з-пад станіка важкія грудзі, пачуў гарачы шэпт: – Пойдзем пад душ.

Празь дзьве гадзіны, з катом пад пахай, празаік пераступіў парог сваёй кватэры і зірнуў у люстра, што вісела ў пярэдняй. Чырванаватая, пазначаная адбіткамі трох зубоў, плямка на шыі зьлёгку шчымела і вярэдзіла душу: жонка магла ў любую хвіліну вярнуцца і пацікавіцца – хто яго пакусаў? Аскольд памацаў пляміну, рассунуў шырокія плечы і, з пачуцьцём глыбокага задавальненьня, адрыгнуў кіслай капустай. І ў той жа міг вочы пісьменьніцкія пасур’ёзьнелі, зірнулі ў залюстэркавую далячынь, і Аскольд – сьцярожка, на цырлах, – пайшоў да кампутара. Ён прысеў на край услона, ускудлаціў вільготную чупрыну, зь нечуваным натхненьнем закалаціў пальцамі па клявіятуры.

– Ты папраўдзе чакаеш Аблонскага? Гэтага прышчаватага ананіста?

Андрэй схапіў Наташу за клубы, кінуў на канапу.

У гэтым месцы празаік захоплена пацёр далоні.

– Вы што, звар’яцелі?! – пралепятала дзяўчына, – я зараз паклічу маму!

– Маму я трахну іншым разам, – з гэтымі словамі Андрэй задзёр Наташы спадніцу, ірвануў долу трусікі, ускінуў на плечы дзявочыя ногі, якія галавакружна пахлі горнай лявандай…

Аскольд працаваў як апантаны, да самай ночы, і перапыніўся толькі на хвіліну, калі Патрыцый, з лагодным варкатаньнем, пацёрся аб лытку. Іншым разам ён бы адкінуў ката, каб не замінаў творчаму натхненьню, але тут рушыў на кухню, выцягнуў зь лядоўні пакарабачаную путасіну.

– Еш, заслужыў, – прамовіў пісьменьнік і пабег дапісваць аповед.

Пагодным ліпеньскім ранкам – тою парою, калі азярышчанскія вуліцы былі яшчэ пустэльнымі, а неба ружова туманілася, – да будынку раённага Дома культуры падкаціла запыленая «Кубань».

– Ну што, Нінэль Іванаўна… паехалі? – гукнуў кучаравы вадзіла, адчыніўшы дзьверцы, і тая, да каго ён зьвяртаўся, заклапочана паглядзела на бокі.

Нінэль Іванаўна, маладая, зьлёгку сухаватая жанчына ў сінім гарнітурчыку, стаяла на эрдэкоўскім ганку і, мяркуючы па ўсім, некага чакала.

– Бузілы няма. Сто разоў казала: а сёмай, ля Дома культуры… І вось… паўгадзіны тут гуляю, – парывіста ўздыхнула Нінэль Іванаўна.

– Дык мо пад’едзем пад яго? Тут недалёка, – кіроўца, зламаўшы пару запалак, прыпаліў папяросіну, запытальна кіўнуў жанчыне, і Нінэль Іванаўна, узьняўшыся на дыбачкі і азірнуўшы навакольле, ускочыла ў аўтобус.

Скаланаючы ранішнюю цішу змораным гудам, «Кубань» праехалася ў канец Чырвонаармейскай вуліцы, павярнула ў завулак і спынілася ля хаты загадчыцы раённага таварыства «Веды» Ксеніі Каралюк.

– Зірну, дзе ён там, – мовіў кіроўца, адчыніўшы дзьверцы, а Нінэль Іванаўна, прыціснуўшыся скроньню да халоднага шкла, разам з уздыхам прашаптала: – Ну дамаўляліся ж… і як так можна?

Пра тое, што Ксенія Каралюк пабралася з опэрным сьпеваком, Рэмам Ісаевічам Бузілам, азярышчанцы даведаліся на майскія сьвяты. Тады ў Доме культуры ладзілі гулянку, і Ксенчын абраньнік, добра падпіўшы, прасьпяваў – без усялякага музычнага суправаджэньня – эпіталаму з опэры Рубінштэйна «Нэрон». Прасьпяваў проста так, дзеля сьмеху, але ўсе, хто быў у зале, адразу прыцішыліся, уражаныя магутным басам. Больш ад астатніх уразілася Нінэль Іванаўна. Дырэктарка Дому культуры была выхавана на клясычнай музыцы, горача любіла Рахманінава, а таму адразу ж падляцела да сьпевака.