– Nie wiem, czy zdołałbym się opanować, gdyby nie list Vargasa – odparł Nowicki. – Prawdę mówiąc myślałem, że Smuga już przepadł na amen. Toteż gdy usłyszałem, że on może przebywać w niewoli u Indian, z radości mógłbym uściskać nawet tego drania Alvareza.

– Masz rację, ten list naprawdę podniósł mnie na duchu. Chodźmy do domu, już tylko patrzeć świtu. Musisz przyłożyć sobie kompres na lewe oko. Prawie zniknęło pod opuchnięciem.

– Najlepiej pomaga surowy befsztyk.

– Może znajdzie się u Natki w lodówce!

– Spójrz, brachu! Nasi jeszcze czuwają! Światło pali się w domu!

– Spodziewałem się tego. Domyślali się, w jakim celu wychodzimy. Po cichu weszli na werandę, a potem do hallu. Ogarnęło ich zdumienie, a nawet niepokój, gdy przez otwarte drzwi do saloniku ujrzeli nie tylko wszystkich domowników, ale i Nixona.

– Chwała Bogu! Nareszcie przyszliście! – zawołała Natasza, podbiegając do progu. – Czy Alvarez…?

Urwała w połowie zdania, bowiem w tej chwili spojrzała na kapitana Nowickiego, którego wygląd wymownie świadczył, że stoczył straszliwą walkę.

– Co tu się stało? Dlaczego pan Nixon przyszedł w nocy? – zapytał Nowicki zaniepokojony.

– Czy wszystko w porządku, chłopcy? – odezwała się Sally.

– W porządku, kochanie – uspokoił ją Tomek. – Powiedz raczej, co się tutaj dzieje?

– Domyśliliśmy się, że chcecie rozprawić się z Alvarezem. Długo nie powracaliście, więc pomyśleliśmy, że może będziemy potrzebowali pomocy pana Nixona – wyjaśniła Sally. – Dlatego też Zbyszek poprosił go do nas.

– Dlaczego panowie nie powiedzieliście, że zamierzacie przycisnąć Alvareza do muru? Zebrałbym kilku moich ludzi i poszlibyśmy razem z wami – wtrącił Nixon. – Widzę, że doszło do walki. Czy pan nie jest ranny?! Może sprowadzić doktora?

– Do takiego drobiazgu? – oburzył się Nowicki.

– Zaraz zajmę się naszym kapitanem, tylko taka jestem ciekawa, co zrobiliście z Alvarezem? – zawołała Sally.

– Straszliwie oberwał! Gdyby niemal w ostatniej chwili nie przypomniał sobie o liście, który otrzymał od Vargasa, już by nie żył – odparł Tomek.

– Czyżby nareszcie ten łotr dostał za swoje?! – zawołał Nixon. – Poza Smugą nikt dotąd nie miał odwagi dobrać mu się do skóry!

– Może być pan pewny, że Alvarez nieprędko wejdzie panu w drogę. W pół godziny po walce jeszcze chwiał się na nogach – dodał Tomek. – To była rozprawa na śmierć i życie!

– Co Vargas pisał w liście? Zapewne musiało w nim być coś o panu Smudze, skoro list uratował Alvareza? – wtrącił Zbyszek.

– Panie Tomku, proszę opowiedzieć nam wszystko od początku! Zapewne dowiemy się czegoś bardzo ważnego – zaproponował Nixon.

Tomek powtórzył przebieg wydarzeń. Gdy skończył, pierwsza odezwała się Nataszaŕ- Więc istnieje promyk nadziei, że pan Smuga jeszcze żyje!

– Vargas od lat przebywa wśród Indian, na pewno dobrze zna ich zwyczaje – powiedział Nixon. – Wśród Pirów cieszy się wielkim mirem. Skoro sądzi, że Smuga mógł zostać uwięziony, kto wie? Jeśli byłaby choć tylko jedna szansa na sto, nie wolno jej poniechać! Wyprawa może potrwać dość długo. Odszukiwanie śladów w Grań Pajonalu nie będzie łatwe. Czy panowie dysponują nieograniczonym czasem?

– Nie odjedziemy stąd, dopóki nie odnajdziemy naszego przyjaciela^ lub jego mogiły. A i wtedy jeszcze najpierw odkopię grób, aby sprawdzić, czy on w nim leży – stanowczo zapewnił kapitan No wieki.

– Wyprawa pochłonie wiele pieniędzy. Kompania "Nixon – Rio Putumayo" pokryje wszystkie koszty. Jutro otworzę panom konto w banku w Iquitos – dodał Nixon. – Jeżeli panowie uważają, że mogę się na coś przydać, jestem gotów wziąć udział w tej wyprawie.

– Włóczęga po stepie nie dla pana! – odparł Nowicki. – Więcej pożytku będziemy mieli z kilku zaufanych Indian.

– Jestem tego samego zdania – potwierdził Tomek. – Poza tym Zbyszek i Natasza koniecznie chcą iść z nami.

– Skoro tak, to pan Zbyszek będzie przedstawicielem naszej Kompanii na tej wyprawie. Pobory będę wpłacał na pana konto. Zgoda?

– Bardzo dziękuję! Mnie i żonie już okazał pan bardzo wiele życzliwości! – odparł Zbyszek.

– Nie ma o czym mówić – zaoponował Nixon. – Jestem dłużnikiem Smugi. Zrobię wszystko, byle tylko mu pomóc.

– Dziękujemy w imieniu pana Smugi – powiedział Tomek. – Pomoc finansowa ma dla nas duże znaczenie. Nie jesteśmy zamożni.

– Proszę nie liczyć się z kosztami. W biurze załatwimy wszystkie formalności.

– Tommy, czy przypominasz sobie, co mówił pan Fawcett? – zagadnęła Sally.

– Czy masz na myśli kopalnie Muribeki? – zapytał Tomek. – Och, już wiem!

– Cóż tam wymyśliła ta sikorka? – zaciekawił się kapitan Nowicki.

– Przypomniała mi kogoś, kto również wspominał, że niektóre plemiona indiańskie w Ameryce Południowej lubią szczycić się posiadaniem białych jeńców – wyjaśnił Tomek.

– Opowiedz nam o tym Tomku! – poprosił Zbyszek.

– To bardzo interesujące, a być może i ważne w naszej sytuacji – dodała Natasza.

– Prosimy, niech pan mówi! – zawtórował Nixon. – Któż to jest ten pan Fawcett? Wydaje mi się, że już słyszałem to nazwisko!

– Być może, gdyż pułkownik Fawcett jest badaczem Ameryki Południowej – potwierdził Tomek. – Jako generalny komisarz Boliwijsko-Brazylijskiej Komisji Granicznej w tysiąc dziewięćset szóstym roku, a następnie w tysiąc dziewięćset dziewiątym, prowadził bardzo cenne prace badawcze we wschodniej Boliwii. Obecnie prawdopodobnie znów znajduje się na tym kontynencie.

Kilka miesięcy temu spotkałem go w Londynie w Królewskim Towarzystwie Geograficznym. Wygłaszał prelekcję na temat indiańskiej cywilizacji, która jakoby miała istnieć w Ameryce Południowej jeszcze przed podbojem przez Inków. Jest wiele legend mówiących o zaginionych miastach, kopalniach i dziwnym plemieniu, które unika zetknięcia się z białymi ludźmi. Fawcett zbierał te legendy, badał je i w końcu nabrał przekonania, że nieznane dotąd ostępy puszcz południowoamerykańskich kryją jeszcze niejedną tajemnicę. Fawcett wierzył w istnienie pradawnych miast i kopalń Muribeki, o których rozwodził się dość szeroko. Nosił się również z zamiarem urządzenia wielkiej wyprawy poszukiwawczej [78] .

– Cóż to za kopalnie Muribeki? – zapytał Zbyszek.

– A jakże, opowiedz nam o nich – dodał Nowicki.

– Zaledwie w kilkanaście lat po odkryciu Ameryki przez Kolumba, jeden z konkwistadorów portugalskich ożenił się z Indianką z plemienia Tupinamba i przez długie lata żył wśród krajowców. Z małżeństwa tego narodził się syn, Melchior Dias Moreyra, zwany przez Indian Muribeką. Ów Muribeka odkrył wiele kopalń srebra, złota oraz drogocennych kamieni. Syn Muribeki, Robeiro Dias, znał tajemnice ojca, któremu inni biali zazdrościli skarbów. Robeiro zgodził się zdradzić królowi Portugalii miejsca, w których leżały kopalnie srebra i udostępnić ich ekspoloatację, lecz w zamian zażądał nadania mu tytułu markiza das Minas. Urządzono wyprawę, podczas której Robeiro Dias przekonał się, że król Portugalii [79] nie zamierza dotrzymać warunków umowy. Wtedy Dias odmówił pokazania drogi do kopalń i w końcu zmarł nie ujawniając nikomu tajemnicy. Potem wielu śmiałków organizowało wyprawy poszukiwawcze, ale żadnej z nich nie udało się natrafić na ślad starych kopalń. Większość wypraw, nawet bardzo liczebnych, na zawsze przepadła w dżungli, a od Indian nie można było wydobyć nawet najdrobniejszej informacji na temat skarbów Muribeki.

Fawcett był zdania, że w głębi kontynentu mogło przetrwać jakieś plemię o pradawnej cywilizacji. Może zaszyło się w głuszę przed zaborczością Inków i odgrodziło od reszty świata barierą dzikich plemion? To tłumaczyłoby, dlaczego tylu poszukiwaczy starodawnych miast zginęło bez wieści. Mówił też wtedy, o czym przypomniała mi Sally, że niektóre dzikie plemiona mają zwyczaj trzymania w niewoli białych jeńców, gdyż to dodaje im powagi i znaczenia u innych plemion. Czasem taki jeniec był wybierany nawet wodzem plemienia, które mimo to strzegło każdego jego kroku.

– Mamy więc jeszcze jedno potwierdzenie, że domysły Vargasa nie są pozbawione podstaw – odezwał się Nixon.

– Nie ma chwili do stracenia! – zawołał kapitan Nowicki. – Jeśli Smuga żyje, może znajdować się w piekielnych tarapatach!

– W jaki sposób zdołamy odaleźć jakieś ślady w tym bezdrożnym, dzikim kraju? – zafrasowała się Natasza*.

– Jeśli pan Smuga żyje, Tommy na pewno go odnajdzie, tak jak mnie odszukał i wyrwał z niewoli u Indian Pueblosów w Meksyku! – wtrąciła Sally.

– To, co się udało Tomkowi w Ameryce Północnej, musi udać się i w Południowej! – zawtórował Zbyszek. – Nie rozumiem tylko, dlaczego tam kolonizacja poczyniła tak wspaniałe postępy, a tutaj wciąż pustka i dzicz?

– Mój drogi, złożyły się na to liczę przyczyny – powiedział Tomek.

– Wystarczy popatrzeć na mapę…

– Oglądałem ją w szkole do znudzenia! – przerwał mu Zbyszek.

– Przecież obydwa kontynenty mają podobne warunki, a jednak tutaj nic się nie zmienia na lepsze!

– Widzę, że niewiele pożytku odniosłeś z tego "oglądania" map – odparł Tomek uśmiechając się do brata. – Mam na "Santa Marii" obszerną geografię Ameryki Południowej, w drodze do Iquitos będziesz musiał uważnie ją przestudiować. Pewne wiadomości przydadzą ci się podczas wyprawy.

– Czyżbym się mylił, mówiąc, że obydwa kontynenty posiadają podobne warunki? – zdziwił się Zbyszek.

– Wyjaśnij nam, Tomku, bo ja także byłam tego zdania co Zbyszek – odezwała się Natasza.

– Nie warto już kłaść się spać, więc prosimy o kilka słów na poruszony przez państwa Karskich temat. Ja również bardzo chętnie posłucham – rzekł Nixon.

– Obydwie Ameryki posiadają podobne warunki, jeśli chodzi o układ systemów górskich, gdyż mają stare formacje górskie na wschodzie kontynentów i wciąż jeszcze kształtujące się pasma w zachodnich swych częściach. Istnieją jednak również ważne różnice pomiędzy tymi kontynentami.