- Ала╕с... Альб╕н...

Альб╕н. Яго падстрэл╕л╕, як сабаку, ля самай мяжы Семгалена. Стаяла туманная восеньская ран╕ца, ╕ трава была шызая ад расы. Бетонныя слупы агароджы цямнел╕ ╝ ран╕шняй ╕мгле. Цёрн. Энерг╕я была адключаная, ╕ метал╕чныя н╕тк╕, усеяныя шыпам╕, в╕сел╕ безжыццёва, як павуц╕нне, на ╕х пабл╕сквал╕ кропл╕ в╕льгац╕. Ён бы╝ яшчэ жывы тады. Курчы╝ся на зямл╕ ╕ вы╝ ад болю. Альбо ад злосц╕. Н╕ даць н╕ ╝зяць ва╝чуга, якому перашыбла хрыбет. Яны падышл╕, тыцнул╕ ствалом яму ╝ зубы - ╝стаць, падла! Той тольк╕ ашчэры╝ся: "╤дз╕ ты! Я ног не адчуваю". Тады яго ╝зял╕ за ка╝нер ╕ поцягам павалакл╕ да самаходнай машыны, за ╕м╕ па роснай траве цягну╝ся крывавы след... Што ж, ён сам абра╝ свой лёс. Пасля скону ╤мператара С╕льв╕рыя (як╕, па некаторых звестках, памёр не сваёй смерцю, але бы╝ атручаны), стала в╕давочна, што ╕ сыну яго Ала╕су жыць засталося зус╕м нядо╝га. Найм╕ты А╝густы ╕шл╕ за ╕м па пятах. Выразал╕ ╝с╕х яго людзей да апошняга служк╕. За выключэннем тых, хто зда╝ся на м╕ласць А╝гусце. Тых не кранул╕. Заста╝ся тольк╕ Альб╕н Гхор. Целаахо╝н╕к ╤мператара. Ён бы╝ верны кесару да канца. А мог бы захаваць ╕ жыццё, ╕ свабоду, проста прысягну╝шы новай валадарцы...

Ала╕с, ╤мператар Раме╕. Феафана, яго жанчына. А╝густа так ╕ не прызнала гэты шлюб. Зо╕, ╕х першын╕ца. Шкада, што не сын. Але ж будуць у нас яшчэ дзец╕, пра╝да? ╤ пражывём мы яшчэ до╝га-до╝га. ╤ шчасл╕ва. ╤ няхай гэтая змяюга захлынецца ╝ласным ядам, няхай гэты святоша-яе духо╝н╕к раздз╕рае на сабе адзенне ╕ сыпле прыгаршчы попелу на сваю лысаватую галаву. Мы ╕х ус╕х перажывём, пра╝да?.. ╤м бы╝ абяцаны прытулак у Карале╝стве Семгален. За старым С╕льв╕рыем аднос╕ны пам╕ж дзвюма дзяржавам╕ был╕ хоць ╕ некальк╕ нацягнутым╕, але наогул неблаг╕м╕. А╝густа ж магла развязаць вайну, таму адразу было вырашана, што ╝ Семгалене ╝цекачы надо╝га не затрымаюцца. Аддыхаюцца трох╕, а потым рушаць далей, ╝ Эверон ╕ Антра╝м. Туды А╝густа на╝рад ц╕ сунецца... Пераследн╕к╕ дагнал╕ ╕х каля самай мяжы. Феафана ╝жо не жыла. Альб╕на падстрэл╕л╕. Ала╕с ... А╝густа загадала дастав╕ць яго жывым. Загад бы╝ выкананы. Цяпер ╕х ╕мёны гучаць галасам╕ зданей над цёмным╕ водам╕. Ала╕с. Альб╕н. Феафана. Зо╕...

- Прэч, прэч. Зг╕ньце прэч!..

Быццам пачу╝шы словы мал╕твы, начная мроя пачала рассейвацца, адступаць. Новы пары╝ ветру развея╝ туман, гонячы прыв╕да╝ прэч. Маг╕льныя агеньчык╕ згасал╕ адз╕н за друг╕м. Тапельн╕цы зн╕кл╕ ╝ цёмнай глыб╕н╕ вод. ╤мгненне - ╕ няма н╕чога. Тольк╕ плёскат вады ля борта чо╝на, ды шэпты ветру ╝ зарасн╕ках прыбярэжнага чарота ╕ асоту. Бераг ужо бл╕зка.

Лодачн╕к уздыхну╝ з палёгкай ╕ зно╝ узя╝ся за вёслы.

- Н╕як не магу прызвыча╕цца, - сказа╝ ён, быццам апра╝дваючыся за сваю няда╝нюю маладушнасць. - Думаеш, першы раз такое бачу? Тольк╕ мал╕тва ╕ ратуе.

Ён з╕рну╝ на чалавека ╝ манаскай хлам╕дзе ╕ ╝см╕хну╝ся.

- Сапра╝ды не раздума╝ся? Мы ж, л╕чы, яшчэ не прыплыл╕. Можаш сабе ╝яв╕ць, што роб╕цца ╝ самой Багне? Яшчэ не позна вярнуцца.

Нартас пах╕та╝ галавой.

- Скажы, брат, а ты мног╕х пераправ╕╝ на той бераг? Апроч мяне? - спыта╝ ён, каб змян╕ць тэму гутарк╕.

- Сёлета два╕х, - сказа╝ лодачн╕к. - Ты трэц╕. ╤ н╕водз╕н яшчэ не адмов╕╝ся.

На тым беразе

Ён бы╝ народжаны ╝ Царгорадзе, у сям'╕ дробнага чыно╝н╕ка. Яшчэ ╝ малалецтве ён прыня╝ рашэнне прысвяц╕ць сваё жыццё служэнню Госпаду Вышняму. Яго юнацтва прайшло ╝ беламармуровым Н╕ры, горадзе ╝н╕верс╕тэта╝ ╕ храма╝, дзе ён вучы╝ся ╝ сем╕нары╕, спасц╕гаючы Закон Праведн╕ка╝. Атрыма╝шы духо╝ны сан, ён з блаславення Арцыпастыра нак╕рава╝ся ╝ Семгален, варварскае карале╝ства, што ляжала на па╝ночным захадзе Кантынента, пам╕ж Рамейскай ╤мперыяй ╕ Дуумв╕ратам - саюзам заходняга карале╝ства Эверон ╕ па╝ночнага Антра╝м.

Яго служэнне до╝жылася амаль дзесяць гадо╝, ╕ за гэты час ён паспе╝ дасканала вывучыць тутэйшыя норавы ╕ звыча╕. А таксама палюб╕ць гэтую зямлю ╕ гэты народ. Па-свойму палюб╕ць. Нягледзячы на тое, што семгальцы ╝ большасц╕ сваёй был╕ язычн╕кам╕. Вярхо╝ным╕ багам╕ тут л╕чыл╕ся безабл╕чны ╕ безназо╝ны Творца-стваральн╕к сусвета╝, ╕ М╕тра-╬се╝ладар, бажаство ╝ вобразе Сонца ╕ вершн╕ка, узброенага мячом. У пашане бы╝ ╕ Торас-бог навальн╕ц. У Разлогу ╕ ╝ прыморскай Дольнай Зямл╕ распа╝сюджаны бы╝ культ Продка╝, альбо Рода, а паля╝н╕чыя ╕ смалакуры багн╕стай, пакрытай лясам╕ Сумрадз╕ шанавал╕ Урсу, Мядзведз╕цу-Прамац╕. Акрамя таго, у карале╝стве пражывала нямала ╕ншаземца╝, перасяленца╝ ╕ найм╕та╝, як╕я вызнавал╕ ╝ласныя рэл╕г╕╕ ╕ ╝зводз╕л╕ ╕ храмы ╕ кап╕шчы сва╕м багам. Законам Семгалена гэта не забаранялася. А яшчэ был╕ Мройцы. Тыя, каго сёння завуць 'змеепаклонн╕кам╕'. Яны збегл╕ ╝ Па╝ночную Багну дванаццаць год таму, не пажада╝шы прысягаць А╝гусце ╕ Царгораду...

Дно чо╝на заскрыгатала аб пясок водмел╕.

- Усё, прыехал╕. Выходзь, - сказа╝ лодачн╕к.

Нартас к╕╝ну╝ у знак падзяк╕ ╕ працягну╝ яму некальк╕ манет. За свае паслуг╕ лодачн╕к бра╝ зус╕м нядорага. Затым, сышо╝шы на бераг, ён наз╕ра╝, як лодачн╕к адштурхваецца вяслом ад водмел╕ ╕ нак╕ро╝вае човен да сярэдз╕ны рак╕. Не╝забаве ён зн╕к з вачэй, раствары╝шыся ╝ змроку - да слыху Нартаса данос╕лася тольк╕ мернае рыпанне ╝ключын ды ╝дары вёсла╝ аб ваду. На бераг з ц╕х╕м плёскатам набягала хваля. У зарасн╕ках прыбярэжнага чароту нас╕л╕ся прыц╕шаныя шэпты-шоргаты, быццам начны вецер шапта╝ся з соннай ракой. За сп╕ной Нартаса ╝звыша╝ся часты ельн╕к, як╕ ╝ цемры здава╝ся суцэльнай чорнай сцяной. Там, за лесам, пачыналася Багна.

Нартас л╕чы╝ сябе добрым прапаведн╕кам. Ён нёс сваё служэне з пакорай ╕ радасцю. Дзякуючы яго клопатам у Семгалене было заснавана некальк╕ новых параф╕й, збудаваны храм Вышняга ╝ стольным Л╕эндале ╕ адчынены два кляштары - мужчынск╕ ╕ жаночы. М╕с╕янерам Раме╕ тут не чын╕л╕ перашкод. У наступным гэта адыграла фатальную ролю ╝ лёсе кра╕ны. Кал╕ пасля смерц╕ Барыслава пачалася м╕жусоб╕ца пам╕ж яго сынам╕ - М╕раславам ╕ М╕кам Ахм╕стрыньчыкам, А╝густа нак╕равала ╝ Семгален рэгулярныя войск╕. Фармальна - ╝ мэтах абароны сва╕х брато╝ па веры. На справе ж для таго, каб адваяваць трон для 'бялявага варвара', свайго фаварыта. Але тое было ╝жо пазней...

Арцыпастыр за╝важы╝ старанн╕ маладога прапаведн╕ка ╕ ацан╕╝ ╕х па заслугах. Нартас атрыма╝ сан б╕скупа, ╕ не╝забаве пасля гэтага ён бы╝ закл╕каны ╝ Царгорад, у саму Цытадэль. Нартас ме╝ права адмов╕цца. Ён мог застацца тут, у гэтай варварскай кра╕не, несучы святло ╕сц╕ны семгальцам-язычн╕кам. Мог бы. Але ён не выстая╝ перад спакусай. З гэтага часу справы яго пайшл╕ ╝гару. Яго, вядома, бянтэжыл╕ норавы, як╕ панавал╕ ╝ Цытадэл╕ ╕ ╕мператарск╕м палацы - але тольк╕ спачатку. У наступным ён прыня╝ прав╕лы гульн╕. Пал╕тыка. Бруд. Што зроб╕ш. Усё на карысць Дзяржаве. Па вял╕к╕м рахунку, ён усяго тольк╕ сьц╕плы пастыр. Духо╝н╕к А╝густы. А таксама спавядальн╕к Ала╕са, тады яшчэ кесарэв╕ча, спадчынн╕ка прастола. Ала╕с за╝сёды бы╝ нарав╕стым юнаком. Трох╕ на╕╝ным. Затое шчырым. Зал╕шне шчырым. Але х╕ба мог ён ведаць, што таямн╕ца споведз╕ захо╝ваецца далёка не за╝сёды? ╤ што А╝густа кожны раз выслухвае падрабязныя справаздачы свайго духо╝н╕ка? Я яго мац╕, я пав╕нна быць у курсе. ╤ апроч таго, гэта пытанн╕ дзяржа╝най важнасц╕...

Так, вядома. Пахвальна, кал╕ духо╝ная асоба дбае пра дзяржаву. У Цытадэл╕ Нартас навучы╝ся на многае закрываць вочы. У тым л╕ку на тое, што А╝густа ╕лжэ на споведз╕. А кал╕ ╕ не хлус╕ць, то шмат чаго не дагаворвае. Ва ╝сяк╕м выпадку, пра яе сувязь з М╕кам Ахм╕стрыньчыкам Нартас даведа╝ся ад свайго сакратара, не ад яе. Цытадэль по╝н╕лася чуткам╕. А╝густа зблыталася з гэтым варварам, пазашлюбным сынам Барыслава. Удва╕х яны труцяць ╤мператара, падмешваючы яму ╝ ежу тхоос, атрутны м╕нерал, як╕ здабываюць у па╝днёвых пустынях. Тхоос па рэйкавай дарозе даста╝ляюць на жалезныя млыны, дзе з яго вырабляюць самерыт - душу ╕ сэрца цыв╕л╕зацы╕ ╕ аснову магутнасц╕ ╤мперы╕, ╕ млыны гэтыя таксама працуюць на самерыце. Замкнёнае кола...