няпрыемным і прыкрасным вельмі.
Я-ж ня думаў, што ў краі вазёрным
ёсьць такія вялікія шэльмы...
Нямеччына, 1945
Веру я ў сілу сілаў,
веру самому сабе.
Веру, што ты расьціла
шчасьце у барацьбе...
Веру: яно ня выйшла.
Кажуць: яго няма...
Грэшнік цяпер калыша
шчасьце і наша імя.
Веру, што дзень кароткі,
веру, што ноч ня дзень.
Ведаю: нашы продкі
верылі веры надзей.
Веру, што верым, верым,
верым у веру вер.
Нам расчыняюцца дзьверы,
хцівы двухногі зьвер!
1945
ЗЬВЕР ДВУХНОГІ
Паэма
Сьветлай памяці тых,
што загінулі за сьвятую веру ў няўміручасьць
Бацькаўшчыны-Беларусі.
Аўтар
Праўду-ж горкую пазнаў я позна,
вельмі позна,
пакарала-ж мяне кара Бога
вельмі грозна!
Сафокл
1
Ападалі пялёсткі маку
на далоні каляных рук...
Шмат разоў чалавек аплакаў
спадзяваньняў сваіх зару,
і была яна рэдкай госьцяй
на нішчымным куце пары,
хоць малілі усе да млосьці
наймудрэйшыя знахары...
Сьцігавала хаду няўдача
на пякельным жыцьця таку,
і каціліся сьлёзы плачу
на ляшчоткі цяжкіх пакут.
Пад счарнелаю пусткай ночы
нылі тупа суставы ног,
усьміхаўся рабінавы почат
на крутыя шляхі дарог.
А віліся яны далёка —
у нязнаны, як доля, сьвет...
Застывалі глухія крокі
на калючай, як шкло, жарсьцьве.
Упляталі у песьні пушчы
балацяны спакой тугі,
як нядоля на сьпінах вушчунь
заціскала вузлом тугім.
Заціскаўся, тужэў... Ніколі
і ні разу нідзе ня мяк...
І цяпер боль той сэрца коле,
а прысьніцца, бывае, так:
расьцьвіталі пялёсткі маку,
і браты на далонях рук,
каб ніхто не стагнаў, ня плакаў,
падымалі да зор зару...
2
Ападаюць пялёсткі маку
на далоні каляных рук...
Чалавек не падаў і знаку,
калі сплямілі дні зару,
але, сьціснуўшы скулы сківіц,
закусіў да крыві тугу,
каб ня вырваўся плач крыклівы
са зьмярцьвелых, халодных губ.
Яму-ж лепей упасьці ніцма
на скрываўлены груд сівы,
як згінацца лазою ніцай
перад зьдзекам і нема выць.
Не згінаўся яшчэ нідзе ён,
і цяпер, калі тлее сінь,
хто пасьмее сваю надзею
са згінотаю дзён мясіць?
Вуглянее ля сьцежак слава...
Спадзяваньні — скупыя сны.
Хто-ж пакрыўдзіў і так зьняславіў
няўміручасьць людской вясны?
3
На скрыжаваньні — тры крыжы,
усе ад даўнасьці сівыя,
над імі ў споласе дрыжыць
прамень зары... Журботна вые
вільготны подых. Ля ракі,
на камяністым плыткім плёсе,
вартуе, сеўшы, сьцень ракіт
сівая, згорбленая восень.
Зыбае плынь луску ляшча,
затокі мшысты бераг мые,
і рэжа косамі плюшчай
чароту выгнутыя шыі,
і плачуць мройныя кусты
калін, нячэсаныя вербы,
што неўзабаве ўбор густы —
прыпынак ценявы, дзе зьвер быў, —
руды аголіць лістапад
і замяце у кут-зацішак,
ці мо’ ракі шумлівы спад
на хвалях век іх закалыша.
Хінецца, горбячы свой стан,
вятрамі высмактаны блёкат.
Сьцякае з жоўтага ліста
каля карчоў бусьліны клёкат...
І шэлест гнецца у лісьці,
пачуўшы музы гэтай гукі,
