Литмир - Электронная Библиотека
A
A

W swoje szesnaste urodziny Ruth wróciła ze szkoły do domu i zobaczyła, że matka kupiła jej ulubione dania: ryż w liściach lotosu w obu rodzajach, jeden z farszem mięsnym, drugi ze słodką pastą z czerwonej fasoli, a także chiński biszkopt z truskawkami i bitą śmietaną.

– Nie umiem lepszych rzeczy ugotować – powiedziała LuLing.

Prawe ramię wciąż miała na temblaku, więc nie mogła nic unieść tą ręką. Na pewno ciężko jej było dźwigać w jednej ręce tyle zakupów ze sklepu. Ruth uznała prezenty za gest przebaczenia.

– Pycha – powiedziała uprzejmie. – Świetne jedzenie.

– Nie miałam czasu kupować prezent – wymamrotała matka. – Ale znalazłam, może się spodoba. – Pokazała stolik. Ruth wolno podeszła i wzięła dość ciężką paczkę, niezdarnie opakowaną w bibułkę sklejoną taśmą, bez wstążki. Wewnątrz znalazła czarną książkę oraz małą torebeczkę z czerwonego jedwabiu, zapinaną na żabkę. W torebeczce tkwił pierścionek, który Ruth zawsze pragnęła mieć – złoty, z dwoma owalnymi zielonymi nefrytami. Był to prezent od ojca Ruth, który otrzymał go od swojej matki z przeznaczeniem, by nosiła go jego przyszła żona. Matka nigdy nie nosiła tego pierścionka. GaoLing kiedyś dała jej do zrozumienia, że powinien należeć do niej, by później mógł go dostać jej syn, który był jedynym męskim wnukiem babci Ruth. LuLing zawsze wspominała o pierścionku w kontekście chciwości siostry.

– Ale cudo. – Ruth wpatrywała się w pierścionek leżący na jej dłoni.

– Bardzo dobry nefryt, nie zgub – przestrzegła ją matka.

– Nie zgubię. – Ruth wsunęła pierścionek na środkowy palec. Za mały, ale doskonale mieścił się na palcu serdecznym.

Wreszcie Ruth spojrzała na drugi prezent. Była to książka kieszonkowego formatu, w oprawie z czarnej skóry i z zakładką z czerwonej wstążki.

– Trzymasz od tyłu – powiedziała matka, obracając książkę, tak że koniec znalazł się na początku, ale do góry nogami. Odwróciła kilka stron, z lewej do prawej. Wszystko było po chińsku. – Chińska Biblia – wyjaśniła matka. Otworzyła książkę na stronie zaznaczonej inną zakładką – zdjęciem młodej Chinki w kolorze sepii.

– To moja matka. – Głos LuLing był dziwnie zdławiony. – Widzisz? Zrobiłam kopię dla ciebie. – Wyciągnęła kopertę z woskowanego papieru z odbitką fotografii.

Ruth skinęła głową, przeczuwając, że to ważne, ponieważ matka przekazywała jej wiadomość o matkach. Starała się uważnie słuchać i nie patrzeć na pierścionek. Nie mogła jednak przestać sobie wyobrażać, jak zareagują dzieciaki w szkole i jak jej będą zazdrościć.

– Byłam mała i trzymałam Biblię tutaj. – LuLing położyła dłoń na piersi. – Spałam i myślałam o mojej matce. Ruth skinęła głową.

– Była wtedy bardzo ładna. – Ruth widziała wcześniej inne zdjęcia matki LuLing i GaoLing – którą nazywała waipo. Waipo miała na nich ziemistą twarz, pooraną głębokimi zmarszczkami i wąskie, zacięte usta, jak ślad po cięciu miecza. LuLing wsunęła zdjęcie ładnej babci do Biblii, a potem wyciągnęła do Ruth otwartą dłoń. – Teraz oddaj.

– Co?

– Pierścionek. Oddaj.

Ruth nie rozumiała. Niechętnie położyła pierścionek na dłoni matki i patrzyła, jak LuLing wkłada go z powrotem do jedwabnej torebeczki.

– Są rzeczy za dobre, żeby je używać. Zachowasz na potem, bardziej docenisz.

Ruth chciała krzyczeć: “Nie! Nie możesz tego zrobić! To mój prezent urodzinowy".

Ale, oczywiście, nic nie powiedziała. Stała ze ściśniętym gardłem, obserwując, jak LuLing podchodzi do winylowego fotela. Pociągnęła dolną poduszkę. Pod spodem była deska, a pod nią klapka, którą uniosła. W powstałej w ten sposób płytkiej pieczarze matka złożyła Biblię i pierścionek w torebce. A więc to jest kolejny schowek!

– Kiedyś dam ci na zawsze.

Kiedyś? Ruth bolało gardło. Chciała krzyknąć. “Kiedy na zawsze?". Wiedziała jednak, co matka ma na myśli – “na zawsze" w znaczeniu “kiedy umrę na zawsze, nie będziesz już mnie musiała słuchać". Targały nią różne uczucia. Cieszyła się, że matka dała jej takie piękne prezenty, bo oznaczało to, że nadal ją kocha, ale jednocześnie ogarnęła ją rozpacz, że za wcześnie odebrała jej pierścionek.

Nazajutrz Ruth odciągnęła poduszkę fotela i podniosła klapę, po czym wsunęła dłoń do zagłębienia, by poczuć jedwab torebki. Wydobyła pierścionek i zaczęła go oglądać z nową fascynacją, bo teraz był zakazanym owocem. Czuła się, jak gdyby go połknęła i utknął jej w gardle. Może matka pokazała jej pierścionek, żeby ją dręczyć. Prawdopodobnie o to chodziło. Matka doskonale wiedziała, jak ją unieszczęśliwić! Cóż, Ruth nie zamierzała dać jej satysfakcji. Będzie udawała, że pierścionek nic jej nie obchodzi. Zmusi się, by nigdy na niego nie patrzeć i zachowywać się, jakby w ogóle nie istniał.

Kilka dni później LuLing weszła do pokoju Ruth, oskarżając ją, że była na plaży. Gdy Ruth skłamała, że nie była, matka pokazała jej adidasy, które zostawiła przy drzwiach. Uderzyła podeszwą o podeszwę i posypał się z nich piasek.

– To z chodnika! – zaprotestowała Ruth.

I tak wróciły do dawnych kłótni, które zdawały się Ruth obce i zarazem znajome. Atakowały się z coraz większą siłą i pewnością siebie, burząc tymczasowe mury, jakie zbudowały między sobą w zeszłym miesiącu, i znów broniły dawnych przyczółków. Zadawały sobie jeszcze więcej bólu niż przedtem, dobrze wiedząc, że najgorsze mają już za sobą.

Później Ruth zastanawiała się, czy wyrzucić pamiętnik. Wydostała tę okropną książeczkę, nadal spoczywającą w głębi szuflady z bielizną. Przewracała strony, czytając wyrywkowo zapiski i płacząc nad sobą. Uważała, że zanotowała tu prawdę, przynajmniej w części. Na tych kartkach była część niej samej, której nie chciała zapomnieć. Ale gdy doszła do ostatniego zapisu, ogarnęło ją przerażające poczucie, że Bóg, matka i Droga Ciocia wiedzieli, że prawie popełniła morderstwo. Starannie wykreśliła ostatnie zdania, wodząc po nich długopisem, dopóki wszystkie słowa nie stały się czarną plamą. Na ostatniej stronie napisała: “Przepraszam. Chciałabym, żebyś czasem też przepraszała".

Mimo że nie mogła pokazać tych słów matce, dobrze je było napisać. Była to prawda, ani dobra, ani zła. Potem Ruth zaczęła się zastanawiać, gdzie matka nie znajdzie pamiętnika. Wspięła się na blat w kuchni, sięgnęła jak najwyżej i wrzuciła dziennik na szafkę, gdzie był tak dobrze schowany, że sama z czasem o nim zapomniała.

Ruth pomyślała, że przez wszystkie minione lata nigdy nie rozmawiały z matką o tym, co się stało. Odłożyła pamiętnik. “Na zawsze" nie znaczyło tego samego co kiedyś. “Na zawsze" nieuchronnie zmieniało się z czasem. W pewnym sensie współczuła sobie sprzed lat i wstydziła się z ich perspektywy, że była taka głupia i egocentryczna. Gdyby miała dziecko, jej dorastająca córka unieszczęśliwiałaby ją tak samo, jak ona swoją matkę. Miałaby teraz piętnaście albo szesnaście lat i krzyczałaby, że nienawidzi Ruth. Ciekawe, czy matka powiedziała kiedykolwiek swojej matce, że jej nienawidzi.

W tym momencie przyszły Ruth na myśl zdjęcia, które oglądali w dniu Święta Pełni Księżyca. Matka na zdjęciu z ciocią Gal i waipo mogła mieć jakieś piętnaście lat. Była też druga fotografia, Drogiej Cioci, którą LuLing błędnie rozpoznała jako swoją matkę. Nagle Ruth przypomniała sobie zdjęcie, które matka trzymała w Biblii. Na nim też miała być jej matka. Kto był na tym zdjęciu?

Ruth podeszła do winylowego fotela, zdjęła poduszkę i deskę. W schowku nadal leżało wszystko: mała Biblia, jedwabna torebeczka, pierścionek z zielonymi nefrytami. Otworzywszy Biblię, znalazła tam zawiniętą w woskowany papier tę samą fotografię, którą matka pokazywała na zjeździe rodzinnym. Droga Ciocia w dziwacznym nakryciu głowy i zimowym ubraniu z wysokim kołnierzem. Co to mogło oznaczać? Czyżby jej matka cierpiała na demencję już trzydzieści lat temu? A może Droga Ciocia naprawdę była tym, za kogo uważała ją matka? Jeżeli tak, czy znaczy to, że matka nie ma demencji? Ruth patrzyła na zdjęcie, badając rysy twarzy tej kobiety. Nie potrafiła rozstrzygnąć.

34
{"b":"101394","o":1}