La dua signala sistemo de la homo iĝis neperfekta kaj cedis lokon al la tria. Profundaj rigardoj, spegulantaj pasiajn, vorte ne esprimeblajn impetojn, estis renkontiĝantaj silente kaj streĉite, aŭ avide absorbadis la malriĉan naturon de El Homra.
— Tempas! — la voĉo de Erg Noor, rericevinta metalecon, vipis la streĉitajn nervojn.
Veda, malkaŝe plorsingultinte, alpremiĝis al Niza. Ambaŭ virinoj dum kelkaj sekundoj staris vangon al vango, firme premferminte la okulojn, dum la viroj estis interŝanĝantaj adiaŭajn rigardojn kaj manpremojn. La lifto levis en la ovalan nigran lukon de la stelŝipo jam ok astronaŭtojn. Erg Noor prenis Niza-n je la mano kaj ion flustris al ŝi. La junulino ruĝiĝis, elŝiriĝis kaj ĵetiĝis al la stelŝipo. Erg Noor kaj Niza leviĝis samtempe.
La homoj rigidiĝis, kiam antaŭ la nigra luko sur elstaraĵo de la hele prilumita flanko de «Cigno» haltis por sekundo du figuroj — de la alta viro kaj de la svelta junulino, akceptante la lastajn salutojn de la Tero.
Veda Kong kunpremegis la manojn, kaj Dar Veter aŭdis, kiel krakis artikoj de la fingroj. Erg Noor kaj Niza malaperis. El la nigra truo elŝoviĝis ovala plato de sama griza koloro, kiel de la tuta korpo de la ŝipo. Post sekundo eĉ atenta okulo ne povus distingi spurojn de la aperturo sur la krutaj linioj de la kolosa ŝipkorpo.
La stelŝipo, vertikale staranta sur dismetitaj apogiloj, havis en si ion homsimilan. Eble, tiun impreson kreis la ronda globo de la pruo, kronita per akra ĉapo kaj brilanta per signalaj lumoj, kiel per okuloj. Aŭ eĝaj dissekciloj de la centra kontenera parto de la ŝipo, similaj al surŝultraĵoj de kavalira kiraso? La stelŝipo altis sur siaj apogiloj, kiel giganto, dismetinta la piedojn, malestime kaj memcerte rigardanta super la homamaso.
Minace ekmuĝis signaloj de unua preteco. Kiel pro sorĉo, apud la ŝipo aperis larĝaj memmoviĝantaj platformoj, forprenintaj multajn adiaŭantojn. Ekrampis, disveturante, sed ne deŝirante siajn faŭkojn kaj radiojn disde la ŝipo, la tripiedaj stativoj de TVF kaj de lumĵetiloj. La griza korpo de «Cigno» malheliĝis kaj iel perdis sian amplekson. Sur la «kapo» de la ŝipo ekbrilis sinistraj ruĝaj lumoj — la signalo de preparo de starto. Vibrado de la fortaj motoroj transdoniĝis laŭ la malmola grundo — la stelŝipo komencis turniĝi sur siaj apogiloj, ricevante orientiĝon de ekflugo. Pli kaj pli malproksimen estis deveturantaj la adiaŭantoj, ĝis transiris eklumintan en mallumo linion de sekureco. Ĉi tie la homoj haste desaltis, kaj la platformoj ekveturis reen por preni la restintojn.
— Ĉu ili neniam plu vidos nin aŭ almenaŭ nian ĉielon? — demandis Ĉara malalte kliniĝintan al ŝi Mven Mas-on.
— Ne. Nur eble per stereoteleskopoj…
Sub la kilo de la stelŝipo ekbrilis verdaj lumoj. Sur la turo de la centra konstruaĵo freneze ekturniĝis radianteno, dissendante ĉiuflanken averton pri ekflugo de la grandega ŝipo.
— La stelŝipo ricevas signalon de forflugo! — subite ekmuĝis metala voĉo de tia forto, ke Ĉara, tremerinte, alpremiĝis al Mven Mas. — Restintoj ene de la cirklo, levu supren la manojn! Levu supren la manojn, alie vi pereos! Levu supren la manojn, alie!.. — kriis la aŭtomato, dum ĝiaj lumĵetiloj estis priserĉantaj la kampon pri hazardaj restintoj ene de la cirklo de sekureco.
Trovinte neniun, ili estingiĝis. La roboto ekkriis ree, kiel ŝajnis al Ĉara, eĉ pli furioze:
— Post signalo de sonorilo turniĝu per la dorso al la ŝipo kaj fermu la okulojn. Ne malfermu ĝis la dua sonorilo. Turniĝu per la dorso kaj fermu la okulojn! — kun maltrankvilo kaj minaco kriegis la roboto.
— Tio estas terura! — flustris Veda.
Dar Veter trankvile demetis de la zono tube volvitajn duonmaskojn kun nigraj okulvitroj, unu surmetis sur Veda-n, kaj la alian surmetis mem. Apenaŭ li sukcesis fiksi la bukon, kiam sovaĝe eksonoris granda, alttona sonorilo.
La sonoro rompiĝis, kaj en la silento iĝis aŭdeblaj por ĉio indiferentaj cikadoj. Subite la stelŝipo eligis furiozan hurlon kaj estingis la lumojn. Unu, du, tri, kvar fojojn la malhelan ebenaĵon trapenetris tiu korŝira hurlo, kaj al pli impresemaj homoj ŝajnis, ke la ŝipo mem krias en adiaŭa tristo.
La hurlo rompiĝis same neatendite. Muro da neimageble hela flamo ekstaris ĉirkaŭ la ŝipo. Momente en la mondo ĉesis ekzisti io ajn, krom tiu ĉi kosma fajro. La fajra turo iĝis kolono, etendiĝis kiel longa fosto, poste iĝis blindige hela linio. La sonorilo batis duan fojon, kaj la returniĝintaj homoj ekvidis la malplenan ebenaĵon, sur kiu ruĝis giganta makulo da ardigita grundo. Granda stelo staris en alto — tio estis la malproksimiĝanta «Cigno».
La homoj malrapide ektrenis sin al la elektrobusoj, retrorigardante jen al la ĉielo, jen al la loko de forflugo, subite iĝinta mirinde senviva, kvazaŭĉi tie renaskiĝis la hammada El Homra — la teruro kaj plago de vojaĝantoj de pasintaj tempoj.
Ĉe la suda flanko de la horizonto ekbrilis la konataj steloj. Ĉiuj rigardoj turniĝis tien, kie leviĝis la blua kaj hela Aĥernaro. Tie, ĉe tiu stelo, situos «Cigno» post okdek kvar jaroj da vojo kun rapido je naŭcent milionoj da kilometroj dum horo. Por ni — okdek kvar, por «Cigno» — kvardek sep. Eble, tie ili kreos novan mondon, same belan kaj ĝojan, sub verdaj lumoj de la zirkonia stelo.
Dar Veter kaj Veda Kong atingis Ĉara-n kaj Mven Mas-on. La afrikano estis respondanta al la junulino:
— Ne, ne tristo, sed granda kaj malgaja fiero — jen miaj sentoj hodiaŭ. Fiero pri ni, leviĝantaj ĉiam pli for de nia planedo kaj kuniĝantaj kun la kosmo. Malgajo — ĉar malgranda iĝas la kara Tero… Senfine delonge majaoj — ruĝhaŭtaj indianoj de Centra Ameriko — lasis fieran kaj malgajan surskribon. Mi transdonis ĝin al Erg Noor, kaj li ornamos per ĝi la bibliotekon-laboratorion de «Cigno».
La afrikano retrorigardis, rimarkis, ke lin aŭskultas la alirintaj geamikoj, kaj daŭrigis pli laŭte:
«Ci, kiu poste montros ĉi tie cian vizaĝon! Se cia racio komprenas, ci demandos, kio ni estas? Kio ni estas? Demandu aŭroron, demandu arbaron, demandu ondon, demandu tempeston, demandu amon. Demandu la teron, la teron de sufero kaj la teron amatan. Kio ni estas? Ni estas la tero!» Kaj ankaŭ mi estas plene la tero! — aldonis Mven Mas.
Renkonten kuris Ren Boz, interrompe spiregante. La amikoj ĉirkaŭis la fizikiston kaj eksciis la senekzemplan — la unuan intertuŝon de la penso de la du gigantaj stelaj insuloj.
— Mi tiel deziris sukcesi antaŭ la forflugo, — ĉagrenite diris Ren Boz, — por sciigi pri tio al Erg Noor. Li jam sur la nigra planedo komprenis, ke la spirala disko estas stelŝipo de ege malproksima, tute fremda mondo kaj ke tiu stranga ŝipo flugis tre longe en la kosmo.
— Ĉu Erg Noor neniam ekscios, ke lia spirala disko devenas el tiaj monstraj profundaĵoj de la Universo — el alia galaksio, el la Andromeda? — diris Veda. — Kiel domaĝe!
— Li ekscios! — firme diris Dar Veter. — Ni petos de la Konsilio energion por speciala sendo, tra la sputniko tridek ses. «Cigno» estos atingebla por nia voko dum ankoraŭ naŭdek horoj!
1955–1956 jj.
Moskvo — Mozĵinka — Koktebelo — Moskvo