– Толик, свадебнай путешествиебытыгар туттуохтаах долларбыт суумкабытын толороору гынна дии. Өссө биэрдэхтэринэ, эн сиэпкэр угуом, сөп дуо? Онтон кэнники ылыам буоллаҕа дии, – киһи эрэ таптыахтык эйэргээн, араастаан кылап-халап көрөн, минньигэс-минньигэстик мускуллаҥнаан, Заночка барахсан эппитин толортороо ини.
Туораттан көрөөччүлэр таптал уотугар умайан баран билигин да умулла, уоскуйа илик кэрэчээн кыыһы манньыйа одуулууллар. Дьол диэн ити буоллаҕа дии саныыллар. Күтүөт уол чахчы дуоспуруннаах дииллэрэ кырдьык быһыылаах, солуута суох саҥарбыта да иһиллибэт, биирдэ алҕас мүчүк гынан ылбакка, арааһа, саҥа аймахтарын, олор сибээстэрин иһигэр «буһара» олордоҕо диэн дьон быһалыы тойонноон кэбистилэр.
Ити тухары Толя атыны саныы олорбута. Киниэхэ сөбө суох эйгэҕэ күүс өттүнэн буолбакка, бэйэтин көҥүлүнэн киирдэҕэ. Киирдэҕэ да диэн, киирэн биэрдэҕэ эбээт. Ульзананы билбитэ үс сыл буолла бадахтаах. Хаһан эрэ, ханнатын өйдөөбөт, биир быстах хампаанньаҕа билсибиттэрэ. Кини хаһан да бу кыыһы сэҥээрбэтэ ээ. Олус атааҕын, ону ааһан кыратык акаары соҕустук быһыыланарын сонньуйа көрөрө.
Дьэ, быстахха былдьатыы диэн Толя туһугар тоһуйан туран тосхойоохтообута. Сураҕа, уол аҕата Ульзана ийэтиниин урут бырайыактыыр институкка бииргэ үлэлээбиттэрэ үһү. Биирдэ ол өлүү түбэлтэлээх, алҕас биллэн, иһиллэн ааспыттаах.
Былырыын этэ. Розалия Аманатовна, кэм да түбэһиэх быатыгар диэ, тобус-толору суумкалары туппутунан, куттаммыт тугут оҕотун курдук көрбүтүнэн, халтарааҥҥа охтумаары нэһиилэ чирэстэһэн иһэрин көрөн, уол дьиэтигэр тиэрдибитэ.
Ааны Зана аспыта. Куолутунан омуннуран-төлөннүрэн, чыычаах курдук чыбыгыраан, аара көрсө биэрбит «аанньалы» – Толяны, маамата барахсаҥҥа күүстээх илиитин ууммут дьиҥнээх «джентльмены» уруйдаан-айхаллаан саалаҕа аһара охсубута. Чэйдии олорон кэпсэтиигэ уруккуттан үөлээннээхтэр оҕолоро буолаллара биллибитэ. Толя аҕатын Розалия Аманатовна олус хайҕаабыта, элбэҕи да элбэҕи кэпсээбитэ. «Дьиҥнээх сахалыы өйдөөх, букатын президент буолар киһи этэ» диэн өссө омуннурбута. Онтон уолу ыйыталаһан, токкоолоһон, Толя да үөрэҕэр ой-бото бэрдин истэн сэҥээрбитэ, харахтара дьиктитик оонньоон ылбыттара.
Онуоха ыал аҕата Томмот Савельевич дьоһуннана-дьоһуннана көхсүн этиппитэ, ол-бу политика, уларыйыы, харчы-хамнас туһунан кэпсэтии таһаардаҕа буолан, аҥаардастыы куолулаабыта. Онтуттан бэйэтэ да астыммыта, утарылаһааччыларын лаппа сабырыйбыт курдук иһигэр санаммыта быһыылааҕа.
Толя бу ыалга уонна сылдьыбатаҕа, Заночканы да сэҥээрэн ыйыталаспатаҕа. Ону баара, быстахха былдьатыыҥ кыл түгэнэ ээ… Эмиэ биир киэһэ, кулуупка сынньалаҥ кэнниттэн хантан кэлбитэ биллибэккэ эрэ, Заночка баар буолан хаалбыт этэ. Киэһэни быһа үҥкүүлээн, эккирээн сылайбыт уолаттар кыратык эбиммит утахтарыттан илистэ быһыытыйбыттара, утуйар аакка барбыттара. Ким ханна олорбутунан, дьыбааҥҥа, кириэһилэҕэ, остуолга охтубуттара. Толя киэһэни быһа хамсаабакка олорбут кириэһилэтиттэн сыҕарыйбатаҕа, оннук нухарыйбыта.
Ол эрээри сарсыарда кини дьиэлээх табаарыһын дьонун мааны оронугар Заночка баттаҕын быыһыгар уһукта биэрбитэ. Дьалкыҥнас төбө тугу да тобулбатаҕа, туох буолбутун букатын кыайан өйдөөбөтөҕө. Бүттэхпит ол. Дыҥ курдук төбөтүн иһигэр аатыгар эрэ баар дуу, суох дуу, толкуйа туран хаалбыт, киһи туһаммат буолбут мэйиитэ чабырҕайынан тахсыах айылааҕа:
– Толюш, Толик, мин эн этиигэр сөбүлэнэбин. Эйиэхэ кэргэн буолабын. Айа, түүнү быһа көрдөстүҥ дии, так что прими мое согласие… Хотя, понимаешь, мы уже муж и жена, раз спим в одной постели, да, милый? – Зана чуораанныы лыҥкынаабыта, көмүскэтиэх курдук көрүтэлээбитэ уолу харааччы булкуйан кэбиспитэ.
Ити аата туохпутуй? Хайдах-хайдаҕый? Түүл ини, доҕоор? Пахай, суох, баҕарбатаҕыҥ да иһин илэтин билинэргэ тиийэҕин. Зана-Ульзана кини аттыгар илэ сытара. Муус маҥан сыгынньах түөстэрин, сөрүүкэтэр быһыыта эбитэ дуу, хара солко бырастыынанан сабыта охсо-охсо, чахчы соругун сиппит кыыстыы, кыратык да кыбыстан ымыттыбакка, тиэрэ түһэн сыппыта. Өссө үөрэр дуу, үөрэтэр дуу икки ардынан:
– Толя, биһиги Дьокуускайга олоруохпут суоҕа, сөп? Я бы хотела в Москве или вообще… где-нибудь подальше еще… Эн устроишься в престижную компанию, үлэлиэҥ. А я куплю себе машинку экстра-класса и… буду светской львицей. Или же… хотя вариантов много. Толя, а, Толя? Тугу толкуйдуугунуй, а? Вроде городскойгун эрээри, тоҕо наһаа деребаскыный?! – Зана эмиэ атаах, абылаҥнаах куолаһынан уолу сэҥийэтиттэн ылан бэйэтигэр эргилиннэри тарпыта.
– Ульзана, уоскуй. Приземлись. То, что случилось, если оно и было… не по моей вине и воле. Я тебя знать не хочу. Уймись, а? Бара тур, я тебе никто, тем более не жених, понятно? – атаҕастаммыт, туохха эрэ муокаска балыллыбыт абаккатыгар уол куоска курдук эриллэҥнэс, онтугар сөп түбэһэр ньааҕынас кыыһы куруубайдык киэр анньыбыта.
Анарааҥҥыта хараҕын уута бэлэмэ да бэрт, тута ытаан барбыта, сып-сап хомунаат, таһырдьа тилигир гыммыта. Толя бөлүүн туох буолбутун уолаттарыттан ыйытан да туһамматаҕа, ким да, тугу да билбэккэ хаалбыт. Ээ, дьэ, буоллаҕа, ити аата Зана кыыс «за ночь» тугу-тугу быһаарбытын бэйэтэ билэн эрдэҕэ…
Биир киэһэ дьоно кэри-куру кэпсэтиигэ куорат мааны ыалын соҕотох кыыһын албыннаабытын, атаҕастаабытын этэн аһарбыттара. Кэргэн ылбат түгэнигэр инники дьылҕатын туора сотуом диэн кыыс таайа киһи сааммытын, кинилэргэ кэлэ сылдьыбытын кэпсээтилэр. Толя соһуйан тылыттан маппыта. Баччааҥҥа диэри ханна кэлэрин-барарын, кимниин билсэрин-көрсөрүн ийэлээх аҕатыгар кэпсээбэт бэйэтэ били тусовка кэнниттэн саарбах түүнүн кырдьыгынан ууран биэрбитэ.
– Ол аата тугуй, соруйан оҥорууга маарынныыр, – аҕата илиитин нэлэҥнэппитэ, ийэтэ санааҕа түспүтэ.
– Биһиги туохпутугар ымсыыран мааны кыыс санаатын эйиэхэ уурдаҕай, баҕар, кырдьык таптаабыта буолаарай? Сыһыаннаах буоллаххытына… – ийэтэ сабаҕалыырын уол сөбүлээбэтэҕэ.
– Ийээ, биһиги икки ардыбытыгар туох да сыһыан суоҕа эбээт. Туохха эрэ түбэстим, өссө сааныылаах буола-буола…
Инньэ гынан, кыыһы көрсөн сирэй кэпсэтэргэ сананан Толя биир киэһэ Заналаахха тиийбитэ. Чыбыгырыы ыллаабыт кыыс оҕото, киирэн иһэр уолга моонньугар иилистэ түһээт, туох да буолбатаҕын курдук иһирдьэ дэллэриппитэ.
– Мамочка, папочка, а вот и он, мой жених Толя! – диэбитигэр саалаҕа телевизор көрө олорор мааны дьон туран кэлбиттэрэ.
Тардына соҕус дорооболоһоотторун кытта, Зана аны уолу бэйэтин хоһугар дэллэриппитэ. Кип-киэҥ, сып-сырдык хос ортотугар сүүнэ улахан маҥан сабыылаах орон мин аҕай бу баарбын диэбиттии киэптээн аҕай турара. Тула хас да кириэһилэҕэ сымнаҕас сыттыктар күөдэл курдук быраҕыллыбыттар. Олорго сүүрэн тиийэн лах гына олоро түһээт, синньигэс илиилэрин даллаҥнатан, кыыс уолу бэйэтигэр ыҥыра олорбута.
– Зана, мин киһилии кэпсэтээри кэллим. Мин эйигин кэргэн ылыах буолбатаҕым, оннук кэпсэтии суоҕа…
– Тыый, Толя, тугун бэрдэй, оттон «чыычаах» дии-дии ким миигин уураабытай-сыллаабытай, өссө «таптыыбын» диэбитэй?! – Зана харахтара кэҥээбиттэрэ, икки уоһа тэллэйэн, ытаары мэрбэҥнээбитэ.
– Суох, ол эйигин эппэтэх буолуохтаахпын…
– Эн уонна мин эрэ баарбыт ол түүн, Толя! Атын ким да суоҕа буолбат дуо? Неужели эн миигинниин утуйбуккун мэлдьэһээри гынаҕын?!
– Суох, мэлдьэспэппин эрээри… мин утуйбатах буолуохтаахпын… – уол булкулла сыспыта, сатала суох кэпсэтии тахсан эрэрин сэрэйбитэ.
– Заночка, доченька, тебе вредно нервничать, – диэбитинэн, туох да тоҥсуура да, ыйытыыта да суох Розалия Аманатовна мичээрдээбитинэн субу устан киирбитэ. Сиэдэрэй сибэкки ойуулаах маҥан солко халаата тэлээрбитинэн кыыһыгар тиийбитэ. Көбүс-көнө кыргыылаах кылгас баттаҕа илиҥҥи дойду кырасаабыссатын санатарын бэркэ билинэр быһыылаах, онуоха сөп түбэһэрдик туттан-хаптан кыыһын имигэстик кууһан ылбыта:
– Толя, будь мужчиной, потерпи маленькие капризы своей невесты. Она ведь в «марьяжном интересе», – диэбитэ уонна эмиэ кубус-кураанаҕынан мичээрдээн ылбыта. – Хотя, ты уже доказал, что ты настоящий мужчина и уже преуспел в интимном плане… что весьма похвально. Зана, Толяҕа эттиҥ дуо, что ресторан заказан?
