X.
Систематизация Высокой схоластики (XII—XIII вв.)
47. Петр Ломбардский. Соч.: Sermones. Argentorati, 1471; Collectanea in omnesDivini Pauli Apostoli Epistolas. Parisiis, 1535; Libri quattuor Sententiarum. Venetiis, 1477 [1486; Basileae, 1486 (1487, 1488, 1502, 1516); Norimbergae, 1491 (1500); Friburgi, c. 1493; Coloniae Agrippinae, 1576; Florentiae: Quaracchi (Collegium Sancti Bonaventurae), 1916 (1966—1967); Sententiae in IV libris distinctae. Editio tertia. T. 1—2 (Spicilegium Bonaventurianum IV-V). Grottaferrata; Editiones Collegii Sancti Bonaventurae ad Claras Aquas, 1971 — 1981]; Commentarium in Psalmos. Parisiis, 1541; Opera omnia // PL CXCI- CXCII (1854-1855); XXIX Sermones // PL CLXX1, 339-964 [под именем Хильдеберта Лаварденского]; Opera. Т. 1—4. Florentiae; Quaracchi (Collegium Sancti Bonaventurae), 1882—1889; The Sentences / Tr. G. Silano. Book 1; The Mystery of the Trinity. Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 2007 [Book 2: On Creation (2008); Book 3: On the Incarnation of the Wford (2008); Book 4: The Doctrine of Signs (2010)]; Четыре книги Сентенций. Кн. I [избр. главы] / Пер. А.В. Апполонова, предисл. Л.В. Бурлака //ACM I, 477—493; Пролог к «Сентенциям» / Пер. А.В. Апполонова // Грабманн М. Введение в «Сумму теологии» св. Фомы Аквинского. М., 2007.
Ком.: Aegidius Romanus. Commentarium in libros Sententiarum. Cordubae, 1707; Alexander Halensis. Glossa in quattuor libros Sententiarum Petri Lombardi. T. 1-4. Florentiae: Quaracchi (Collegium Sancti Bonaventurae), 1951 — 1954; Bonaventura. Liber Sententiarum cum quaestionibus Sancti Bonaventurae. Norimbergae, 1491 (1500; Friburgi, c. 1493); Dionysius Cartusianus. Commentarium in libros Sententiarum Petri Lombardi. Venetiis, 1584; Durandus a Sancto Portiano. In Sententias theologicas Petri Lombardi Commentariorum libri quattuor. Parisiis, 1508 [1515, 1533, 1539, 1547, 1550, 1568; Lugduni, 1533 (N. Martimbos et al., 1569); Antverpiae, 1566 (1567); Venetiis, 1571 (1586)]; Gabriel Biel. Collectorium sive Epitome in Magistri Sententiarum libros IV. Brixinonis, 1574; Gregorius Ariminensis. Lectura in Primum et Secundum librum Sententiarum. Parisiis, 1482 [1487, 1520; Mediolani, 1494; Valentiae, 1500; Venetiis, 1503 (1518, 1522); Franciscan Studies Publications. Text Series 7. Louvain — Paderborn - St. Bonaventure (N.Y.), 1955; t. 1-6 / Eds. D. Trapp et al. // Spatmittelalter und Reformation. Texte und Untersuchungen 9. Berlin: De Gruyter, 1979J; Guillelmus Autissiodorensis. Summa super quattuor libros Sententiarum. Parisiis, 1500 (1518; Venetiis, 1591); Guillelmus de Ockham. Quaestio prima principalis Prologi in Primum librum Sententiarum cum interpretatione Gabrielis Biel / Ed. P. Boehner. Paderbronnae, 1939; Henricus de Gandavo. Commentarium in libros Sententiarum. Parisiis, 1520; Henricus Gorichem. Conclusiones super IV libros Sententiarum. Bruxellarum, c. 1480 [Liber Sententiarum cum conclusionibus magistri Henrici Gorichem. Basileae. 1487 (1488, 1502, 1516)]; Johannes de Bassolis. Opera in quattuor Sententiarum libros. Parisiis, 1517; Johannes Duns Scotus. Quaestiones in quatuor libros Sententiarum. Venetiis, 1476—1478; Johannes Martinus de Ripalda. Expositio brevis litterae Magistri Sententiarum. Salmanticae, 1635 (Lugduni, 1636); Johannes Pecham. Commentarius in Sententias [cum Questiones disputatae, Quodlibet I—IV, Quodlibet Romanum] / Ed. F.M. Delorme. Romae, 1938; Lambertus Danaeus. Commentarius in librum Primum Sententiarum Petri Lombardi. Genavae, 1580; Marsilius Inguen. Quaestiones super quattuor libros Sententiarum Petri Lombardi. Argentorati, 1501 (Francfordiae, 1965); Petrus de Alliaco. Quaestiones super Sententias. Argentorati, 1490 (Venetiis, 1500; Francfordiae, 1960); Petrus Aureoli. Scriptum super Primum Sententiarum. Romae, 1516 [Commentarium in libros Sententiarum//Quodlibetasexdecim Petri Aureoli Verberii.T. 1—2. Romae, 1596— 1605; E.M. Buytaert. St. Bonaventure (N.Y.): Franciscan Institute Publications, 1952—1956]; Petrus Joannes Olivi. Commemtarius in quattuor libros Sententiarum. Patavii, 1540 [Summa quaestionum [Quaestiones ordinatae] in Secundum librum Sententiarum / Ed. B. Jansen // BFSMA IV-VI (1922—1926)]; Petrus de Tarantasia. In quattuor libros Sententiarum Commentaria / Ed. A. Colomerium. Tolosae, 1652; Riccardus de Mediavilla. Super quattuor libros Sententiarum Quaestiones subtillissimae. T. 1—4. Brixiae, 1591; Robertus Holcot. Super libros Sententiarum Quaestiones. Lugduni, 1497; Simon de Tornaco. Abbreviatio in Sententiis Petri Lombardi [cum Disputationes] / Ed. J. Warishez// SSL 12 (1932); Thomas Aquinas. Super quattuor libros Sententiarum. Venetiis, 1497; Thomas Argentinensis. Lectura super quattuor libros Sententiarum. Argentorati, 1490; IJohannesJ Thomas Bokinham. Opus in quattuor libros Sententiarum / Ed. J. Barbier. Parisiis, 1505; Vitalis de Furno. Reportatio et Lectura super IV librum Sententiarum [cum Memoralia] / Ed. F.M. Delorme, O.F.M. // La France Franciscaine 9 (1926), 421—471.
Лит.: Annat J. Pierre Lombard et ses soueces patristiques 11 Bulletin de la litterature ecclesiastique. Ser. 3, vol. 8 (1906), 84—95; BaltzerO. Die Sentenzen des Petrus Lombardus: Ihre Quellen und ihre dogmengeschichtliche Bedeutung (Studien zur Geschichte der Theologie und der Kirche VIII, 3). Leipzig, 1902 (1972); Bertola E. La dottrina della creazione nel Liber Sententiarum di Piero Lombardo // Review «Pier Lombardo» I, 1 (1957), 27-44; Bertola E. La dottrina lombardiana dell’anima nella storia delle dottrine psicologiche del XII secolo // Review «Pier Lombardo» III, 1 (1959), 3—18; Bibliografia Lombardiana // Review «Pier Lombardo» IV (1960), 149—153; Brady I., O.F.M. A New Edition of the Book of Sentences // Review «Pier Lombardo» V, 3—4 (1961), 1—8; Brady I., O.F.M. Peter Lombard, Canon of Notre Dame // RTAM 32 (1965), 277-295; Brady /., O.F.M. Peter Manducator and the Oral Teachings of Peter Lombard // Antonianum 41 (1966), 454-490; Carbonara M. da. Dante e Pier Lombardo. Citta di Castello, 1899; Colish M.L. Peter Lombard. Vols. 1—2. Leiden — New York: E.J. Brill, 1994; Delhaye Ph. Pierre Lombard: sa vie, ses oeuvres, sa morale. Montreal — Paris, 1961; Doucet V. Commentaires sur les Sentences: Supplement au repertoire de M. Frederic Stegmuller. Firenze, 1954: Durando E. Gdndalogie de la typologie mddidvale sur l’innascibilitas’ du Pere de Pierre Lombard, Guillaume d’Auxerre et Alexandre de Hales // AHDLMA 74 (2007), 7-26; Espenberger J.N. Die Philosophie des Petrus Lombardus und ihre Stellung im zwolften Jahrhundert // BGPM III, 5 (1901); Fabro C. Attualiti di Pietro Lombardo 11 Review «Pier Lombardo» IV (1960), 61-73; Ghellinck J. de. Le mouvement theologique du XIIе sidcle. Sa preparation lointaine avant et autour de Pierre Lombard, ses rapports avec les initiatives des canonistes. Etudes, recherches et documents. Bruxelles, 1948 (1969); Kogel J. Petrus Lombardus in seiner Stellung zur Philosophie des Mittelalters. Leipzig, 1897; Lio H. Estne obligatio iustitiae subvenire miseris? Questionis positio et evolutio a Petro Lombardo ad S. Thomam ex tribus S. Augustini textibus. Romae, 1957; Lorenzi G. de. La filosofia di Pier Lombardo nei Quattro Libri delle Sentenze // Review «Pier Lombardo» IV (1960), 19—34; Medieval Commentaries on the Sentences of Peter Lombard. Vols. 1—2/ Ed. G. Evans. Leiden, 2002—10; Miscellanea Lombardiana. Novara, 1957; Protois F. Pierre Lombard: son epoque, sa vie, ses ecrits et son influence. Paris, 1881; Rogers E.F. Petrus Lombardus and the Sacramental System. New York, 1917; Rosemann Ph.W. Peter Lombard. New York — Oxford: University Press, 2004; Rosemann Ph.W. The Story of a Great Medieval Book: Peter Lombard’s «Sentences». Peterborough (Ont.): Broadview, 2007; Schneider J. Die Lehre vom dreifaltigen Gott in der Schule des Pierre Lombard. Munchen, 1961; Schneyer J.S. Repertorium der lateinischen Sermones des Mittelaters fur die Zeit von 1150-1350 // BGPTM XLIII, 4 (1972), 700-704; Schupp J. Die Gnadenlehre des Petrus Lombardus. Freiburg-im-Breisgau, 1932; Smalley B., Lacombe G. The Lombard’s Commentary on Isaias and Other Fragments // New Scholasticism 5 (1931), 156—162; Stegmuller F. Repertorium commentariorum in Sententias Petri Lombardi. T. 1—2. Herbipoli, 1947; Stegmuller Fr. Repertorium biblicum Medii Aevi IV (Matriti, 1954), 6625-6669, IX (Matriti, 1977), 6625-6668; Thesaurus librorum Sententiarum Petri Lombardi. Enumeratio formarum, concordan- tia formarum, index formarum a tergo ordinatarum. Turnholti: Brepols, 1991; Пономарев П.П. Петр Ломбардский // Христианство. Энциклопедический словарь. Т. 2. М., 1995, 338-340.
