Адамдар да, жағдайлар да бізбен ештеңе жасай алмайды. Бірақ оларға мүмкіндік беріп қойсақ əсері жойқын болады. Олар біздің жанымызда жасырылған сезімдерді сыртқа шығаруға мəжбүр етеді.
Адамды сенетін нəрсесі басқарады, ақшаға сенсе ақша басқарады, кейде бұл сенім өте тереңге өтіп кетеді жүрекке (Бейсана) қарай. Біздің жанымызда (ішімізде) болып жатқан барлық нəрсе, егер біз оны өзіміз түсінбесек те, айналамызда болып жатқан жағдайға дəл сəйкес келеді. МЕН=ОРТА. Қарапайым формула. Мен бұл принципті қабылдау оңай емес екенін мойындауым керек, өйткені əрқайсымыздың өмірімізде біздің санамызға наразылық білдіретін адамдар бар.
Іс жүзінде, егер бізде бір проблема болып жатса, онда бейсана тереңдігінде жалғандық бар деген сөз. Үйінің табалдырығында отырған жəне «Мен өз үйімді өзгерткім келеді» деп ойлайтын жалған бақытты адамды елестетіп көріңіз. Ол үйде ремонт жұмыстарын бастайды. Бірақ жаңа ремонт оған бақыт əкелмейді. Ол интерьерді бірнеше рет өзгертеді, бірақ оның жан-дүниесінде өзгеріс сезбейді. Біздің арамызда сыртқы жағдайларды өзгерту арқылы бақытты бола аламын деп ойлайтындар қаншалықты көп? Олардың қателігі неде? Оларға сол сенімдері көмектесіп жатыр ма? Өзіңізге өте адал болыңыз жəне өміріңізде не болып жатқанын мұқият талдаңыз, содан кейін сіз ерте ме, кеш пе, проблема шешімінің не екенін түсінесіз. Сыртты, салдарын түзетуге қанша тырыссаңыз да, бірақ егер сіз себепті, ішті өзгертпесеңіз, онда сіз бір нəрсені қайта-қайта сезіне беретін боласыз, сол баяғыдай. Егер сіз қалай өмір сүру керектігін жалғаннан іздеуді тоқтатқан болсаңыз, ақиқаттан (ғылым мен иманнан) іздейтін болсаңыз онда бұл өзін-өзі бағалау процесі сізге өзіңізді табуға көмектесуі керек. Сіздің механикалық ойлау қабілетіңіз өз шектеулеріңізді жеңіп, жаңа деңгейге (алға, биік) жете алатындығыңызды түсініңіз. Егер сіз өзіңіздің ниетіңізге сенімді болмасаңыз немесе сізді бір нəрсе мазалайтын болса, онда бұл сезімнен арылуға тырыспаңыз. Тек жағдайға еніп, сізге дұрыс шешім қабылдауға мүмкіндік беріңіз, ақылға, жүрекке. Сонымен, сіз туралы барлық шындық – сіздің кім екеніңіз (болмысыңыз) сізде бар нəрселермен, дүние-мүлікпен, не істеп жатқаныңызбен бірдей емес. Сіз рухани тұтас жəне кемелденген адамсыз, ол үшін ақиқат пен шындықты қабылдау және мойындау керек. Бақыт пен өмірдегі сəттілік сіздің өзіңіз туралы осы ақиқатты қабылдау қабілетіңізге байланысты.
3. Сенім Проблемасы
Өмір көрсеткендей, адамның іс-əрекеті оның нақты қабілеттерімен емес (қате сенім), оның қабілеттері туралы ой-пікірімен анықталады. Демек, көзқарасты өзгерту арқылы мінез-құлықты өзгертуге болады.
Көзқарас (өзіңе, өзгеге, өмірге, Құдайға) = Мінез-құлық (таңдау, шешім, амал, іс-əрекет)
Адамның бейсанасына ол өзі туралы ойлағанның бəрі жазылады. Бала негізінен тек эмоциялармен жұмыс істейді, сондықтан ол эмоцияларды еске түсіреді. Содан кейін өсе келе бұл эмоцияларға ақыл-ой бейнелері (визуализация) қосылады, олар сөйлей ала бастағаннан кейін ауызша анықтамаларға (аффирмацияға) ие болады жəне белгілі бір сенімдермен байланысады. Ересек адам бейнелі (визуализация), эмоционалды (аффективті) жəне ауызша (аффирмация) ойлаудың үйлесімімен сипатталады. Әдетте, осы түрлердің біреуі басым – көбінесе ауызша, бірақ қазіргі заманда бірыңғай бейнелі болып кетті.
Ауызша ойлау арқылы адамның санасында үнемі ішкі диалог жүреді – бұл сөздер бізді белгілі бір эмоцияларды сезінуге мəжбүр ететін бейнелерді біріктіреді. Əрбір эмоционалды, бейнелі, ауызша ойлар мидың нейрондарына жазылады. Біз іс жүзінде эмоционалды ойларды есте тереңірек сақтаймыз.
Бұл адамның жеке басын қалыптастыра бастайтын айналадағы шындықты қабылдау жүйесі. Неліктен бір отбасындағы əртүрлі балалардың мінездері мен өмір салты əртүрлі деп ойлайсыз? Себеп – олардың санасында балалық шақта болған оқиғалар емес, олардың осы оқиғаларға деген көзқарасына байланысты болды, бәрінде ол әртүрлі болатын. Бұл əртүрлі қабылдау, өмірлік ұстанымның қалыптасуына əкелді, бірақ балалар бірдей жағдайда тəрбиеленген болатын.
Жеке бас бостандығының кілті – өз ойлау қабілетін жəне айналадағы өтірік араласқан шындықты қабылдауды толық бақылау. Басқаларға біз туралы өз пікірлерін айтуға, мақтауға немесе қорлауға, боқтауға мүмкіндік берсек – бұл ақпарат біздің ойымызда сақталмайды егер де сіз жүрегіңізге (бейсана) қабылдамасаңыз. Сіз сана сүзгісінен өткізбейінше, бейсана дәлелдемеген атакалар догмаға айналмайды, сіздің сенім жүйесінің бөлігі болмайды.
ҚАЛЫПТАСЫП ҚАЛҒАН СЕНІМНЕН АРЫЛУ ОҢАЙ ЕМЕС
Ақиқатқа қандай да бір сенімділік таныту керек, біз оған бірден қарама-қайшы ой-пікірлер теңізіне құтқару шеңберін лақтыра бастаймыз. Біз психикалық ыңғайсыздықты сезінбеу үшін екі қарама-қарсы пікірді ұстануға қабілетіміз жоқ. Сондықтан біз өз сенімімізді дəлелдеу жəне ақтау үшін растайтын ақиқатқа қарсы ақпаратты жинай бастаймыз.
Бұл сіздің Шынайы «Мен» -ді іздеуге кедергі келтіруі мүмкін, өйткені біздің əрекеттерімізде біз әділ шындықты емес, Ғылым заңдылықтарын емес, жалған, өтірік ережелерді басшылыққа аламыз. Кейде біз ұзақ уақыт бойы бізге пайда əкелуді тоқтатқан пікірлер мен сенімдерге жабысуды жалғастырамыз. Сондықтан сіз өзіңізді алдамайтыңызға жəне сіз үшін жаңа, пайдалы ақпаратқа қарсы болмайтыныңызға көз жеткізу үшін, өзіңіздің сенім жүйеңізді қайта қарауыңыз керек. Неліктен біз мұны істемейміз, неге шындық пен ақиқатты мойындағымыз келмейді? Себебі біз қателесуден, қателіктерімізді көруден немесе жағымсыз эмоциялардан, жасаған күнə амалдардан қорқамыз. Қорқатын біздің сақтаушымыз, Бейсанамыз.
БАРЛЫҒЫ ІШКІ ДИАЛОГТАН БАСТАЛАДЫ
Біз үнемі ішкі диалогты жүргіземіз. Сырттан келген ақпаратты көреміз жəне естиміз, одан кейін сол туралы ойланамыз, сосын өзіміз бен өзіміз талқылаймыз.
Қабылдау (ауызша, бейнелі) <Ойлану <эмоционалды реакция = Ішкі диалог = сенім мен түсінік
Бұл процесс ойлаудың үш түрін біріктіреді: ауызша, бейнелі жəне эмоционалды. Сөздер белгілі бір ақыл-ой бейнелерімен байланысты, ал олар өз кезегінде эмоционалды реакцияны тудырады, осылайша ішкі диалог біздің өзіміз туралы сенім мен түсінігімізді қалыптастырады немесе өзгертеді.
«Мен» бейнесі (сенім+түсінік) ортаға байланысты, бала кезінен бастап, бейсанада сақталған. Ойлардан, пікірлерден, қарым-қатынастардан қалыптасады. Ол біздің ойлауымыз бен мінез-құлқымызды басқарады. Қиялда қандай да бір жағдайды суреттей отырып, біз бұл бейнені бейсанада сақтаймыз жəне одан құтылу туралы саналы шешім қабылдағанға дейін оны ұстаймыз. Егер сіз өзіңіздің ойларыңызды өзгерткіңіз келсе, онда сіз ішкі диалог пен визуализацияны жоспарланған өзгерістерді жүзеге асыруға көмектесетін жаңа «сенім мен түсінік» жасау құралы ретінде пайдалана аласыз.
Кез-келген маңызды жəне ұзақ мерзімді өзгеріс алдымен ақылда (аффирмация) немесе қиялда (визуализация) болады, содан кейін іс жүзінде жүзеге асырылады. Сіздің кез-келген тұжырымыңыз бейсанаға əсер етеді, сондықтан өзіңіз туралы не айтатыныңызды мұқият қадағалаңыз. Есіңізде болсын, өзі туралы ой-пікір біреудің емес, өзіңіздің ой (сөз) негізінде қалыптасады. Орта əсер еткенмен кінəлі емес, соңғы нүктені (амал-əрекет) әрдайым өзіңіз қоясыз.
БЕЙСАНА АЙЫРМАШЫЛЫҚТЫ СЕЗБЕЙДІ
Көп нəрсе сіздің өзіңіздің «Мен» бейнеңіздің (өзіңіз жайлы ой-пікірдің) оң, позитивті немесе теріс, негативті болуына байланысты, өйткені бейсана үшін бұл жалғыз шындық. Бейсана ақпаратты әділ шындық пен ақиқатқа сəйкес келмесе де, барлығын шындық ретінде қабылдай береді. Мысалы, анаңыз сізге «ақымақ, топас» деп айтты жəне бұл сөздер сіздің жадыңызда қалды. Сізді «ақымақ, топас» деп атай берген сайын, Бейсана үшін бұл тəжірибе қайта-қайта қайталанады, өйткені ол нақты шындық пен қиялдағы өтіріктің арасындағы айырмашылықты сезбейді. Рас/Өтірікті айыра алмайды. Әрине сіздің ақылыңыз анаңызға қарсылық таныта алады, бірақ бәрібір жаман сөздер қайталана берген сайын сіз үйден кеткіңіз келеді. Бейсананы жаман, жағымсыз, теріс, негативті сөздерді есте сақтамауға, жүрекке алмауға үйретуге болады.