Меҳмонлар т╝йга қизиқчи ҳам келибди дея, роса кулиб қотишди.Кейин Ғойиб тракторчи оғзидаги 32 та тишининг ҳаммасига тилла қоплатган шаҳарлик отарчи Запарғанига қараб: -Запарғани, ш╝хига чал қани!Қизимнинг т╝йида бир ╝йнаппее -деди алкашлар киядииган катак к╝йлагининг енгларини шимариб.Запарғани ансамбли ш╝х музикани чаларкан, Холб╝рининг қайнотаси этигининг қ╝нжиларидан гайка қотирадиган ключларни олиб, уларни:

-Чаққир чуққур - чаққир чуққур, чах чақа чум -чум! -дея шиқирлатиб, ╝йинга туша бошлади.Унга қ╝шилиб хотини Каполотихон ҳам ер тепиб, чанг - т╝зон к╝тариб, қуюндай чирпираб рақсга туша кетди. Холб╝ри шулар ҳақида ╝йлаб ╝тирганди, кутилмаганда уни Нортожи чақириб қолди.

-Холб╝ри ака!Қандайдир нотаниш одамлар келиб, сизни чақиришяпти!Ишлари бор экан сизда!Тезроқ чиқинг! -деди у туманли ховлида куйманиб юраркан.Холб╝ри пуфайкасини тез кийиб, ташқарига чиқди.С╝нг дорвоза тамонга борди.У ерда бир аёл ва эркак турарди.

-Ассалому алайкум! -деди аёл салом бериб.С╝нг давом этди: -Сиз рассом Холб╝римисиз? -с╝ради у негадир Холб╝рининг к╝зларига тик қаролмай, ийманиб.

-Ҳа, мен.Келинглар, қани ичкарига марҳамат -деди Холб╝ри меҳмонларни уйга таклиф қилиб.

-Раҳмат, укажон, бошқа сафар.Агар шошиб турмаган б╝лсангиз... вақтингиз б╝лса, шу ерда бир -икки оғиз гаплашиб олсак дегандим.Биз бир зарур иш билан келувдик.Лекин, узр, сизни эрталабдан безовта қилдик -деди аёл, хижолат чекиб.

-Ҳечқиси й╝қ.Х╝ш хизмат?Нима гапларингиз бор эди менда? -деди Холб╝ри.

-Биласизми?.. Сизга қандай тушунтирсам экан.Биз Илтижонинг ота-онасимиз. Аввало сиз ва онангиз олдида бизнинг юзимиз шувит.Онангиз бизни кечирсинлар.Мен ёмон одамларнинг гапларига ишониб, алданиб қолдим...Ҳалиги нима десам экан...Келинг, яхшиси, бошидан тушунтирай...Менинг исмим Соддагул, эримнинг исмлари Қиличбек.Ҳамма айб менда.Қизимни мен бахтсиз қилдим.Онангиз бизникига совчиликка боргач, сизнинг қандай йигит эканлигингизни суриштириш учун шу қишлоққа келгандим.╬шанда менга Бибисувайдо деган бир аёл тасодифан р╝бар╝ б╝лдию, мақсадимни айтсам, у сиз ҳақингизда жуда ёмон гапларни айтди.Мен соддагина ╝лгур б╝лсам, ╝ша аёлнинг гапларига лаққа тушиб, қайтиб кетаверибман.Кейин сиз ҳақингиздаги гапларни эримга айтгандим, у ҳам т╝нини терс кийиб олди.Илтижо бизга сиз ҳақингизда фақат яхши гапларни айтганди.╬ша воқеадан кейин биз Илтижони бир бизнесмен болага турмушга узатдик.Кейинчалик ╝ша Бибисувайдо деган аёл бизнинг уйга Ғиштхон деган дугонаси билан бориб, тадбиркорлик ишларини юритиб олишлар учун мендан молиявий к╝мак с╝ради.Бир пайтлар менга яхшилик қилувди, кел, шу яхшиликни қайтарай деб мен уйдаги бор пулларни қириштириб, ҳеч қандай тилхатсиз ╝ша аёлга бериб юборибман.Яна Илтижонинг т╝йига айтолмаганимдан хижолат чекиб, ундан узр ҳам с╝раганимчи.Э, Худо!Энди билсам, қизимнинг бахтсиз б╝лишига айнан ╝ша аёл айбдор экан.╬ша касофатининг ёлғон гапларига лаққа тушиб, биз сиздан юз ╝гирибмиз.Қизимни бахтли қиламиз деб бир нобакор, ёвуз қайнонанинг зулм зиндонига ташлабмиз. Бечора Илтижо, балки кейинчалик ҳаётим яхши б╝либ кетар деган умидда сабр қилиб, қайнонасининг зулмларига, эрининг хақорату д╝ппослашларига сабр қилиб юраверган.Бизни аяган -да.Ғам аламни ичига солавергач, дарди чипқонга айланиб, сиқилишлар охири уни шол касалига гирифтор қилди.Биз уни эридан ажратиб олмоқчи ҳам эдик, лекин ╝ртада битта бола бор.Шу норасида неварамиз тирик етим б╝лмасин, ёш оилани сақлаб қолайлик, қайнонасига ҳам эрига ҳам бир кун Худо инсоф бериб қолар деб қуда тамоннинг қилмишларига к╝з юмдик.Мана оқибат... Шол б╝либ ётиб қолган Илтижони улар уйидан ҳайдаб солишди.Бечора қизимни даволатиш учун учрамаган д╝хтиримиз ҳам қолмади хисоб.Ахир бизнинг шу Илтижодан бошқа фарзандимиз й╝қ.Унга бирон нарса б╝лса, бизга дунёда яшашнинг ҳам қизиғи қолмайди.Шунинг учун Илтижони д╝хтиру табибларга к╝рсатиб, топган тутганимизни сарф қилдик.Машинларимизни, ҳатто уйдаги жихозларни ҳам шу й╝лда қурбон қилганмиз ва биз бундан сира афсусланмаймиз.Бизга қизимиз тузалса б╝лди.Бу й╝лда дадаси иккимиз номусдан бошқа барча нарсани, ╝з буйрагимизни, жигаримизу юрагимизни сотишга ғам тайёрмиз.Ишонсангиз, ҳозир сизнинг ёнингизга таксида келдик.Бу ёқда х╝жайиним оғир инсультни бошидан кечирганлар.Бунинг устига соғлиги туфайли ишдан кетди.Битта менинг топганим р╝зғорга урвоқ ҳам б╝лмайди.Лекин, Худога шукур, Илтижонинг ва дадасининг ногиронлик пенцияси, неварамиз Машрапиллонинг ҳукумат тамонидан бериладиган нафақа пули бор.Кунимиз ╝тиб турибди.Фақат ногиронлар аравачасида ╝тирган қизимга ва рангпар неварамга қараб туриб, қон йиғлайман, кечалари уйқум қочиб, ухлолмайман.Касалланиб, дори -дармон билан юрадиган б╝либ қолдим, айланиб кетай, ука!Яқинда денг, ҳалиги Бибисувайдога берган пулларим ёдимга тушиб, шу пулни қайтарсалар, бир кунимизга яраб қолар дея яна қишлоқларинга келдим.Келиб, суриштирсам, қишлоқда ҳеч қанақа кичик корхона очилмагани, Бибисувайдонинг эса Дубайга кетгани маълум б╝лди.У яшшамагур айтишларича раис Исканақул Каркидоновнинг собиқ хотини б╝либ, к╝п иш к╝рсатган экан.Унинг бизнес ҳамкори Ғиштхоннинг эса уйи ёниб, ╝зи ҳам ╝ша ёнғинда ҳалок б╝лганмиш.Э, фоний дунё!Лекин ҳамқишлоқларингиз сиз ҳақингизда фақат яхши гапларни айтишди.Мен нодон ╝ша одамларга учрашиш ╝рнига қаёқдаги бир енгилтак аёлнинг гапларига ишонибмана.Қизимни бахтсиз қилгани оздай, пулимни ҳам олиб, менга қоғоздан қалпоқ кийдириб кетибди.Энди қилмиш қидирмиш дейдику машойихлар.Бировники бировда қолиб кетмайди.Тепада Парвардигори Олам қараб, к╝риб, билиб, ҳаммасини кузатиб турибди.Бибисувайдо ҳам ахир бир кун жазосини олар, бу дунёда б╝лмаса, у дунёда, ╝чоқдай ерда тортади.Ҳеее, каллам қурсина!Майли, б╝лар иш б╝лди, пул -мол топилар.Бизга шу қизимиз соғайиб кетса бас.Бунинг учун уй -жойимизни сотишга, к╝чада қолишга ҳам тайёрмиз.Сизнинг эса бу ишларда заррача айбингиз й╝қ.Аксинча, сизнинг ёнингизга оғир айбдорлик ҳисси билан келиш биз учун осон кечмади.Аммо биз шунга мажбурмиз, сизнинг ёрдамингизга мухтожмиз, укажон.Биласизми, биз яқинда бир машҳур руҳшунос олимга учрагандик, у қизим Илтижонинг ҳаётини таҳлил қилиб, ундаги сиқилиш -стресслар фақат қайнонаси ва эри билангина боғлиқ эмаслигини, ╝тмишда чин юракдан севган ╝ша рассом йигити билан тақдирини боғласа, бирга яшаса, балки шунда унинг соғлиги яна аста секин тикланиши, изига тушиши мумкин деди.Тушунамиз, бунинг асло иложи й╝қ.Чунки сиз уйлангансиз.Бизнинг эса хотинингиз бахтини яримта қилиш мақсадимиз ҳам й╝қ.Сиздан ва хотинингиздан бизнинг биттагина илтимосимиз бор ҳалос.Агар келин рухсат берсалар, Худо учун ва одамгарчилик юзасидан қизимга к╝риниш бериб, уни й╝қлаб, ҳол -аҳвол с╝раб турсангиз.Шоятки ╝ша руҳшунос олим айтгандай қизим Илтижо ҳаётга қайтса, шифо топса унинг соғлигида ижобий ╝згаришлар содир б╝лса.Бу яхшилигингизни то ╝лгунимизча унутмасдик - деди Соддагул йиғлаб.

Шу пайт туманли ховли ╝ртасида суҳбатни жимгина эшитиб турган Нортожининг қ╝лидан супиргиси тап этиб тушди.У йиғаётган эди.Холб╝ри Нортожини ёнига чақираркан, унинг б╝йнидан қучиб, эркалаб, намоишкорона бағрига босганича, гапира бошлади.

-Эҳ, холажон!Бу гапларингизни тинглаш мен учун нақадар оғирлигини билсангиз эди!Мен икки ╝тнинг орасида қолдим.Ҳа, мен қизингиз Илтижони жуда қаттиқ, телбаларча севганман.Ҳозир ҳам ва бундан кейин то ╝лгунимча севаман.Мен бу ҳақда хотиним Нортожига ҳали уйланмасданоқ яширмасдан очиқ айтганман.У мени тушунади.Шу тушунгани учун ҳам мен уни севаман.Илтижо "Мен ота онамнинг райига қарши боролмайман.Уларнинг бахтини ╝з бахтим й╝лида қурбон қилолмайман" деган гапларидан с╝нг, қанчалар қийин б╝лмасин, мени ╝зимни ╝з севгим учун курашдан т╝хтатдим.Чунки мен Илтижонинг бахтли б╝лишини истардим.Яна ҳам тушунарлироқ қилиб айтсам, мен ╝з бахтимни Илтижонинг бахти й╝лида қурбон қилдим.Лекин бугун, менга ишониб, мен билан ╝з тақдирини боғлаган умр й╝лдошим Нортожининг ҳам бахтини қурбон қилишга менинг ҳаққим й╝қ.Агар Нортожи рози б╝лсагина бу борада бирор қарорга келишим мумкин -деди Холб╝ри.