— Глянь, — студэнт падышоў да Франтавiка.
Той апусцiў пас i ўтаропiўся на студэнтаў кулак. Пальцы расцiснулiся. Студэнт здзьмуў тытунёвую пацяруху ў здзiўленыя вочы. Падмануты схапiўся за твар. Студэнт без размаху, але дакладна нанёс удар пад дыхаўку. Франтавiк скурчыўся. Студэнт склаў рукi замком i абрынуў яго на Франтавiкову шыю. Той упаў на зямлю. Студэнт сеў конна на пабiтага i спытаўся:
— Усё?
Той застагнаў i паспрабаваў выкараскацца з-пад пераможцы, але не змог.
— Здаюся, злазь...
Студэнт з Франтавiком пачалi абтрасаць адзежу.
— Трэба яшчэ выпiць, — прапанаваў хiпi.
Яго паслалi па "Агдам".
Франтавiк сеў на скрыню, запалiў цыгарэту i загаварыў:
— Да войска за такi вось жарт я б нiколi не дараваў. А цяпер мне без рознiцы, прайграў цi выйграў. Звыкся не звяртаць увагi нi на што, нават на самога сябе. Абыякавасць — мой нармальны стан, нават калi запсiхую, дык толькi вонкава агрэсiўны, а ў душы ўсё роўна спакойны. Гэты спакой я адчуў у войску, калi даслужваў апошнiя паўгода. І сон гэтыя паўгода мне снiўся той самы. Спакойны сон. Нiбыта iду я ў краму, купляю бутэльку таннага мацаванага вiна i плаўлены сырок, заходжу ў пад'езд, сядаю на падлогу каля батарэi, п'ю з рыльца i закусваю сырком. І ўсё. І найвышэйшы кайф — зайсцi ў пад'езд i выпiць. Больш нiчога не трэба.
Вярнуўся хiпi. Хлопцы разлiлi па шклянках вiно i чокнулiся.
ХLI. ЛІФТАВІК
Жанчына зайшла ў лiфт i нацiснула кнопку з лiчбаю 6.
"666 — знак д'ябла! Якое глупства, у нашае лiфтавае стагоддзе думаць пра д'ябла?" — разважала яна.
Лiфт спынiўся. Жанчына павярнулася тварам да дзвярэй, але тыя не рассунулiся.
"Засела... Лiфт зламаўся... Далiбог, — мiльганула ў жаночай свядомасцi. — Што рабiць?"
— Чакаць! — пачула яна за спiнаю i ўкамянела.
Схамянуўшыся, жанчына паспрабавала азiрнуцца, але дужыя прахалодныя рукi не дазволiлi.
— Закрычу! — папярэдзiла яна.
— Крычы! На крык збягуцца людзi, многа людзей... Яны ўзломяць дзверы. Ты плачучы пачнеш расказваць, што ў лiфце цябе спрабавалi згвалцiць. Але кабiна будзе пустая. І ўсе падумаюць, што ты ўцякла з вар'ятнi i трэба як мага хутчэй вярнуць лекарам iхнюю пацыентку. Цябе пачнуць супакойваць, але не са спачуваннем, а з апаслiвасцю, са страхам у душы. Суседка з 345 кватэры, гэты цэнтнер жывое вагi са злосным сабачкам на руках, выклiча брыгаду санiтараў. Ты паспрабуеш вырвацца, уцячы i зробiш яшчэ горш. Цябе прывяжуць да насiлак. Ты назмагаешся на сорак дзён палону ў вар'ятнi. Так што выбiрай: або ты зараз зробiш усё, што я загадаю, або трапiш у лякарню.
— Гэ-э-эй! Хто там лiфт трымае?! — разляцелася па пад'ездзе.
Жанчына пазнала нахабны голас суседкi з кватэры 345.
— Пазнаеш голас? — пачула яна за спiнаю задаволены шэпт.
— Пазнаю...
— А зараз я далiчу да трох, i забрэша яе сабака. Раз... Два...
— Не трэба.
— Позна! Тры!
Злосны брэх разляцеўся на ўвесь пад'езд.
— Што Вам трэба? — вымавiла жанчына праз слёзы.
— Крышачку пяшчоты...
Прахалодныя дужыя рукi ўзляцелi па жаночых сцёгнах. Пераступаючы з нагi на нагу, жанчына зняла майткi. Яна падпарадкавалася ўпэўненым рукам, развяла ногi, нахiлiлася i ўбачыла, як мыскi яе пантофляў адрываюцца ад падлогi.
Лiфтавая кабiна хiстанулася, заскрыгаталi тросы, рытмiчны грукат заскакаў па пад'ездзе.
На першым паверсе каля сiнiх паштовых скрынак стаяла кабета з кватэры 345. У яе на руках сядзеў лупавокi сабачка. Побач, пры самых лiфтавых дзвярах, курыў мужчына з зямлiстым тварам. Ён трымаў за руку дзяўчынку-школьнiцу.
— Зноў Лiфтавiк гуляе, — мужчына выкiнуў цыгарэту.
— Пры дзецях мог бы i памаўчаць, — важна кiўнула кабета ў зямлiсты твар.
Дзяўчынка-школьнiца запытальна паглядзела на мужчыну, той схаваў вочы.
XLII. ПАЖАДНІК
Юнак стаяў на тралейбусным прыпынку пад лiхтаром. У шырокаадкрытых вачах плыла смуга алкагольнай асалоды.
З цемры да юнака наблiзiўся Пажаднiк у светлым плашчы.
— Прабачце, малады чалавек, цi не пачастуеце Вы мяне цыгарэтай?
Юнак са шкадаваннем дастаў пачак арабскiх цыгарэт "Клеапатра".
— І запалкi, калi Вам не цяжка...
Шчодры юнак затулiў далонямi агеньчык ад уяўнага ветру. Пажаднiк прыпалiў цыгарэту i пяшчотна правёў рукою па юнаковаму сцягну. Той адхiнуўся i натапырыўся.
— Што Вы так палохаецеся? — Пажаднiк выпусцiў дым праз ноздры, — у мяне ёсць цiкавая прапанова. Пойдзем да мяне. У кватэры чакае жанчына. Гэта яна паслала мяне па цыгарэты. Ведаеце, так здараецца: ёсць жанчына, жаданне i няма цыгарэт. І даводзiцца iсцi на вулiцу i прасiць. Я ўпэўнены, што яна ўзрадуецца, калi я прыйду з Вамi. І калi Вы дасце згоду, гэтая ноч абяцае быць прыемнай...
Халодны недавер блiснуў у асмужаных алкаголем вачах юнака.
— А можа Вы яшчэ не ведаеце, што такое жанчына?
— Ведаю, — паспешлiва адказаў юнак.
— Тут зусiм побач...
Пажаднiк i юнак зайшлi ў цемнаваты пад'езд старога будынка.
— Другi паверх, — зусiм цiха ўдакладнiў Пажаднiк.
На пляцоўцы памiж паверхамi ён злавiў у цемры юнакову руку. Той паспрабаваў вызвалiцца, але намаганнi былi марныя. Пажаднiк моцна трымаў яго.
— Адну хвiлiначку... Вы, як бачу, зусiм не спрактыкаваны ў жаночым пытаннi. І таму ў мяне ёсць прапанова. Трэба хуценька зняць напружанне, iнакш Вы можаце патрапiць у малапрыемную сiтуацыю, калi развiтаецеся з патэнцыяй перад самым адказным момантам. Дазвольце Вам дапамагчы...
Пажаднiкавы пальцы хутка расшпiлiлi гузiкi на юнаковых нагавiцах.
— О, выдатна! Напятасць, як у струны. Даўно такога не бачыў. Выдатна...
Пажаднiк укленчыў перад юнаком. Таму зрабiлася млосна, i ён заплюшчыў вочы.
— А цяпер можна i да жанчыны пайсцi, — Пажаднiк выцер насоўкаю вусны.
Юнак пачаў было запраўляць кашулю i ў гэты момант атрымаў моцны ўдар кастэтам у падбароддзе.
Пажаднiк зашпiлiў светлы плашч, пераступiў праз непрытомнага юнака i выйшаў з пад'езда ў цёплую ноч.
ХLIII. ПАЖАРНІК
Пажарнiк хроп на раскiрэку-тапчане. Поўня асвятляла сыты твар.
Фуражка з неблiскучай кукардай ляжала побач з тэлефонным апаратам. Тэлефон раптоўна ўскiнуўся траскучым звонам.
Пажарнiк ускочыў так, нiбыта яму ўсадзiлi з размаху шыла ў бок.
— Пажарная! — пракашляўся ён у слухаўку.
— Я вячэру сабрала. Можна прынесцi? — прапанаваў цёплы голас.
— Нясi! Магла б i не тэлефанаваць...
— А раптам ты на выездзе...
— Кiнь, дурная. Яшчэ накаркаеш... Нясi хутчэй, а то кiшкi марш iграюць.
На далёкiм канцы паклалi слухаўку.
Пажарнiк надзеў фуражку, запалiў настольную лямпу i прамармытаў у пракураныя вусны:
— Футы, нуты, чэрцi гнуты...
Праз нiзенькiя дзверы ў пакой зайшоў Шафёр. На iм, як i на Пажарнiку, спраўна сядзела гiмнасцёрка i галiфэ. Толькi на цалкам лысай галаве не хапала фуражкi з кукардаю.
— Лахудра есцi нясе? — Шафёр баднуў лысiнаю паветра.
— Вядома, — меланхалiчна адказаў Пажарнiк.
— Кажуць, яна раней да салдатаў поўзала.
— А мне што з гэтага?
— Каб вошы не прынесла, а то потым не адцярэбiмся, — Шафёр завалiўся на тапчан-раскiрэку.
Пажарнiк выняў з галiфэ калоду картаў i шпурнуў у круг святла пад лямпаю:
— Габлюй.
— Каб толькi трасцы не прыцягнула.
— Зубоў баяцца, у рот не даваць. Габлюй.
Шафёр з Пажарнiкам згулялi ў "дурня" разоў з пяць, пакуль да iх не завiтала жанчына ў сiвым парыку. Проста на карты яна паставiла кайстру, з якой тырчала дзюба кiтайскага тэрмаса.
— Казляты-рабяты, ваша мама прыйшла, малака прынясла, — праспявала жанчына з чорнай дзiркаю замест пярэдняга верхняга зуба.
Пажарнiк пасунуў i згроб карты.
Шафёр высветлiў, што ў тэрмасе замест гарбаты быў цукровы самагон.