Литмир - Электронная Библиотека
A
A

І сапраўды, праз некалькі дзён мора было гатова.

Па загаду каралевы цясляр зрабіў вялікія драўляныя ночвы даўжынёю трыста крокаў, шырынёю пяцьдзесят і глыбінёю больш сажня.

Ночвы добра прасмалілі і паставілі ў адным з пакояў палаца. Кожныя два-тры дні ваду з іх вылівалі, і двое слуг за паўгадзіны напаўнялі іх свежай вадой.

Па гэтым цацачным моры Гулівер часта катаўся на сваёй лодцы.

Каралева і прынцэсы вельмі любілі глядзець, як спрытна працуе ён вёсламі.

Часам Гулівер ставіў ветразь, а прыдворныя дамы, размахваючы сваімі веерамі, то наганялі спадарожны вецер, то ўздымалі цэлую буру.

Калі яны стамляліся, на ветразь пачыналі дзьмуць пажы, і Гуліверу не так проста было справіцца з такім моцным ветрам.

Пасля катання Глюмдалькліч несла лодку да сябе ў пакой і вешала на цвік, каб яна прасохла.

А аднойчы Гулівер ледзь не ўтапіўся ў сваіх ночвах. Вось як гэта здарылася.

Старая прыдворная дама, настаўніца Глюмдалькліч, узяла Гулівера двума пальцамі і хацела пасадзіць у лодку.

Але ў гэту хвіліну нехта паклікаў яе. Яна азірнулася, адпусціла пальцы, і Гулівер выслізнуў з рукі.

Ён бы абавязкова ўтапіўся або разбіўся, упаўшы з шасцісажневай вышыні на край ночваў ці на драўляны памост, але, на шчасце, зачапіўся за шпільку, якая тырчала з касынкі старой дамы. Галоўка шпількі прайшла ў яго пад поясам і пад кашуляй, і небарака павіс у паветры, замёршы ад страху, баючыся паварушыцца, каб не сарвацца.

А старая дама разгублена лыпала вачыма і ніяк не магла зразумець, куды ж падзеўся Гулівер.

Але тут падбегла Глюмдалькліч і асцярожна, стараючыся не зрабіць яму балюча, зняла Гулівера са шпількі.

У гэты дзень прагулка на лодцы была адменена. Гулівер адчуваў сябе нядобра, яму было не да катання.

Другі раз яму давялося правесці ў час прагулкі сапраўдны марскі бой.

Слуга, якому было даручана мяняць у ночвах ваду, недаглядзеў і прынёс у вядры вялізную зялёную жабу. Ён выліў ваду разам з жабай і пайшоў.

Жаба прытаілася на дне і, пакуль Гулівера садзілі ў лодку, сядзела спакойна. Але як толькі Гулівер адплыў ад берага, яна рэзкім скачком сіганула ў лодку. Лодка так моцна нахілілася на адзін бок, што Гулівер павінен быў усім целам наваліцца на другі борт, інакш бы яна абавязкова перакулілася.

Ён налёг на вёслы, каб хутчэй прычаліць да прыстані, але жаба быццам наўмысна перашкаджала яму. Напалоханая мітуснёй, што ўзнялася наўкол, яна пачала скакаць узад і ўперад: з носа на карму, з правага борта на левы. Пры кожным яе скачку Гулівера залівалі цэлыя патокі вады.

Ён моршчыўся і сціскаў зубы, усяляк стараўся, каб не дакрануцца да яе слізкай бугрыстай скуры. А ростам жаба была з добрую пародзістую карову.

Глюмдалькліч, як заўсёды, кінулася на дапамогу свайму выхаванцу. Але Гулівер папрасіў яе не хвалявацца. Ён смела зрабіў крок насустрач жабе і ўдарыў яе вяслом.

Пасля некалькіх добрых удараў жаба адступіла на карму, а потым і зусім выскачыла з лодкі.

12

Быў гарачы летні дзень. Глюмдалькліч пайшла некуды ў госці, і Гулівер застаўся адзін у сваёй скрынцы.

Адыходзячы, нянечка зачыніла дзверы свайго пакоя на замок, каб ніхто не патрывожыў Гулівера.

Застаўшыся адзін, Гулівер шырока расчыніў у сваім доміку вокны і дзверы, сеў у крэсла, разгарнуў свой дарожны журнал і ўзяўся за пяро.

У замкнёным пакоі Гулівер адчуваў сябе ў поўнай бяспецы.

Раптам ён пачуў, як нехта саскочыў з падаконніка на падлогу і з шумам прабег ці, правільней, праскакаў па пакоі Глюмдалькліч.

Сэрца ў Гулівера закалацілася.

«Той, хто прыходзіць у пакой не праз дзверы, а праз акно, прыходзіць не ў госці», — падумаў ён.

Асцярожна ўстаўшы з месца, ён выглянуў у акенца сваёй спальні. Не, гэта быў не злодзей і не разбойнік. Гэта была ўсяго толькі ручная малпачка, любіміца ўсіх дварцовых паварчукоў.

Гулівер супакоіўся і пачаў назіраць за яе смешнымі рухамі.

Малпа пераскочыла з крэсла Глюмдалькліч на другое крэсла, пасядзела крыху на верхняй паліцы шафы, потым саскочыла на стол, дзе стаяў домік Гулівера.

Цяпер Гулівер зноў спалохаўся, і на гэты раз мацней, чым раней.

Ён адчуў, што дом яго прыўзняўся і стаў бокам. Крэслы, стол і камода з грукатам пакаціліся па падлозе. Відаць, гэты грукат вельмі спадабаўся малпе, бо яна яшчэ і яшчэ раз патрэсла домік, а потым з цікаўнасцю зазірнула ў акенца.

Гулівер забіўся ў самы далёкі куток і стараўся не варушыцца.

«А, чаму я не схаваўся пад ложак! — думаў ён. — Пад ложкам яна мяне не заўважыла б. А цяпер позна. Калі я паспрабую перабегчы з месца на месца ці нават перапаўзці, яна ўбачыць мяне».

Ён прыціснуўся да сцяны так моцна, як толькі мог. Але малпа ўсё-такі ўбачыла яго.

Весела ашчэрыўшы зубы, яна прасунула ў дзверы доміка лапу, каб схапіць Гулівера.

Ён кінуўся ў другі куток і зашыўся паміж ложкам і шафай. Але і тут страшная лапа дастала яго.

Ён паспрабаваў выкруціцца, выслізнуць, але не змог. Ухапіўшы Гулівера за крысо кафтана, малпа выцягнула яго з доміка. Ад страху Гулівер не мог нават закрычаць.

А між тым малпа спакойна ўзяла яго на рукі, як нянька бярэ дзіця, і пачала гайдаць і гладзіць лапай па твары. Напэўна, яна палічыла яго за дзіця малпавай пароды.

Якраз у гэтую самую хвіліну дзверы з шумам расчыніліся і на парозе пакоя з'явілася Глюмдалькліч.

Малпа пачула стук. Яна ўскочыла на падаконнік, з падаконніка — на карніз, а з карніза па вадасцёкавай трубе палезла на дах. Яна карабкалася на трох лапах, а ў чацвёртай трымала Гулівера. Глюмдалькліч закрычала.

Гулівер пачуў яе спалоханы крык, але адказаць ёй не мог: малпа сціснула яго так, што ён ледзь дыхаў.

Праз некалькі мінут увесь палац быў на нагах. Слугі пабеглі па лесвіцы і вяроўкі. Цэлы натоўп сабраўся на двары. Людзі стаялі, задраўшы галовы, і паказвалі ўгору пальцамі.

А там, наверсе, на самым вільчыку, сядзела малпа. Адной лапай яна прытрымлівала Гулівера, а другой набівала яму рот усялякай дрэнню, якую выцягвала са свайго рота. Малпы заўсёды пакідаюць у зашчочных мяшках запас напаўпражаванай ежы.

Як толькі Гулівер спрабаваў адвярнуцца ці сціснуць зубы, яна давала яму такога плескача, што яму мімаволі даводзілася падпарадкавацца.

Слугі ўнізе заходзіліся ад рогату, а ў Гулівера сціскалася сэрца.

«Вось яна, апошняя хвіліна майго жыцця!» — думаў ён.

Нехта знізу кінуў у малпу каменем. Камень праляцеў над самай галавой Гулівера.

За першым каменем паляцеў другі, трэці… Добра, што афіцэр варты, баючыся, каб людзі разам з малпай не забілі і каралеўскага Грыльдрыга, забараніў кідаць у яе камянямі.

Нарэшце некалькі лесвіц было прыстаўлена да сцен будынка з розных бакоў. Два прыдворныя пажы і чацвёра слуг пачалі падымацца наверх.

Малпа зразумела, што яе акружаюць і што на трох лапах яна далёка не ўцячэ. Яна кінула Гулівера на дах і, зрабіўшы некалькі скачкоў, апынулася на даху суседняга будынка, дзе і схавалася ў паддашкавым акенцы.

Гулівер застаўся ляжаць на пакатым, гладкім даху, з хвіліны на хвіліну чакаючы, калі вецер скіне яго ўніз, як пясчынку.

Але ў гэты час адзін з пажоў паспеў перабрацца з лесвіцы на дах. Ён знайшоў Гулівера, сунуў яго сабе ў кішэню і шчасліва спусціўся ўніз.

Глюмдалькліч была страшэнна рада. Яна схапіла свайго Грыльдрыга і панесла дамоў. Гулівер ляжаў у яе на далоні, як мышаня, замучанае кошкай. Агідная жвачка, якую малпа напхала яму ў рот, не давала дыхаць.

Глюмдалькліч зразумела, у чым бяда. Яна ўзяла сваю самую тоненькую іголачку і асцярожна, кончыкам, выграбла з рота Гулівера ўсё, што напхала туды малпа.

Гуліверу адразу стала лягчэй. Але ён быў так перапалоханы, так пакамечаны малпай, што цэлыя два тыдні праляжаў у ложку.

Кароль і ўсе прыдворныя кожны дзень прысылалі даведацца, ці папраўляецца бедны Грыльдрыг, а каралева сама адведвала яго. Яна забараніла ўсім прыдворным без выключэння трымаць у палацы жывёлу. А тую малпу, якая ледзь не задушыла Гулівера, загадала забіць.

18
{"b":"575065","o":1}