Литмир - Электронная Библиотека
A
A

Карліка балюча адлупцавалі і прымусілі выпіць кубак смятанкі, у якой выкупаўся Гулівер.

Пасля гэтага тыдні два карлік паводзіў сябе добра — не чапаў Гулівера і нават ветліва ўсміхаўся яму, праходзячы міма.

Усе — нават насцярожаная Глюмдалькліч і сам Гулівер — перасталі асцерагацца яго.

Але карлік затаіўся, ён толькі чакаў зручнага выпадку, каб расквітацца разам за ўсё са сваім шчаслівым сапернікам. І гэты выпадак, як і першы раз, трапіўся яму ў час абеду.

Каралева паклала сабе на талерку костку з мазгамі, мазгі дастала, а талерку адсунула ўбок.

Глюмдалькліч якраз пайшла да буфета, каб наліць Гуліверу віна. Карлік падкраўся да стала, і не паспеў Гулівер апамятацца, як карлік засунуў яго па самыя плечы ў пустую костку.

Добра яшчэ, што костка паспела астыць. Гулівер не апёкся, але ад крыўды ледзь не заплакаў.

Болей за ўсё крыўдна было тое, што каралева і прынцэсы нават не заўважылі, што ён знік, і спакойна гаманілі са сваімі прыдворнымі дамамі.

Клікнуць іх на дапамогу і прасіць, каб яго выцягнулі з каровінай косткі, Гулівер не хацеў. Ён вырашыў маўчаць, што б ні было далей.

«Толькі б костку не кінулі сабакам!» — думаў ён.

Але, на шчасце, вярнулася Глюмдалькліч са збанам віна. Яна адразу ж убачыла, што Гулівера няма на месцы, і пачала шукаць яго.

Які перапалох узняўся ў каралеўскай сталовай! Каралева, прынцэсы і прыдворныя дамы пачалі падымаць і трэсці сурвэткі, заглядваць у міскі, шклянкі, соўснікі.

Але ўсё было дарэмна: Грыльдрыг прапаў бясследна. Каралева была ў роспачы. Яна не ведала, на каго злавацца, і таму злавалася яшчэ больш.

Невядома, чым бы скончылася гэтая гісторыя, калі б меншая прынцэса не заўважыла Гулівераву галаву, якая тырчала з косткі, быццам з дупла вялізнага дрэва.

— Вунь ён! Вунь ён! — закрычала яна.

Праз хвіліну Гулівера выцягнулі з косткі.

Каралева адразу ж здагадалася, хто ўсё гэта натварыў.

Карліка зноў адлупцавалі, а нянечка панесла Гулівера адмываць і пераапранаць.

Пасля гэтага выпадку карліку забаранілі паказвацца ў каралеўскай сталовай, і Гулівер доўга не бачыў свайго ворага — пакуль не сустрэўся з ім у садзе.

Здарылася гэта так. Аднойчы гарачым летнім днём Глюмдалькліч вынесла Гулівера ў сад і пусціла яго пагуляць у цяньку.

Ён пайшоў па дарожцы, уздоўж якой раслі яго любімыя карлікавыя яблыні.

Дрэўцы гэтыя былі такія маленькія, што, задзёршы галаву, Гулівер лёгка мог убачыць верхавіны іх. Праўда, яблыкі на іх раслі, як гэта часта бывае, яшчэ большыя, чым на вялікіх дрэвах.

І тут з-за павароту насустрач Гуліверу выйшаў карлік. Гулівер не стрымаўся і сказаў, насмешліва зірнуўшы на яго:

— Вось гэта дык цуд! Карлік — сярод карлікавых дрэў. Не кожны дзень такое ўбачыш.

Карлік нічога не адказаў, толькі злосна паглядзеў на Гулівера. І Гулівер пайшоў далей. Але не паспеў ён ступіць і трох крокаў, як адна з яблынь затрэслася і град яблыкаў, з піўную бочачку кожны, з гулкім стукатам пасыпаліся на Гулівера.

Адзін з іх стукнуў яго па спіне, збіў з ног, і ён расцягнуўся на траве, закрываючы галаву рукамі. А карлік зарагатаў і пабег у глыбіню саду.

Жаласны крык Гулівера і злосны рогат карліка пачула Глюмдалькліч. Яна спалохана кінулася да Гулівера, падняла яго і занесла дамоў.

На гэты раз Гулівер некалькі дзён праляжаў у пасцелі — так моцна ён быў пабіты цяжкімі яблыкамі, што раслі на карлікавых яблынях у краіне веліканаў. Калі ён нарэшце падняўся на ногі, выявілася, што карліка ў палацы больш няма.

Глюмдалькліч расказала аб ўсім каралеве, і каралева так раззлавалася на яго, што не захацела яго больш бачыць і падарыла адной знатнай даме.

9

Кароль і каралева часта падарожнічалі па сваёй краіне, і Гулівер звычайна суправаджаў іх.

За час гэтых падарожжаў ён зразумеў, чаму ніхто ніколі не чуў пра дзяржаву Брабдынгнег.

Краіна веліканаў размяшчалася на вялізнай паўвыспе, якую ад вялікай зямлі аддзяляў ланцуг гор. Горы гэтыя такія высокія, што перабрацца цераз іх зусім немагчыма. Яны стромыя, абрывістыя, і сярод іх шмат дзеючых вулканаў. Патокі вогненнай лавы і гарачы попел адсякалі шлях да гэтага вялізнага горнага хрыбта. З астатніх трох бакоў паўвыспы быў акіян. Але берагі паўвыспы былі так густа ўсыпаны вострымі скаламі, а мора ў гэтых мясцінах такое бурнае, што прыстаць да берагоў Брабдынгнега не змог бы нават самы вопытны марак.

Толькі, нейкі шчаслівы выпадак дазволіў караблю, на якім плыў Гулівер, падысці да гэтых непрыступных скалаў.

Звычайна нават трэскі ад разбітых караблёў не даплываюць да гэтых непрыветных, пустынных берагоў.

Рыбакі не будуюць тут сваіх хацін, не развешваюць сетак. Марскую рыбу, нават самую вялікую, яны лічаць дробнай і касцістай. І не дзіва! Марская рыба заходзіць сюды здалёк — з тых мясцін, дзе ўсе жывыя істоты куды меншыя, чым у Брабдынгнегу. Затое ў мясцовых рэках трапляюцца фарэлі і акуні велічынёй з добрую акулу.

Хаця, калі марскія буры прыбіваюць да прыбярэжных скалаў кітоў, рыбакі часам ловяць іх у свае сеткі.

Гуліверу аднойчы надарылася ўбачыць даволі вялікага кіта на плячы ў аднаго маладога рыбака.

Гэтага кіта купілі потым для каралеўскага стала і падалі на вялікім блюдзе з падлівай з розных прыпраў.

Кітовае мяса ў Брабдынгнегу лічыцца рэдкасцю, але яно не спадабалася ні каралю, ні каралеве. Яны лічылі, што рачная рыба смачнейшая і тлусцейшая.

За лета Гулівер аб'ездзіў краіну веліканаў удоўж і ўпоперак. Каб яму было зручней падарожнічаць і каб Глюмдалькліч не стамлялася ад вялікай цяжкай скрынкі, каралева заказала для свайго Грыльдрыга спецыяльны дарожны домік.

Гэта была квадратная скрыначка ўсяго на дванаццаць крокаў у даўжыню і ў шырыню. Кожная з трох сценак мела па акенцу, зацягнутым лёгкімі кратамі з жалезнага дроту. Да чацвёртай глухой сцяны былі прыладжаны дзве моцныя спражкі.

Калі Гулівер хацеў ехаць на кані, а не ў карэце, коннік ставіў скрынку на падушку сабе на калені, прасоўваў у гэтыя спражкі шырокую скураную папругу і прышпільваў яе да свайго пояса. Гулівер мог пераходзіць ад аднаго акенца да другога і з трох бакоў аглядаць наваколле.

У скрынцы былі паходная пасцель — гамак, падвешаны да столі, - два крэслы і камода. Усе гэтыя рэчы былі моцна прышрубаваны да падлогі, каб не куляліся і не падалі ад дарожнай трасяніны.

Калі Гулівер і Глюмдалькліч выпраўляліся ў горад што-небудзь купляць ці проста так, пагуляць, Гулівер заходзіў у свой дарожны кабінет, а Глюмдалькліч садзілася ў адкрытыя насілкі і Ставіла скрынку з Гуліверам сабе на калені.

Чатыры насільшчыкі паціху неслі іх па вуліцах Ларбрульгруда, а ўслед за насілкамі ішоў цэлы натоўп людзей. Усім хацелася бясплатна паглядзець на каралеўскага Грыльдрыга.

Час ад часу Глюмдалькліч загадвала насільшчыкам спыніцца, даставала Гулівера са скрынкі і ставіла сабе на далонь, каб цікаўныя маглі добра яго разгледзець.

У дождж Глюмдалькліч і Гулівер выязджалі па справах ці на прагулку ў карэце. Карэта была велічынёй з шасціпавярховы дом, пастаўлены на колы. А на самай справе гэта была самая маленькая з усіх карэт яе вялікасці. Астатнія былі куды большыя.

Гулівера заўсёды ўсё цікавіла, і ён уважліва разглядаў розныя выдатныя мясціны Ларбрульгруда.

Дзе ён толькі ні пабываў! І ў галоўным храме, якім так ганарацца брабдынгнежцы, і на вялікай плошчы, дзе наладжваюцца ваенныя парады, і нават у будынку каралеўскай кухні…

Вярнуўшыся дамоў, ён адразу ж разгортваў свой дарожны журнал і коратка запісваў уражанні.

Вось што напісаў ён, вярнуўшыся з храма:

«Будынак сапраўды цудоўны, хоць званіца яго не такая ўжо і высокая, як гавораць тутэйшыя жыхары. Яна не мае поўнай вярсты. Сцены складзены з абчасаных камянёў нейкай мясцовай пароды. Яны вельмі тоўстыя і трывалыя. Калі меркаваць па глыбіні бакавога ўвахода, таўшчыня іх мае сорак восем крокаў. У глыбокіх нішах стаяць цудоўныя мармуровыя статуі. Яны вышэй за жывых брабдынгнежцаў у паўтара раза. Мне ўдалося ў кучы смецця знайсці адломаны мезены палец адной статуі. Па маёй просьбе Глюмдалькліч паставіла яго побач са мной, і выявілася, што ён мне да вуха. Глюмдалькліч загарнула гэты абломак у хусцінку і прынесла дамоў. Я хачу далучыць яго да іншых рэчаў маёй калекцыі».

16
{"b":"575065","o":1}