што радасьць расьпята ля роднага дому.
Скажы мне, матуля, ці праўда ўсё гэта?
Дайсьці аніяк не магу я да ладу.
Ці праўда, што восень зьняважыла лета,
што песьні украдзены з нашага саду?
О, чуў я, матуля, што ўчора ураньні
сяброў ахрысьцілі на вечны спачынак,
што хворага брата на голым майдане
крывая асіна зь сям’ёй разлучыла.
Сказалі вятры мне, што ліха ўсіх лашчыць —
братоў і сясьцёр, і сяброў-аднагодак;
што усе аж да поўначы ходзіце нашча
ля рэчак крывёю апырсканых водаў.
Адведаць Цябе не магу я сягоньня,
а слову, якім-бы яно ні было там,
нялёгка дайсьці да спустошаных гоняў
і ўняць іхны плач і штодзённы твой клопат.
Ня плач, ня журыся! Даруй свайму сыну,
што лечыць тугу пакуль золатам лісьця.
Цяпер ані цешыць, ні вабіць чужына,
як вабіла, помню, калісьці.
Зальцбург, кастрычнік 1945
Перада мной — прастор нябёс,
чужы, халодны і нялюбы.
Які-ж вар’ят сюды прынёс
мяне на зьдзек людскі, на згубу?
І сам ня ведаю таго,
зь якой удачы ці няўдачы
пакінуў пах сваіх лугоў
і сьлёзы матчынага плачу.
Адно цяпер — пад шум і сьвіст,
калі цягнік імчыць кудысьці,
прашапацеў пажоўклы ліст
сакрэт няспраўджанага выйсьця...
_____
Мінуў аўстрыйскі далягляд
і неба шэрага аблокі...
Я чую: сьвежая ральля
мне беларускім пахне сокам.
Зальцбург, кастрычнік 1945
Пяскі дарог, і лісьцяў медзь,
дарог лукатыя аборкі...
Я прыплаціў-бы, каб ня мець
іх на віду і ў думах горкіх.
Сумуюць родныя палі,
ідуць, як шлях ідзе малочны.
Усьмешкай восеньскіх калін
глядзяць братоў сівыя вочы...
Палі, вазёры і лясы —
на сотні сотняў кілямэтраў.
З чужой зямлі бяздомны сын
паклон ім шле на крылах ветру.
Да іх, туды — за небасхіл,
дзе нарадзіўся, рос і вырас,
я панясу свае грахі
і сьпеласьць дум, і сьпевы ліры.
Зальцбург, кастрычнік 1945
Жалобная струна
Нялёгка сяньня пішуцца лісты,
і словы глейкім сумам наліліся.
Упаў на грудзі зломаны кастыль
і рану цяжкую у сэрцы высек...
Глыбокая і прыкрая яна,
няўгойная, як модна ні залечвай...
Дрыжыць лістоў журботная струна
па ростані і няблізюткай стрэчы.
І ростані, здаецца, ня было,
ня бачыліся з роднымі у хатах.
На вотшыбе, за спаленым сялом,
разьвітваліся з шумам хвой кашлатых.
І кленчылі, падходзячы да меж,
перад апошнім — блізкім — кілямэтрам.
Пахрышчаныя бурамі, суцьмеж
хрысьціліся і кланяліся ветру.
Пакінутае — курчыцца у сьне,
спатканае - наровіцца ад сыці...
У прадзіве па страчанай вясьне
навошчаныя гневам звоняць ніці.
Прыслухаешся — сочыва крыві,
пругкія хвалі і жывыя пульсы.
Ды чым і як жывульку ні жыві,
выпростваюцца мінусы і плюсы...
1945
Ліст да сястры
Сястрыца родная, паклон ад брата.
Я вельмі ўсьцешаны, што ты жывеш...
Прыклей на браме каля нашай хаты
крывёй напісаны мой сьціплы верш.
Няма ў ім радасьці, няма і жарту —
такім мне выдаўся сягоньня сьвет...
Найлепш ягоную узважыць вартасьць
вам крытык ведамых табе газэт.
Ён першым лекарам быў песьняў-думаў
і знаўцам вывіхаў мае касьці...
Такога іншага у справе глуму
з табой ня здолеем нідзе знайсьці.
