– Cieszę się, że wróciłeś, mój synu i że stało się to właśnie teraz – westchnął stary kapłan. – Wioska tak się zmieniła przez ten czas, gdy pobierałeś nauki w Dalekim Kraju. Ledwie ją poznasz. Kapłan Isak też by jej nie rozpoznał. Szkoda, że zabłądził w Puszczy i zniknął w dniu twoich narodzin. To był dobry człowiek, choć zadawał zbyt wiele pytań i często się wahał, co nie uchodzi misjonarzom…

– Podobno lubił moją matkę – wtrącił Bogumił.

– Podobno – powtórzył jak echo Ezra.

– …i ojca – dokończył młody mnich.

– Niewiele pamiętam. To odległe czasy. Czasy pogaństwa i ostatnich bałwanów. A ta Droga, Bogumile, łączy nas ze światem. Świat już wcześniej, za naszą sprawą, zaczął wpływać na Wioskę dobroczynnie. Wkrótce wszędzie będzie już tylko jeden Bóg i jeden Kościół, a wszyscy ludzie, w każdym zakątku Ziemi, będą braćmi, jak ty i ja. I zatriumfuje, Bogumile, Cywilizacja Miłości. Lecz to dopiero nadejdzie, na razie nasza misja nie jest zakończona. Jesteśmy w pół Drogi, trzeba nam jeszcze stu, może dwustu lat. Musimy pozbyć się jeszcze wielu wrogów, nawet spośród nas samych i nawrócić wiele narodów, wciąż wielbiących bałwany i tkwiących w grzechu pogaństwa. Poprosiłem hierarchów, żebyś mógł wrócić do Wioski, bo wkrótce ktoś będzie musiał mnie zastąpić. Jak widzisz, mało mam sił, a trzeba ciągle być czujnym, by ten nieokrzesany, niedawno nawrócony kraj nie zawrócił z drogi cnoty i Cywilizacji. Ty jesteś do tej misji najlepszy, bracie Bogumile, gdyż tu się urodziłeś, znasz słabości ludu, a zarazem nie mają do ciebie dostępu heretyckie wątpliwości – zakończył Ezra, patrząc z dumą na szeroki trakt, który łączył Wioskę z kupieckim szlakiem, z odległymi Miastami, z cudzoziemskimi, cywilizowanymi krajami.

Czy możliwe, że gdzieś tam, daleko, pod błękitnym niebem, w cieniu pierzastych palm, nad brzegiem ciepłego morza, wciąż jeszcze żyje matka tego zakonnika?

Czemu nagle o niej myślę? Wszak niemal już zapomniałem o istnieniu tej kobiety – zastanowił się niespokojnie Ezra, odwracając głowę od Bogumiła. Światło uprawiało jakąś dziwną grę na jednym z tych lodowatych kamieni, leżących obok kapłana: wyglądał teraz jak… jak… wstyd powiedzieć… nie, to by mu nawet nie przeszło przez usta!

Co to za kamień, który nie poddaje się żelaznym młotom? Nigdy o takim nie słyszałem – zamyślił się brat Bogumił i dotknął dłonią potężnego głazu.

Kamień nadal był ciepły i Bogumiłowi wydawało się, że pulsuje. Przyłożył do niego policzek, zamknął oczy i oddychał pełną piersią. Poczuł się nagle jak dziecko: był wolny i radosny, a przed sobą – zamiast ponurych czterech ścian celi, w której spędził dzieciństwo – miał ogromną, swobodną przestrzeń. Wydawało mu się, że biegnie, krzycząc ze szczęścia, a szczęściem tym była zielona, wspaniała Puszcza, przez którą wiodła lśniąca Kamienna Droga, prowadząc wprost w ramiona ojca. Czuł się silny, bezpieczny i pełen mocy, a pulsowanie kamienia przyśpieszało i wzmacniało bicie jego serca.

Lecz przecież to pulsowała tylko krew w jego żyłach, bo cóż innego? Ezra powiedział, że tu nic nie ma. Nic. NIC. Tylko ta Droga.

– Ojcze? – szepnął nagle, raptownie wstając i patrząc na ogromny głaz. Ezra otwarł oczy i spytał zdziwiony:

– Nigdy nie nazywałeś mnie “ojcem”…?

– Jakoś to słowo samo przyszło mi na usta – odparł spłoszony młody człowiek.

– Chodźmy, zimno tu. Od tych kamieni ciągnie lodowaty chłód. Mam dreszcze – otrząsnął się starzec.

– Zimno? Wydawało mi się, że te głazy są nagrzane jak… jak ciało – powiedział Bogumił, a Ezra spojrzał na niego surowo.

– Ciało jest do umartwiania, pamiętaj – przypomniał na wszelki wypadek.

Odchodzili wolno, a Bogumiłowi przez chwilę wydało się, że słyszy dziwny, głuchy, dudniący dźwięk:

– GRBDGHBWGZ…

– Słyszałeś, bracie Ezro…? Co to? – zaciekawił się.

– Echo. Tylko echo – odparł stary Ezra. – Echo siekier, ścinających drzewa na nowe miasta, pałace i świątynie. Mnóstwo coraz większych i coraz wspanialszych świątyń. Będą wszędzie, zobaczysz. Tu nie ma nic, ale pewnego dnia także i tu…

– Tu nie ma nic – przytaknął gorliwie Bogumił, oglądając się na potężne gruzowisko gigantycznych, omszałych kamieni. Przez chwilę jeszcze miał wrażenie, że największy z głazów powoli, łagodnie zafalował, tak jak faluje pierś oddychającego swobodnie człowieka, lecz była to tylko gra cieni, rzucanych przez ostatnie wielkie drzewa niegdysiejszej Puszczy.

Kraków, czerwiec 1997