Акінчыцы, Ласток, Альбуць, Мікалаеўшчына — пуцявіны маленства і юнацтва Якуба Коласа. Змянілася жыццё, змянілася аблічча Мікалаеўшчыны. Тут цяпер калгас «Радзіма Якуба Коласа», а ў ім гаспадараць па-новаму землякі народнага паэта Беларусі. Толькі па-ранейшаму велічна і раздольна коціць сваю плынь Нёман, у светлыя воды якога ля Бервянца ўзіраюцца старыя дубы. Па-ранейшаму да берага ракі падыходзяць густыя наднямонскія бары. А ў глыбі лесу і сёння стаіць старая леснічоўка Ласток — калыска маленства паэта. Яшчэ больш дум і пачуццяў выклікае другая чароўная мясцінка Наднямоння — Альбуць, апетая ў бессмяротнай «Новай зямлі». Гэта тут праходзіла тое жыццё-быццё, якое пад пяром вялікага мастака стала непаўторнай паэтычнай эпапеяй побыту беларускага селяніна. Шмат разоў мне давялося бываць у Мікалаеўшчыне, Ластку, Альбуці. Там я чуў успаміны землякоў паэта і яго блізкай радні пра маленства і юнацкія гады Якуба Коласа. Карыстаўся я таксама аўтабіяграфічнымі матэрыяламі і раннімі фальклорнымі запісамі Коласа-семінарыста. Ёсць у творы сям-там домысел. Без яго часам нельга было абысціся…