Przeszły przez gabinet niczym przypływ morza dźwięków. Ich częstotliwość jęła maleć, w końcu spadła do pojedynczych zaszepnięć, przedzielanych coraz dłuższymi interludiami wszechmilczenia, i Trudny pojął, iż duchy go opuszczają. Podniósł szklankę i opróżnił ją szybkim łykiem. Rozległ się jeszcze jeden niepewny głos, po czym wszystko ucichło. Czekał na szum, zamykający objawienie w symetrycznej sekwencji, jednakże szum nie nadszedł.
Trudny przesiedział w samotności przesączonych paniką myśli jeszcze kwadrans, wreszcie podźwignął się i wyszedł do holu. Serca nie było. Przypomniał sobie śmiech Janosa. „Człowieku, toż to proste: trafił ci się nawiedzony dom". Zrozumiał, że Standartenfuhrer mimowolnie wypowiedział okrutną prawdę. Ten dom jest nawiedzony.
Ksiądz Franciszek Rębałło, proboszcz parani świętego Jacka, wyjrzał przez okno swej plebanii na zaśnieżoną ulicę, zobaczył mężczyznę w czarnym płaszczu, czarnych rękawiczkach i kapeluszu na głowie – i pomyślał: dzisiaj umrę.
Wyroku był niemal pewien. Przypuszczał, że zabiliby go dużo wcześniej, gdyby nie fakt, iż szło tu wszak o osobę duchowną. Przypuszczał również, iż – paradoksalnie -nie posunęliby się do tego, gdyby nie poprzedzająca owo wydarzenie jego współpraca z nimi: był teraz w ich oczach zdrajcą do kwadratu. Na dodatek ta historia z wtyka… Od dawna podejrzewali przeciek. Zachowanie Rębałły jednoznacznie wskazało im winnego, bo przeciek nie został zlikwidowany wraz z usunięciem Łysego. A przecież nie mógł, nie mógł się inaczej zachować. Jakiż miał wybór, on, sługa boży? Wyboru nie było.
Listopadowy zmierzch kładł się długimi cieniami na podwórzu plebanii; w chłodnym powietrzu, ścinającym oddechy w siną mgiełkę pary, wirowały pierwsze płatki śniegu, zapowiedź nadchodzącej zimy – gdy ksiądz Rębałło, wchodzący właśnie po schodkach z zawiniętym w gazetę kurczakiem pod pachą i ciężkim pękiem kluczy w drugiej ręce, usłyszał echo pistoletowej palby i obrócił się w kierunku źródła huku, ku zakrętowi wąskiej ulicy. Po nagłym, jednoczesnym grzmocie dwóch-trzech pistoletów nastąpiło kilka pojedynczych wystrzałów, po czym zaległa mroźna cisza. Ksiądz Franciszek wybrał odpowiedni klucz, wcisnął go do zamka, przekręcił… Na ulicę wypadł zgięty w pół mężczyzna, krwawiący z ran na ramieniu i w prawym boku, zataczający się głęboko w swej panicznej ucieczce przed śmiercią. Zobaczył księdza stojącego w otwartych drzwiach, skręcił ku niemu. Czapka spadła mu z głowy, odsłaniając gładką łysinę, i Rębałło rozpoznał Łysego, człowieka Majora. Niemcy! – przemknęło mu przez myśl. Obława! Ale nie słyszał ich nawoływań, gwizdków, szczekania psów, warkotu pracujących silników motocykli i samochodów; wciąż panowała cisza, mącona jedynie ciężkim tupotem nóg postrzelonego Łysego. Łysy dotarł już do schodków. Ksiądz upuścił kurczaka i klucze, postąpi) w dół, złapał słaniającego się mężczyznę, podtrzymał -ksiądz Franciszek był silnym, rosłym mężczyzną, o legendarnej w parafii krzepie. Zaciągnął rannego do wnętrza. Łysy rzęził:
– Zabiją mnie… zabiją…
Rębałło zobaczył wypadających zza zakrętu dwóch mężczyzn z pistoletami w rękach i natychmiast wszystko zrozumiał. Oni stanęli, zagapili się na niego. Sam Rębałło stanął w progu plebanii, z dłonią opartą na zimnej klamce drzwi. Patrzyli tak na siebie w milczeniu chyba z pól minuty. Potem tamci spuścili oczy, schowali broń i odbiegli w cień przecznicy, a ksiądz Franciszek zaryglował wejście do budynku plebanii. Łysy leżał na podłodze jadalni, macał się po ranie w boku.
– Poszli – rzekł sucho Rębałło. Łysy zajęczał przeciągle:
– Ksiądz uratował mi życie, ksiądz jest święty człowiek…
Wróciwszy z wodą, jodyną i bandażami, Rębałło uklęknął nad Łysym.
– Za co? – spytał, rozpinając delikatnie przesiąknięty krwią płaszcz. Łysy tylko stęknął i zagapił się w sufit. Pół godziny później, już obmyty i obandażowany, usadzony na kanapie, zwrócił się łagodnie do Rębałły:
– Ksiądz poda mi telefon.
Ksiądz podał. Łysy wykręcił numer, wyszczekał kilka zdań w łamanym niemieckim. Pół godziny później przed plebanię zajechał czarny mercedes. Łysy był mądry, nie dziękował księdzu. Zabrał się z Niemcami i wszyscy odjechali. Rębałło zaś wpadł w furię i połamał na drobne kawałki kuchenny stołek.
Czy posiadał jakikolwiek wybór? Czy gdyby ci dwaj wypadli na ulicę, gdy Łysy był dopiero przy furtce – czy wówczas Rębałło zostawiłby rannego bez pomocy i pozwolił dobić na swym progu?
Pomimo demaskacji Łysego wpadki nie skończyły się: ksiądz wiedział, że jest na niego wyrok. Wygłaszane przezeń podczas mszy kazania coraz częściej opierały się na cytatach z Apokalipsy; spowiadając, był zaskakująco wyrozumiały w wymierzaniu pokuty; zaczął prowadzić dziennik i wrócił do książek, których nie czytał od lat. Czekał.
A teraz ten mężczyzna. Ksiądz Franciszek podkręcił sumiastego, sarmackiego wąsa, wygładził sutannę, podszedł do drzwi i otworzył je jednym zdecydowanym szarpnięciem. Mężczyzna w płaszczu i kapeluszu stał przy ogrodzeniu i przyglądał się księdzu.
– O co chodzi? – zawołał Rębałło ze schodów. Tamten przesunął orękawicznioną dłonią po ciemnym i – w odróżnieniu od Rębałłowego – krótko przyciętym wąsie, poprawił kapelusz i przeszedł przez furtkę. Zatrzymał się przy pierwszym stopniu i spojrzał w górę na księdza Franciszka, który marszczył brwi i wysuwał do przodu kwadratową szczękę, butną miną skutecznie broniąc się przed strachem.
– Niech będzie pochwalony…
– O co chodzi? – powtórzył ostro Rębałło.
– Ksiądz proboszcz mnie pewnie nie pamięta… – Istotnie.
– Jan Herman Trudny – przedstawił się obcy. – Mam do księdza wielką prośbę.
Rębałło już w chwili, gdy tamten wypowiadał swe nazwisko, zrozumiał, że to jeszcze nie jest kat. Z księdza Franciszka uszło napięcie. Odchrząknął, uśmiechnął się lekko i poprosił Trudnego do wnętrza.
Trudny zdjął kapelusz i rękawiczki, płaszcz tylko rozpiął.
– Ta prośba… Mógłby mi ksiądz poświęcić trzy-cztery godziny czasu?
– Dzisiaj? Teraz?
– Tak. Bardzo mi na tym zależy.
Rębałło zamknął księgę parafialną, usiadł przy stole. Trudny stał przy oknie, popatrując to na zachmurzone niebo, to na księdza.
" No, nie wiem – skrzywił się proboszcz. – święta tuż-tuż, roboty nawał…
– TaK, taK, ja to rozumiem. Ale, proszę księdza, to jest naprawdę ważna sprawa.
Rębałło przyjrzał się Trudnemu z uwagą. Zauważył kontrolowaną martwotę jego oblicza, zauważył drobne oznaki bogactwa w jego ubiorze.
– Słucham pana.
Jan Herman wrócił do obserwacji ciemnych obłoków na sinopopielatym nieboskłonie.
– W moim domu straszy – rzekł. Księdza Rębałłę zatkało.
– Proszę? – stęknął po chwili.
– Straszy. Duchy. Rozumie ksiądz?
Tu wbił w księdza Franciszka ponure, twarde spojrzenie i proboszczowi cofnęły się z ust słowa oburzenia na strojenie sobie z wyświęconej osoby tak niestosownych żartów. Ten mężczyzna, Jan Herman Trudny, nie żartował. Był zatem szalony i do księdza z powrotem jął podpełzać strach.
– No, a czego pan ode mnie oczekuje? – spytał.
– Egzorcyzmów – odparł Trudny, mnąc w silnych dłoniach skórzane rękawiczki.
– Ach, tak.
– Ksiądz się na tym zna?
– Na czym?
– Na egzorcyzmach. Zna się ksiądz na wypędzaniu duchów?
– Mhm, nigdy nie miałem okazji…
– Ja nie oszalałem – warknął Trudny.
– Może pan usiądzie?
– Niech się ksiądz pospieszy, tak wszystko urządziłem, że teraz przez parę godzin mam dom pusty, potem wróci rodzina, a nie chcę wywoływać zamieszania…
– Widział je ktoś oprócz pana?
– Tak. Bardzo księdza proszę, samochodem tu jestem, pojedziemy tam i z powrotem…
– Zaraz, zaraz…!
– Czego ksiądz potrzebuje, wody święconej, Biblii? Wszystko mam w domu.
Rębałło poderwał się, podszedł do Trudnego.
– Pan naprawdę je widział?
– Tak – rzekł tamten i ksiądz Franciszek mu uwierzył.
Ubrał się i wyszli. Samochód Trudnego stał posesję dalej. Ciemnometaliczne płaszczyzny jego karoserii były jedynymi w zasięgu wzroku nie pokrytymi kilkucentymetrową warstwą puszystego śniegu. Wsiedli, Trudny zapalił i ostro ruszył z miejsca. Rębałło obserwował go dyskretnie podczas jazdy. Nie bardzo wiedział, co ma o tym człowieku myśleć. Po prawdzie na szaleńca to on nie wyglądał w ogóle. Wyglądał na jakiegoś rzutkiego, bezwzględnego przedsiębiorcę, może właściciela ziemskiego.
Zatrzymał wóz na pustej, zaśnieżonej ulicy; po wyłączeniu silnika zapadła ciężka cisza. Wysiedli. Rębałło rozglądnął się. Domy w okolicy sprawiały wrażenie opuszczonych, cała dzielnica – zupełnie wyludnionej. Wrony krakały złośliwie z pokrytych śniegiem dachów.
– Tu pan mieszka?
Wyjętym z kieszeni płaszcza kluczem Trudny otworzył drzwi jednego z wciśniętych w długi, szary szereg budynków. Zamachał na księdza, który się ociągał.
Cisza we wnętrzu domu była jeszcze cięższa od tej z ulicy. Panowało tu jednak przyjemne ciepło; zdjęli wierzchnie okrycia, Trudny powiesił je na wieszaku przy wejściu. Ksiądz Franciszek zajrzał do pokoju po lewej: stała tam, już przybrana, wielka choina.
– I? – spytał, gdy gospodarz spojrzał nań wyczekująco. – Gdzie one?
– Kto?
– No, duchy.
Trudny zacisnął szczęki.
– Myśli ksiądz, że pokazują się na moje zawołanie, czy jak?
– No dobrze, to co ja mam robić?
– Egzorcyzmować.
– Kogo? Może pan sam jest opętany? Głupstw się pan naczytał, my nie paramy się jakąś czarną magią.
– Dom niech ksiądz egzorcyzmuje.
– Aha. Dom. No, łacinie. Jak pan to sobie wyobraża?
– No, nie wiem, to nie ja jestem księdzem.