– No! Nareszcie mam okazję poznać twoje dziewczynki! – zawołała pani Ewa ściskając mamę i jednocześnie obrzucając nas uważnym spojrzeniem. – Och, wcale nie wyglądają na czupiradła. Dlaczego mówiłaś, że przywieziesz czupiradła? Czuję się strasznie zawiedziona!
No, ładnie nas mama musiała odmalować! Alka stała naburmuszona, a ja z największym wysiłkiem zdobyłam się na coś w rodzaju uśmiechu.
– Bolą eię zęby? – zapytał Olo.
Chciałam zaprzeczyć, ale kiedy spojrzałam na jego minę, zachciało mi się śmiać naprawdę. Stał przy mnie ze zmarszczonym nosem i zabawnie potrząsał zwieszonymi luźno rękoma.
– Bo mnie zawsze bolą zęby, kiedy dowiaduję się od obcych ludzi, co moja mama mówi na mój temat! Wykręca mi twarz na wszystkie strony i wtedy uśmiecham się tak właśnie, jak ty przed chwilą!
Podsunął mamie fotel i zagarnął długimi ramionami Alkę i mnie.
– Idziemy do psów! Nasza Leda ma przepyszne małe szczeniaki! Specjalnie nie dałem im śniadania dziś rano, żebyście mogły zobaczyć, jak zabawnie ładują się z łapami do miski.
W drewnianej szopce za domem Leda i jej dzieciaki czekały na śniadanie. Trzy czarne kulki zakłębiły się u naszych nóg, Leda patrzyła nieufnie.
– Nie bój się, stara! – pocieszył ją Olo. – Daję ci słowo, to nie są żadne czupiradła! Mada, nie bój się! Weź jednego psa na ręce, Leda ci nic nie zrobi!
– Czy będę im mogła podać miskę z jedzeniem? rozkrochmaliła się Alka. – Olu? Gdzie stoi miska? Powiedz, ja przyniosę!
– Jest tutaj, ale – trzeba by to podgrzać…
– Daj, polecę do kuchni! Kuchnia jest na lewo od wejścia, tak!
– No dobra, to idź!
Postawiłam szczeniaka na ziemi. Leda podeszła do mnie, pomachała ogonem i podsunęła mi do pogłaskania lśniący łeb.
– Spójrz… już się nie boi o swoje pieski! – ucieszył się Olo. – Usiądź sobie tu, Mada, na tej skrzyneczce. Gdyby nie fakt, że pójdę na medycynę, wybrałbym weterynarię. Lubię zwierzęta, a już te małe psy są niesłychanie zabawne, nie uważasz? W przeciwieństwie do dzieci. Małych dzieci nie znoszę.
– Czemu?
– Irytują mnie. Są najczęściej uparte i lepkie! Czasami przyjeżdża do nas siostra mojej mamy z czymś takim… chyba to jest dziewczynka, bo ma na imię Małgosia. Wszyscy twierdzą, że ta Małgosia jest przemiła i śliczna. Ja tam nie wiem… wydaje mi się bardzo obrzydliwa.
– Pleciesz!
– Mówię to, co myślę. Zawsze mówię to, co myślę. Warto, żebyś o tym wiedziała, bo wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że będziemy się widywali dość często.
Olo położył szczeniaka na plecach i stukał palcem w jego pękaty brzuszek.
– Chciałem cię w związku z tym uprzedzić, że nie mam zamiaru zakochać się w tobie! – ciągnął Olo. – Nie gniewaj się, Mada, ale naprawdę nie mam zamiaru! Nie dlatego, żebym cię uważał za nieciekawą, skąd! Ale ja mam swoją Hankę, rozumiesz?
– Doskonale rozumiem! Ja też mam swojego Marcina…
Olo odetchnął z wyraźną ulgą.
– No i świetnie! Lubię takie rzeczy załatwiać po prostu!
– Ja też. Powiedz mi w takim razie, czy na obiad będzie rosół?
– Nie. Pomidorowa z ryżem. Nie znosisz rosołu, tak? Na drugie schab i kapusta. Lubisz kapuchę?
– Uwielbiam! O, idzie Ala z psią miską…
– Olu, czy nie za bardzo podgrzałam?
Olo włożył palec do miseczki, potem dał go do oblizania jednemu z małych.
– Mają fenomenalnie przyjemne języczki! Natychmiast wsadziłyśmy z Alką po palcu do psiego żarcia i podsunęłyśmy psiakom.
– Postaw im teraz miskę, Ala, zobaczysz, co się będzie działo! – dyrygował Olo.
W chwilę później wracaliśmy do domu. Szłyśmy z Alusią pomiędzy dwoma rzędami umierających astrów – pełne najgorszych przeczuć, że mama miała rację. Olo był naprawdę bardzo sympatyczny.
Rzeczywiście, tę październikową niedzielę, która była przecież zaledwie pierwszym dniem naszej znajomości, odnajduję w pamięci od razu jako pierwszy dzień mojej późniejszej z Olem przyjaźni. Wszystkie zalety Ola, którymi tak przestraszyła nas mama, bardzo szybko uznałam sama jako zestaw zupełnie rewelacyjny! Ginęły przy nich różne jego wady i śmiesznostki, ginęły lub też po prostu przyzwyczaiłam się do nich. Poza tym moje niespokojne, burzliwe uczucie do Marcina nauczyło mnie w końcu wyrozumiałości.
Niespokojne, burzliwe uczucie do Marcina. To nie jest ścisłe określenie. W pewnym sensie, przynajmniej, nie jest ścisłe. Pozornie przecież nasza znajomość układała się zupełnie zwyczajnie, banalnie może nawet dla kogoś, kto patrzył na nią z boku. Dość przypadkowe spotkania zabarwione zostały uczuciem przynależności. Jest to jeden z najwspanialszych kolorów ze wszystkich, jakie znam. Uwolnił nas od udawania, było nam ze sobą dobrze i wiedzieliśmy o tym oboje. Minął październik, minął listopad. Marcin, pochłonięty zwykłymi, powszednimi sprawami, stał mi się jeszcze bliższy, jeszcze bardziej wart miłości niż dawniej. Dlaczego więc pomimo wszystko napisałam: niespokojne, burzliwe uczucie? Dlatego, że na dnie wszystkiego odnajdywałam nieustannie lęk i niedowierzanie. Było przecież coś, o czym Marcin nigdy mi nie mówił, czego mi nie wyjaśnił, coś, co musiało się stać w ubiegłym roku i budziło we mnie ten strach, że popełniłam omyłkę. O ile dawniej złościły mnie sugestie mamy na jego temat, o tyle teraz miałam pewność, że przynajmniej część z nich była uzasadniona.
– Czy ty masz dobrą pamięć, Mada? – zapytał mnie kiedyś Marcin.
– Dobrą.
– I cieszy cię to?
– Jasne, że cieszy!
– Ja też mam dobrą pamięć, ale mnie, widzisz, mnie to martwi. Są rzeczy, o których chciałbym zapomnieć.
– Na przykład?
– Mówię, że chciałbym zapomnieć…
– Więc mam nie pytać?
– Właśnie.
Mogłam dowiedzieć się od mamy, przecież wiedziała coś o tych rzeczach, o których Marcin nie chciał pamiętać i z niemałą satysfakcją zrelacjonowałaby mi swoje wiadomości. Sama nie wiem, dlaczego nie zrobiłam tego. Postanowiłam być wyrozumiała, dostrzegając jednak ryzyko tej decyzji.
– Co sądzisz o wyrozumiałości? – zapytałam kiedyś Ola.
Zastanawiał się przez chwilę.
– Wyrozumiałość… – powtórzył – myślę, że to może być uczciwe i dobre, i złe. Co innego wyrozumiałość dla błędów, co innego dla wypaczeń. Dlaczego pytasz o to?
Opowiedziałam Olowi o Marcinie. Wszystko, od początku. Słuchał, nie przerywając mi ani jednym słowem.
– Marcin robi cholernie głupio chowając głowę w piasek! – powiedział, kiedy skończyłam. – Zna cię przecież i wie, że może liczyć na twoją wyrozumiałość dla tego swojego błędu, tak?
– Na pewno tak!
Olo zawahał się.
– W takim razie… może to właśnie nie był błąd?
– Tylko…?
– Wypaczenie. Jedynie w tym wypadku może się bać twojego stanowiska.
– Słuchaj, widziałam się z Marcinem wczoraj. Mówił mi, że został przewodniczącym samorządu klasowego. To przecież… to przecież wyklucza…
– Może wyklucza, może nie wyklucza! – przerwał mi Olo. – Wyrozumiałość na ślepo? Nie! Powinnaś tu dojść do jakiejś prawdy, Mada! Za wszelką cenę!
– Do niczego nie będę dochodzić! Stawiam na Marcina!
– Podziwiani cię! Mówiłem ci kiedyś: ja lubię sprawy stawiane jasno. Nie jesteśmy już dziećmi, które bawią się w ciuciubabkę! Nie pozwól sobie wiązać chustki na oczach, Mada! W ten sposób można się potknąć i o zapałkę…
– Nie po to opowiadałam ci tę historię, żebyś teraz ironizował!
– Daleki jestem od ironii. Po prostu boję się o ciebie i to wszystko. Oczywiście, sprawa jest twoja i po swojemu ją rozstrzygniesz. Ja się tylko boję.
Ja także się bałam, rozmowa z Olem na jakiś czas spotęgowała moją niepewność.
Tymczasem przyszedł grudzień. Kocham szare grudniowe poranki, pierwsze przymrozki, żałosne drzewa bez liści. Każdy miesiąc cieszy mnie z innych przyczyn, ale tylko grudzień – wzrusza. To zapewne reminiscencje dzieciństwa: oczekiwanie na pierwszy śnieg, choinkę, na rzadkie dni bezchmurnego nieba. Tamtego roku pierwsze dni grudnia były ciemne i chłodne. Marzliśmy z Marcinem na naszych popołudniowych spacerach, ale za nic nie chcieliśmy się ich wyrzec. Cudowne były zresztą te chwile wzajemnej dbałości. Marcin stawiał mi kołnierz płaszcza i poprawiał szalik pod szyją. Mnie do rozpaczy doprowadzała jego odkryta głowa. Toczyliśmy batalie o rękawiczki, cieplejsze buty, nie zapięte pod szyją guziki. Nadwiślański wiatr szalał po opustoszałym parku, ale nam było wszystko jedno. Mieliśmy sobie tyle do opowiedzenia. Tyle pomyłek z Osady do sprostowania. I planów na następne wakacje. I na najbliższy miesiąc, na najbliższy tydzień, na pojutrze, na jutro. Ale z największą uwagą słuchałam opowiadań Marcina o jego sukcesach w szkole. Został przewodniczącym swojej klasy, szeryfem, jak się u nich mówiło. Miał na swoim koncie kilka udanych akcji, o których mówił z ogromnym zaangażowaniem. Były to sprawy dodatkowych lekcji dla najsłabszych, kolektywu bibliotecznego, kompletowania urządzeń dla pracowni fizycznej. W Osadzie Marcin ignorował tematy szkolne i z największym zdumieniem odkrywałam w nim teraz zupełnie nieoczekiwane pasje. Był szczery, pogodny, pełen entuzjazmu. Zastanawiałam się niekiedy, jak mogłam pokochać Marcina z Osady! Co mi się w nim podobało właściwie? Och, mój Marcin grudniowy, Marcin zimowych zmierzchów, Marcin, który zawsze miał coś do opowiedzenia – był stokroć ciekawszy!
Wszystko to stało się w jakiś sposób uspokajające i już wkrótce spojrzenie Ola, którym witał mnie zawsze, spojrzenie, będące jednocześnie pełnym obawy pytaniem, zaczęło mnie śmieszyć. Nie działo się bowiem nic, co mogłoby świadczyć przeciwko Marcinowi. Był dla mnie dobry, cieszył się każdym drobiazgiem, którym sprawiał mi przyjemność. Lubił ulegać moim fantazjom, drobnym uporom, na które pozwalałam sobie dość często.
– Wiesz Mada? Wrócimy do domu ścieżką obok kawiarni, tam nie ma takiego błota!
– Nie! Wracajmy szeroką aleją!
– Zamoczysz nogi! Wracajmy ścieżką, przecież to w gruncie rzeczy ta sama droga, powinno ci być obojętne!
– Ale mnie nie jest obojętne!
– Ach, jeżeli tobie nie jest obojętne, to i mnie także! Wracamy szeroką aleją! Wracamy szeroką aleją, ponieważ jest to dla nas sprawą życia i śmierci!