Юлда аруга сылтап, әтисенең сораштыруларыннан җиңел генә котылса да, үзеңнән качу мөмкин түгел икән. Ләйлә җәһәт кенә бүлмәсенә кереп бикләнсә дә, җанына тынычлык килмәде, тәнен кая куярга белмичә, мендәрен әйләндерә-тулгандыра, таң атканчы чәбәләнде. Морад белән танышу китергән талгын шатлыкны – үкенеч, сөенечне үткен тырнакларын әллә кайларга батырган борчу сөреме алыштырды.

Ләйлә очрашуга черки сыткан җиңеллек белән вәгъдә биргәч, Морад көтелмәгән танышулары, кыска вакытта туган ниндидер эчке тартылулары турында уйланып кайтты. Нәрсә булды соң әле бу? Очраклылыкмы, әллә язмыш уенымы? Гаиләләр тарихы күрсәткәнчә, кешеләр икенче яртыларын шулай көтмәгәндә очратып, гомерлеккә яр, иң якын затлар булып калалар, холыклары тәңгәлләшсә, бәхеткә тарып яшиләр, ә инде уртак тел таба, мал бүлешә алмасалар, дошманлашып аерылалар. Икенче яртыларын таба алмыйча интеккәннәре дә буа буарлык. Гасырлар дәвамында гаилә коруга ярдәм иткән ярәшү, баш кодалар институты да телевизор каналында кемгәдер акча эшләү өчен генә хезмәт итә бугай. Үзен Ләйлә дип таныштырган кызга ышанырга буламы? Кызлар күңеле – кызган казан, учакка утын өстәп тормасаң, тиз суына диләр бит. Икенче яктан утызын вакларга әзерләнеп йөргән Морад мөстәкыйльлегеннән, буйдак тормышыннан бик канәгать зат иде. Гаилә тормышы аны беркадәр куркыта да. Мәктәптә, бигрәк тә югары уку йортында бергә белем өстәгән таныш-белешләренең, дус-ишләренең, никах укытып, рәсми язылышып яшәгәннәрнең дә шактые бераз торып карагач, мәхәббәт агачының суы кибә башлауга, нарасыйлары хакы белән дә санашмыйча, тәртәләрен төрле якларга боралар, дәрьядагы кораблар кебек таралышалар. Ата ялганчы статистика бу турыда ачыктан-ачык мәгълүмат бирмәсә дә, югары белемлеләр, шәһәрдә яшәүчеләр арасында аерылышу очраклары күбрәк тә бугай. Чүп чиләген кем чыгарырга, баланы бакчадан кем алырга, тәрәзәне ачарга ярыймы кебек вак-төяк бәхәсләр олырак җәнҗалларга күчкәч, мәхәббәтне нәфрәт пәрәвезе күмә. Ә дөнья, мал-туар мәшәкате белән мәшгуль авыл кешесенең исә эчкечелеккә сабышмаса, хатыны белән «аңлашып» утырырга вакыты да калмый бугай. Анда аерылышулар шәһәрдәге кадәр күп түгел.

Әлбәттә, әле бер тапкыр аралашу гына бернигә дә мәҗбүр итми. Аңа да ирекле, азат тормышы белән саубуллашып, гаилә исемле кара урманга кереп китәргә туры килер микәнни? Аны үзләренә өйләндерергә, муенына камыт кидерергә тырышып караулар булмады түгел. Тик берсе дә Ләйлә кебек күңел кыңгырауларын уята, зиһенен чуалта алмаган иде.

Икенче көнне Морад машинасы белән кара капка янына килеп туктауга, аннан иптәш кызы белән Ләйлә дә килеп чыкты. Куе болыт төсле кара, күпертелгән чәчле, карлыгандай кара күзле, озын муенлы, нечкә билле икән дусты. Буе Ләйләдән озынрак, кыска кара итәге аякларының төзлеге белән сокланырга тулы мөмкинлек бирә. Мондый чибәрләрнең иргә баш бирмичә мөгез куярга маһирлыклары, ахыр чиктә ялгыз калулары Морадка мәгълүм иде. Андый гүзәл затлар тирәсендә сырпаланып, ымсынып йөрүчеләр күп булса да, чәчләрен гомерлеккә бәйләргә ашкынып торучылар санаулы була.

Ләйлә Морадка мөрәҗәгать итеп, рөхсәт сорагандай тавыш белән:

– Дустым Айсылу килеп чыккан иде хәл белергә. Безнең белән аралашасы килә, – диде.

Ләйлә күрешергә үзе кулын сузгач, егет аның йомшак учын үзенекендә, мәгънә салып, озаграк җибәрмичә торды. Айсылу белән башларын иеп кенә исәнләштеләр. Нинди максат белән ахирәтен ияртергә булган икән Ләйлә? Үземә караганда матуррак шәриктәшем артыннан сөйрәлә башламасмы дип сынау өченме, әллә, киресенчә, егетләр сайлауда тәҗрибәле дустыннан зәвыгына бәя алу өчен дәшкәнме? Уен зурдан баргандай тоелды аспирантка. Машина янына килгәндә дә, ишекләрне ачып утыртканда да, Морад яшертен-орынтын гына Айсылуны өйрәнүен дәвам итте. Кыз тышкы гүзәллекнең сихри чигендә тора. Рәсемдәге сынны ныграк өйрәнгән саен, элек игътибар ителмәгән яклары ачыла барган кебек, аңа гел карап торасы килә. Күзләрне камаштырырлык гүзәл Айсылу көндәлек мәшәкатьле тормыш өчен яратылмаган, чын татар кызы шундый да була ала дип күрсәтү өчен җәннәттән иңгән асыл кош кебек иде. Кояш нурлары шактый мул кунган аяклары белән гөнаһлы җирдән атлаганда, чиләкләре мөлдерәмә көянтәне иңенә куеп баргандай, билләре Шәрык биюен искә төшереп, уйнаклап торалар. Морад котырынып алырга әзер нәфесен авызлыклау әмәлен тапты. Бу гүзәл сынга Ләйләгә хас мөлаемлылык, ихлас елмая белү, ягъни ир-ат халкын үзенә карата торган самими җылылык җитенкерәми. Әгәр аңа күк галиҗәнаплары белән идарә итүчедән «икесеннән күңелеңә ошаганын сайлап ал, Алла колы» дигән әмер килсә, ул, һич икеләнмичә, Ләйлә тарафына борылыр, кочагына аны алыр иде. Учын кулында тоткан мәлдә Ләйләне игътибар беләнрәк өйрәнә алды ул. Кыз аэропортта чибәррәк, өлкәнрәк, усалрак күренгән иде. Гәүдәсен җыеп куйган кыска күлмәк кигәч, бала-чага булган да куйган. Урынында тыныч кына басып тора алмавын әйтми дә инде. Аяклары «төнге күбәләкләр» неке шикелле колактан үсеп чыкмасалар да, нечкә биленең табигый дәвамы булып, ир-атның кулын үзләрен сыйпарга котыртып торалар. Зәңгәр күзләре елмая, бит урталары, көлгән саен, назлы чокырчыклар хасил итә. Биек, ачык маңгае белемнең үзенә җиңел бирелүенә ишарә ясап тора. Матур матур күренмәс, сөйгән матур күренер дип, юкка гына сайрамыйлардыр гашыйклар.

Морад, ике гүзәл затны тугызлы «Жигули» ена утыртып, машина куярга җайлы урын табып, төрек кафесына алып керде. Айсылуның матурлыгын төрек кардәшләр дә «чок гүзәл» дип бәяләделәр. Морадка, аның ягына күзен тондырмас өчен, су салу, салфетка бирү кебек мәҗбүри булмаган шөгыльләр табарга туры килде. Тиздән Айсылу «иптәшләр, гафу-гафу, минем барасы җирем бар, сезнең белән дөньямны онытып утырам» дип, озатып куюдан баш тартып, Ләйлә күрмәгәндә, Морадның җилкәсенә орынып, кәс-кәс атлап чыгып та китте.

Алгарак китеп булса да, шулхәтлесен искәртү мөһимдер: Айсылу белән тагын берничә тапкыр уртак мәҗлестә булырга туры килде егеткә. Яшьләрнең туй мәҗлесендә дә түрдә утырды чибәр кыз. Аннан соң ул юкка чыкты. Байтак вакыт узганнан соң гына, Ләйлә мондый җөмлә ычкындырды:

– Айсылу сиңа гашыйк булган икән теге чакта. Аннан соң, Интернет аша танышып, Австралиядә яшәүче татар егетенә кияүгә чыкты. «Иремне яратмавымны тормыш муллыгы, табигать матурлыгы тулыландыра» дигән бер хаты гына килде.

Ләйлә белән Морад ул кичне кафеда икәү генә калгач, үзләрен кавыштырган вакыйганы рәхәтләнеп, җәелеп, көлешеп искә төшереп утырдылар. Һәр кечтеки деталь, машина көзгесендә күзләрнең очрашып алуы, икесенә дә оят булып китү алар өчен ифрат мөһим тоелды.

– Ә син, Морад, күзләремә чумдың.

– Синең күзләрең миңа төбенә зәңгәр күк йөзе төшеп утырган серле кое булып тоелды.

Мондый гәпләшеп вакыт уздырулар икенче, өченче, тагын әллә ничәнче очрашуларда дәвамын тапты, концерт залларына, бию мәйданнарына алып килде. Һәр яңа күрешүдә егет Ләйлә холкының күркәм якларын ачып, кызның үзенә торган саен ныграк ошый баруын, аны берничә көн күрми торса, бик әһәмиятле, кыйммәтле әйберен югалткандай хис итә башлауны сизде. Яшь булса да, аның һәр шәйгә үз бәясе, хөкеме булуы, шат күңеллелеге, хәтта үзенчә тәмләп, дөньясын онытып үбешүе хатын-кыз назын шактый татыган Морадны да әсир итте. Чын-чынлап, малай-шалай кебек ихтыярымны югалтырлык дәрәҗәдә гашыйк булам түгелме дип, шатланыргамы, кайгырыргамы икәнен тәгаенли алмыйча хисләнеп, кичерешләр дөньясына чумып утырулары еш була башлады. Нишлисең, бу фани дөньяда синнән тормый, ихтыярыңа буйсынмый торган көч тә бар, күрәсең. Мәхәббәткә һәммә инсанның күңеленә хуш килерлек аңлатма-билгеләмәнең табылганы юк бит әле. Һәркем үзенчә акылдан шаша. Ләйлә дә миңа битараф түгел бугай. Юкса, көненә әллә ничә мәртәбә телефоннан шалтыратып, һәрдаим очрашуга әзер булып тормас иде. Бәлки, без гашыйклардыр, бер-беребезне гадәти булмаганча эзләп табуны югары көчләр оештыргандыр. Уртак танышлар, студент тормышы, киенү әсбаплары турында кемгәдер бик буш, мәгънәсез тоелган сөйләшү-көлешүләрдән тәм таба торган булдылар. Ләйлә бервакыт:

– Морад җаным, мин сине гомерем буена дулкын арасыннан аккош көткәндәй эзләдем, – дип, каядыр укыган, ишеткән ясалмарак җөмлә ычкындыргач, егет тә үзенең «белгечлеге» нә кереп китте.