Дні пацягнуліся аднастайныя, страшэнна падобныя адзін на другі. Пачаліся завірухі, і снегу намяло столькі, што праз яго цяжка было прабіцца на пляцоўку станцыі. Без лыж да Бабінавіч цяпер трэба было дабірацца гадзіны тры.
Вечарамі, як і заўсёды, пілі чай з малінавым варэннем. Гаспадыня ў такія гадзіны ўспамінала дні сваёй маладосці, Пеўнік моўчкі шморгаў носам, а Юрка адчуваў, што ўся яго істота ўсё больш напаўняецца пратэстам супраць усяго гэтага ўкладу жыцця.
— Цяпер зіма, Юрый,— сказала ў адзін з такіх дзён Вольга Апалонаўна.— Прадукты цяпер даражэйшыя. Так што я з вас за сталаванне на поўсотні больш вылічваць буду. Гэта да лета толькі, — з сур’ёзным выглядам дадала гаспадыня.
Юрка моўчкі кіўнуў у знак згоды.
Хлопец, як і раней, бегаў да прыбораў, складаў зводкі, але ўсю гэтую работу ён рабіў напоўмеханічна, у нейкім здрантвенні думак і пачуццяў. Аднойчы ўвечары, калі на двары ва ўсю моц гуляла завіруха, а на канапе з вязаннем у руках гучна храпла Вольга Апалонаўна, Юрка напісаў заяву ва ўпраўленне. Ён тлумачыў, што думае яшчэ вучыцца, а таму просіць яго перавесці на другую станцыю, бліжэй да горада. Назаўтра пісьмо з заявай Юрка сам занёс у Бабінавічы і кінуў у паштовы вагон.
III
Вясна прышла імклівая, хуткая. За які тыдзень снег сагнала нават у лесе. Віць памаладзела, пажвавела, яе хвалі весела перакатваліся пад навісшымі алешынамі.
Прыйшоў ліст з упраўлення, яго прынёс сам Пеўнік. У ім пісалі, што пры магчымасці Юрку перавядуць на другую станцыю пры ўмове, калі ён адпрацуе на Віці не менш года. Пеўнік быў пахмуры, пра ліст ён, мабыць, ведаў.
Вясной Юрка прыкметна акрыяў. Ён часцей хадзіў у Бабінавічы і, калі выдавалася вольная часіна, любіў вечарамі стаяць на станцыі. Праносіліся цягнікі, запыняючыся ў Бабінавічах іншы раз на якую хвіліну. Юрка не раз лавіў сябе на думцы, што, мабыць, і ён хутка паедзе з Бабінавіч і тады ўжо ніколі не вернецца на Віць.
Вясной Пеўнік зацята ўкінуўся ў гаспадарку. Ён завіхаўся на градах, садзіў радыс, агуркіі нават аднекуль прынёс табачнай расады, хоць сам і не курыў. Юрка цэлымі днямі сядзеў каля прыбораў, а вечарамі хадзіў на станцыю або вандраваў у ваколіцах.
Ідучы аднойчы ўздоўж звілістага рэчышча Віці, хлопец спыніўся здзіўлены. На беразе рачулкі была навалена вялікая куча бярвенняў, гарэў агонь, а некалькі цесляроў бязладна цюкалі сякерамі. Юрка падыйшоў бліжэй і ўбачыў невысокага дзядзечку, які, відаць, камандаваў усёй гэтай работай.
Дзён праз колькі невысокі дзядзечка, у якога было смешнае прозвішча Глыба, сам завітаў на метстанцыю.
— Дык, кажаш, пагода будзе? — зірнуўшы на барометр, спытаў ён у Юркі. — Ды толькі ці надоўга?
— Ціск нармальны, — адказаў Юрка. — Пагода, магчыма, утрымаецца.
— Я да Пеўніка прышоў, але можа і вы мне паможаце, — пачаў, нарэшце, Глыба. — Падводзіць нас сельэлектра: абяцалі прыслаць гідратэхніка і не прысылаюць.
— Якога гідратэхніка? — Юрка падняў ад папер галаву і здзіўлена пазіраў на Глыбу.
— Электрастанцыю ж мы ладзімся будаваць. На Віці, можа бачылі, бярвенняў навазілі. То хаця б да сенакосу абводны канал пракапаць. Замер дык яшчэ летась зрабілі і чарцяжы прыслалі ўжо. Але ж я адзін магу і не так зрабіць, магу памыліцца. Я ж працую толькі прарабам...
Юрка паглядаў на прараба вясёлымі і зацікаўленымі вачыма.
— Можа памагчы і Пеўнік, магу і я, калі хочаце, — смела сказаў Юрка. — Гідратэхніку мы два гады вывучалі, па ёй быў самы цяжкі экзамен.
— Канешна, — ахвотна згадзіўся дзядзечка. — Гэта ж не абы што. Толькі калі ж у вас будзе час? Я б прышоў к вам, гэта ж недалёка...
— Заўтра, — сказаў Юрка. — Я скажу Пеўніку, ён пусціць.
Думка аб тым, што на Віці пабудуюць электрастанцыю, вельмі спадабалася Юрку. Дзядзечкава просьба павысіла яго настрой, і ён адразу расказаў аб ёй Пеўніку, калі той з’явіўся дадому з вялікім бярэмем арэхавых кійкоў. Пеўнік выслухаў навіну спакойна.
— Пра гэтую станцыю размову пачыналі яшчэ пазалетась, здаецца. А пабудаваць можна, чаму ж не. Паглядзім...
Юрку ён пусціў да прараба без слоў. Назаўтра хлопец паімчаў на Віць з самага ранку, адмовіўшыся ад снедання, якое толькі ладзілася гатаваць Вольга Апалонаўна. Па беразе рачулкі ўжо крочыў прараб. У сельэлектраўскіх чарцяжах хлопец разабраўся лёгка, ды і Глыба, здаецца, разумеў іх не горш за яго. Абводны канал меркавалася пачаць ад алешніку, дзе, выскачыўшы на прастор, Віць рабіла ладны крук, свавольна пятляючы па сенажаці. Турбінная камера, трансфарматарная будка — усё гэта, згодна чарцяжоў, павінна было размясціцца зусім блізка ад метстанцыі.
Юрка прападаў цяпер каля Віці ўвесь свой вольны час. Удваіх з Глыбам яны абазначылі калкамі шлях абводнага канала, які павінен быў скараціць цячэнне ціхай рачулкі. Праз тыдзень на беразе Віці, як грыб-дажджавік, вырас дамок з абчэсаных сасновых бярвенняў. Ён весела пазіраў двума вокнамі на прыбярэжчыя лазнякі.
У нядзелю раніцай, толькі выйшаўшы за веснічкі, Юрка пачуў безліч галасоў. Азірнуўшыся, хлопец убачыў, як, збочыўшы з ляжнёўкі, у кірунку Віці ішло можа з сотню хлапцоў і дзяўчат. Наперадзе падскоквалі, апіраючыся на рыдлёўкі, стрыжаныя хлапчукі. Пеўнік выйшаў на ганак і таксама пазіраў на гэтую працэсію, прыклаўшы руку да ілба.
— Школа на суботнік прышла, — сказаў праз паркан яму Юрка. — Канал капаць будуць.
Юрка зайшоў у двор і, захапіўшы пад павеццю рыдлёўку, таропка пакрочыў да Віці.
На сенажаці, уздоўж роўнай лініі калкоў, ужо ўзляталі ў паветра камякі чорнай зляжалай зямлі. Гоман стаяў, як на кірмашы. Хлопец выбраў сабе дзялянку. Ён толькі паспеў зрабіць некалькі ўзмахаў рыдлёўкай, як пачуў за сваёй спіной знаёмы голас.
— Дажджу не будзе, Архімед? — хіхікала, стоячы ля хлопца, Люська. — А то я свой дажджавік забыла дома.
Юрка ўсміхнуўся, але не адказаў нічога. Толькі цяпер ён заўважыў, што забыў перамяніць туфлі. Ён іх купіў на лета, і яны былі амаль яшчэ новыя. Люська прыстроілася побач і, відаць, не хацела адставаць ад Юркі. Але ў яе ладзілася горш.
— Хутка Ніна прыедзе, — абыякавым голасам раптам паведаміла Люська. — На практыку, — дадала яна.
Юрка зачырванеўся і таму апусціў галаву, каб не заўважыла Люська. Ён сам думаў пра Ніну, але не хацеў, каб ведала гэтая лопатуха.
Юрка капаў спорна, так што Люська нашмат адстала ад яго. Нарэшце, ёй, відаць, абрыдзела капаць поруч з ім, бо хлопец маўчаў, як рыба, і Люська перабралася ў другое месца. Адтуль нёсся яе залівісты смех.
Юрка папрацаваў да знямогі. За дзень гуртам пракапалі добры кавалак. Ідучы дамоў, хлопец падумаў пра Ніну і не мог зразумець, аб якой практыцы гаварыла Люська.
Дні стаялі спякотныя, сонечныя. Наступіла, нарэшце, касавіца.
У адзін з тых дзён вечарам Юрка прыйшоў на станцыю ў Бабінавічы і сеў на лавачку. На перон выйшаў дзяжурны ў чырвонай шапцы. 3-за павароту быў ужо чуцён блізкі гул поезда. Праз хвіліну цягнік спыніўся з усяго разбегу, нібы ўкапаны, цяжка аддыхваючыся парай, і Юрка ўбачыў, як з другога вагона выйшла Ніна. Яна была не адна. Услед за ёй ішоў нейкі лысаваты чалавек з доўгімі чахламі ў руках. Юрка ўстаў з лавачкі і таропка пайшоў, не хочучы, каб Ніна пабачыла яго цяпер. Адыйшоўшыся ўжо да сцежкі, хлопец раптам пачуў ззаду знаёмы, пералівісты голас:
— Куды ж вы так спяшаецеся? — Ніна набліжалася да Юркі імклівай, лёгкай хадою.— Раскажыце хоць, што тут у нас новага.
— Нічога, — збянтэжана прамовіў Юрка.— Горача вельмі сёння. Магчыма, будзе дождж...
Дзяўчына звонка засмяялася і паглядзела на Юрку сваімі гарэзлівымі вачыма.
— А я на практыку прыехала. Ледзь адпрасілася сюды. Не хацелі браць...
— Дык вы яшчэ на Каўказ паедзеце? — спытаў Юрка ціха.
— Чаго на Каўказ? — Ніна зноў бліснула на Юрку вясёлымі вачамі. — Гэты таварыш, што са мной, з Міністэрства. Фасфарыты будзем разведваць. Мабыць, зноў адновяць тут фасфарытавы завод. Нашы студэнты яшчэ сюды прыедуць.
