- Нас бы застрэлiлi, - сказаў доктар Цынер.
- Яны не могуць застрэлiць усiх адразу, - запярэчыў Грунлiх i ў адказ на iх маўчанне дадаў толькi два словы: - Цемра. Снег. - I адышоў на крок, чакаючы iх рашэння.
Яго мазгi працавалi дакладна. Ён першы выйдзе за дзверы, першы пабяжыць - яму бегчы значна лягчэй, чым пажылому чалавеку i дзяўчыне, вартаўнiк будзе страляць па блiжэйшым ад яго ўцекачы.
- Я параiў бы вам заставацца тут, - сказаў доктар Цынер, звяртаючыся да Корал. - Вам тут нiчога не пагражае.
Грунлiх разявiў быў рот, каб запярэчыць, але не сказаў нiчога. Усе трое глядзелi праз акно на вартаўнiка, якi хадзiў узад i ўперад з вiнтоўкай цераз плячо.
- Колькi вам спатрэбiцца часу, каб адчынiць дзверы? - спытаў доктар Цынер.
- Пяць хвiлiн.
- У такiм разе пачынайце.
Доктар Цынер пагрукаў у акно - падышоў другi вартаўнiк. Яго вялiкiя зычлiвыя вочы наблiзiлiся да шкла i ўважлiва глянулi ў залу чакання. У пакоi было цямней, чым знадворку, i ён нiчога не ўбачыў, акрамя няясных фiгур, якiя безупынна сноўдалiся туды-сюды, каб сагрэцца. Доктар Цынер наблiзiў рот да акна i загаварыў з iм на яго роднай мове:
- Як вас завуць?
Нож для паперы скрыпеў: "скрытч", "скрытч", "скрытч", - але, калi ён саскокваў з замка, яго вiск заглушаўся крэмам.
- Нiнiч, - адказаў скрозь шкло няясны голас.
- Нiнiч, - павольна паўтарыў доктар Цынер. - Нiнiч. Я, здаецца, ведаў вашага бацьку ў Белградзе.
Гэтая прымiтыўная хлусня не выклiкала ў Нiнiча нiякага сумнення, ён прыцiснуўся носам да шкла, але нiчога не ўбачыў у зале чакання: яму засцiў твар доктара.
- Бацька памёр шэсць гадоў таму.
Доктар Цынер рызыкаваў вельмi нямногiм, бо ён добра ведаў жыццё беднякоў у Белградзе i яму было вядома, як яны харчавалiся.
- Так. Ён хварэў, калi мы з iм пазнаёмiлiся. Рак страўнiка.
- Рак?
- Болi.
- Так, так, у жываце. Яны пачыналiся звечара, i ўвесь твар яго пакрываўся потам. Мацi ўвесь час ляжала побач з iм i выцiрала яму твар. Падумаць толькi, вы яго ведалi, шаноўны пане. Хочаце, я адчыню акно, каб нам лацвей было гаварыць?
Нож у Грунлiха ўсё скрыпеў, скрыпеў i скрыпеў: выкручаная шруба звалiлася на падлогу, бразнуўшы, як шпiлька.
- Не, не трэба. Гэта можа не спадабацца вашаму напарнiку.
- Ён пайшоў у горад, у казармы, да маёра. Тут нейкi iншаземец наводзiць даведкi. Мой напарнiк думае, што тут нешта не тое.
- Iншаземец? - спытаў доктар Цынер. У яго перахапiла дыханне, з'явiлася нейкая надзея. - Ён ужо паехаў?
- Толькi што пайшоў назад да сваёй машыны, туды, на шашу.
Зала чакання была ў цемры. Доктар Цынер на хвiлiнку адвярнуўся ад акна i цiха спытаў:
- Як у вас? Можаце хутчэй?
- Яшчэ дзве хвiлiнкi, - адказаў Грунлiх.
- Тут нейкi iншаземец з машынай на шашы. Наводзiў даведкi.
Корал сцiснула рукi i цiха сказала:
- Ён вярнуўся па мяне. Вось бачыце? А вы казалi, ён не прыедзе. Дзяўчына цiхенька засмяялася, i, калi доктар Цынер шэптам папрасiў яе не шумець, яна сказала: - Гэта не iстэрыка, гэта я ад шчасця.
Яна падумала: "Зрэшты, мая жахлiвая прыгода прынесла нейкую карысць: яна даказала, што Майет у мяне закаханы, iначай ён нiзавошта сюды не вярнуўся б. Ён, пэўна, спазнiўся на цягнiк, i нам давядзецца разам правесцi ноч у Белградзе, а можа, i дзве ночы", - i яна пачала марыць пра шыкоўныя гатэлi, пра абеды i пра яго руку ў яе руцэ.
Доктар Цынер iзноў павярнуўся да акна:
- Зусiм перасохла ў горле: надта хочацца пiць. У вас ёсць вiно?
Нiнiч пакруцiў галавой:
- Не, - i дадаў няпэўна: - У Лукiча ёсць бутэлька ракii - там, цераз дарогу.
Ад цэмры, што хутка гусцела, адлегласць здавалася даўжэйшаю. Месяца не было, i рэйкi не блiшчалi: здавалася, да лямпы ў кабiнеце начальнiка станцыi было метраў сто, а не дзесяць, як на самой справе.
- Паспрабуй дастаць нам вiна.
Той пахiтаў галавой:
- Мне забаронена адыходзiць ад дзвярэй.
Доктар Цынер не прапанаваў яму грошай. Ён толькi крыкнуў скрозь шкло, як ён лячыў бацьку Нiнiча:
- Калi боль рабiўся нясцерпны, я даваў яму таблеткi.
- Такiя маленькiя i круглыя?
- Так. Таблеткi морфiю.
Нiнiч задумаўся, прыцiснуўшы твар да шыбы. Па яго вачах было вiдно, як думкi ў галаве ў яго замiтусiлiся, нiбыта рыбы ў цеснай пасудзiне.
- Падумаць толькi, гэта вы давалi яму тыя таблеткi. Ён звычайна прымаў толькi адну, калi пачыналiся болi, i яшчэ адну на ноч. Тады толькi ён мог заснуць.
- Так яно i было.
- Колькi ўсяго я магу расказаць жонцы!
- А як наконт вiна? - нагадаў яму доктар Цынер.
- Калi вы збяжыце, пакуль мяне не будзе, мне не мiнуць бяды.
- Як жа мы зможам збегчы? Дзверы замкнёныя, а акно надта маленькае.
- Тады я паспрабую дастаць вам вiна.
Доктар Цынер прасачыў, як ён адыходзiць, i, цяжка ўздыхнуўшы, павярнуўся да астатнiх:
- Ну вось, ён пайшоў.
Ён уздыхнуў, пашкадаваўшы, што страцiў упэўненасць у сабе. Барацьба аднаўлялася. Зрабiць усё магчымае, каб уцячы, - быў яго абавязак. Але ўцёкi выклiкалi ў яго агiду.
- Хвiлiначку, - сказаў Грунлiх. Рыпенне каля дзвярэй працягвалася.
- Знадворку нiкога няма. Вартаўнiкi на другiм баку чыгункi. Калi выйдзеце, павернеце налева i яшчэ раз налева памiж будынкамi. Машына стаiць на шашы.
- Я ўсё гэта ведаю, - сказаў Грунлiх, i другая выкручаная шруба, бразнуўшы, звалiлася на падлогу. - Гатова.
- Вам бы лепей застацца тут, - сказаў доктар Цынер, звяртаючыся да Корал.
- Я не магу: мой сябар чакае мяне там, на шашы.
- Гатова, - паўтарыў Грунлiх, злосна пазiраючы на iх.
Усе трое скупiлiся каля дзвярэй.
- Калi пачнецца стралянiна, бяжыце зiгзагамi, - параiў доктар Цынер.
Грунлiх штуршком адчынiў дзверы, i вецер пачаў замятаць снег. Знадворку было святлей, чым у зале. Лямпа начальнiка станцыi на тым баку чыгункi асвятляла ў акне постаць вартаўнiка. Грунлiх першы нырнуў у завiруху. Ён прыгнуў галаву амаль да каленяў i скокнуў наперад, нiбыта мяч. Астатнiя пабеглi за iм. Бегчы было нялёгка. Вецер i снег, iх ворагi, аб'ядналiся, каб загнаць iх назад: вецер запавольваў iх бег, а снег сляпiў вочы. Корал цяжка ўздыхнула: яна наткнулася на грувасткую высокую чыгунную калону з хобатам, як у слана, што служыла для падачы вады ў паравозы. Грунлiх ужо быў далёка наперадзе, доктар Цынер крыху адставаў. Яна чула, як цяжка ён дыхае. Снег заглушаў iх крокi, але яны не адважвалiся гукнуць шафёра аўтамабiля.
