niechcący potrąciła go nóżką. Jej wielbiciel był tak wzruszony, że pobladł i

posiniały mu usta.

- Ależ pan nie ma idei o powożeniu! - krzyknęła wdowa usiłując potrącić

Ochockiego drutem parasolki.

W tej chwili Wokulski wyskoczył. Jednocześnie konie lejcowe skręciły na

środek drogi, dyszlowe poszły za nimi i brek silnie pochylił się na lewo.

Wokulski podparł go, konie, ściągnięte przez stangreta, stanęły.

- Czy nie mówiłam, że ten potwór wywróci nas! - zawołała wdowa. - Cóż to

znowu, panie Starski?...

Wokulski spojrzał na brek i w ciągu jednej chwili zobaczył taką scenę: panna

Felicja pokładała się ze śmiechu, Starski upadł twarzą na kolana pięknej

wdówki, baron tarmosił za kark stangreta, a jego narzeczona, blada z trwogi,

jedną ręką chwyciła za pręt kozła, drugą wpiła w ramię Starskiego.

Mgnienie oka -brek wyprostował się i wszystko wróciło do porządku. Tylko

panna Felicja zaniosła się od śmiechu.

- Nie rozumiem, Felu, jak można śmiać się w takiej chwili - odezwała się

narzeczona.

378

- Dlaczego nie mam się śmiać?... Cóż mogło stać się złego?.,. Przecież jedzie z

nami pan Wokulski... - mówiła panienka. Spostrzegła się jednak i zarumieniona

bardziej niż kiedykolwiek, naprzód ukryła twarz w dłonie, a potem spojrzała na

Wokulskiego w sposób, który miało oznaczać, że jest bardzo obrażona.

-Co do mnie, gotów jestem zaabonować kilka podobnych wypadków - odezwał

się Starski, wymownie patrząc na wdówkę.

- Pod warunkiem, że ja będę zabezpieczona od dowodów pańskiej tkliwości.

Felu, usiądź na moim miejscu - odpowiedziała wdowa marszcząc się i siadając

naprzeciw Wokulskiego.

- Cóż znowu, sama pani dziś powiedziała, że wdowom wszystko wolno.

- Ale wdowy nie na wszystko pozwalają. Nie, panie Starski, pan musi oduczyć

się swoich japońskich zwyczajów.

- To są zwyczaje wszechświatowe - odparł Starski.

- W każdym razie nie z tej połowy świata, do której ja przywykłam - odcięła

wdówka krzywiąc się i patrząc na drogę.

W breku zrobiło się cicho. Baron z zadowoleniem poruszał szpakowatymi

wąsikami, a jego narzeczona posmutniała jeszcze bardziej. Panna Felicja,

zająwszy miejsce wdówki obok Wokulskiego, odwróciła się do swego sąsiada

prawie tyłem, od czasu do czasu rzucając mu przez ramię pogardliwe i

melancholijnie spojrzenia. Ale za co? tego nie wiedział.

- Pan dobrze jeździ konno? - zapytała Wokulskiego pani Wąsowska.

- Z czego pani wnosi?

- Ach, Boże! zaraz z czego? Pierwej niech pan odpowie na moje pytanie.

- Nieszczególnie, ale jeżdżę.

- Właśnie że musi pan dobrze jeździć, gdyż od razu zgadł pan, co zrobią konie w

rękach takiego mistrza jak pan Julian. Będziemy jeździli razem... Panie

Ochocki, od dzisiejszego dnia daję panu urlop ze spacerów.

- Bardzo się z tego cieszę - odparł Ochocki.

- A, ładnie w taki sposób odpowiadać damom! - zawołała panna Felcia.

- Wolę odpowiadać aniżeli odbywać z nimi spacery. Kiedyśmy ostatni raz

jeździli z panią Wąsowską, w ciągu dwu godzin sześć razy zsiadałem z konia, a

pięciu minut nie miałem spokojności. Niech teraz pan Wokulski spróbuje.

- Felu, powiedz temu człowiekowi, że z nim nie rozmawiam - odezwała się

wdówka wskazując na Ochockiego.

- Człowieku, człowieku!... - zawołała Felcia. - Ta pani z wami nie rozmawia...

Ta pani mówi, że jesteście ordynarni.

- A co, już zatęskniła pani do towarzystwa ludzi z dobrymi manierami - odezwał

się Starski. - Niech pani spróbuje, może dam się przeprosić.

-Dawno pan wyjechał z Paryża? - zapytała wdówka Wokulskiego.

- Jutro będzie tydzień.

- A ja już nie widziałam go cztery miesiące. Kochane miasto...

379

- Zasławek!..- krzyknął Ochocki i zamachnął batem do ogromnego wystrzału,

który mu się jednak nie udał, ponieważ bicz, niezbyt szczęśliwie rzucony w tył,

zaplątał się między parasolki dam i kapelusze panów.

- Nie, moi państwo - zawołała wdówka - jeżeli chcecie mnie miewać na

przejażdżkach, to wiążcie tego człowieka. On jest po prostu niebezpieczny...

Na breku znowu wszczął się hałas, ponieważ Ochocki miał swoje stronnictwo w

osobie panny Felicji, która utrzymywała, że jak na początkującego, dobrze

powozi i że najwytrawniejszym furmanom zdarzają się wypadki.

- Moja Felciu - odparła wdówka - jesteś w tym wieku, że u ciebie każdy będzie

dobrym furmanem, kto ma ładne oczy.

- Dopiero dziś będę miał dobry apetyt... - mówił baron do swej narzeczonej, lecz

spostrzegłszy, że mówi za głośno, począł znowu szeptać.

Znajdowali się już na terytorium należącym do prezesowej i właśnie Wokulski

przypatrywał się rezydencji. Na dość wysokim, choć łagodnym wzgórzu

wznosił się piętrowy pałac z dwoma parterowymi; skrzydłami. Za nim zieleniły

się stare drzewa parku, przed nim rozścielała się jakby wielka łąka,

poprzecinana ścieżkami, tu i ówdzie ozdobiona klombem, posągiem albo

altanką. U stóp wzgórza połyskiwała obszerna płachta wody, oczywiście

sadzawka, na której kołysały się łódki i łabędzie. Na tle zieloności pałac

jasnożółtej barwy z białymi słupami wyglądał okazale i wesoło. Na prawo i na

lewo od niego widać było między drzewami murowane budynki gospodarskie.

Przy odgłosie wystrzałów z bata, które tym razem udawały się Ochockiemu,

brek po marmurowym moście zajechał przed pałac zawadziwszy tylko jednym

kołem o trawnik. Podróżni wysiedli, Ochocki jednak nie oddał lejców, lecz

jeszcze odprowadził ekwipaż do stajni.

- A niech pan pamięta, że o pierwszej śniadanie! - zawołała panna Felicja. Do

barona zbliżył się stary służący w czarnym surducie.

- Jaśnie pani - rzekł - jest teraz w spiżarni. Może panowie pozwolą do siebie.

I zaprowadziwszy ich do prawej oficyny wskazał Wokulskiemu obszerny pokój,

którego otwarte okna wychodziły do parku. Po chwili wbiegł chłopiec w

liberyjnej kurtce, przyniósł wody i zajął się rozpakowaniem walizy.

Wokulski wyjrzał oknem. Przed nim rozciągał się trawnik ozdobiony kępami

starych świerków, modrzewi, lip, poza którymi daleko było widać lesiste

wzgórza. Tuż przy oknie stał krzak bzu, a w nim gniazdo, do którego zlatywały

się wróble. Ciepły wiatr wrześniowy co chwilę wpadał do pokoju siejąc w nim

niepochwytne wonie.

Gość patrzył na obłoki, jakby dotykające wierzchołków drzew, na snopy

światła, które przepływały między ciemnymi gałęźmi świerków było mu dobrze.

Nie myślał o pannie Izabeli. Jej wizerunek, palący mu duszę, rozwiał się wobec

prostych powabów natury; chore serce umilkło i pierwszy raz od dawna zaległy

w nim ukojenie i cisza.

Przypomniawszy jednak sobie, że jest tu z wizytą, szybko począł się ubierać.

Ledwie skończył, delikatnie zapukano do drzwi i wszedł stary służący.

380

- Jaśnie pani prosi do stołu. Wokulski udał się za nim... Minął korytarz i po

chwili znalazł się w obszernym pokoju jadalnym, którego ściany do połowy

były przysłonięte taflami z ciemnego drzewa. Panna Felicja rozmawiała w oknie

z Ochockim, przy stole zaś między panią Wąsowską i baronem siedziała

prezesowa na fotelu z wysoką poręczą.

Zobaczywszy swego gościa wstała i wyszła parę kroków naprzód.

- Witam cię, panie Stanisławie - rzekła - i dziękuję, żeś posłuchał mojej prośby.

Gdy zaś Wokulski pochylił się do jej ręki, pocałowała go w czoło, co na

obecnych zrobiło pewne wrażenie.

- Siadajże, o, tu, koło Kazi. A ty, proszę cię, pamiętaj o nim.

- Pan Wokulski zasługuje na to - odparła. wdówka. - Gdyby nie jego

przytomność, pan Ochocki połamałby nam kości.

- Cóż znowu?...

- Nie umie powozić nawet parą koni, a rwie się do czwórki. Już wolałam go,