Гела завярнулася, буфетчык у думках плюнуў, заплюшчыў вочы. Калi расплюшчыў iх, убачыў, што Гела падае яму яго капялюш i шпагу з цёмнаю ручкаю.

- Не маё, - шапнуў буфетчык, адапхнуў шпагу i хуценька надзеў капялюш.

- А хiба вы без шпагi прыйшлi? - здзiвiлася Гела.

Буфетчык штосьцi мармынуў i заспяшаўся ўнiз. Але галаве было чамусьцi нязручна i залiшне горача ў капелюшы; ён зняў яго i ажно падскочыў ад перапалоху, цiхенька ўскрыкнуў. У руках у яго быў аксамiтны берэт з пеўневым пакамечаным пяром. Буфетчык перахрысцiўся. I ў тое ж самае iмгненне берэт мяўкнуў, ператварыўся ў чорнае кацянё i ўскочыў назад на голаў Андрэю Фокавiчу, усiмi кiпцюрамi ўпiўся ў лысiну. Буфетчык адчайна залямантаваў i бегма кiнуўся ўнiз, а кацянё звалiлася з галавы i кiнулася ўгору па прыступках.

Вырваўшыся на свежае паветра, буфетчык подбегам i назаўсёды пакiнуў гэты д'ябальскi дом No 302-бiс.

Добра вядома, што з iм адбылося потым. Як толькi вырваўся за падваротню, буфетчык шалёна азiрнуўся, нiбы штосьцi шукаў. Праз хвiлiну ён быў на другiм баку вулiцы ў аптэцы. Не ўспеў ён прамовiць: "Скажыце, калi ласка..." - як жанчына за прылаўкам усклiкнула:

- Грамадзянiн! У вас ўся галава парэзана!..

Праз хвiлiн пяць буфетчык быў перабiнтаваны марляю, Даведаўся, што лепшымi спецыялiстамi па хваробах печанi з'яўляюцца прафесары Бернадскi i Кузьмiн, спытаўся, хто блiжэйшы, засвяцiўся ад радасцi, калi даведаўся, што Кузьмiн жыве лiтаральна цераз двор, у маленькiм беленькiм асабнячку, i праз дзве хвiлiны быў у гэтым асабнячку. Памяшканне было старое, але вельмi ўтульнае. Запомнiў буфетчык, што першай трапiлася насустрач старэнькая нянька, якая хацела ўзяць у яго капялюш, але капелюша не было, нянька пайшла кудысьцi, шамкаючы бяззубым ротам.

Замест яе з'явiлася побач з люстрам i, здаецца, пад нейкаю нават аркаю, жанчына сярэдняга ўзросту i адразу сказала, што запiсацца можна толькi на дзевятнаццатае, не раней. Буфетчык адразу змiкiцiў, у чым выратаванне. Зiрнуў патухлым вокам за арку, дзе ў прыхожым пакоi чакалi чалавекi тры, шапнуў:

- Смяротна хворы...

Жанчына здзiўлена паглядзела на забiнтаваную галаву буфетчыка, падумала i сказала:

- Ну што ж... - i прапусцiла буфетчыка за арку.

У тое самае iмгненне супрацьлеглыя дзверы адчынiлiся, у iх блiснула залатое пенснэ, жанчына ў халаце сказала:

- Грамадзяне, гэты чалавек пойдзе без чаргi...

I не паспеў буфетчык аглянуцца, як ён апынуўся ў кабiнеце прафесара Кузьмiна. Нiчога страшнага, урачыстага i медыцынскага не было ў гэтым прадаўгаватым пакоi.

- Што ў вас? - спытаўся прыемным голасам прафесар Кузьмiн i з трывогай зiрнуў на забiнтаваную галаву.

- Толькi што дакладна даведаўся, - адказаў буфетчык i здзiчэла паглядзеў на нейкую фатаграфiчную групу за шклом, - што ў лютым наступнага года памру ад рака печанi. Прашу спынiць.

Прафесар Кузьмiн як сядзеў, гэтак i адкiнуўся да высокае гатычнае спiнкi крэсла.

- Прабачце, не разумею вас... вы што, у доктара былi? Чаму ў вас галава забiнтаваная?

- У якога доктара?.. Бачылi б вы таго доктара! - зубы ў яго раптоўна заляскалi. - А на голаў не звяртайце ўвагi, не мае дачынення, - адказаў буфетчык, - на галаву плюньце, яна тут нi пры чым. Рак печанi прашу спынiць.

- Выбачайце, але хто вам гэта сказаў?

- Яму трэба верыць, - палка папрасiў буфетчык, - ён ведае!

- Нiчога не разумею, - прафесар пацiснуў плячыма i разам з крэслам ад'ехаў ад стала. - Як гэта ён можа ведаць, калi вы памраце? Болей таго, ён не доктар!

- У чацвёртай палаце, - адказаў буфетчык.

I тут прафесар паглядзеў на свайго пацыента, на яго голаў, на яго вiльготныя штаны i падумаў: "Вось яшчэ не хапала! Вар'ят!" Спытаўся:

- Вы п'яце гарэлку?

- Нiколi i ў рот не браў, - адказаў буфетчык.

Праз хвiлiну ён быў распрануты, ляжаў на халоднай цыратавай канапе, i прафесар цiскаў яму жывот. Тут трэба сказаць, што наш буфетчык павесялеў. Прафесар катэгарычна сцвярджаў, што зараз, у крайнiм выпадку, на гэты момант, нiякiх прыкметаў раку ў яго няма. Але калi атрымалася, што нейкi прайдзiсвет яго напалохаў i ён баiцца, то трэба зрабiць усе аналiзы... Прафесар шпарыў па паперках, тлумачыў, куды пайсцi i што аднесцi. Акрамя таго, ён даў запiску да прафесара-неўрапатолага Бурэ, растлумачыў буфетчыку, што нервы ў яго зусiм дрэнныя.

- Колькi вам заплацiць, прафесар? - пяшчотным i трапяткiм голасам спытаўся буфетчык i дастаў тоўсты кашалёк.

- Колькi хочаце, - коратка i суха адказаў прафесар.

Буфетчык дастаў трыццаць рублёў i паклаў iх на стол, а потым нечакана мякка, як быццам кашачаю лапкаю, паклаў наверх чырвонцаў слупок, якi металiчна дзынкнуў.

- А гэта што? - спытаўся Кузьмiн i падкруцiў вусы.

- Не грэбуйце, грамадзянiн прафесар, - прашаптаў буфетчык, - малю вас спынiце рак.

- Забярыце зараз жа ваша золата, - сказаў прафесар з гонарам за сябе самога, - вы лепш пра нервы свае падумалi б. Заўтра аддайце мачу на аналiз, не пiце многа гарбаты i ешце зусiм без солi.

- Нават суп не салiць? - спытаўся буфетчык.

- Нiчога не салiць, - загадаў Кузьмiн.

- Эх!.. - сумна ўсклiкнуў буфетчык, замiлавана паглядзеў на прафесара, забраў дзесяткi i задам адступiў да дзвярэй.

Хворых у той вечар у прафесара было няшмат, як толькi змерклася, пайшоў i апошнi. Прафесар здымаў халат i, калi зiрнуў на стол на тое месца, дзе буфетчык пакiнуў тры чырвонцы, угледзеў, што нiякiх чырвонцаў там болей няма, а ляжаць тры наклейкi з бутэлек "Абраў-Дзюрсо".

- Чортведама што! - прамармытаў Кузьмiн, цягнучы крысо халата па падлозе i мацаючы паперкi. - Ён, аказваецца, не толькi шызафрэнiк, але яшчэ i жулiк! Але я не разумею, што яму было патрэбна ад мяне? Няўжо толькi запiска на аналiз мачы? А! Ён стырыў палiто! - i прафесар кiнуўся ў пярэднi пакой усё з тым жа халатам, надзетым у адзiн рукаў. - Аксеня Мiкiтаўна, - пранiзлiва закрычаў ён у дзвярах у пярэднi пакой, - паглядзiце, усе палiто на месцы?

Высветлiлася, што ўсе палiто ёсць. Але затое, калi прафесар вярнуўся да стала, нарэшце сцягнуў з сябе халат, ён нiбы прырос да паркету i не мог адарваць вачэй ад стала. На тым месцы, дзе ляжалi наклейкi, сядзеў чорны коцiк-сiрата з няшчаснаю мордачкаю i мяўкаў над сподачкам з малаком.

- А гэта што такое, выбачайце? Гэта ўжо... - ён адчуў, як холадна зрабiлася ў патылiцы.

На цiхi i жаласны прафесарскi крык прыбегла Аксеня Мiкiтаўна i супакоiла яго, адразу сказала, што хто-небудзь з пацыентаў падкiнуў коцiка, гэта часта здараецца ў прафесараў.

- Жывуць, мабыць, бедна, - растлумачыла Аксеня Мiкiтаўна, - ну а ў нас, вядома...

Пачалi думаць i гадаць, хто б мог падкiнуць. Падазрэнне выпала на бабульку з язваю ў страўнiку.

- Вядома, яна, - гаварыла Аксеня Мiкiтаўна, - яна гэтак раздумала: я ўсё роўна памру, а коцiка шкада.

- Але выбачайце, - закрычаў Кузьмiн, - а малако адкуль? Яна таксама прынесла? I сподачак?

- У пасудзiне прынесла, а тут налiла ў сподачак, - растлумачыла Аксеня Мiкiтаўна.

- Як бы нi было, прыбярыце i коцiка, i сподачак, - сказаў Кузьмiн i сам правёў Аксеню Мiкiтаўну да дзвярэй.

Калi ён вярнўўся, абставiны змянiлiся.

Прафесар вешаў халат на цвiчок, калi пачуў рогат на дварэ, выглянуў i аслупянеў. Праз двор бегла ў супрацьлеглы флiгелёк панi ў адной сарочцы. Прафесар нават ведаў, як завуць яе, - Марыя Аляксандраўна. Рагатаў хлапчук.

- Што гэта? - пагардлiва сказаў Кузьмiн.

Але тут за сценкаю ў даччыным пакоi патэфон зайграў факстрот "Алiлуя", i ў тое самае iмгненне пачулася вераб'iнае чырыканне за плячыма ў прафесара. Ён завярнуўся i ўгледзеў на сваiм стале вялiкага вераб'я.

"Гм... спакойна... - падумаў прафесар, - ён заляцеў, калi я падыходзiў да акна. Усё нармальна", - загадаў сам сабе прафесар, адчуваючы, што, наадварот, ненармальна з-за гэтага самага вераб'я. Калi прыгледзеўся да яго, прафесар пераканаўся, што верабей не зусiм звычайны. Паскудны верабей i накульгваў на левую лапку, знарок выдурняўся, прытанцоўваў факстрот пад патэфон, як п'яны ля стойкi. Хамiў як мог i нахабна пазiраў на прафесара. Рука Кузьмiна легла на тэлефон, ён сабраўся патэлефанаваць аднакурснiку Бурэ, каб спытацца, што абазначаюць гэтыя вераб'i ў шэсцьдзесят гадоў ды яшчэ калi, у дадатак, галава кружыцца?