Droga Ciociu, jak się nazywamy? Zawsze uważałam to nazwisko za własne. Pomóż mi je sobie przypomnieć. Już nie jestem małą dziewczynką. Nie boję się duchów. Nadal się na mnie gniewasz? Nie poznajesz mnie? Jestem LuLing, twoja córka.

Od ośmiu lat zawsze dwunastego sierpnia Ruth Young traciła głos.

Pierwszy raz zdarzyło się to po przeprowadzce do mieszkania Arta w San Francisco. Przez kilka dni Ruth potrafiła tylko wydawać piski niczym pozostawiony na ogniu czajnik. Doszła do wniosku, że to wirus, a może uczulenie na szczególny rodzaj pleśni w budynku.

Drugi raz straciła głos w pierwszą rocznicę wspólnego mieszkania i Art żartował, że jej zapalenie krtani musi mieć podłoże psychosomatyczne. Ruth zastanawiała się, czy to prawda. Kiedy złamała rękę, jeszcze jako mała dziewczynka, straciła głos. Dlaczego? W ich drugą rocznicę oglądali gwiazdy w parku Grand Teton. Według wydanej przez park narodowy broszury informacyjnej: “Podczas maksimum perseidów, około 12 sierpnia, co godzina na niebie widać setki smug «spadających gwiazd». Są to fragmenty meteorów, które płoną, wchodząc w atmosferę ziemską". Ruth wraz z Artem w milczeniu podziwiała świetlny spektakl rozgrywający się na czarnym jak aksamit niebie. Nie wierzyła, by jej kłopoty z krtanią miały być zapisane w gwiazdach ani by deszcz meteorów mógł mieć coś wspólnego z jej utratą mowy. Kiedy jednak Ruth była mała, matka często mawiała, że spadające gwiazdy są w rzeczywistości “topniejącymi ciałami duchów", a ich widok zwiastuje nieszczęście. Jeżeli ktoś zobaczył spadającą gwiazdę, oznaczało to, że stara się z nim porozumieć jakiś duch. Dla matki Ruth prawie wszystko stanowiło znaki od duchów: stłuczone miseczki, szczekanie psów, a także głuche telefony, gdy po drugiej stronie panowała cisza albo słychać było tylko czyjś ciężki oddech.

W sierpniu następnego roku Ruth, zamiast czekać na atak niemoty, oznajmiła swoim klientom i przyjaciołom, że zamierza zupełnie zamilknąć na cały tydzień.

– To coroczny rytuał – mówiła. – Żebym mogła wyostrzyć wyczucie słowa i jego roli.

Jeden z jej klientów, psychoterapeuta i zwolennik New Agę, uznał to dobrowolne milczenie za “cudowny proces" i postanowił pójść w ślady Ruth, by później włączyć ich wspólne doświadczenia do rozdziału o dynamice w rodzinie dysfunkcyjnej albo milczeniu jako terapii.

Odtąd owa przypadłość została podniesiona do rangi usankcjonowanego dorocznego wydarzenia. Ruth przestawała mówić na dwa dni przed utratą głosu. Gdy Art zaproponował jej, by spróbowali się porozumiewać za pomocą języka migowego, uprzejmie odmówiła. Zaczęła traktować swą niemotę nie jak chorobę czy tajemnicę, lecz jak akt woli. Właściwie spodobał jej się nawet krótki odpoczynek od mowy; przez cały tydzień nie musiała pocieszać klientów, przypominać Artowi o umówionych spotkaniach, przypominać jego córkom, by były ostrożne, nie miała też wyrzutów sumienia, że nie dzwoni do matki.

Nadszedł dziewiąty rok. Ruth, Art i dziewczynki pojechali spędzić Dni bez Mowy – bo tak je nazywali – nad oddalone o dwieście mil jezioro Tahoe. Ruth wyobrażała sobie, jak wszyscy czworo, trzymając się za ręce, idą nad rzekę Truckee, by z niemym podziwem oglądać deszcz meteorów. Okazało się jednak, że komary nie zamierzają udać się na spoczynek, a Dory piszczała ze strachu, bo zobaczyła nietoperza.

– Kto by się przejmował wścieklizną, kiedy w lesie jest pełno morderców z siekierami? – zakpiła Fia.

Kiedy schronili się w domku, dziewczynki oświadczyły, że się nudzą.

– Nie ma kablówki – narzekały.

Art zawiózł je więc do Tahoe City i wypożyczył parę kaset wideo, prawie same horrory. Potem wszyscy troje przespali większość filmów, a Ruth nie mogła się oderwać od ekranu, choć były okropne. Później śniły jej się obłąkane opiekunki do dzieci i oślizłe ciała kosmitów.

W niedzielę, gdy rozdrażnieni i spoceni wrócili do San Francisco, stwierdzili, że w domu nie ma ciepłej wody. Wszystko wyciekło z bojlera, w którym widocznie spaliła się grzałka. Musieli się zadowolić kąpielą w wodzie grzanej w czajnikach; Art nie miał ochoty rujnować się na kosztowne usuwanie awarii. Pozbawiona głosu, Ruth nie mogła protestować, lecz cieszyła się z tego w duchu. Gdyby zaczęła się z nim sprzeczać, oznaczałoby to, że chce sama uregulować rachunek; ponieważ w ciągu lat ich wspólnego mieszkania bardzo często tak robiła, Art zaczął tego od niej oczekiwać. Nie złożywszy jednak takiej propozycji, poczuła się jak osoba małostkowa. Art ani słowem nie wspomniał później o całej sprawie, co jeszcze bardziej ją zirytowało. Już w łóżku wtulił twarz w jej szyję, przywierając całym ciałem do pleców. Gdy Ruth zesztywniała, mruknął: “Jak chcesz", i odwrócił się. Czując się odtrącona, chciała wytłumaczyć, co jest nie tak – ale zdała sobie sprawę, że sama nie wie. Jej nastrój nie miał konkretnych przyczyn. Niedługo potem donośne chrapanie Arta, połączone z jej rozdrażnieniem, zupełnie wybiło ją ze snu, więc leżała w ciemności z otwartymi oczyma.

Dochodziła północ i za kilka godzin Ruth miała odzyskać mowę. Stała w Kąciku, dawnej spiżarni, która pełniła funkcję jej gabinetu. Weszła na podnóżek, by otworzyć małe okno. I ujrzała skrawek cudownego widoku: czerwone wieże mostu Golden Gate, które zdawały się wyznaczać granicę między zatoką a oceanem. Na twarzy poczuła dotyk wilgoci i oczyszczającego chłodu. Przyjrzała się niebu, lecz było za jasno i zbyt mglisto, by mogła dojrzeć płonące “ciała duchów". Zaczęły porykiwać syreny mgłowe. Po minucie Ruth zobaczyła biały opar, który niby zwiewna kołderka przykrył ocean, sunąc wolno w stronę mostu. Matka mawiała, że mgła to para wydzielana przez walczące ze sobą smoki, wodę i ogień.

– Ogień i woda razem robią parę – mówiła LuLing swoim dziwnym brytyjskim akcentem, który przyswoiła sobie w Hongkongu. – Wiesz, jak wygląda. Jak z czajnika. Dotykasz, parzysz się w palec.

Mgła podpełzła pod podpory mostu, pochłaniając reflektory samochodów. Ruth czytała kiedyś, że o tej godzinie dziewięciu na dziesięciu kierowców jest pijanych. A może sama pisała na ten temat dla jakiegoś klienta. Zeszła z podnóżka, lecz zostawiła otwarte okno.

Syreny nadal zawodziły. Brzmiały trochę jak tuby w operze Szostakowicza, komicznie i tragicznie zarazem. Ale czy tragedia w ogóle może być zabawna? A może było tak, że to publiczność reagowała śmiechem, wiedząc, że bohaterowie wchodzą do zapadni albo fałszywych luster?

Wciąż nie czując oznak senności, Ruth odwróciła się w stronę biurka. W tym momencie zdjął ją nagły niepokój, jak gdyby zapomniała o czymś, o czym powinna była pamiętać. Czyżby rzecz dotyczyła pieniędzy, któregoś z klientów, a może złożonej dziewczynkom obietnicy? Przystąpiła do porządkowania biurka, ustawiając książki naukowe, układając faksy i szkice, oznaczając kolorami materiały związane z konkretnym klientem i książką. Jutro będzie musiała wrócić do codziennych obowiązków i terminów, a posprzątane biurko dawało jej poczucie, że zaczyna ze świeżymi siłami i jasnym umysłem. Wszystko miało swoje ustalone miejsce. Jeżeli jakiś przedmiot był mniej ważny lub wartościowy, wrzucała go na dno prawej szuflady. Teraz jednak szuflada była wypchana listami, na które nie odpisała, zarzuconymi szkicami, kartkami pełnymi zanotowanych pomysłów, które miały się kiedyś przydać. Wyciągnęła z dna szuflady plik spiętych ze sobą arkuszy i przyszło jej do głowy, że właściwie mogłaby wyrzucić rzeczy, które przez zaniedbanie leżały tam najdłużej.

Kartki były zapisane po chińsku, ręką jej matki. Ruth dostała je od LuLing pięć czy sześć lat temu.

– Takie tam stare historie o rodzinie – mówiła matka z niezręczną nonszalancją, która w jej wypadku niezbicie świadczyła, że papiery te są dla niej bardzo ważne. – O moim życiu, od malej dziewczynki. Piszę dla siebie, ale może przeczytasz, zobaczysz, jak dorastałam, przyjechałam do tego kraju.

Ruth słyszała co nieco o życiu matki, ale wzruszyła ją nieśmiałość, z jaką prosiła o przeczytanie wspomnień, nad którymi musiała się ciężko napracować. Na każdej stronie widniały równiutkie kolumny liter, bez żadnych skreśleń, dlatego Ruth domyślała się, że matka przepisała na czysto wszystkie wcześniejsze próby.

Usiłowała już rozszyfrować treść tych zapisków. Matka wtłaczała jej kiedyś do opornej głowy chińską kaligrafię i Ruth nadal umiała rozpoznać niektóre znaki: “rzecz", “ja", “prawda". Jednak aby odcyfrować resztę, musiałaby dopasować ozdobione zakrętasami ideogramy LuLing do standardowych znaków w słowniku chińsko – angielskim. Pierwsze zdanie brzmiało: “Oto rzeczy, które na pewno są prawdziwe". Ruth tłumaczyła je przez godzinę. Postanowiła odczytywać jedno zdanie dziennie, więc trzymając się planu, następnego dnia wieczorem przetłumaczyła drugie zdanie: “Nazywam się LuLing Liu Young". To było proste, przekład trwał nie dłużej niż pięć minut. Potem w tekście pojawiły się nazwiska mężów LuLing, z których jeden był ojcem Ruth. Mężów? Ruth z zaskoczeniem przeczytała, że w życiu matki był ktoś inny. Co to znaczy: “odeszli, zabierając ze sobą nasze tajemnice"? Musiała się natychmiast dowiedzieć, ale nie mogła zapytać o to matki. Z doświadczenia wiedziała, co się będzie działo, gdy poprosi ją o tłumaczenie chińskich znaków na angielski. Najpierw matka zacznie ją besztać za to, że w dzieciństwie nie przykładała się do nauki chińskiego, a później, żeby wyjaśnić ideogramy, będzie wracała do przeszłości, roztrząsając najdrobniejsze niuanse znaczeniowe chińskich słów:

– Tajemnica nie znaczy tylko nikomu nie mówić. Są tajemnice, co ranią albo rzucają klątwę, czasem robią na zawsze krzywdę i taka jak dawniej nigdy nie będziesz…

Potem rozgada się na temat kogoś, kto wyjawił tajemnicę, ale nie powie, czego właściwie dotyczył ów sekret, następnie zacznie opowiadać, jak straszną śmiercią zginął ten człowiek, dlaczego tak się stało i jak można było uniknąć tragedii, gdyby to i to nie zdarzyło się tysiąc lat wcześniej. Gdyby Ruth, słuchając tego, zdradziła oznaki zniecierpliwienia, LuLing wpadłaby w gniew i wyrzuciła z siebie, że wszystko jest bez znaczenia, bo i tak niedługo umrze, przypadkiem albo z powodu złej wróżby, albo z własnej woli. Później zapadnie uzdrawiające milczenie, kara, która będzie trwać kilka dni lub miesięcy, dopóki Ruth pierwsza się nie złamie i jej nie przeprosi.