У гэты момант мне i здалося, нiбыта з-за дзвярэй чуецца музыка. Я напружыў слых i пазнаў "прэлюдыю кропелек". У першыя iмгненнi - цi то з прычыны бесклапотнага настрою, цi таму, што побач стаяў Лёня - адкрыццё ўспрынялося зусiм спакойна. Я крутануў у замку ключ, развiтаўся з суседам i апынуўся ў сваiм цесным калiдорчыку. У кватэры плавала заканчэнне музычнай фразы, i гэта, несумненна, быў прэлюд No 15. Толькi тут да мяне дайшла сутнасць таго, што адбываецца. Чуючы пад сэрцам непрыемны скразнячок, я рыўком адчынiў дзверы ў цёмны пакой i пстрыкнуў выключальнiкам.

У пакоi нiкога не было, прайгравальнiк моўчкi стаяў на месцы, але ў паветры пахла ментолавым цыгарэтным дымам. Я праверыў кухню, ванную i абедзве сценныя шафы, а потым сеў на непрыбраны ложак i засмяяўся.

Не скажу, каб мой смех прагучаў цалкам пераканаўча.

Музыка за дзвярыма, вядома, прымроiлася, але што было рабiць з пахам? Дзесьцi я чытаў пра спецыфiчныя нюхальныя галюцынацыi, аднак адкуль тады ўзялося блакiтнае воблачка на асноведзi чорнай шторы, якое цягнулася да прачыненае форткi?.. Цi не зашмат галюцынацыяў?

Я налiў поўную шклянку вiна i, выпiўшы яго маленькiмi глыткамi, заняўся аналiзам сiтуацыi.

Самым натуральным адказам на ўсе пытаннi была б нядаўняя прысутнасць у гэтых сценах чалавека з цыгарэтаю. Разам з тым такое тлумачэнне выглядала найбольш хiсткiм. Калi ў кватэры насамрэч хтосьцi знаходзiўся, ён меў усяго хвiлiнаў пятнаццаць памiж нашым з Наташаю адыходам i маiм вяртаннем. За гэты час аматар ментолавых цыгарэтаў павiнен быў, па-першае, нейкiм чынам трапiць у кватэру, а па-другое, паспець сысцi да майго прыходу. Але з якой мэтаю? Каб выкурыць цыгарэту i тым самым пакiнуць сведчанне свайго незаконнага ўварвання? Версiя выглядала досыць сумнеўнай, хоць i пакiдала прастору для далейшай распрацоўкi.

Паводле элементарнай логiкi, пранiкнуць у кватэру, маючы лiчаныя хвiлiны, найперш мог чалавек з ключамi. Адны ключы ляжалi ў мяне ў кiшэнi. Другiя Наташа трымала ў касметычцы. Трэцi камплект я паўгода таму паклаў у верхнюю шуфляду пiсьмовага стала.

Па дарозе да стала позiрк спынiўся на попелцы, што стаяла на палiцы памiж Шывам i томам Акутагавы. Аднарогi чорт супакоiў адсутнасцю якiх-небудзь слядоў попелу. Верхняя шуфляда таксама не падвяла. Я налiў сабе вiна i ўключыў тэлевiзар. Iшоў французскi дэтэктыў. Упэўнiўшыся, што ахвяра мёртвая, забойца спускаўся па аплеценай дзiкiм вiнаградам сцяне. Я адчынiў куфар. Вераўчаная лесвiца была ў наяўнасцi, аднак мне ўсё роўна захацелася пераключыць тэлеканал.

Наташын муж, знаходка ў касметычцы, выраб дублiкатаў ключоў еtс... Ад гэтай гiпотэзы я рашуча адмовiўся. Апрача ўсiх астатнiх "нацяжак", нi Наташа, нi яе муж не курылi.

Развагi непазбежна скiравалiся на гаспадара кватэры. Я пракручваў у памяцi нашу першую i адзiную размову, i яна мне ўсё больш не падабалася. Сцэна з ключамi... У дадатак да трох уручаных мне з такiм кранальным клопатам камплектаў, безумоўна, iснавалi яшчэ тры або нават трыццаць тры. А пытанне, цi адзiн я збiраюся жыць... Плюс асцярожны i, магчыма, тонка прадуманы намёк, што я магу заўважыць нешта такое...

Мною авалодала несамавiтае адчуванне таго, што мяне ўцягваюць альбо ў блазенскi розыгрыш, альбо, наадварот, у добра спланаваны эксперымент. У кожным разе становiшча выглядала, далiкатна кажучы, дыскамфортным, бо сцэнарый ствараўся без майго ўдзелу хаця б у якасцi кансультанта. Праўда, дзесьцi на ўзбочыне раз-пораз выплывала з туману тое дзiўнавата-спалоханае гаспадарова пытанне пра Шапэна, але якi, скажыце, здаровы розум здатны быў звязаць яго ў адзiн ланцужок з набытай сёння мною па ўласнай волi кружэлкаю ў чорна-зялёным канверце i, тым больш, з дымам ментолавых цыгарэтаў?

Як паказала надзвычай блiзкая, можна сказаць, затоеная за матавымi дзвярыма будучыня, якраз логiка i была тут найменш патрэбная.

Ладзячыся на сон, я ўпершыню зачынiў уваходныя дзверы на ўсе тры замкi. Я яшчэ не ведаў, што ў доўгай чарадзе наступных начэй гэтая акажацца цi не самай цiхамiрнаю.

Ранiца, як зазвычай, унесла ў вечаровыя ацэнкi свае карэктывы. Зрэшты, iншых высноваў, акрамя вiдавочнага - непасрэднага цi ўскоснага - удзелу ў гэтай таямнiчай гiсторыi майго гаспадара я ўчора так i не зрабiў. Дый сама таямнiчасць у сонечным святле ўвачавiдкi паблякла i атрымала аперэтачны выгляд.

Каля дванаццатай патэлефанавала Наташа. Яна не магла прыйсцi, што мяне крыху засмуцiла, але я даўно быў у тым узросце, калi адмена спаткання не здольная iстотна змянiць яркасць навакольных барваў. Паклаўшы трубку, я ўспомнiў, што паслязаўтра пятнiца, а значыць, Наташа, як заўсёды перад выхаднымi, затрымаецца ў мяне даўжэй i вынайдзе нешта арыгiнальнае не толькi на кухнi.

Пасля дзённай прагулянкi, я не напаткаў дома нiчога падазронага. Самым выяўным з пахаў быў смачны водар змолатай на ручным млынку кавы. Не скажу, што нервы канчаткова ўгамавалiся, аднак заглыбiцца ў пачаты рукапiс удалося без вялiкай цяжкасцi.

Павячэраўшы фiлiжанкаю кавы з лусцiкам, я зазбiраўся на шпацыр. Вечар вярнуў учарашняму здарэнню загадкавую значнасць, у вынiку чаго зборы адрознiвалiся ад звычайных. Найперш я наглуха зачынiў фортку, потым стаў пасярод пакоя i пастараўся запомнiць дакладнае размяшчэнне попелкi, масянжовага Шывы, раскладзеных на стале кнiг i старонак рукапiсу. Дзверы былi, як i, нанач, зачыненыя на ўсе тры замкi, а кiшэню джынсаў прыемна адцягваў падараваны Наташай паляўнiчы нож у скураной похве.

Маршрут руху таксама быў удакладнены. Былыя могiлкi з iх слаба асветленымi ваколiцамi выглядалi для позняга шпацыру месцам даволi спрэчным, затое адтуль я добра бачыў свой дом i вакно ў тарцы на трэцiм паверсе, якое пакiнуў з паднятаю шторай, каб адразу заўважыць святло.

Такiм чынам я бадзяўся па колiшнiх лютэранскiх кладах, дзе нейкiм дзiвам ацалеў адзiн перакулены i абымшэлы надмагiльны камень, i час ад часу са зручных кропак кiдаў позiрк на дом. Кожны раз у такi момант ува мне торгалася нейкая струна i злёгку перацiналася дыханне. Аднак маё вакно нязменна заставалася адзiным цёмным прастакутнiкам у сваёй вертыкалi, i хвiлiнаў праз сорак, настройваючы сябе на iранiчны лад, я рушыў дамоў.

Жнiвень лiчыў астатнiя днi, i пад нагамi ўжо траплялiся першыя кляновыя лiсты. Узбегла на памяць мая юначая навела, чый герой пiсаў каханай прызнаннi на залацiстых кляновых лiсцях. Ягоным правобразам быў сам аўтар, што пражыў з тых часоў два дзесяцiгоддзi i больш нiколi не пiсаў такiх лiстоў, хоць два цi тры разы яшчэ бываў закаханы i некалi -толькi ў iншым горадзе - вось так блукаў увечары па парку i чакаў, пакуль у суседнiм доме загарыцца вакно, святло якога прынясе радасць, што будзе хвалямi нарастаць на лесвiчных маршах, каб дасягнуць найвышэйшай адзнакi перад знаёмымi дзвярыма, за якiмi гучыць цiхая музыка i чакаюць гарачыя прагныя вусны. Таму закаханаму наканавана было стаць прататыпам чалавека, што сёння глядзеў на iншае вакно i чакаў калi не радасцi, дык хоць спакою ад таго, што яно застанецца цёмным, а за дзвярыма сустрэне цiшыня.