Литмир - Электронная Библиотека

– Алар урынына кем килде инде?

– Кем килсен?! Зәхмәт оясында кем яшәргә теләсен?!.

– Нинди зәхмәт соң ул?

– Убыр инде. Сезнеңчә, бампир була. Кан эчүче.

Башка вакытта булса, бу сүзләрдән кычкрып көлер идем. Әмма картыйның куркудан зур ачылган күзләренә, маңгаендагы җыерчыкларга, иреннәренең җиңелчә дерелдәвенә карап, мин дә шүрләп калдым. Урамдагы үле тынлыкны, аның ишектән кертми торуларын искә төшердем дә тәнем эсселе-суыклы булып китте, беләкләремдә каз йоны калкып чыкты.

– Төн җитүгә нәрсәдер уларга тотына. Тавыш башта сызгыруга тартым була. Үкерүгә дә охшап китә. Кайвакыт ул көндезләрен дә кабатлана, – дип тезеп китте картый шомлы тавыш белән, – Алай гына булса, бер хәл иде әле. Бер мәлне Халисәләрнең сыерының муенында кан эзе күренде, ә икенче көнне ул кан сия башлады да бераздан егылып үлде. Озакламый ихатадагы сарыкларының бугазын чәйнәп киттеләр. Тиздән күрше-күләннекенә ябештеләр. Минем дә дүрт сарыгым әрәм булды…

– Бүре түгел микән,– дидем мин, үземдәге куркуны җиңәргә тырышып, – Элек тә булгалый иде бит…

– Башта без дә шулай уйлый идек, – Картыйның тавышы дерелдәп чыкты, – Аучы Тимерҗан атна буе сагалап йөрде, тик берни дә тапмады. Бераздан үзе юкка чыкты. Аннан соң, Йортның чарлагыннан пырхылдап очып киткән ниндидер сәер кошка игътибар иттек…

Мин инде үземнең чынлап торып курка башлавымны, калтырануымны тойдым. Моны картый да күрде булса кирәк, сүзне кинәт икенчегә борды:

– Кайтышлый туган апаңнарга сугылмагансыңдыр бит?– Минем баш чайкавымны күргәч дәвам итте, – Көтү кайткач, хәлен белеп килербез әле…

Анда барсаң, төн кундырмый җибәрмәячәк инде дип уйладым мин һәм сөенеп куйдым.

* * *

Көтү кайтканчы урамда кеше заты күренмәде. Урамга сыер-сарыклар кереп тулгач кына кулларына очлы таяк тоткан өлкәннәр чыгып, малларын тиз-тиз куып алып кереп киттеләр. Минем ишеләрдән беркем дә чыкмады. Картый быел сыерын бетергән иде. Ул капка төбенә чыгып сарыкларын чакырып кына алды да аларны тиз генә абзарга бикләп керде, ачкычларын кучкарга куйгач миңа борылды:

– Җыен, улым. Туган апаңнарга барабыз.

Минем анда барасым килми, дусларымны күреп сөйләшәсем килә иде. Ләкин карышып торырга кыймадым. Аз гына шүрләдем дә инде. Аннан соң, ике туганым Айрат белән очрашу турында да уйладым.

– Җылырак киен, – диде картый минем өскә күз салып, – Урамда җил чыккан.

Башка вакыт булса, кул гына селтәр идем. Бу юлы аның сүзен тыңларга туры килде. Беренчедән, кайтканда ярыйсы гына өшегән идем, икенчедән… Айрат белән уйнарга чыгасы да булыр әле.

Ишегалдына чыгуга ук игътибар иттем мин аңа. Нәфисәләрнең өй түбәсеннән әллә нинди шомлы аваз ишетелә иде. Ууууууууууу… Елгаларда суның бөтерелеп торган урынын күргәнегез бармы? Чоңгыл дип аталамы әле ул… Су әллә нинди бер коточкыч көч белән бөтерелеп кайный да, берәр яфрак-фәлән ыргытсаң, аны шундук суырып алып кереп китә. Әлеге улауны да мин әнә шул чоңгылга охшаттым. Тик монда су түгел, ә һава кайныйдыр сыман иде. Ә вакыт-вакыт ул ысылдауга әйләнә. Нәкъ менә картыйның ата казы инде. Тик күпкә, бик күпкә усалрак, ачулырак итеп ысылдый. Һәм тагын улауга, үкерүгә әйләнә. Бер карасаң, аның тавышын анык кына нәрсә белән чагыштырып та булмыйдыр кебек, чөнки ул мизгел эчендә әллә ничә төрле кыяфәткә керә.

– Елан авызына караган бака кебек торма, – диде картый ачусыз-нисез генә, – Әйдә, кузгалдык.

Минем бу аваздан арынасым килми иде. Шуңа да китәргә ашыкмадым. Дөресрәге, мин урынымнан кузгалырлык хәлдә түгел идем бугай. Картый ниндидер догалар укып, тирә-якны өшкергән кебек итеп чыкканнан соң, беләгемнән алгач кына аякларымны көчкә сөйрәп, капкага юнәлдем.

Вампирлар турында минем азмы-күпме ишеткәнем бар иде. Төннәрен кабердән күтәрелеп ярканат, яки кеше кыяфәтендә бәндәләрнең һәм мал-туарның канын имүчене шулай дип атыйлар. Аларның тәне кабер куенында таркалмый, үзләре гадәттән тыш көчле була. Гадәттә, үз-үзләренә кул салучылар, авыр җинаятьчеләр һәм убырлар кулыннан үлүчеләр вампирга әйләнә. Аларның теше ике рәтле була, ә кан суырганда азау тешләре зураеп китә. Канны алар су кебек эчмиләр, ә әнә шул азау тешләре белән генә суыралар һәм үзләренең дә, каза күрүченең дә киемендә бер генә кан тамчысы да калмый… Без шәһәрдә чакта шундый азау тешләрне киоскыдан алып, сыйныфташ кызларны куркытып та йөри торган идек, ә берсен мин авыл кызлары өчен дә эләктергән идем әле.

Безнең авылда кеше үтерүчеләрнең дә, бүтән төрле авыр җинаятьчеләрнең дә гомергә булганы юк. Үз-үзенә кул салучылар булгалаган бугай. Мин аларның берсен дә күреп белми идем, шуңа да: “Фәлән абзыең асылынган” – дигән сүзләргә бик игътибар иткәнем булмады. Андыйларны элек зыяратка куймый торган булганнар, хәзер алай итмиләр инде, бөтен шартын китереп мулла белән җирлиләр. Ә йола кушканча кадерләп күмелгән кешеләрнең убырга әйләнүе мөмкин түгел. “Теге донья” белән “бу донья” арасында калган мәетләр генә явыз рухлар тәэсиренә дучар була. Моны мин бик яхшы беләм. Вампирлар турында киноларны да күп караганмын, китапларны да ярыйсы ук укыдым. Компьютердагы уеннарда да бар андый мәгълумәтләр. Аннан соң, әти күрмәгәндә мин интернетка да кергәләп, әнә шундый кызыклы нәрсәләрне сөйрәп чыгарып укырга ярата идем. Шуңа күрә, картый белән бергә әлеге хәлләрдән курыксам да, өй түбәсеннән килгән авазны гипнозланып тыңласам да, аның чынлап та вампир булуына бик ышанасым да килеп бетмәде. Аннан соң, урамдагы дус егетләргә дә ачуым чыгып куйды. Егет башың белән өеңә бикләнеп куркып ят, имеш. Әлеге хәлнең нәрсә икәнен ачыклаган булсалар, Нәфисәләр күчеп китәр иде мени?!

Туган апа безне бик яратып каршылады, табыны күптән әзер иде.

– Бүген соңлабрак килдең, – диде ул картыйга, – Синең өчен бочылыбрак тора идем. Илһам улыбыз кайткан булган икән.

Һәм мине кочаклап ук алды. Айрат белән кулга кул сугып кына күрештек. Туган апа шәһәрдәге хәлләрне сорашты. Шулай сөйләнә-сөйләнә чәй эчтек тә Айрат белән ихатага сыпырдык.

Мин аңа дип алып кайткан кармакларны бирдем. Ул дәшми генә кесәсенә тыгып куйды. Аннан соң миңа озак кына карап торды.

– Ишеткәнсеңдер инде?!

– Ишеттем.

– Ничек уйлыйсың?

– Туфта, —дигән булдым мин исем китмәгәндәй итеп,– Убыр, имеш…

Ул дәшмәде.

Миңа ничектер кыен булып китте. Тоташ урам дер калтырап торган чакта, тоташ авыл шуны сөйләгәндә мин әллә кем булып торган булам. Барсыннан да батыррак та, акыллырак та янәсе. Үземнең “мин минлегемнән” кыенсынсам да хәзер соң, авыздан сүз чыгып очкан иде инде. Ни булса да ахыргача торырга кирәк.

– Ә өй түбәсеннән чынлап та тавыш килә бит, – диде Айрат, миңа сынаулы карап, – Сарыкларның да үлүе чын. Ярканатка охшаган кош та. Ансын мин үзем дә күрдем.

– Кайчан?

– Бер көнне инде.

– Төнләме, көндезме?

– Көтү кайткач. Сарык эзләп йөри идем.

– Вампирлар көндез йөрми.

Айрат уйга калды.

– Ансы шулай инде, —дип куйган булды азак.

– Күптәнме соң бу хәл?

– Өч атна чамас инде.

– Нәфисәләр нигә күчеп китте?

– Шуңа. Аларның бөтен мал-туары үлеп бетте.

– Кайда күчтеләр икән?

– Әлегә монда, Халисә апаның сеңлесендә торалар. Йортларын сатып алучы юк бит.

Мин шатлыктан сикереп куйдым бугай. Нәфисәнең авылда икәнен белү күңелгә дәрт өрде. Һәм мин үзем дә сизмәстән:

– Әйдә, барып карыйбыз! – дип ычкындырдым.

– Нәфисәләргәме?

– Әйе. Йортларына.

– Хәзерме?!

– Әйе.

Айрат миңа сәерсенеп карады.

– Юк, – диде аннан соң, – Хәзер пычрак. Иртәгә барырбыз.

Мин елмаеп куйдым.

– Өлкәннәр дә урманны тикшереп чыгарга җыенганнар иде, – диде ул аннан соң, үз куркаклыгына җөпләү эзләгәндәй, – Яңгырлар башлангач, тукталып тордылар.

– Ә нигә Нәфисәләрнең өй түбәсен тикшермиләр? Анда менәргә яңгыр комачауламый ич.

Айрат иңнәрен генә сикертеп куйды.

– Ә синең менеп караганың юкмы? Иптәш малайларың белән?

Айрат баш чайкады.

– Ишекләре бикле.

Мин төрттерергә булдым:

– Узган җәй көнбагыш урлаганны оныттыңмы? Колхоз амбарыннан?

2
{"b":"662968","o":1}