Депутат Карен Карапетян, не зная этого, звонит своему младшему брату Самвелу в Москву: спасай, родной, из-за этих двух, взявшизся за ножи, сцепится вся Армения. А может и сам  „Доди Гаго” звонит: подниму всю Армению, если тот… Миллиардер, отложив в сторону все бизнес дела своей империи, летит в Ереван, где со всеми главными действующими лицами драмы (говорят, что участвовал и сам президент) встречается в доме премьера Овика Абрамяна. Здесь он не чужой: был сватом на свадьбе сына Абрамяна и дочери Царукяна. Гагик-джан, почему ты так против новой конституции?  Сам хочешь стать президентом? Или „скромный гражданин с 6 миллиардами “ (Роберт Кочарян) настаивает? Брось ты его и сам отойди от сцены – ни один волос не упадет с твоей головы, твои миллионы останутся невредимыми и никто не узнает, что ты там в молодости натворил, чемпион! А в будущем… ты, президент… Но это уже –  другой разговор.

Два арбуза в одной руке

Вернемся к своим баранам, как говорят французы. Кажется, „Доди Гаго“ хотел играть свою роль, но имеющих более сильную мощь режиссеров были даже два. Как отметил один обозреватель, Царукян в одно время слушал одного, в другое  – другого.  Одной рукой он хотел держать два арбуза. А режиссеры боролись между собой, и победил местный  – Серж Саргсян. Главный его выигрыш:  никто, а, во-первых, “Робик“, никогда не будет президентом Армении с такими силами, чтобы смог его наказать.

Тексты армянского интернетного издания Shame.am можно называть памфлетами (авторы признают этот мир интересным только потому, что в нем есть много места для сарказма), к Гагику Царукяну сразу после капитуляции в начале  2015-ого года он обратились так: «И как же теперь не сказать этому барану: скотина, а вчера ты прикидывался почти слонoм, что же с тобой случилось? Ведь собирался наказать Сержа, освободить его от должности. Tак почему передумал? А может Серж с  тобой сделал то, что показывают в порнографических фильмах?» Shame.am много раз высмеивал “Доди Гаго“, но не избегал и серьезных выводов:  он на три года занял поле оппозиции,  в которое не впускал никого, а позже неуклюже отошел в сторону, оставив только развалины. Самый большой сделанный им ущерб: приведение в абсолютный беспорядок политического пространства.

Незадолго после подорожания продуктов и других товаров в этом году (1 января увеличились цены на сжатый газ, бензин и др. акцизы) заместитель председателя Национального собрания от альянса „Царукян“ Микаэл Мелкумян заявил журналистам: «в Армении нет особых предпосылок для возникновения социального мятежа. Но он признал и то, что в стране большая нищета (30%) и безработица (20%), что много людей выехало на заработки за границу. В бюджете государства в 2018 году не предусмотренно повышать зарплаты, пенсии и пособия.  Долг государства повысится до 7,2 миллиарда долларов (в прошлом году он составлял 6,8 миллиарда долларов).  И все-таки  – нет предпосылок. Обозреватели признали, что Мелкумян, наверно, прав: в стране есть все предпосылки для возникновения социального мятежа, кроме одной главной – политической силы, которая выразила бы недовольство народа.

В святой войне добра и зла геополитики Армении творческий деятель Рубен Баренц мыслит еще шире. В 2016 году в изданной своей книге („Где путь спасения, камо грядеши?“) он терзается, что может не остаться кем заселить будущую „Армения Вильсона“ (это – не „Большая Армения“, но и не малая, с четырьмя провинциями Турции). По его словам, в Армении должно было быть 5-6 миллионов человек, а осталось жить  преимущественно  1,8 миллиона (в Нагорном Карабахе количество жителей уменьшилось oт 150 тысяч до 70-80 тысяч). По его мнению, о количестве населения можно судить по числу выпускников школ: в последние годы советской власти школу закончили  84 тысячи, а в 2016-ом – 23 тысячи юношей и девушек. Кроме того, народ морально не  устойчив, например, по данным печати, сейчас 40 тысяч армянских проституток (для Армении это огромная цифра) обслуживают турок и арабов. И виноваты в этом руководители страны. О первом президенте, Левоне Тер-Петросяне, aвтор не хочет даже говорить (всемирный агент иудаизма), а вот два последних, Кочарян и Саргсян, осуществили геноцид армянского народа…

Mehdi Nalbəndi

(İran )

Dünya Müqavimət Poeziyasında “Qarabağ Müqavimət Şeri”n ə ötmə baxış

Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim.

Birinci dəfə olaraq ikinci dünya müharibəsində Fransız partizan şairlər, fransanın Nasist ordusu vasitəsi ilə işğal olma zamanı, işğalçılara qarşı yazdıqları şerləri "Müqavimət Şeri" yaxud "Müqavimət Poeziyası" adlandırdılar. Bu baxımdan müqavimət şeri sona çatmış bir janrdır. Ancaq sonralar Fələstinli şair "Qəssan Kənfanı " sionist işğalçılara qarşı yazılan şerləri “Ədəb-Əl-Müqavimə” adlandıraraq, bu şerin diriliyindən xəbr verdi.

Müqavimət poeziyasının müxtəlif kompunentləri vardır. Xalqı dözümə çağırma, təcavüzkarı təhqir etmə, düşmənin əhval ruhiyyəsini dağıtma, dini və milli miflərdən faydalanmaqla xırdaca zəfərləri böyük və geniş əks etdirmə və əks halda düşmən vuran zərbələri az göstərmə, ümum məfkurələri həyəcanlandırma məqsədi ilə hiss incəlikləri və duyğusal detalları yaratma, milli mahnılar və marşlar istehsal etmə, ümidsizlik və çaşqınlığa yol verməmə və dirçəliş naminə davamlı çalışmalar müqavimət poeziyasının kompunentlərindəndir. Bu özəllikləri nəzərə aldıqda "Müdafiə" Şerini "Müqavimət Poeziyası"-nın bir qolu kimi adlandırmaq olar.

Müqavimət poeziyasının qlobal komandaları vardır. İrlandiyalı "Fani Parnel"-in vətəni haqda nigəranlığını, İtalian "Cüziə Ongrati", Misirli "Həsən Fəthəlbab", Vyetnam "Ciang Nam", El-Salvadorlı "Alxandro Gaze-Ra" yaxud Məcar "Şandor Petyofi"-nin nigərançılığı ilə eyn görürük. Azadlıq və onun məfhumu Albanialı "Əsəd Məküli"-nin dilində eləcə müqəddəs sayılır ki isveçcə "Deg Marşuld", Yunanistanlı " Joan Baez ", və Tacik " Mehrəfruz"-un şerində.

Fəlstinin nasirə kəndidən olan " cəbra ibrahim cəbra " ana vətənə xitabən, vətənin sərbst çağları və uşaqlıq xatirələrindən danışır:

Ay bizim torpaq

Gəncliyimiz bir röya kimi

Səndə

Portağal ağacı kölgəsində

Fermadalarda badam ağacları içində

keçdi

İndi bizi yada sal

Səhralar taxılları

Və daşlıq dağlar arasında sərgərdanıq

Gələcək nəsilin kimliyini itirməsi, Müqavimət şairinin əsas narahatlığıdır. Milli Həssaslıqların get-getə azalıb aradan getməsi Müqavimət şairini ölümə daldırır.

Iran İslam İnqilabından sonra və 80-ci on illikdə, üz verən İrana qarşı hucum və İran xalqının müqəddəs müdafiə günlərində zühura gələn " Müqəddəs Müdafiə Şeri " aşura şerinə söykənərək, inkişaf etdi və dünyanın Müqavimət Ədəbiyyatının misilsiz parlaq səhifələrini özünə həsr etdi.

Ustad Seyyed Mohəmməd Hüseyn Şəhriyar, Həmid Səbzvari, Əli Müəllim, Qeysər Əminpur, Seyyed Həsən Hüseyni, Mürtəza Əmiri İsfəndiqə, Seyyed Qasim Nazimi, Cəlal Muhəmmədi, Hüseyn İsrafili Və Əli Rza Qəzvəni bu şerin nümayəndələrindən saymaq olar.

Ustad Şəhriyar Şəhidlər analarına xitabən belə dilə gəlir:

Ana! Oğlun Şəhid Oldu Mübarək

Şəhadətlə Səed Oldu Mübarək

ümide Cənnətin Tapdın, Da Səndən

Cəhənnəm Na ümüd Oldu, Mübarək

Belə Toy Kim Görüb Dünyadə Qasim

Toyu Yasə Dönən Şəhzadə Qasim

Ancaq, Qarabağa gəldikdə bu işğal olunmuş ərazinin işğalından sarı şairlərdə dilə gəlib, işğalı və işğalçılığı tənqid atəşinə tutub, sazişkarlığa qarşı etirazlarını göstərdilər. Ola bilsin qarabağa aid şerlərin bəzilərində, yalnız soy və soyçuluq və torpaq və torpaqçılıq pəncərəsindən bu məsələyə yanaşsınlar.