Want mevrouw Havelaar was een voorbeeld van zorg voor haar kind, en wat er voor of met den kleinen Max te doen viel, deed zyzelf, tot groote verwondering van veel andere dames, die niet goedkeurden dat men zich maakte tot ‘slavin van zyn kinderen’. (Ponieważ pani Havelaar była przykładem troski o swoje dziecko i cokolwiek trzeba było zrobić dla małego Maxa lub z nim, robiła to sama, ku wielkiemu zdziwieniu wielu innych pań, które nie aprobowały tego, że ktoś robi z siebie "niewolnicę swoich dzieci"; Want mevrouw Havelaar was een voorbeeld van zorg voor haar kind – Ponieważ pani Havelaar była przykładem troski o swoje dziecko, en wat er voor of met den kleinen Max te doen viel, deed zyzelf – i cokolwiek trzeba było zrobić dla małego Maxa lub z nim, robiła to sama, tot groote verwondering van veel andere dames – ku wielkiemu zdziwieniu wielu innych pań, die niet goedkeurden dat men zich maakte tot ‘slavin van zyn kinderen’ – które nie aprobowały tego, że ktoś robi z siebie "niewolnicę swoich dzieci").

Rozdział 7: Spotkanie z lokalnymi urzędnikami

Zevende hoofdstuk

De resident van Bantam stelde den Regent en den kontroleur aan den nieuwen adsistent-resident voor. (Rezydent Bantam przedstawił Regenta i kontrolera nowemu asystentowi rezydenta; de resident van Bantam – rezydent Bantam, stelde den Regent en den kontroleur – przedstawił Regenta i kontrolera, aan den nieuwen adsistent-resident voor – nowemu asystentowi rezydenta).

Havelaar begroette beide beambten hoffelyk. (Havelaar grzecznie powitał obu urzędników; Havelaar – Havelaar, begroette beide beambten – grzecznie powitał obu urzędników, hoffelyk – grzecznie).

Den kontroleur – er is altyd iets pynlyks in de ontmoeting van een nieuwen chef – zette hy door eenige vriendelyke woorden op zyn gemak, als wilde hy terstond reeds een soort van gemeenzaamheid invoeren, die 't verkeer zou gemakkelyk maken. (Kontrolera – zawsze jest coś bolesnego w spotkaniu nowego szefa – uspokoił kilkoma przyjaznymi słowami, jakby chciał od razu wprowadzić pewien rodzaj poufałości, co ułatwiłoby współpracę; Den kontroleur – kontrolera, er is altyd iets pynlyks in de ontmoeting van een nieuwen chef – zawsze jest coś bolesnego w spotkaniu nowego szefa, zette hy door eenige vriendelyke woorden op zyn gemak – uspokoił kilkoma przyjaznymi słowami, als wilde hy terstond reeds een soort van gemeenzaamheid invoeren – jakby chciał od razu wprowadzić pewien rodzaj poufałości, die 't verkeer zou gemakkelyk maken – co ułatwiłoby współpracę).

Met den Regent was zyn ontmoeting zooals dit behoorde met een persoon die den gouden pajong voert, maar die te-gelyker-tyd zyn ‘jonger broeder’ wezen zou. (Z Regentem jego spotkanie było takie, jak powinno być z osobą, która nosi złoty parasol, ale jednocześnie miała być jego "młodszym bratem"; Met den Regent – z Regentem, was zyn ontmoeting – jego spotkanie było, zooals dit behoorde met een persoon die den gouden pajong voert – takie, jak powinno być z osobą, która nosi złoty parasol, maar die te-gelyker-tyd zyn ‘jonger broeder’ wezen zou – ale jednocześnie miała być jego "młodszym bratem").

Met deftige minzaamheid berispte hy hem over zyn te vurigen dienstyver, die in zùlk een weder hem tot aan de grenzen zyner afdeeling gevoerd had, 'tgeen dan ook de Regent, strikt genomen volgens de regelen der etikette, niet had behoeven te doen. (Z uprzejmą elegancją zganił go za jego zbytnią gorliwość w służbie, która w taką pogodę zaprowadziła go aż do granic jego działu, czego Regent, ściśle według zasad etykiety, nie musiał robić; Met deftige minzaamheid – z uprzejmą elegancją, berispte hy hem over zyn te vurigen dienstyver – zganił go za jego zbytnią gorliwość w służbie, die in zùlk een weder hem tot aan de grenzen zyner afdeeling gevoerd had – która w taką pogodę zaprowadziła go aż do granic jego działu, 'tgeen dan ook de Regent, strikt genomen volgens de regelen der etikette, niet had behoeven te doen – czego Regent, ściśle według zasad etykiety, nie musiał robić).

Waarlyk, mynheer de Adhipatti, ik ben boos op u dat ge u zooveel moeite gegeven hebt om-mynentwil! Ik dacht u eerst te Rangkas-Betoeng aantetreffen. (Naprawdę, panie Adhipatti, jestem zły na pana, że zadał sobie pan tyle trudu z mojego powodu! Myślałem, że spotkam pana najpierw w Rangkas-Betoeng; Waarlyk, mynheer de Adhipatti – Naprawdę, panie Adhipatti, ik ben boos op u dat ge u zooveel moeite gegeven hebt om-mynentwil – jestem zły na pana, że zadał sobie pan tyle trudu z mojego powodu, Ik dacht u eerst te Rangkas-Betoeng aantetreffen – Myślałem, że spotkam pana najpierw w Rangkas-Betoeng).

Ik wenschte den heer adsistent-resident zoo spoedig mogelyk te zien om vriendschap te sluiten, zei de Adhipatti. (Chciałem jak najszybciej zobaczyć pana asystenta-rezydenta, aby nawiązać przyjaźń, powiedział Adhipatti; Ik wenschte den heer adsistent-resident zoo spoedig mogelyk te zien – Chciałem jak najszybciej zobaczyć pana asystenta-rezydenta, om vriendschap te sluiten – aby nawiązać przyjaźń, zei de Adhipatti – powiedział Adhipatti).

Zeker, zeker, ik voel me zeer vereerd! Maar ik zie niet gaarne iemand van uw rang en uw jaren zich al te veel inspannen. En te-paard nogal! (Oczywiście, oczywiście, czuję się bardzo zaszczycony! Ale nie lubię, gdy ktoś pana rangi i wieku zbytnio się wysila. I to jeszcze konno!; Zeker, zeker, ik voel me zeer vereerd – Oczywiście, oczywiście, czuję się bardzo zaszczycony, Maar ik zie niet gaarne iemand van uw rang en uw jaren zich al te veel inspannen – Ale nie lubię, gdy ktoś pana rangi i wieku zbytnio się wysila, En te-paard nogal – I to jeszcze konno).

Ja, mynheer de adsistent-resident! Waar de dienst me roept, ben ik nog altyd vlug en sterk. (Tak, panie asystencie-rezydencie! Gdziekolwiek mnie służba wzywa, jestem wciąż szybki i silny; Ja, mynheer de adsistent-resident – Tak, panie asystencie-rezydencie, Waar de dienst me roept – Gdziekolwiek mnie służba wzywa, ben ik nog altyd vlug en sterk – jestem wciąż szybki i silny).

Dit is te veel van uzelf gevergd! Niet waar, resident? (To jest za wiele wymagać od siebie! Czyż nie, rezydencie?; Dit is te veel van uzelf gevergd – To jest za wiele wymagać od siebie, Niet waar, resident – Czyż nie, rezydencie?).

De heer Adhipatti. Is. Zeer. (Pan Adhipatti. Jest. Bardzo.; De heer Adhipatti – Pan Adhipatti, Is – Jest, Zeer – Bardzo).

Goed, maar er is een grens. (Dobrze, ale jest granica; Goed – Dobrze, maar er is een grens – ale jest granica).

Yverig, sleepte de resident achterna. (Gorliwy, dodał rezydent; Yverig – Gorliwy, sleepte de resident achterna – dodał rezydent).

Goed, maar er is een grens, moest Havelaar nogeens zeggen, als om 't vorige terugteslikken. Als u 't goed vindt, resident, zullen we plaats in den wagen maken. De baboe kan hier blyven, we zullen haar een tandoe zenden van Rangkas-Betoeng. Myn vrouw neemt Max op den schoot… niet waar, Tine? En dan is er plaats genoeg. (Dobrze, ale jest granica, musiał Havelaar jeszcze raz powiedzieć, jakby chciał wycofać to, co powiedział wcześniej. Jeśli się zgadzasz, rezydencie, zrobimy miejsce w wozie. Baboe może tu zostać, wyślemy jej tandoe z Rangkas-Betoeng. Moja żona weźmie Maxa na kolana… prawda, Tine? Wtedy będzie wystarczająco dużo miejsca; Goed, maar er is een grens – Dobrze, ale jest granica, moest Havelaar nogeens zeggen, als om 't vorige terugteslikken – musiał Havelaar jeszcze raz powiedzieć, jakby chciał wycofać to, co powiedział wcześniej, Als u 't goed vindt, resident, zullen we plaats in den wagen maken – Jeśli się zgadzasz, rezydencie, zrobimy miejsce w wozie, De baboe kan hier blyven, we zullen haar een tandoe zenden van Rangkas-Betoeng – Baboe może tu zostać, wyślemy jej tandoe z Rangkas-Betoeng, Myn vrouw neemt Max op den schoot – Moja żona weźmie Maxa na kolana, niet waar, Tine – prawda, Tine, En dan is er plaats genoeg – Wtedy będzie wystarczająco dużo miejsca).