I от, на пачатку лета, ёй заманулася ўбачыць месца майго подзвiгу. Яна так настойлiва малiла свайго бацьку (тоячы патаемную мэту), што ён звазiў яе ў Кёльн i нi слова мне пра гэтую вандроўку не сказаў, бо так прасiла дачка.

Не трэба казаць, што царкву ўсярэдзiне я не бачыў. Я не ведаю, дзе пахаванне (цi ёсць яно ўвогуле?) адзiнаццацi тысяч нявiннiц. Падобна на тое, што да яго не падступiцца. Што ж!

Праз тыдзень я атрымаў цыдулку на дзесяць радкоў, якая вяртала маё слова, крыху пасля - тлумачальны лiст ад бацькi з запозненымi спачуваннямi.

Убачыўшы раку, яна адразу зразумела мой падман i штукарства, а таксама маю сапраўдную бязвiннасць. Калi яна спыталася ў вартаўнiка, цi не ўчынiў тут хто якога крадзяжу, ён засмяяўся i ўтлумачыў, што гэта немагчыма.

I з таго часу, калi мая мiлая, светлавалосая нявеста даведалася, што я не кратаў святынi i не корпаўся паганай рукой у пашаноўных рэштках, я стаў няварты яе кахання.

Мне забаранiлi бываць у яе дома. Дарэмна я прасiў i малiў, нiшто не кранула сэрца прыгожай багамольнiцы.

Я захварэў ад тугi.

I вось на тым тыднi ваша сваячка панi д'Арвiль запрасiла мяне ў госцi.

Вось што трэба зрабiць, каб мне даравалi. Я мушу прывезцi сапраўдныя, аўтэнтычныя мошчы нявiннiцы альбо якога-небудзь пакутнiка, завераныя пячаткаю Папы.

Я вар'яцею ў адчаi i журбе.

Калi трэба, я паеду ў Рым. Але я не магу раптам заявiцца да Папы i расказаць сваю бязглуздую гiсторыю. Дый мне нешта не верыцца, каб там розным прыватным асобам раздавалi сапраўдныя мошчы.

Цi не мог бы ты даць мне рэкамендацыю да якога-небудзь кардынала цi хоць бы да нейкага французскага бiскупа, хто мае рэшткi святых? Можа, у тваiх зборах знойдзецца якая каштоўная i патрэбная мне рэч?

Ратуй мяне, дарагi абаце, я клянуся, што гадоў праз дзесяць паверу ў Бога.

Панi д'Арвiль лiчыць, што справа сур'ёзная, i яна сказала мне: "Бядачка Жыльберта нiколi не пойдзе замуж".

Мiлы сябра, няўжо ты дапусцiш, каб твая пляменнiца памерла ахвярай няўдалага круцельства? Малю цябе: зрабi, каб яна не стала адзiнаццаць тысяч першай нявiннiцай.

Даруй, хоць я не варты таго, але абдымаю i шчыра люблю.

Твой даўнi сябар,

Анры Фанталь".