Литмир - Электронная Библиотека
A
A

- Вы ведалi, што ваш брат сябруе з мэрам?

Жулi кiнула на камiсара разгублены позiрк.

- Што вы хочаце сказаць?

- Цяпер яны гуляюць у шашкi ў мэравым доме.

Дзяўчына падумала, што яе разыгрываюць, але калi Мэгрэ запэўнiў яе, што гэта чыстая праўда, яна сумелася яшчэ больш.

- Не разумею...

- Чаму?

- Таму што мэр не такi ўжо просты з людзьмi... А галоўнае, я ведаю, як ён не любiць Луi. Колькi разоў чапляўся да яго! Хацеў нават пазбавiць пасведчання на права жыхарства...

- А з капiтанам Жарысам?

- Што?

- Пан Гранмэзон сябраваў з капiтанам?

- Як з усiмi! Здароўкаецца за руку. Жартуе... Дадае колькi слоў пра надвор'е - але гэта ўсё. Iншы раз, я ўжо вам казала, ён браў майго гаспадара на паляванне... Але толькi каб не быць аднаму...

- Вы яшчэ не атрымалi лiст ад натарыуса?

- Атрымала! Ён паведамляе, што я адзiная спадчыннiца... Што б гэта ўсё магло значыць? Праўда, што дом застаецца мне?

- I трыста тысяч франкаў таксама!

Амаль нерухомая, яна машынальна працягвала есцi, пасля, круцячы галавою, вымавiла:

- Гэта немагчыма... Недарэчнасць нейкая... Я ж вам кажу: у капiтана нiколi не было такiх грошай!

- Дзе яго звычайнае месца?.. Ён вячэраў на кухнi?

- Там, дзе вы седзiце, у плеценым крэсле.

- Вы елi разам?

- Звычайна... Хiба што час ад часу я iшла зiрнуць на плiту i падаць што-небудзь... За вячэраю ён любiў чытаць газету, iншы раз уголас...

Мэгрэ быў не надта чуллiвы. I ўсё ж такi яго ўсхваляваў iдылiчны спакой, у якiм ён цяпер сябе адчуваў. Здавалася, што гадзiннiк цiкаў надзвычай марудна. Водблiск святла ад меднага маятнiка адбiваўся на сцяне. I гэты салодкi пах какавы... Пры кожным руху Мэгрэ плеценае крэсла прыемна паскрыпвала - як i тады, пэўна, калi ў iм сядзеў капiтан Жарыс...

Жулi было страшна адной у гэтым доме. Але яна не рашалася пакiнуць яго. I камiсар разумеў, што нешта трымала яе ў гэтых сценах - не адпускала, бадай, звычка... Яна ўстала i пайшла да дзвярэй. Мэгрэ сачыў за ёю вачыма. Жулi ўпусцiла ў кухню белую кошку, якая падышла да мiскi з малаком каля печы.

- Бедная Мiну! - сказала дзяўчына. - Гаспадар так любiў яе... Сядзела пасля вячэры ў яго на каленях, пакуль ён не iшоў спаць...

Якi глыбокi спакой - у iм адчувалася нават нейкая пагроза... Спакой цяжкi i напружаны...

- Вы напраўду нiчога не хочаце мне сказаць, Жулi?

Яна дапытлiва глянула на яго.

- Я думаю, што вось-вось адкрыю праўду... Любое ваша слова дапаможа мне... Вось чаму я i пытаюся, цi не хочаце вы расказаць мне што-небудзь...

- Клянуся вам...

- Пра капiтана Жарыса...

- Нiчога!

- Пра вашага брата...

- Нiчога... Клянуся вам...

- Пра чалавека, якi, пэўна, быў у гэтых мясцiнах i якога вы не ведаеце...

- Не разумею...

Яна ўсё ела кавалкi хлеба, якiя плавалi ў жоўтай ад масла какаве - Мэгрэ i глядзець на гэтакую ежу было непрыемна.

- Добра, я пайду!

Жулi кiнула на камiсара роспачны позiрк, у якiм адчувалася i нейкая крыўда. Дзяўчыну зноў чакала адзiнота. Вiдаць было, што ёй хочацца пра нешта спытацца.

- Скажыце, а пахаванне... Я думаю, - узняла яна на яго вочы, - нельга так доўга чакаць... бо труп...

- Ён пакладзены ў лёд, - з цяжкасцю знайшоў камiсар адказ.

Жулi ўздрыгнула.

* * *

- Ты тут, Люка?

Было так цёмна, што ўжо нiчога нельга было разгледзець. Да таго ж бура заглушала ўсё навокал. У порце, кожны на сваiм месцы, чакалi прыбыцця судна з Глазга, якое, зрабiўшы няправiльны манеўр, гудкамi падавала каля пiрса сiгналы.

- Я тут.

- Што яны робяць?

- Ядуць. Хацеў бы я быць на iх месцы. Крэветкi, малюскi, амлет i нешта падобнае на халодную цяляцiну.

- Яны абодва за сталом?

- Абодва. Луi ўсё яшчэ не зняў са стала локцi.

- Гутараць?

- Мала. Час ад часу выцiскаюць па слову, але, здаецца, iм няма пра што гаварыць.

- П'юць?

- Матрос п'е. На стале дзве бутэлькi. Дарагое вiно. Мэр увесь час падлiвае.

- Бы напаiць хоча?

- Выдае на тое. Служанка смешна трымаецца. Так баiцца зачапiць госця, што калi ёй трэба прайсцi мiма, дык абыходзiць яго.

- Нiхто больш не званiў?

- Не... Чакайце. Луi сморкаецца ў сурвэтку, устае... Iдзе па цыгары. Скрынка - на камiне. Падае мэру - той адмаўляецца, круцiць галавою. Служанка нясе сыр... Хоць бы сесцi на што-небудзь! - жаласна дадаў Люка. - У мяне ногi замерзлi. Паварушыцца баюся, каб не грымнуцца.

Гэтага было мала, каб разжалiць Мэгрэ: ён i сам дзесяткi разоў быў у падобных сiтуацыях.

- Зараз прынясу табе паесцi i выпiць.

У гатэлi "Унiверсаль" была добрая вячэра, але Мэгрэ абышоўся кавалкам хлеба з паштэтам, праглынуў яго стоячы. Пасля зрабiў калегу бутэрброд i ўзяў недапiтую бутэльку бардоскага вiна.

- А я зрабiў вам такi буайбэс*, якi вы i ў Марселi не пакаштуеце! - пачаў угаворваць прысесцi гаспадар.

* Рыбны суп з часнаком i вострымi прыправамi.

Але нiшто ўжо не магло ўтрымаць камiсара. Вярнуўшыся да Люка, ён у каторы раз задаў тое самае пытанне:

- Што яны робяць?

- Служанка прыбрала стол. Мэр у крэсле палiць адну за адной цыгары. Па-мойму, Луi засынае. Цыгара ў яго ўсё яшчэ ў роце, але дыму не вiдаць.

- Што яму далi выпiць?

- Поўную шклянку з бутэлькi, што на камiне.

- Арманьяк, - успомнiў Мэгрэ.

- Чакайце... На трэцiм паверсе запалiлася святло... Пэўна, служанка збiраецца спаць. Мэр устае, iдзе...

Чуюцца нейкiя галасы - недзе каля шынка. Шум матора. Можна разабраць адсюль некаторыя словы:

- За сто метраў? У доме?..

- Не. Каля дома.

Мэгрэ пайшоў насустрач машыне. Спынiў яе даволi далёка ад дома, каб не ўстрывожыць мэра. У машыне сядзелi некалькi чалавек у палiцэйскiх мундзiрах.

- Што новага?

- З Эўрэ паведамiлi, што чалавек у жоўтай машыне арыштаваны.

- Хто ён?

- Пачакайце! Ён пратэстуе. Пагражае, што выклiча пасла.

- Iншаземец?

- Нарвежац. Нам сказалi па тэлефоне яго прозвiшча, але немагчыма было разабраць: Марцiно цi Мацiно... Здаецца, што дакументы ў парадку... Жандары пытаюцца, што з iм рабiць...

- Везцi яго сюды, разам з жоўтай машынаю... Хто-небудзь з жандараў, напэўна, умее вадзiць. А вы едзьце ў Кан... Паспрабуйце даведацца, дзе звычайна спыняецца панi Гранмэзон, калi прыязджае ў Парыж...

- Нам гэта ўжо сказалi. Гатэль "Лютэцыя", бульвар Распай.

- Тэлефануйце туды з Кана i даведайцеся, цi прыехала яна i што робiць. Гэта не ўсё! Калi яна там, звярнiцеся ад майго iмя ў крымiнальную палiцыю i папрасiце ўзяць яе пад нагляд. Але каб асцярожна!..

Машына ў тры прыёмы развярнулася на вузкай дарозе. Мэгрэ зноў падышоў да Люка - той чамусьцi спускаўся ўнiз.

- Чаму ты злез?

- А няма на што больш глядзець.

- Разышлiся?

- Не. Але мэр падышоў да акна i зашмаргнуў шторы...

Метраў за сто ў шлюз паволi ўваходзiла судна з Глазга. Чулiся ангельскiя каманды. Вецер сарваў з галавы камiсара капялюш. Святло ў акне на трэцiм паверсе раптам пагасла. Вiла патанула ў цемры.

VIII. МЭР ВЯДЗЕ СЛЕДСТВА

Мэгрэ стаяў пасярод дарогi, засунуўшы рукi ў кiшэнi i нахмурыўшы бровы.

- Вы чымсьцi ўстрывожаны? - спытаў Люка, якi добра ведаў свайго шэфа.

Сам ён быў устрывожаны, бо надта змрочна пазiраў на вiлу.

- Нам трэба быць там, усярэдзiне, - цiха сказаў камiсар, узiраючыся ў кожнае акно.

Але ўсе яны зачыненыя. Не было нiякай магчымасцi прайсцi ў дом. Мэгрэ цiха падышоў да дзвярэй, нахiлiў галаву, прыслухаўся. Зрабiў памочнiку знак маўчаць. I абодва прыпалi вушамi да дубовых дзвярэй.

Галасоў чуваць не было. Але з кабiнета даносiўся тупат ног i глухi, мерны стук.

Няўжо яны бiлiся? Наўрад цi: удары не былi б такiя роўныя. Калi б яны бiлiся, дык, пэўна, перамяшчалiся б па пакоi, штурхалi адзiн аднаго i натыкалiся на мэблю, а ўдары былi б то часцейшыя, то радзейшыя.

16
{"b":"124310","o":1}