- Што гэта за крыкi? - сказаў рамiзнiк, раптам перапынiўшы размову i стараючыся паверх бруднай жоўтай фiранкi на нiзенькiм акне шынка разгледзець дарогу, што цягнулася ўверх па ўзгорку. Хтосьцi прабег па вулiцы мiма дзвярэй.

- Ужо цi не пажар там? - сказаў гаспадар.

Пачулiся крыкi, якiя прыблiжалiся: хтосьцi цяжка бег. З шумам расчынiлiся дзверы, i ў пакой уляцеў раскудлачаны Марвел без капелюша i з разарваным каўняром, ён плакаў. Сутаргава павярнуўшыся, ён паспрабаваў зачынiць дзверы, але рэмень утрымлiваў iх прачыненымi.

- Iдзе! - завiшчаў Марвел не сваiм голасам. - Ён iдзе. Невiдзiмка! Гонiцца за мной. Богам прашу... Выратуйце! Выратуйце! Выратуйце!

- Зачынiце дзверы, - сказаў палiсмен. - Хто iдзе? У чым справа? - Ён падышоў да выхадных дзвярэй, адчапiў рэмень, i дзверы зачынiлiся. Амерыканец зачынiў другiя дзверы.

- Пусцiце мяне за стойку, - сказаў Марвел, дрыжучы i плачучы, але моцна прыцiскаючы да сябе кнiгi. - Пусцiце мяне. Схавайце мяне дзе-небудзь. Кажуць вам, ён гонiцца за мной. Я ўцёк ад яго. Ён сказаў, што заб'е мяне. I заб'е.

- Вам нечага баяцца, - сказаў чорнабароды. - Дзверы зачынены. А ў чым справа?

- Схавайце мяне, - паўтарыў Марвел i раптам завiшчаў ад страху: уваходныя дзверы затрэслiся ад моцнага ўдару, i знадворку пачулiся паспешлiвы стук i крыкi.

- Эй! - закрычаў палiцэйскi. - Хто там?

Мiстэр Марвел, як вар'ят, забегаў па пакою ў пошуках выхада.

- Ён заб'е мяне! - крычаў ён. - У яго нож! Богам прашу!..

- Вось, - сказаў гаспадар, - iдзiце сюды. - Ён адкiнуў дошку, i мiстэр Марвел кiнуўся за стойку. Стук у дзверы аднавiўся.

- Не адчыняйце яму! - закрычаў мiстэр Марвел. - Калi ласка, не адчыняйце! Куды мне схавацца?

- Дык гэта, значыць, Невiдзiмка? - спытаўся чорнабароды, заклаўшы адну руку за спiну. - Я думаю, пара ўжо i паглядзець на яго.

Раптам акно шынка разляцелася на друзачкi i звонку ўзнялiся крыкi i беганiна. Палiсмен, стаўшы на лаўку i высунуўшы галаву ў акно, стараўся разгледзець, што робiцца каля дзвярэй. Потым злез i сказаў, здзiўлена падняўшы бровы:

- Гэта ён.

Гаспадар пастаяў перад дзвярыма ў суседнi пакой, куды схавалi мiстэра Марвела, паглядзеў на разбiтае акно i падышоў да сваiх наведвальнiкаў.

Усё раптам зацiхла.

- Шкада, што ў мяне няма з сабой дубiнкi, - сказаў палiсмен, нерашуча падыходзячы да дзвярэй. - Як адчынiм дзверы, дык ён цяпер i ўвойдзе. Нiчым яго не спынiш.

- А вы не вельмi спяшайцеся адчыняць, - баязлiва сказаў худасочны рамiзнiк.

- Адсуньце завалу, - сказаў чорнабароды. - Няхай толькi ўвойдзе... - i ён паказаў рэвальвер, якi трымаў у руцэ.

- Гэта няварта, - сказаў палiцэйскi. - Гэта ж можа быць забойства.

- Я ведаю, у якой краiне знаходжуся, - запярэчыў чорнабароды. - Я буду цэлiцца ў ногi. Адсуньце завалу.

- А калi вы трапiце мне ў спiну? - сказаў гаспадар, выглядаючы з-пад фiранкi на вулiцу.

- Добра, - сказаў чорнабароды i, нахiлiўшыся, сам адсунуў завалу, трымаючы рэвальвер напагатове. Гаспадар, размiзнiк i палiсмен павярнулiся да дзвярэй.

- Уваходзьце, - нягучна сказаў чорнабароды, адступаючы на крок i гледзячы на дзверы; рэвальвер ён трымаў за спiной. Але нiхто не ўвайшоў i дзверы не адчынiлiся. Калi праз пяць хвiлiн другi рамiзнiк асцярожна зазiрнуў у шынок, усе яны стаялi ў чакальных позах, а з суседняга пакоя выглядвала бледная, спалоханая фiзiяномiя.

- Цi ўсе дзверы ў доме зачынены? - спытаўся Марвел. - Ён дзе-небудзь тут, вынюхвае. Ён жа хiтры як чорт.

- Бог ты мой! - усклiкнуў гаспадар. - А заднiя дзверы! Вы тут папiльнуйце. Вось жа... - Ён бездапаможна азiрнуўся. Дзверы ў суседнi пакой зачынiлiся, i ключ шчоўкнуў у замку. - А асобны ход! I дзверы ў двор...

Ён выбег з пакоя.

Праз хвiлiну ён вярнуўся з кухонным нажом у руках.

- Дзверы ў двор адчынены! - сказаў ён, i яго тоўстая нiжняя губа адвiсла.

- Можа, ён ужо ў доме, - сказаў першы рамiзнiк.

- У кухнi яго няма, - сказаў гаспадар. - Там дзве служанкi, i я па ўсёй кухнi прайшоў вось з гэтым нажом, нiводнага кутка не прапусцiў. Яны таксама гавораць, што ён не заходзiў. Яны нiчога не заўважылi...

- Вы замкнулi дзверы? - спытаўся першы рамiзнiк.

- Не маленькi, слава богу, - адказаў гаспадар.

Чорнабароды схаваў рэвальвер. Але ў тую ж секунду i стукнула адкiдная дошка стойкi, загрымела засаўка, гучна заскрыгатаў замок, i дзверы ў суседнi пакой адчынiлiся насцеж. Яны пачулi, як Марвел завiшчэў, быццам злоўлены заяц, i кiнулiся праз стойку да яго на дапамогу. Чорнабароды выстралiў, люстэрка ў суседнiм пакоi трэснула, асколкi са звонам разляцелiся па падлозе.

Увайшоўшы ў пакой, гаспадар заўважыў, што Марвел корчыцца i боўтаецца перад дзвярамi, якiя вялi цераз кухню ў двор. Пакуль гаспадар стаяў у нерашучасцi, дзверы адчынiлiся, i Марвел быў зацягуты ў кухню. Адтуль пачулiся крыкi i стук каструль, якiя падалi. Марвел, нагнуўшы галаву, упарта адступаў назад, але быў дацягнуты да дзвярэй у двор. Завала адсунулася.

Палiсмен, працiснуўшыся мiма гаспадара, забег на кухню разам з адным рамiзнiкам, i схапiў кiсць нябачнай рукi, якая трымала за каўнер Марвела, але тут жа атрымаў удар у твар, пахiснуўся i адступiў. Дзверы расчынiлiся, i Марвел зрабiў адчайную спробу схавацца за iмi. У гэты час рамiзнiк штосьцi схапiў.

- Я трымаю яго! - закрычаў рамiзнiк.

- Злавiў! - крыкнуў ён.

Мiстэр Марвел, выпушчаны з нябачных рук, упаў на падлогу i паспрабаваў прапаўзцi пад нагамi людзей, якiя барукалiся. Схватка перамясцiлася да дзвярэй. Упершыню пачуўся голас Невiдзiмкi - ён гучна ўскрыкнуў, таму што палiсмен наступiў яму на нагу. Потым пачуўся раз'юшаны рык, i Невiдзiмка запрацаваў кулакамi, нiбы цапамi. Рамiзнiк раптам завыў i скурчыўся, атрымаўшы ўдар пад дыхавiцу. Дзверы, што вялi ў пакой, зачынiлiся i прыкрылi адступленне мiстэра Марвела. Людзi тапталiся ў цеснай кухнi, пакуль не заўважылi, што яны змагаюцца з пустатой.

- Куды ён збег? - крыкнуў чорнабароды.

- Сюды, - сказаў палiсмен, выходзячы на двор, i спынiўся.

Кавалак чарапiцы праляцеў над самым яго вухам i ўпаў на кухонны стол, якi быў застаўлены пасудай.

- Я яму пакажу! - крыкнуў чорнабароды. Над плячом палiсмена блiснула сталь, i ў змрок, у той бок, адкуль была кiнута чарапiца, вылецелi адна за адной пяць куль. Страляючы, чорнабароды апiсваў рукой дугу па гарызанталi, таму кулi веерам клалiся ў цесным дворыку.

Наступiла цiшыня.

- Пяць куль, - сказаў чорнабароды. - Казырная гульня! Дайце лiхтар i пойдзем шукаць цела.

Раздзел XVII

НАВЕДВАЛЬНIК ДОКТАРА КЕМПА

Доктар Кемп працягваў пiсаць у сваiм кабiнеце, пакуль гукi стрэлаў не прыцягнулi яго ўвагу. "Паф, паф, паф", - шчоўкалi яны адзiн за адным.

- Ого! - усклiкнуў доктар Кемп, зноў прыкусiўшы ручку, якой толькi што пiсаў, прыслухоўваючыся! - Хто гэта ў Бэрдоку палiць з рэвальвера? Што яшчэ гэтыя аслы выдумалi?

Ён падышоў да паўднёвага акна, адчынiў яго i, высунуўшыся, стаў узiрацца ў начны горад - сетку асветленых вокнаў, газавых лiхтароў i вiтрын з чорнымi прамежкамi дахаў i двароў.

- Як быццам там, пад узгоркам, каля "Крыкетыстаў", сабраўся натоўп, сказаў ён, узiраючыся. Потым позiрк яго скiраваўся ўдалечыню, дзе свяцiлiся агнi судоў i прыстань, - невялiкi, ярка асветлены будынак зiхацеў, нiбы жоўты алмаз. Малады месяц узыходзiў над заходнiм бокам узгорка, а яркiя зоркi амаль ззялi што як над тропiкамi.

Хвiлiн праз пяць, на працягу якiх думкi яго неслiся да сацыяльных умоваў будучынi i блукалi ў нетрах бязмежнасцi часоў, доктар Кемп уздыхнуў, зноў зачынiў акно i вярнуўся да пiсьмовага стала.

Прыкладна праз гадзiну пасля гэтага каля ўваходных дзвярэй пазванiлi. З таго часу як Кемп пачуў стрэлы, работа яго iшла вяла, i ён раз-пораз адхiляўся i задумваўся. Калi пачуўся званок, ён пакiнуў работу i стаў прыслухоўвацца. Ён чуў, як служанка пайшла адчыняць дзверы, i чакаў яе крокаў на лесвiцы, але яна не вярнулася.